Þjóðmál - 01.12.2013, Qupperneq 55

54 Þjóðmál VETUR 2013
þá verulega í hlutfalli við beinu framlögin .
HÍ fékk aðeins hluta þessarar hækkunar,
en samt árlega aukningu sem nam meiru
en öllu fé helstu sjóða sem vísindafólk HÍ
sækir í .
Menntamálaráðherra síðustu ríkisstjórn-
ar, Katrín Jakobsdóttir, sagði í grein í
Morgunblaðinu 15 . október 2006:
Ljóst er að efling samkeppnissjóða er lykil-
atriði ef við viljum að ungir vísinda menn
hafi eitthvað að sækja hingað til lands .
Þetta þarf að setja á oddinn á næstu árum
og það er mikilvægt að stjórnvöld þori að
bera ábyrgð og taka af kjarki ákvarðanir
um eflingu rannsókna .
Katrín mótmælti samt ekki þeim breyt ing-
um sem fyrirrennari hennar gerði skömmu
síðar, þvert á þá stefnu sem hún hafði
sjálf lýst . Þegar Katrín var svo ráðherra
gerði hún ekkert með samkeppnissjóðina
fyrr en í lok kjörtímabilsins, þegar gef-
inn var út tékki á framtíðina fyrir hækk un
framlaga í Rannsóknasjóð . Sá tékki reynd-
ist innistæðulaus þar sem „fjár fest ingar -
áætlun“ ríkisstjórnarinnar var ekki „að
fullu fjármögnuð“, samkvæmt nú verandi
mennta málaráðherra, Illuga Gunnars syni,
sem vill slá hækkunina af . Áætlanir hans
ganga út á verulega rýrnun sam keppnis-
sjóð anna á næstu árum . Katrín Jakobsdóttir
gerði heldur ekkert til að vernda það besta
í ís lenska vísindasamfélaginu þegar hún var
ráð herra, hvað þá neitt til að tryggja fram-
tíðar möguleika ungs og efnilegs vísinda-
fólks . Hún setti að vísu, í upphafi ráðherra-
tíðar sinnar, á fót svokallaðan „rýnihóp ráð-
herra um endurskipulagningu háskóla kerf-
is ins“ . Vandlega var þó tryggt að í þeim hópi
væru fulltrúar allra háskóla landsins, og þar
á meðal staðfastir fulltrúar óbreytts ástands
við HÍ, enda kom nákvæmlega ekkert út úr
starfi hópsins, nema sú óbeina ákvörðun að
ekki væri rétt að hrófla við neinu .
Stjórnvöld eru því undir sömu sökina seld
og forysta HÍ: Þau hafa opinbera stefnu
sem hljómar vel og skynsamlega, en gera
svo eitthvað allt annað .
Smákóngaveldið
Sú spurning vaknar auðvitað af hverju í ósköpunum yfirvöld í HÍ, og þá sér-
staklega rektorinn, beita sér ekki af alefli
fyrir því að efla rannsóknastarf við skólann,
í stað þess að halda áfram að ausa dýrmætu
fé í rannsóknir sem eru svo lélegar að þær
fást ekki birtar nema í sérstökum íslenskum
tímaritum, stofnuðum til þess eins að birta
slík undirmálsverk . Þetta er þeim mun
sérkennilegra sem rektorinn fékk samþykkta
glæsilega stefnu árið 2006, þess efnis að HÍ
ætti að hasla sér völl á alþjóðavettvangi, og
réttilega útskýrt að það krefðist fyrst og
fremst öflugs rannsóknastarfs .
Þótt ekki sé einfalt mál að útskýra af
hverju stjórnvöld innan og utan HÍ haga sér
svona, þá er varla of mikil einföldun að segja
að hér sjáist hið íslenska valdaklíkusam félag
smákónga í allri sinni dýrð . Af einhverj um
ástæðum vilja æðstu yfirvöld HÍ ekki hrófla
við því undirmálsfólki sem hefur jafnvel
sölsað undir sig heilu deildirnar og hrakið
burt besta fólkið, beint og óbeint . Eitt
dæmi um það er hvernig þáverandi tölv-
un ar fræðiskor HÍ hrakti frá sér tvo af bestu
vís inda mönnum landsins á árunum 2005–
S tjórnvöld eru því undir sömu sökina seld og forysta HÍ: Þau
hafa opinbera stefnu sem hljómar
vel og skynsamlega, en gera svo
eitthvað allt annað .