Tíminn - 06.12.1960, Page 12

12
TÍMINN, þriðjudaginn G. desember 1960.
Rætt við Aðalbjörn
(Framhald al 9 siðu)
menn ráð fyrir aS hann komi
til með að hafa áhrif á veið
ina 1 ánum hver svo sem þáu
áhrif verða.
— Hefur fólki fœkkaó í
þínu uynhverfi að undan-
förnu?
— Nei, ég held ekki. Eg
held að þetta standi nokk-
um veginn i stað. En þess
máttu gjaman láta getið að
við Þingeyingar — og ég
hygg að óhætt sé að segja
Austfirðingar og Norðlending
ar yfirleitt, hafa mjög mikinn
áhuga á virkjun Dettifoss. Eg
er nú síður en svo nokkur
sérfræðingur á sviði raforku
framkvæmda, en er ekki nokk
uð hæpið að slá því fyrirfram
föstu, að önnur stórvirkjun
skuli ganga fyrir virkjun
Jökulsár, ef litið er á nauð
syn þess, að þetta þjóðfélag
okkar sporðreisist ekki, en
svo virðist nú stundum að
sumir ráðamenn telji þá ó-
heillaþróun æskilega og sjálf
sagða. Það segir sig sjálft, að
slík virkjun mundi hafa ó-
metanlega þýðingu fyrir at-
vinnulíf og afkomu manna
norðan og austanlands og er j
það svo augljóst, að ekki þarf
orðum að því að eyða.
leiðrétting óhjákvæmileg
— Þú sazt á Alþýðusam-
bandsþingi, Aðalbjörn, viltu
ekki að lokum segja mér í
stuttu máli hvað þér fannst
um þingið?
— Eg varð fyrir vonbrigð-
um með að þingið skyldi ekki
reynast samhentara en raun
varð á. En það kom brátt í ljós
•—L og það finnst mér raunar
furðulegt — að í kjaramálum
bar svo mikið á milli, að s#.m-
staða var útilokuð. En ég tel
hiklaust — og ég er sannfærð
ur um að sú er skoðun alls
þorra verkamanna um allt
land — að óhjákvæmilegt sé
að þeir fái leiðréttingu
sinna mála og hana verulega.
Við þurfum engan reiknimeist
ara til þess að segja okkur að
kjaraskerðing sú, sem af ráð
stöfunum ríkisstjórnarinnar
hefur leitt, sé þetta og þetta
smávægileg. Við finnum ofur-
vel sjálfir hvað að okkur snýr.
mlig.
r
I dögun
Ný bók:
Sendibréf
frá Sandströnd
Hin nýja skáJdsaga Sref-
áns Jónssonar, sem keppti
við Virkisvetur um verð-
laun Menningarsjóðs.
Dómnefndin verðlaunaði
Virkisvetur
Lesið sögu Stefáns og
dæmið sjált.
Verð kr 145.00 i bandi.
Bókaútgáfa Mennnigarsjóðs.
(Framhald af 8. síðu).
deUum sínum, trúir það á sigur
kærleikans. í kvæðinu Að haust
nóttum segir það:
„.... lífið veitir líkn og sára
bætur,
og lögmál þess er kær'leikurinn
sjálfur".
Eins og jafnan áður í ljóðabók
um Davíðs Stefánssonar, eru í þess
ari bók fjölda margar stuttar
setningar, meitluð spakmæli, sem
eru eins og lyklar, er opna dyr til
umhugsunar, víðsýnis og skilnings.
Ég rek nokkur sýnishorn til við
auka því, sem ég hef áður nefnt:
Úr kvæðinu Stafnmærin:
„Sú bæn er heitust, sem er hljóð
og mild“.
Úr kvæðinu Fagur er gneistinn:
„Og allt er líf,
sem andjnn skynjar
og augað lítur“.
Úr kvæðinu Stjörnudraumur,
sem áður er nefnt:
„Djúpar eru vakir
á vetrarísnum hálum
yfir vatnsins bláu álum“.
Úr kvæðinu í Ódáðahrauni:
„Það er eins og elti alla
afturgengnar þjóðarsyndir".
Úr kvæðinu Skiptapar:
„En sá er heitast sokknu fleyi
ann
mun sárast harma — önnur
skip“.
Úr kvæðinu Hvað lvefur
breytzt —?:
„Enn má velja um vegi,
sé vörðunum treyst“.
Úr kvæðinu Nafnlaust bréf:
„Þeir glatast fyrst,
sem engu fórnf
Úr kvæðinu Afglapaskarð:
„Á hjarnið hníga þeir fyrstir,
sem heima gömbruðu mest“.
Úr1 kvæðinu Einveran:
„Undrist enginn,
þótt aldrei vaxi
runnur rótslitinn“.
Úr kvæðinu Rím:
„Stjarna er stafur í rími,
stuðlað er rúm og tími.“
Úr kvæðinu Byrðin:
„Að bera eitthvað þungt — það
er að vera“.
Þetta er síðasta braglínan í bók
inni.
Betri jólabók, en ljóðabók Dav
íðs Stefánssonar frá Fagraskógi,
I dögun, mun erfitt að finna á
bókamarkaðinum fyrir hin næstu
jól. Hún opnar lesendum víðan og
Sólúr og áttaviti
í ritdómi um síðustu bók
Kristjáns, SÓLÚR OG ÁTTA-
VITI, segir skáldið Kristmann
Guðmundsson: „Þ’etfca er 5.
bók Kristjáns Röðuls og sú
bezta. Einhver sagði um sið
ustu bók hans: „Þaöan sem'
lagt var af stað, og þangað, i
sem nú er komið, er svo lang:
ur vegur, að með ólíkindum j
má telja.“
Þetta er hverju orði sann- |
ara: Kristján Röðuls hefur!
sýnt fádæma dugnað og vilja 1
styrk á listabraut sinni. Hann
byrjaði ekki efnilega, én nú
verður ekki framhjá hon-
um gengið. Hann er orðinn
skáld. Kvæði hans eru ný-
tískuleg og eru þó laus við
galla nýtízkuskáldskapar.
Mörg þeirra eru djarflega
gerð, en öfgalaus með öllu, j
og höf. setur sér strangar
listrænar skorðúr.“
Þessi ummæli Kristmnns
Guðmundssonar úm skáld-
skaparþróun Kristjáns Röð-j
uls — fá staðizt — þau eru'
sönn, eins og segir i kvæði
hans:
Eg hafði beðið eftir þér ■
við marmaraþrepin —
horft í augu þeirra,
er fram hjá gengu ..
.. augu full af hatri
augu full af nótt
lymskunnar ..-------
— Og mig hryllti við þeim ..
Þá minntist ég orða þinna
á fjallinu. Ógleðin leið frá
í .. Og sem í leiftursýn
birtist þú mér aftur ..
Þú sagðir: Nótt þeirra
er aðeins skortur á birtu. —
Ekki er ég svo fróður að ég
viti í hverju póesía er fólgin,
— en þama nær óvæntur
sannleikur tökum á mér. —
Það er eins og tjald sé dreg
margbr'eytilegan heim. Hún geymir
Ijóð er í senn hafa áhrif til þess
að glæða fegurðarskyn lesendanna
og ást þeirra á landi sinu og þjóð
og höfundi lífsins. Jafnframt hvet
ur hún menn til dáða og ósérhlífni, i
baráttu gegn þröngsýni og öðru
því, sem heftir framþróun heil
brigðrar menningar.
Ljóðabókin í dögun geymir
mikla speki, þrótt og fegurð.
ið til hliðar, og það, sem ég
skynja, er ekki aðeins það,
sem ljóðið segir, — að hugur
minn kunni að vera í dimmu,
heldur hitt, að þó ég væri í
birtunni — þá sfcafar sú birta
Þorsteinn M. Jónsson.
ekki frá mér, — en ætti sér
orsök í einhverju ufcan mín,
— og þetta afhjúpar sjálf-
kennd mína, sem hélt sig svo
örugga, — og ég sný heim,
einni fjöður fátækari — og
og einum sannleika ríkari.
— Lesandinn uppgötvar
nýjar víddir — og hann tek
ur undir með skáldinu. —
í djúpunum eru ónumdar
eyjar,
sem aldrei verða fótum
troðnar,
aðeins skynjaðar í skugga-
legu rökkri.
Vér hlerum við hægt andlát
hjartfólgins vinar,
en heyrum aðeins bylgjunar
brotna við ströndina.
Seinna höldum vér á hafið,
— þá rísa eyjarnar úr
dökkbrúnu djúpinu
og vér skiljum mál bylgjunn
ar á brosandi hafinu.
Þannig yrkir Kristján Röð-
uls, — og ég get ekki neitað
því, að ég hef verið aðdáandi
hans. Vitur maður hefur sagt:
að það að yrkja ljóð væri eins
og að kasta laufblaði ofan í
Grand canyon og bíða þess að
bergmálið heyrðist, — en svo
er ekki með ljóð Kristjáns —
þau bergmála strax í vitund
manns — og bergmála fagur
lega. — Kvæði eins og Sé'ntið.
(Framhald á 13 siðu i
Ivær skáldsögur, eftir vinsæia höfunda
SKÝ YFIK HELLUBÆ eftir Margit -Söderholm og MILLI TVEGGJA ELDA eftir
Theresa Ch2rles.
Ský yfir ilellubæ er einhver skemmtilegasta skáldsaga Margit Söderholm, og án ,
efa sú af bókum hennar, sem mest spenna ei í. Lesandinr, fyigir söguhetjunni
í baráttu hennar við ókunnar hættur, þar til lausnin er fundin og ástin og ham-
ingjan ráða aftur ríkjum á hinum gamla herragarði.
Milli tveggja elda eftir Theresa Charles, höfund metsölubókanna Falinn eldur og Sárt
er að unna. er ekki síður skemmtileg en hinar tyrri bækur höfundanns Philip var
eiginmaðu- Amóru, en hún þekkti hanp ekki . Hvert var hið undar’ega afl sem
í senn dró þau hvort að öðru og hratt þeim trá hvoru öðru? Elskaði hún broður
eiginiranns slns, eða var það eiginmaðurinn sem hún eiskaði? Hún var sem
milli tveggva elda. Þefta er töfrandi saga um ástir, hatur og brennandi ástríður.
SKUGGSJA