Skírnir - 01.01.1960, Blaðsíða 64
62
Ole Widding
Skírnir
saga II, 84), og seinna er þess getið, að hann var vígður ábóti
sama ár og Vilhelm kardínáli krýndi Hákon konung Hákon-
arson. Af Sturlungu má einnig ráða, að Brandur hefur haft
meðfædda forystuhæfileika. Um hann er sagt, að hann: „var
agætr haufðinge klerkr goðr, uitr ok uinsæll, rikr ok goðgiarn;
ok i þann tima hafðe hann mest mannheill þeira manna, er
þa voro a Islandi“.
Sturlunga getur þess einnig um ætterni hans, að í móður-
ætt sé hann kominn af fyrrverandi biskupi á Hólum, því að
móðuramma hans var dóttir Brands biskups Sæmundssonar
(1163—1201).
Þegar Brandur Jónsson skipti sér af hinum áköfu deilum,
sem áttu sér stað á íslandi á hinni róstusömu Sturlungaöld,
er það jafnan sem sáttasemjari, er freistar að lægja ólguna
og koma á sættum. Ekki má telja Brandi til ámælis, að mis-
jafnlega tókst til um sættirnar.
Nokkur Sturlunguhandrit (II, 320) greina einnig frá ferð-
inni til Noregs og biskupsvígslu hans. Að áeggjan erkibiskups,
Einars Gunnarssonar, er bar viðurnefnið smjörbakur, fór
Brandur Jónsson til Noregs sumarið 1262. Hann hélt norður
til Þrándheims til fundar við erkibiskupinn og dvaldist þar
vetrarlangt. Með honum var annar Islendingur prestvígður,
Árni Þorláksson, sem síðar var vígður biskup til Skálholts
(1269—1298).
Veturinn 1262—3 ræddi erkibiskupinn hið íslenzka bisk-
upskjör við kórsbræðurna í Kristskirkju í Niðarósi. Þar var
ákveðið að kjósa Brand Jónsson biskup, og fór kosningin fram
strax og var staðfest af konungunum Hákoni og Magnúsi.
Hann var síðan vígður til biskups inn fjórða dag (nonas)
martii mánaðar ásamt Gillibert biskupi til Hamars í viður-
vist Péturs biskups í Björgvin og Þorgils biskups í Stafangri.
Vel frambærilegt fylgdarlið það.
Heim til Islands var haldið sumarið 1263, en Brandi var
ekki ætlaður langur embættisferill, því að hinn 26. maí 1264
sofnaði Brandur biskup Jónsson hinzta svefni, og Hólabisk-
upsdæmi varð aftur biskupslaust, eftir að Brandur hafði að-
eins verið biskup í eitt ár.