Skírnir - 01.01.1960, Blaðsíða 104
102
Sigurjón Einarsson
Skírnir
hefir ritað svo framan við kvæðabókina: „Það sérlegasta við
kvæðin er þó sú hugkvæma hluttekning, einlægni og alúð,
sem óvíða finnst eins í kvæðum, og er sannarlega betri kostur
fagurri orðsnilli og liðugum ljóðum að tala til hiartans, hvað
sem hver þar um dæmir.“
Og í formála fyrir kvæðabókinni segir séra Hjalti, að það
„segir sig líka sjálft og sýnir, að þessi drottinsmaður hafi verið
guðhræddur, krossmæddur, gáfu og þakkarríkur" og að ósk-
andi sé, að til kaldra kola væru brenndar „allar fáfengilegar,
fíflslegar og hneykslanlegar rímur kvæðaþvættings og keskn-
isdruslur, sem fylla ætla landið, en af þeirri ösku aftur upp-
kveiktur þessi Phænix“.
Þá sanna hin mörgu afrit, sem til eru af kvæðabók séra Ól-
afs — en þau munu vera yfir tuttugu — hvílíkra vinsælda
ljóð hans hafa notið.
Þó að glötuð sé nú kvæðabók sú, sem telja má víst, að séra
Ólafur hafi sjálfur skrifað eða látið skrifa, er líklegt, að hún
hafi einhvern tíma verið til og þaðan stafi svo allar afskrift-
irnar.
Og kvæði hans, Til lesarans, sannar þetta, því að í upphafi
þess segir svo:
Ég bífel þetta bæklings kver
blíðum náunga mínum,
sem langar eftir í lífi hér
að lof segja skapara sínum.1)
En kvæði þetta varpar einnig nokkru ljósi á, hvað skáldið
ætlast fyrir með ljóðum sínum, og er því rétt að gefa því
nokkurn gaum.
Er hér farið eftir kvæðinu, eins og það er í afriti séra Hjalta
í Vatnsfirði, en það er eitt vandaðasta afrit, sem til er af
kvæðabók séra Ólafs.2)
Eins og raunar ljóð séra Ólafs bera vott um, leggur hann
áherzlu á, að orðalag kvæðanna sé Ijóst og einfalt, svo að all-
ir geti notið þeirra, hann vill vera alþýðlegt skáld. Og þess
vegna varar hann við dýrum kenningum og flóknu orðalagi:
x) fB. 70,4to, bls. 110.
2) fB. 70,4to.