Þjóðmál - 01.09.2011, Side 30

28 Þjóðmál HAUST 2011
Eignarrétturinn er grunnforsenda fjár-festingar og hagvaxtar . Nauðsynlegt er
að réttur allra til eigna sé virtur, bæði af ráð-
andi stjórnmálaöflum, embættismönnum
og almenningi og hann sé varinn af lögreglu
og réttlátum dómstólum . Ástæðan er meðal
annars sú að ekki er hægt að ætlast til
þess að nokkur endurnýi framleiðslutæki
eða ráðist í viðhald eigna sinna á meðan
stjórnmálamenn ræða í fullri alvöru um að
taka eignirnar af viðkomandi .
Rannsóknir hafa sýnt fram á mikilvægi
eignarréttarins og hefur þeirri spurningu
verið velt upp hvort ótryggt og illa skilgreint
eignarhald sé sambærilegur orsakaþáttur
örbyggðar íbúa þróunarríkja og skortur á
menntun og hreinu vatni, sjúkdómar eða
náttúruhamfarir . Töluleg gögn sýna að
augljóst samhengi er á milli velmegunar
þjóða og verndar eignarréttarins . Árlega
gefa samtökin International Property Right
Index út skýrslu þar sem þeir þættir sem
mestu máli skipta við mat á eignarrétti eru
skoðaðir . Dæmi um það sem máli skiptir
eru gæði dómstóla, lagarammi, almenn
virðing fyrir lögum og reglum, spilling og
íhlutun stjórnmálamanna . Ofangreind
atriði eru metin og fær hvert land einkunn .
Niðurstöðurnar eru sláandi eins og sést á 1 .
mynd (á bls . 29) .
Fjölmargir gera grín að mælikvörðum um efnahagslega velmegun þjóða eins
og þjóðarframleiðslu og segja að aðalatriðið
eigi að vera „mannlegt“ samfélag, byggt á
grunni jafnaðarstefnunnar . Þeir sem hugsa
þannig ættu að staldra örlítið við því tölur
sýna að sterk tengsl eru á milli fjárhagslegrar
vel megunar þjóða og lífslíka ungra barna .
Það samband ætti í sjálfu sér ekki að koma
nein um á óvart . Sterkur eignarréttur er lykil-
stoð velferðar allra . (Sjá 2 . mynd á bls . 29 .)
Margir Íslendingar voru aldir upp við góð og kristileg gildi og þekkja
því boðorðið, þú skalt ekki stela . Fyrir
þeim þarf ekki að rökstyðja eignarréttinn
með jákvæðum áhrifum hans á hagvöxt
og velmegun eða samhengi hans við tíðni
barnadauða . En þau gömlu og góðu gildi
eru því miður ekki eins útbreidd og þau ættu
að vera . Fyrir mörgum snúast stjórnmál um
sífellda og ósvífna baráttu um eignir annarra
og sporslur frá hinu opinbera . Slíkum er
Lýður Þór Þorgeirsson
Hagsæld byggir á
eignarréttinum