Þjóðmál - 01.12.2013, Síða 41

40 Þjóðmál VETUR 2013
„Hef aldrei skilið afhverju þöggun er
svona lítið beitt á [ . . .] alla þessa kalla sem
eiga nákvæmlega 0 erindi inn í vitræna
umræðu .“
Björg Eva Erlendsdóttir,
í stjórn Ríkis útvarpsins
Stjórnarskrárbundin réttindi sæta nú árásum sem aldrei fyrr . Helst er vegið
að tjáningar- og trúfrelsinu og þá einkum
af þeim sem sótt hafa sér aukinn rétt
einmitt fyrir tilstilli þessa frelsis . Í öllum
löndum heims er að finna einhvers konar
útgáfu af stjórnarskrá, en það sem einkennir
stjórnarskrár Vesturlanda umfram aðrar er
áherslan á menningarlegt frjálslyndi er
tryggir öllum borgurum frelsi til tjáningar
og trúar . Rök hníga að því að þetta frelsi
sé nú í hættu og bendir tilvitnunin hér að
ofan óneitanlega til þess að það standist .
Múhammeðs-teikningarnar í Jyllands­Posten
færðu okkur sönnur á að slík stjórnar skrár-
réttindi hafa takmarkað gildi þegar efna-
hags lífi þjóða er ógnað . Svo ekki sé minnst
á líf og limi þeirra sem lifa vilja samkvæmt
þessum réttindum . Enn minna gildi hafa
þessi réttindi í munni manna eins og forseta
framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins,
José Manuel Barroso, sem tveimur árum
eftir birtingu áðurnefndra teikninga sagði,
í viðtali við breska dagblaðið The Daily
Telegraph, að hann vildi verja rétt fólks til
tjáningar þótt það kostaði særindi og myndi
jafnvel misbjóða öðrum einstaklingum eða
hópum . Tilefnið var umræða um blæjuburð
múslimskra stúlkna . Með þessu var Barroso
þó ekki að vísa til neinna raunverulegra
réttinda, aðeins að hann hefði ekkert út
á það að setja ef þessar stúlkur kysu að
ganga án slæðu í trássi við vilja foreldra eða
fjölskyldu . Sagði Barroso: „Fólk á að geta
valið þann fatnað sem það kýs að klæðast
— svo fremi sem það gengur ekki um
nakið .“ Djarft til orða tekið, en hefur lítið
vægi ef aðstandendur setja sig upp á móti
því . Með þessum orðum tókst honum,
fyrir hönd Evrópusambandsins, að smætta
hið stórfenglega frelsi einstaklingsins til
tjáningar niður í tuskutísku . Sér er nú hvert
frelsið, sem þessi húsbóndi 500 milljón
manna, sem ekkert fá um það sagt hvort
þeir vilja þiggja þjónustu hans eða ekki, er
tilbúinn að verja .
En það er ekki bara í Evrópu sem aðförin að tjáningarfrelsinu er komin í hágír .
Á Íslandi er þessi kúgun hugans komin
vel á veg, þótt ekki nái hún því há flugi
sem sjá má t .d . í Bandaríkjunum . Há borg
tjáningarfrelsisins, sjálf Bandaríki Norður-
Ragnhildur Kolka
Þar sem rétthugsunin ríkir