Búskapur hins opinbera 1997-1998 - 01.03.1999, Blaðsíða 19

Mynd 5 i Útgjöld hins opinbcra % af VLF og á mann
% afVLF 1 CZZl % afVLF — á mann~| kr. á mann *
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
•) vcrölag VLF1998
Bráðabirgðatölur fyrir árið 1998 benda til þess að heildarútgjöld hins opinbera hafi
numið rúmlega 213'/2 milljarði króna á því ári eða sem nemur 36/2% af landsfram-
leiðslu, sem er sama hlutfall og árið á undan. Á mynd 5.1 má greina að útgjöld hins
opinbera á árinu 1998 reyndust um 784 þúsund krónur á mann og hafa sveiflast á 40
þúsund króna bili á þennan mælikvarða6 á þessum áratug.
Tafla 5.1 Tegundaflokkun útgjald hins opinbera 1994-1997.
1994 í milljónum króna 1995 1996 1997 1994 Hlutfall afVLF 1995 1996 1997
1. Samneysla 89.424 94.080 100.358 107.810 20,56 20,84 20,63 20,34
- þar af afskriftir 2.705 2.843 3.049 3.263 0,62 0,63 0,63 0,62
2. Vaxtagjöld 16.804 18.673 17.913 17.805 3,86 4,14 3,68 3,36
3. Framleiðslustyrkir 9.607 9.492 10.054 10.127 2,21 2,10 2,07 1,91
4. Tekjutilfaislur 33.822 36.147 37.098 38.311 7,77 8,01 7,63 7,23
5. Fjármunamyndun 17.647 13.714 15.416 15.822 4,06 3,04 3,17 2,99
6. Fjármagnstilfærslur 9.717 6.891 8.029 7.063 2,23 1,53 1,65 1,33
Hcildarútgjöld hins opinbcra * 174.316 176.154 185.820 193.675 40,07 39,01 38,20 36,55
*) Án afskrifta.
Flokka má útgjöld hins opinbera eftir tegund í sex meginflokka með tilliti til eðlis
þeirra, þ.e. i samneyslu, vaxtagjöld, framleiðslustyrki, tekjutilfærslur, fjármunamynd-
un og íjármagnstilfærslur, eins og gert er í töílu 5.1 og mynd 5.2. Tekju- og rekstrar-
tilfærslur til heimila og atvinnuvega taka til sín um einn ijórða hluta opinberra
útgjalda og útgjöld til Qárfestinga um áttunda hluta þeirra, en afgangurinn fer til
vaxtagreiðslna eða 9% opinberra útgjalda.
Utgjöld hins opinbera má einnig flokka eftir málaflokkum, þ.e.a.s. í fræðslumál,
heilbrigðismál, almannatryggingar og velferðarmál, atvinnumál o.s.frv. í töflu 5.27 er
að finna slíka flokkun, en útgjöldunum er skipt upp í almenn mál, félagsmál, atvinnu-
mál og önnur mál. Almenn mál ná til almennrar stjómsýslu, réttargæslu og öryggis-
mála. Sú starfsemi er þess eðlis að ekki er talið æskilegt að einkaaðilar annist hana. Á
árinu 1997 fóru urn 17,3 milljarðar króna til þeirrar starfsemi eða 3,3% af lands-
framleiðslu. Hin félagslegu mál, þ.e. fræðslu-, heilbrigðis-, velferðar-, skipulags- og
menningarmál, taka til sín bróðurpartinn af útgjöldum hins opinbera, eða ríflega þrjá
fímmtu hluta sem svara til um 23,3% af landsframleiðslu. Þar vega almannatrygg-
6 Útgjöldin eru staðvirtar með verðvísitölu landsframleiðslunnar og sýnd á verðlagi 1998.
7 Sjá einnig töflu 4.4 í töfluviðauka.
17