Búskapur hins opinbera 1997-1998 - 01.03.1999, Blaðsíða 40
52 vikur á hverjum 24 mánuðum, þó með vissum undantekningum. Greiddir eru fullir
dagpeningar42 sé heilsdags launuð vinna lögð niður en aftur hálfir dagpeningar sé
a.m.k. hálfsdags launuð vinna lögð niður. Auk þessara greiðslna eru greiddar viðbótar-
bætur vegna bama.
A árinu 1997 voru greiðslur sjúkradagpeninga hins opinbera velferðarkerfis um 181
milljón króna eða 0,035% af landsframleiðslu. Ljóst er af þessu að langstærsti hluti
fjárgreiðslna vegna veikinda er utan hins opinbera velferðarkerfís enda er í flestum
kjarasamningum tryggð viss réttindi ef veikindi koma upp. Atvinnurekendur greiða þá
starfsmönnum laun í veikindum eftir ákveðnum reglum. Þessi réttindi vissra starfs-
hópa43 geta numið allt að einu ári í veikindagreiðslur.
8,2 Velferðarþjónusta hins opinbera
Eins og fram hefur komið rekur hið opinbera ýmsa velferðarþjónustu meðal annars
fyrir aldraða, fatlaða, böm og unglinga. Á árinu 1997 runnu til þessarar þjónustu 9,5
milljarðar króna sem svarar til 1,8% af landsframleiðslu, en það eru rúmlega 4,8%
útgjalda hins opinbera (sjá mynd 8.6).
Mynd 8.6 Velferðarþjónusta hins opinbera árið 1997; 9,5 ma.kr
Önnur velferða '
■ Málefni bama
^og unglinga
■ Málefni fatlaðra
Langveigamesta þjónusta hins opinbera á þessum vettvangi er rekstur dagvistunar-
heimila fyrir böm en til hennar mnnu um 4 milljarðar króna á árinu 1997. Til
fjölþættrar samneysluþjónustu við fatlaða mnnu 2,3 milljarðar króna og til þjónustu
við aldraða 1,6 milljarðar króna. Þá er rekin ýmis önnur velferðarþjónusta eins og
forvamir, barátta gegn misnotkun vímuefna og stjómsýsluþjónusta af ýmsum toga sem
kostar um 1,2 milljarð króna. I eftirfarandi umfjöllun verður fjallað um einstaka þætti í
velferðarþjónustu hins opinbera.
8.2.1 Málefni bania og unglinga
Hið opinbera rekur eða kaupir umfangsmikla velferðarþjónustu fyrir yngstu bömin.
Um 17 þúsund böm eða næstum tvö af hverjum þremur á aldrinum 0 til 5 ára njóta
dagvistunar í einhverju formi, annaðhvort á dagvistunarheimilum eða hjá dag-
mæðmm. Rúmlega 240 dagvistunarheimili em starfrækt í landinu og er fjöldi
stöðugilda á þeim allt að 2200. Þá eru starfandi á fímmta hundrað dagmæður. Einnig
rekur hið opinbera velferðarþjónustu fyrir böm og unglinga sem eiga við erfíðleika að
42 Sjúkradagpeningar voru 645 krónur á dag í janúar 1998 og viðbótarbætur vegna barna 175
krónur á dag.
43 Sem dæmi má nefna bankastarfsmenn með 20 ára starfsaldur.