Tíminn - 29.03.1961, Blaðsíða 7

TÍMINN, jniðvikudaginn 29. marz 1961.
7
Álit minnihluta fjárveitinganefndar:
Nauðsynlegt að Seðlabankinn endur-
kaupi framleiðsluvíxla iðnaðarins
Iðnaðinum ber jafnrétti við landbímað og sjávarútveg
Snemma á þessu þingi flutti
Þórarinn Þórarinsson tillögu
til þingsályktunar í S.Þ. þess
cfnis, a'ð SeSlabankinn keypt;
hráefna- og framleiðsluvíxla
af iðnaðinum líkt og sjávarút-
vegi og landbúnaði. Tiliögu
þessari /ar vísað til fjárveit-
inganefndar og hafa stjórnar-
liðar þar tafið afgreiðslu
kennar. St|órnarandstæðingar
t nefndinni hafa hins vegar
skilað ítarlegu áliti um málið
cg fer það hér á eftir:
Samkomulag hefur ekki náðst í
fjárveitinganefnd um afgreiðslu
þessarar þáltiil. — Hún var á sm
um tíma send til umsagnar nefnd
ar, sem skýrt var frá í fjárveit-
inganefnd að hefði haft þessi mál
iðnaðarins til athugunar nú um
meira en eins árs skeið, en svar
hennar dróst sífellt á langinn, og
var því formauni fjárveitinganefnd
ar falið að ganga eftir því. Skýrði
hann svo frá því, að hann hefði
hivað eftir annað fengið loforð
um, að umbeðin umsögn yrði strax
send, en aldrei var úr því, og er
slíkt furðuleg framkoma. Getur
slíkt tæplega þjónað öðrum til-
gangi en þeim að draga afgreiðslu
málsins hjá fjárveitinganefnd,
eins og raun varð á, svo að málið
yrði ekki útrætt á Alþingi.
Niðurstaðan í fjárveitinganefnd
varð svo sú, að meiri hlutinn —
stjórnarliðið — kvaðst mundu af-
greiða málið með því að leggja til
að því yrði vísað frá með rök-
studdri dagskrá, en m. hl. vill, ai
Alþingi samþykki till. eius og hún
er á þskj. 123.
Tillaga Sveins GuS-
mundssonar
Mál þetta er ekki nýtt. Vorið
1958 sat Sveinn Guðmundsson for
stjóri á Alþingi sem varaþingmað
ur Sjálfstæðisflokksins, og bar
hann þá fram þáltill., samhljóða
þeirri, sem hér um ræðir. Var
þessi till. Sveins Guðmundssonar
tekin til umræðu 2. júní, og færði
hann fram ljós og skýr rök fyrir
aðkallandi þörf, að hlutazt skyldi
til um að seðlabankinn endur-
keypti framleiðslu- og hráefna-
víxla iðnaðarins, og benti enn
fremur á, að hér væri einnig um
réttlætismál að ræða, þar sem iðn
aðurinn væri nú óumdeilanlega
orðinn einn af þrem aðalatvinnu
vegum landsmanna og nú þegar
ætti hvorki meira né minna en
nálega th hluti þjóðarinnar lífs-
afkomu sína og velgengni undir
afkomu hans. Mætti því fullyrða,
að skylt væri, að hlutazt yrði til
um, að seðlabankinn léti iðnað-
inum svipaða aðstoð i té og sjáv-
arútvegi og landbúnað'i með endur
kaupum á framleiðsluvíxlum
þeirra. — Þetta gerðist 2. júní
1958.
Það var sérlega vel undir þetta
mál Sveins Guðmundssonar tekið
á Alþingi, sem bezt sést á því, að
þótt alveg væri komið að þinglok
um, fékk till. óvénjulega hraða
afgreiðslu í nefnd og síðan efnis-
lega samþykkt á Alþingi 3. júní
með samhljóða atkvæðum allra
flokka, og má geta þess ,að for-
ustumenn Sjálfstæðisflokksins
lögðu mikla áherzlu á, að málinu
væri svo hraðað, sem raun varð
á, með tilliti til þess, hve hér
væri aðkallandi úrlauisnar þörf
fyrir iðnaðinn.
Ekkert a’ðhafzt
En tíminn leið. Sjálfstæðisflokk
urinn tók raunverulega völdin í
landinu fyrir árslok 1958, en ekk
ert gerðist í málinu. Fyrir því
flutti 7. þm. Reykv., Þórarinn Þór
arinnsson, á síðasta þingi þáltill.
samhljóða þeirri, sem Sveinn Gug
mundsson forstjóri hafði, eins og
áður er getið, flutt 1958. Till. var
vísað til fjárveitinganefndar, en
hún fékkst ekki afgreidd þaðan
fyrr en svo seint, að hún hlaut
ekki afgreiðslu á því þingi. Nefnd
arálit komu samt fram. Lagði m.
hl. — stjórnarliðið — til, að mál-
inu væri vísað frá með rökstuddri
dagskrá, og var meðal annars vís
að til þess, að nefnd væri starf-
andi, sem skipuð hafði verið af
ríkisstjórninni, og væri hún að
athuga lánamál iðnaðarins með
sérstöku tilliti til endurkaupa
seðlabankans á víxlum með trygg
ingu í iðnaðarvörum.
Minni hluti fjárveitinganefndar
— framsóknarmennirnir — taldi
hins vegar, ag þar sem ríkisstjórn
in hefði ekkert raunhæft gert í
málinu, bæri nauðsyn til, að Al-
þingi ítrekaði vilja sinn frá 1958
með því að samþykkja till., enda
hafði Félag ísl. iðnrekenda í um-
sögn sinni um málið lagt áherzlu
á skjóta framkvæmd þeirray álykt
unar, sem Alþingi samþykkti 1958
um endurkaup iðnaðarvíxla.
Þannig er saga þessa máls á Al-
þingi í höfuðatriðum, og sést af
því, af hvaða alvöru Sjálfstæðis-
flokkurinn í heild studdi að þál-
till. Sveins Guðmundssonar for-
stjóra vorig 1958 og hversu rögg-
samlega — eða hitt þó heldur —
hann hefur síðan staðið að fram-
kvæmd málsins, sem bezt sést á
því, að flokkurinn hefur nú í tvö
og hálft ár haft valdaaðstöðu til
að leysa málið á þann hátt, sem
Alþingi .ætlaðist til og iðnaðurinn
hefur þ,örf fyrir og á fullan rétt á.
Á þann rétt lagði Sjálfstæðisflokk
urinn réttilega mikla áherzlu vor-
ið 1958 ásamt þeirri höfuðnauð-
syn, að þessi réttur væri þá þegar
viðurkenndur í framkvæmd. Geta
menn svo gert sér grein fyrir, hvað
sú nauðsyn er nú miklu brýnni,
eftir að ríkisstjórnin dembdi efna
hagsráðstöfunum sínum yfir þjóð-
ina fyrir meira en einu ári.
rðnaðarbankinn
Það hefur flogið fýrir, að ríkis-
stjórnin hafi uppi ráðagerðir um
að útvega Iðnaðarbankanum aukið
starfsfé. Er þessi fregn sennileg,
þar sem vitað er, að hún mun uú
á þessu ári, sem og á því eíðast-
liðna, hafa yfir miklu fé að ráða,
sem aflað er erlendis frá eftir
ýmsum leiðum, og ætti hún því
að hafa góða aðstöðu til að leggja
bankanum til aukið rekstrarfé, og
ber að fagna því. Mjög aðkallandi
er, að bankinn geti aukið þjón-
ustu sína við iðnaðinn og þá ekki
sízt með tilliti til stofnlána, sem
hann líður nú meira en nokkurn
tíma áður fyrir að hafa ekki bjarg
legan aðgang að. En þótt einhver
bót verði á þessu ráðin með nokk
urri eflingu Iðnaðarbankans, þá
er jafnmikil þörf óleyst með til-
liti til endurkaupa framléiðslu-
víxla iðnaðarins, sem seðlabank-
inn einn getur annazt, þótt ekki
væri nema á svipaða lund og
hann nú gerir vegna sjávarútvegs
og landbúnaðar, sem að vísu hef
ur meir en áður verið af skorn-
um skammti. undir handleiðslu
núverandi rikisstjórnar.
ÞýtSing iðnaftarins
Menn eru yfirleitt orðnir ásátt-
ir um mikilvægi iðnaðarins fyrir
heildina, enda talar það sínu máli,
hversu mikill hluti þjóðariunar
á nú afkomu sína undir velgengni
hans. — Vafalaust hefur iðnaður-
inn nú mesta þýðingu fyrir Reykja
vík og að nokkru leyti fyrir ann-
að þéttbýli. En ef á að reyna í
alvöru að viðhalda nauðsynlegu
jafnvægi í byggð landsins, þá
verður að stefna að því að ýmsar
greinar iðnaðarins geti riSið upp
víðs vegar um landið, þar sem skil
yrði til slfks eru eða geta orðið
fyrir hendi. Og öll eðlileg réttar-
bót til iðnaðarins í held er þar
spor í rétta átt.
Iðnaðurinn stynur nú, eins og
aðrir atvinnuvegir okkar, undan
! efnahágsráðstöfunum þeim, sem
I ríkisstjórnin hefur komið á og
I mótazt hafa mjög af sjónarmið-
um og kenningum bókstafshag-
fræðinga, en minna af því, hvað
þjóðinni hentar til alhliða fram-
sóknar og aukinna hagsældar. Og
i þeim erfiðleikum og dýrtíð, sem
fólkið á nú yfirleitt við að stríða,
má telja það mikilsvert, að iðnað
urinn eflist fremur en hrörni.
Blómgun hans eykur atvinnuör-
yggi og á vafalaust þátt í hag-
stæðari efnahagsþróun í landinu
: en ella á sér stað. Fjárhagslega
lamaður iðnaður verður að lúta
sömu örlögum og aðrir atvinnu-
vegir, sem þannig er ástatt um.
| Hann getur ekki á hagstæðan hátt
nýtt til fulls vélar né vinnu verka
fólks, og afleiðingin verður sam-
dráttur í framleiðslunni, fábreytt
ari, dýrari og sennilega gæða-
! minni varningur.
! Það hníga öll rök að því, að
| nauðsynlegt sé að samþykkja
þessa þáltill. 7. þm. Reykv. • og
hún sé siðan efnislega tafarlaust
framkvæmd af ríkisstjórninni.
Alþingi, 24 marz 1961.
Halldór Ásgrímsson, frsm.
Halldór E. Sigurðsson.
Karl Guðjónsson.
Ingvar Gíslason.
orgunblaðið bullar
í Reykjavíkurbréfi Mbls. er
tekið svo til orða, að stjómar-
andstæðingar hafi verið að smíða
Bretum vopn þar sem þeir gagn-
rýndu hinn nýja samning við
Breta um landhelgina. Sam-
kvæmt skoðun þessa blaðs dórns-
málaráðherrans eru það svik við
íslenzkan málstað að gera sjálf-
um sér og öðrum fyrirfram grein
fyrir því, hvar hætta kynni að
liggja í ákvæðum samningsins.
Þessi skoðun er fráleit og
furðuleg. Vitanlega er það skylda
íslenzkra þingmanna að liugsa
og ræða allar hugsanlegar hætt-
ur af þessu tagi. Ef um hættu er
að ræða, þá er það allt annað að
búa hana til eða benda á hana
til varnaðar.
Þetta ættu mcnn að vita jafn-
vel þó að þeir hafi hvorki próf
né nafnbætur.
Það væri barnaskapur að
ímynda sér að Bretar kynnu ekki
að túlka samning sér í liag, enda
þótt íslendingar lokuðu augun-
um fyrir þeim möguleika. Hins
vegar yrði það Bretum aldrei að
vopni þó að einhverjir íslending-
ar gerðu ráð fyrir einhverri f jar-
stæðu í því sambandi.
Það er eitthvað mcira en lítið
bogið við þankaganginn hjá blaði
dómsmálaráðlierrans, þegar það
birtir annað eins bull og þetta
í staðinn fyrir rök. Við fram-
kvæmd samningsins verður Bret
um það eitt að vopni, sem í hon-
um er. Þau vopn hafa íslenzkir
stjórnarandstæðingar ekki smíð-
að.
Það er of snemmt fyrir Mbl.
að koma ábyrgð af framkvæmd
þessa samnings á hendur stjórn-1
arandstæðinga, þó að þeir hafi
bent á það, hvernig Bretar kynnu
að nota sér hann.
Öllum skynibornum mönnum
hlýtur að vera leiðindi og raun
að þessu bulli í blaði dómsmála-
ráðherrans.
H. Kr.
Tæknifræðingafélag ís-
lands var, sem kunnugt er,
stofnað 6. júlí sl. og hefur nú
opnað skrifstofu í Tjarnar-
götu 4, sími: 11739.
Félagið hefur m.a. komið á
fót upplýsingaþjónustu fyrir
þá ungu menn, er hug hafa
á tæknifræðinámi.
Fram til þessa hefur hér
verið skortur á, að slíkar upp
lýsingar væru fáanlegar á á-
kveðnum stað. Oft hafa sendi
ráðin útvegaö upplýsingar
erlendis frá viðvíkjandi skól-
unum og hafa þau sýnt hina
mestu hjálpsem og lipurð í
þessu sambandi.
Á skrifstofu tæknifræðinga
félagsins eru nú veittar upp-
lýsingar um hina mismun-
andi tæknifræðiskóla, sem fé
lagið mælir með. Verið er að
útbúa upplýsingaskýrslur um
tæknifræðiskóla i ýmsum
löndum og námskostnað við
þá.
Ráðlegt að leita upplýsinga
um skólana.
Þeim mönnum, er hug hafa
Upplýsingaþjónusta Tækni-
fræðingafélags íslands
á tæknifræöinámi, er sérstak
lega bent á, að hafa samband
við félagið, til þess að fá leið
beiningar um val á skóla, því
þeir eru mismunandi og mis-
j dýrir. Sérstaklega skal tekið
i fram, að margir tækniskólar
! eru til úti í löndum, og gefa
þeir mjög mismunandi mennt
un og tækifæri að námi loknu.
Félag vort mælir með t. d-
tæknifræðiskólum í Dan-
mörku, Svíþjóö og Þýzkalandi
viðurkenningu af viðkom-
'andi ríkjum og stéttarfélög-
um tæknifræðinga í ' sömu
löndum, eins og t.d. Ingeniör-
Sammenslutningen, Danm. og
! Verein Deutscher Ingenieure
i Þýzkalandi.
Nauðsynlegt er að ungir
menn, sem hug hafa á tækni
fræðinámi, kynni sér vel,
áður en námið er hafið.
þá skóla, sem völ er á og þá
! möguleika, sem þeir gefa aö
námi loknu.
i Hér á landi er tilfinnanleg
ur skortur á tæknifræðing-
um til starfa hjá opinberum
aöilum og einkafyrirtækjum.
Er því mikilvægt fyrir atvinnu
líf þjóöarinnar að vaxandi
hópur ungra og efnilegra
manna hazli sér völl á þessu
sviði.