Fréttablaðið - 17.08.2019, Blaðsíða 22

Gleðigangan í Reykja-vík hefur verið árviss viðburður frá árinu 1999 og ein fjölsótt-asta hátíð á Íslandi. Yngstu þátttakendur
hennar njóta góðs af baráttunni síð-
ustu áratugi, eru þakklátir en segja
mikilvægt að halda baráttunni
áfram. Þau nefna sem dæmi að enn
ríki fordómar gagnvart hópum
hinsegin fólks og  intersex fólk sé
hlunnfarið um réttindi hér á landi.
Þrjú ungmenni ræddu málin við
blaðamann Fréttablaðsins.
Ólöglegt að vera
ég í hundrað löndum
Salka Snæbrá Hrannarsdóttir er
sextán ára, vinnur í Krónunni og
hefur nám í Kvennaskólanum í
haust. Hún tekur þátt í gleðigöng-
unni í annað sinn. „Ég kom fyrst
út úr skápnum fyrir þremur árum
en þá aðeins fyrir vinum mínum.
Ári seinna kom ég út fyrir öllum,“
segir Salka Snæbrá sem segist svo
heppin að hafa alist upp við marg-
breytileika og fordómaleysi. „Besta
vinkona mín á tvær mömmur og ég
er alin upp við það að ólíkar kyn-
hneigðir séu í lagi. Ég veit samt að
það er margt í samfélaginu sem
þarf að skoða, það eru fordómar
gagnvart transfólki og tvíkyn-
hneigðum. Við erum komin langt en
það er samt svo mikið eftir, ég hugsa
til dæmis oft út í það að það er ólög-
legt að vera ég í hundrað löndum,
það finnst mér hrollvekjandi.“
Salka Snæbrá segir það hafa
breytt miklu í sinni tilveru að hafa
sótt félagsstarf í Hinsegin félags-
miðstöðinni. „Þetta er í raun bara
eins og venjuleg félagsmiðstöð en
við eigum það mörg sameiginlegt
að vera hinsegin. Það er mikilvægt
að eiga þennan stað og geta hitt aðra
hinsegin. Sérstaklega fyrir fólk sem
á til dæmis bara gagnkynhneigða
fjölskyldu og vini,“ segir Salka
Snæbrá. „Þetta hjálpaði mér mikið,
eiginlega breytti þetta lífi mínu. Því
ég sker mig úr hópnum annars stað-
ar, er sú sem er öðruvísi eða þykir
skrýtin, en í félagsmiðstöðinni er
ég bara ein af hópnum og hef þá til-
finningu að ég eigi heima þar,“ segir
hún og minnir á að mæta með góða
skapið í gleðigönguna. „Vagninn
okkar verður f lottur og tónlistin
verður geggjuð!“ 
Glatað að skilja
intersex fólk eftir
Silja Sól Ernudóttir er sextán ára og
skartar ljósfjólubláum lokkum, það
kemur í ljós að hún hefur mikinn
áhuga á hárgreiðslu og er á leiðinni
í háriðnnám í Tækniskólanum í
Reykjavík.
„Ég verð líka á palli í annað sinn.
Ég hef fylgst með göngunni í fjögur
ár, ég kom fyrst út úr skápnum 10-11
ára og fyrst skilgreindi ég mig sem
tvíkynhneigða. Það hefur breyst,
nú skilgreini ég mig sem pankyn-
hneigða. Fjölskylda mín hefur
alltaf stutt við mig og ég hef líka
getað stutt við aðra sem hafa viljað
ræða sín vandamál og sína sýn á
málin. Ég sæki líka Hinsegin félags-
miðstöðina og það hjálpaði mér að
eignast vini. Ég þekkti áður engan
á mínum aldri sem var með sömu
áhugamál og ef ég hefði ekki farið
þá hugsa ég að ég hefði einangrast
mjög mikið. Ég er svo miklu opnari
í dag, „out and proud!“ eins og þau
segja.“
Silja Sól segir ný lög um kynrænt
sjálfræði framfaraspor en segir með
ólíkindum að réttindi intersex fólks
hafi verið borð borin. „Það er bara
glatað, þau voru bara skilin eftir.
Samfélaginu er að sjálfsögðu skylt
að varðveita þeirra réttindi einnig
og geta ekki litið fram hjá þeim eins
og gert er nú.“
Þakklátur fyrir að
fá að vera ég sjálfur
Ísak Birgisson er einnig sextán ára
og hefur nám í Kvennaskólanum
í haust. Þar ætlar hann að leggja
stund á náttúruvísindi og hlakkar
mikið til áfangans. Hann man upp á
hár daginn sem hann ákvað að segja
frá samkynhneigð sinni. „Já, það
var 18. mars 2018. Ég nennti ekki að
koma út fyrir einum í einu. Ég teikn-
aði mynd af mér og setti á Facebook
og lýsti því yfir að ég væri samkyn-
hneigður. Þetta var mín leið, en það
voru nú flestir í kringum mig búnir
að átta sig á þessu hvort sem er,“
segir Ísak.
Hann segir réttindabaráttuna
mikilvæga enn sem fyrr. „Það hefur
svo margt áunnist en á sama tíma
koma oft upp atvik þar sem ég skil
ekki hvað fólk er að hugsa. Mér
finnst til dæmis koma Mike Pence
til landsins algjörlega fáránleg,“
segir Ísak og segir fólk sem heldur
uppi vörnum fyrir hann ekki skilja
um hvað málið snýst enda sé hann
valdamikill maður sem hafi beitt
sér mikið gegn hinsegin fólki og
það séu einmitt stjórnmálamenn
sem geti rænt fólk mannréttindum
eins og gerst hefur víða um heim.
„Ég er þakklátur þeim sem
börðust fyrir svo mörgu. Það er
svo margt sem við þurfum ekki að
ganga í gegnum. Og fyrst og fremst
er ég þakklátur fyrir að fá að vera ég
sjálfur en við megum ekki sofna á
verðinum.“
Sofna ekki
á verðinum
Spenntur hópur
ungs hinsegin
fólks sem flest
stundar félags-
starf í Hinsegin
félagsmið-
stöðinni. Mið-
stöðin er fyrir
öll ungmenni á
aldrinum 13-18
ára sem eru
hins egin eða
tengja við hin-
segin málefni á
einn eða annan
hátt. Frá vinstri:
Stefán, Ísak,
Bergdís, Óðinn,
Silja, Bernharð
Máni, Rakel,
Salka Snæbrá,
Diljá, Silja Sól,
Robin, Emma,
Sigrún Ósk, Þór,
Birgitta, Salka,
Arna, Sigrún
Helga, Sky og
Ívar.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ERNIR
Hinsegin dagar í
Reykjavík fagna 20
ára afmæli. Margt
hefur áunnist og
hinsegin ung-
menni eru þakklát
réttindabarátt-
unni. En minna á
að margir sigrar
séu enn óunnir og
það sé nauðsyn-
legt að standa vörð
um mannréttindi.
ÉG HEF FYLGST MEÐ
GÖNGUNNI Í FJÖGUR ÁR,
ÉG KOM FYRST ÚT ÚR
SKÁPNUM 10-11 ÁRA OG
FYRST SKILGREINDI ÉG
MIG SEM TVÍKYNHNEIGÐA.
ÞAÐ HEFUR BREYST, NÚ
SKILGREINI ÉG MIG SEM
PANKYNHNEIGÐA.
Silja Sól
Kristjana Björg
Guðbrandsdóttir
kristjana@frettabladid.is
1 7 . Á G Ú S T 2 0 1 9 L A U G A R D A G U R22 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
HELGIN
1
7
-0
8
-2
0
1
9

0
4
:4
7
F
B
0
9
6
s
_
P
0
8
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
7
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
1
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
9
6
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
3
9
9
-A
6
A
8
2
3
9
9
-A
5
6
C
2
3
9
9
-A
4
3
0
2
3
9
9
-A
2
F
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
0
9
6
s
_
1
6
_
8
_
2
0
1
9
C
M
Y
K