Skírnir - 01.01.1960, Blaðsíða 116
114
Sigurjón Einarsson
Skírnir
6. Sumum er enn í sinni fast
sögunum slæmum að hlýða,
að leggja þeim til lof eða last
læt ég að sinni biða.
11. Læt ég samt þó líkar mér
laglegar sögur hjá mengi,
ef þær fróðleik færa með sér
og fylgi þeim skaðsemd engi.
Og þegar haft er í huga, hversu einsýnn Guðbrandur bisk-
up var gagnvart sögulestri og veraldlegum kveðskap, hljóta
menn að dást að því frjálslyndi, sem fram kemur í þessum vís-
um séra Ölafs. Þó verður líka að hafa i huga, að hann er ekki
prestur í biskupsdæmi Guðbrands og á því ekki eins mikið
undir honum og annars hefði verið.
f rímnaflokki þessum kemur ljóst fram sú skoðun, að drott-
inn hafi látið Rómverja eyða Jerúsalem til þess að hefna þess
á Gyðingum, að þeir líflétu Krist.
Sú túlkun er í fullu samræmi við trúarskoðun samtíðarinn-
ar, guðshugmynd kennimannastéttarinnar á 17. öld.
En fróðlegt er að veita þvi athygli, að öld sú, er öðrum frem-
ur lagði áherzlu á fórnardauða Krists sem einu von mannkyni
til bjargar, skyldi svo á hinn bóginn vísa þjóð þeirri, er fórn-
ina framdi, út í yztu myrkur.
Efni rímnaflokksins er rakið samkvæmt frásögn Josefusar
sagnaritara Gyðinga, og bendir það til þess, að séra Ólafur
hafi þekkt rit hans.
Og í annarri rímu, sextugustu og áttundu vísu segir:
Josefus er hermt að væri hans heitið rétta.
Hann hefir sjálfur samansetta
sögu um gjörvallt efni þetta.1)
Svo mikil var sök Gyðinga, að ekki er að sjá, að skáldið
hafi minnstu samúð með þeim. Hrakfarir þeirra voru líka
bending guðs, hvernig fara myndi fyrir þeim þjóðum, sem
hlýddu ekki lögum hans. Svona frumstæðum hugsunarhætti
skaut oft upp á 17. öldinni, jafnvel hjá skáldi eins og séra Öl-
afi, sem einatt er þó furðu-mildur í dómum sínum.
!) Lhs. 169,8vo, bls. 147.