Skírnir - 01.01.1960, Blaðsíða 172
170
Jacqueline Simpson
Skirnir
aði hann ýmis atriði, sem gefa eindregið til kynna, að um
verk eins höfundar sé að ræða.
f fyrsta lagi er tíð notkun orðfæris, er felur í sér meðvit-
und söguritara um svið og markmið sögunnar, yfirsýn yfir
verkið í heild:
Þau áttu þrjá sonu, ok er þeira ekki hér við getit, 1. kap.
ok er hon ór þessi sggu, 1. kap.
ok er hann ór sQgunni, 5. kap.
ok verðr þar nú frá at hverfa, 5. kap.
þeir menn váru þar fyrir, er nQkkut er getit við, 5. kap.
Þess er getit, 6. kap.
Nú hefir fleira orðit senn en einn hlutr, ok verðr þó frá
einum senn at segja, 9. kap.
Eigi veit ek viðmœli þeira, 9. kap.
Sá maðr, er geta verðr við, 10. kap.
ok verðr þar staðar at nema, 10. kap.
Þau váru mál qU senn at þingi ok Qgmundarmál, 11. kap.
Nú er at segja frá þeim Þorgrími, 18. kap.
Nú er at segja frá Guðmundi, 19. kap.
ok urðu þeir við riðnir þessi mál, 21. kap.
sem fyrir var ritat, 25. kap. (aðeins í 122a).
Það væri hægt að halda því fram, að þetta orðfæri, sem
markar oft byrjun og enda á köflum, hefði safnandi getað
notað, er einungis væri að hagræða efninu fyrir sér. En þetta
er vissulega ekki hægt að segja um margar aðrar setningar,
sem eru óskiptir hlutar frásagnarinnar og sem markvisst leggja
áherzlu á aðaláfangana í lífi Guðmundar: eflingu hans til
valda, hnignun hans um tíma, hefnd hans og endurheimt
þjóðfélagsstöðu hans og klausturgöngu hans í lokin. Sagan er
byggð þannig, að hún geti lýst eflingu og hnignun metorða
Guðmundar, og er þetta orð notað fjórum sinnum á mikil-
vægum stöðum. f lok Helgastaðamála segir: hQfðu hvárigir
metorð af þessum málum, þeir er um deildu, ok hurfu þá til
Guðmundar (3. kap.). í upphafi 6. kapítula er sagt frá því,
er kappgirni höfðingja fær útrás: Nú þótti hQfðingjum œrinn
uppgangr Guðmundar; gorðisk hann þá fjQlmennr. Þegar
áhrif Guðmundar minnka og hann sætir móðgunum og ögr-