Orð og tunga - 01.06.2002, Blaðsíða 42
32
Orð og tunga
aldri. Hann hefur þó þekkt vel vestfirskt tungutak og fyrir kemur að hann geti vestfirskrar
notkunar.
Orðalista Rasks, Steingríms biskups og Brynjólfs Oddssonar þaif að taka með
varúð. Þeir gefa vissulega þær upplýsingar að þrír menn heyrðu orð fyrir vestan sem
þeir þekktu ekki. Þessi orð voru því notuð vestra en listarnir geta ekki skorið úr um að
orðin hafi ekki verið notuð annars staðar á landinu.
Vasabækur Björns M. Olsens eru afar mikilvægar heimildir sem skoða þarf mun
betur en gert hefur verið. Björn er á ferð sérstaklega í þeim tilgangi að safna orðum úr
töluðu máli í öllum landshlutum. Hann skrifar því ekki hjá sér tilviljanakennt heldur
markvisst eftir mönnum á hverjum stað. Eins og sjá má í yfirlitinu yfir efni bókanna
í Orði og tungu 5 er ekkert yfirlit hægt að fá yfir útbreiðslu einstakra orða. Þau gætu
verið skráð í fleiri en einni bók. Þegar allt efni í bókum Björns er komið í tölvutækt
form eiga þær eftir að koma að enn betra gagni við rannsóknir á útbreiðslu orða.
Heimildir
Ann = Annálar 1400-1800. Annales Islandici posteriorum sæculorum. I - . 1922 - .
Hið íslenska bókmenntafélag, Reykjavík.
ÁBIM = Ásgeir Blöndal Magnússon. 1989. íslensk orðsifjabók. Orðabók Háskólans,
Reykjavík.
Arsrit Sögufélags Isfirðinga. 1956-. Isafirði.
Ásgeir Blöndal Magnússon. 1983. Um íslensk askheiti. íslensktmál og almenn málfrœði
5:161-168.
BA XX = Jón Helgason [útg.] 1960. Fem islandske ordsamlinger fra 18. og 19.
árhundrede. Bibliotheca arnamagnœana. Vol. XX. Opuscula I: 271-299. Ejnar
Munksgaard, Hafniæ.
BA XXXIX = Veturliði Óskarsson [útg.] 1991. Tvö vestfirsk orðasöfn. Bibliotheca
arnamagnœana.Vol. XXXIX. Opuscula IX: 147-159. C.A. Reitzels forlag, Hafniæ.
Bellerofontisrímur 1949. Rit Rímnafélagsins II. Reykjavík.
Benedikt Gröndal. 1948-1954.Ritsafn. I-V. ísafoldarprentsmiðja H.F., Reykjavík.
Bjarni Sæmundsson.1926. Fiskarnir (Pisces Islandiæ). Reykjavík.
Björn Halldórsson. 1992. Orðabók. íslensk-latnesk-dönsk. Ný útgáfa. Jón Aðalsteinn
Jónsson sá um útgáfuna. Orðfræðirit fyrri alda II. Orðabók Háskólans, Reykjavík.
(Fyrsta útgáfa 1814).
Guðmundur Andrésson. 1999. Lexicon lslandicum. Ný útgáfa. Gunnlaugur Ingólfs-
son og Jakob Benediktsson önnuðust útgáfuna. Orðfræðirit fyrri alda IV. Orðabók
Háskólans, Reykjavík. (Fyrsta útgáfa 1683).
[Guðni Jónsson]. 1940-1957. íslenzkir sagnaþœttir og þjóðsögur. I-XII. Skrásett hefir
Guðni Jónsson. Isafoldarprentsmiðja, Reykjavík.
Guðrún Kvaran. 2001. Vasabækur Björns M. Ólsens. Orð og tunga 5:23-41.
Halldór Laxness. 1994. Salka Valka. 6. útgáfa. Vaka-Helgafell hf., Reykjavík.