Búskapur hins opinbera 1997-1998 - 01.03.1999, Blaðsíða 22
árið 1997, en það svarar til um 32,3 milljarða króna. Árið 1990 var samsvarandi
hlutfall um 5,6% af landsframleiðslu. Um 12,2% útgjaldanna eru Qármögnuð af
heimilunum og hefur sá þáttur lækka lítillega síðustu tvö ár eftir hækkun árin þar á
undan. Þá má lesa að á föstu verði hafa fræðsluútgjöldin vaxið um ríflega 18% síðustu
sjö árin, en á mann hafa þau aukist um rúmlega 11%. Mest er aukningin eftir 1995.
5.2 Heilbrigðismál
Utgjöld hins opinbera til heilbrigðismála voru rúmlega 34,9 milljarðar króna á árinu
1997 eða 6,6% af landsframleiðslu, en það hlutfall hafði lækkað um 0,3% af lands-
framleiðslu frá árinu 1995 eins og lesa má úr töflu 5.5. Bráðabirgðatölur fyrir árið
1998 benda hins vegar til þess að þetta hlutfall hafi hækkað á ný og mælist ríflega
6,9% af landsframleiðslu á því ári, en það svarar til rúmlega 40/2 milljarðs króna.
Langstærsti hluti heilbrigðisútgjalda hins opinbera eru samneysluútgjöld9, eða
96/2%. En samneysla er kaup hins opinbera á vöru og þjónustu til samtímanota.
Afgangurinn er fjárfesting og tilfærslur. Af heildarútgjöldum hins opinbera fara
rúmlega 17,7% til heilbrigðismála.
Opinberum útgjöldum í heilbrigðismálum má skipta niður eftir helstu viðfangs-
efnum, eins og gert er í töflu 5.5, þ.e. í almenna sjúkrahúsaþjónustu, hjúkrun og
endurhæfingu, heilsugæslu, lyf og aðra heilbrigðisþjónustu. Þar kemur fram að á
árinu 1997 er ríflega helmingur opinberra heilbrigðisútgjalda í formi almennrar
sjúkrahúsaþjónustu, en til þeirrar þjónustu var ráðstafað ríflega 18,3 milljörðum
króna, sem svarar til um 3/2% af landsframleiðslu. Hlutdeild hjúkrunar- og
endurhæfingarþjónustu utan almennra sjúkrahúsa mældist 15,8% af opinberum
heilbrigðisútgjöldum á því ári, en sú hlutdeild hefur vaxið verulega síðasta áratuginn.
Til heilsugæslu runnu um 5,2 milljarðar króna eða fjárhæð sem svarar til um 1% af
landsframleiðslu. Lyfja- og hjálpartækjakostnaður utan sjúkrahúsa varð rúmlega 4,3
milljarðar króna, en það eru um 12,3% opinberra útgjalda til heilbrigðismála.
Tafla 5.5 Útgjöld hins opinbera til heilbrigðismála 1995-1998.
1995 í milljónum króna 1996 1997 1998 1995 Hlutfall af VLF 1996 1997 1998
1. Almenn sjúkrahús 16.625 17.345 18.342 22.126 3,68 3,57 3,46 3,78
2. Hjúkrun og endurhæfing 4.661 5.155 5.521 6.199 1,03 1,06 1,04 1,06
3. Heilsugæsla 4.823 4.994 5.195 6.087 1,07 1,03 0,98 1,04
4. Lyf og hjálpartæki 3.883 4.293 4.315 4.689 0,86 0,88 0,81 0,80
5. Önnur heilbrigðisútgjöld 1.251 1.326 1.571 1.446 0,28 0,27 0,30 0,25
Opinber hcilbrigðisútgjöld 31.243 33.112 34.945 40.547 6,92 6,81 6,59 6,92
1) Bráöabirgðatölur 1998.
í töflu 6.2 í töfluviðauka er að finna fleiri upplýsingar um heilbrigðiskostnað. Þar
má meðal annars lesa að útgjöld hins opinbera til heilbrigðismála voru rúmlega 143
þúsund krónur10 á mann árið 1997 sem er lítið eitt hærri fjárhæð og árið þar á undan,
en aftur á móti nokkru lægri fjárhæð en árið 1991 er þau náðu hámarki eða rúmlega
149 þúsund krónur á mann. Kostnaður vegna almennra sjúkrahúsa var 75,1 þúsund
krónur á mann, vegna heilsugæslu 21,3 þúsund, vegna hjúkrunar- og endurhæfmgar
22,6 þúsund krónur og vegna lyija og hjálpartækja 17,7 þúsund krónur á mann.
9 Sjá töflu 5.1 í töfluviðauka.
10 Verðlag 1998.
20
1