Tíminn - 20.07.1961, Blaðsíða 7

^TÍMfrM-N, fámntodaginn 20. jnlí 1961.
7
Thor Thors flytur ræðu í hófi Loftleiða í nýju skrifstofunum.
íórglæsilegar nýjar skrifstofur
Loftleiða í hjarta
York
Miðvikudaginn 12. þ. m.1
opnuðu Loftleiðir nýja sölu-
skrifstofu í Rockefeller Cent-
er í New York.
Öll stjórn Loftleiða var stödd í
New York þenna dag, og hafði
hún boð inni í tilefni þessa nýja
áfanga í þróunarsögu félagsins.
Til hófs þessa kom ambassador
íslands í Bandaríkjunum, hr. Thor
Thors, fréttaritarar írá ýmsum
stórblöðum, forystumenn á ýmsum
sviðum flugmála, forstjórar ferða-
vskrifstofa og annarra viðskipta-
fyrirtækja Loftleiða í New York,
auk allmargra starfsmanna félags-
ins.
KI. 4 hófst blaðamannafundur í
hinum nýju húsakynnum: en kl.
5 komu aðrir gestir, og eftir að
menn höfðu litazt um í skrifstof-
unni nýju, var haldið til salar-
kynna í Hollands House, þar sem
veitingar voru fram bornar.
Nýja söluskrifstofan er á götu-
hæð í Rockefeller Center, rétt við
mikla ferðamanna- og umferða-
miðstöð, þar sem skautasvell er á
vetrum en veitingastaður, umluk-
inn fánaborg, á sumrum, og munu
fléstir þeir Islendingar, sem til
New York hafa komið, kannast
við þann stað. Öll stærstu flugfé-
lögin hafa skrifstofui1 á þessúm
stöðum, og er þarna svo fjölf^rið,
að talið er að um 15 milljónir
manna eigi árlega leið framhjá
hinum nýju skrifstofum Loftleiða,
en vegna þess er sá staður vand-
fundinn í hjarta New York borg-
ar, sem ákjósanlegri væri þess-
um.
Allur útbúnaður skrifstofunnar
er í senn mjög nýtízkulegur, en þó
íslenzkur að yfirbragði. Húsgögn
eru dönsk, finnsk og norsk, lit-
’ myndir á veggjum frá þeim Evr-
ópulöndum, þar sem Loftleiðir
hafa bækistöðvar. Á aðalvegg eru
þrjú stór málverk Ásgrims Jóns-
sonar. Eru það allt frummyndir,
sem lánaðar hafa verið til-New
York. Þetta eru hin fegurstu lista-
verk, sem vöktu miikla athygli.
Hafa Loftleiðir í hyggju, að fá
síðar frummyndir annarra lista-
manna að heiman til þess að geta
jafnan sýnt í skrifstofum sínum
eitthvað af því, sem hæst ber á
hverjum tíma í íslenzkri myndlist.
Þá ei' skrifstofan einnig prýdd
sýningamunum frá leirmunagerð-
inni GLIT í Reykjavík, og þóttu
þeir listilega gerðir. Fleira er í
skrifstofunni að sjá góðra gripa
íslenzkra. Fjórir afgreiðslumenn
geta nú unnið samtímis í skrif-
stofunni, en svæði er þar, sem á-
kveðið hefur' verið að bjóða Ferða
skrifstofu ríkisins til landkynn-
ingar, en þá kæmi þar afgreiðslu-
borð fyrir stúlku, sem gæti veitt
almennar upplýsingar um ísland,
eh fyrirspurnir um möguleika
ferðamanna til að koma hingað
eru nú sívaxandi vestra.
í hinni nýju skrifstofu véiður
einungis afgreiðsla farbeiðna, en
öll önnur skrifstofuþjónusta verð-
ur innt af hendi í húsnæði á 6.
hæð í Rockefeller Center. ,
j Eftir að gestir Loftleiða, sem
j voru um 150, höfðu þegið veitingar
I í Halland House, bauð fram-
kvæmdastjóri Loftleiða í New
York mr. Robert Delany, menn
velkomna með stuttu ávarpi, og
kynnti svo aðia ræðumenn. Krist-,
ján Guðlaugsson, hæstaréttarlög-
maður, formaður stjórnar Loft-
leiða, flutti ræðu og lýsti m.a.
yfir ánægju félagsins vegna þessa
glæsilega áfanga á þróunarbraut
þess, og þakkaði öllum, sem þar
áttu góðan hlut að máli. Þá flutti
Thor ambassador bráðsnjalla
ræðu og kom víða við. Þakkaði
hann m.a. forystumönnum Loft- j
leiða á þan hátt, sem vaxandi starf [
semi félagsins hefði átt í auknum
og bættum samskiptum íslendinga
og Bandaríkjamanna.
Að loknum ræðuhöldum voru
sýndar fagrar litskuggamyndir,
sem Bandaríkjamaðurinn Mr. Gall
agher hafði tekið á íslandi, en að
lokum var gestum boðið að skoða j
hina nýju kvikmynd Kjartans Ó.
Bjarnasonar: „This is Iceland".
Þá fengu menn enn veitingar, og
lauk svo hófi Loftleiða.
I !?4iafEiHrafgJHiHmraianrafHiBic!iHiHjaraiaiHmHiafHiHrajHrafEiHninafar^JErafamrEi jafafamraniiaiTam^iEiiHaíHiHiErBJ^JiiHJHiHErBiaiarajHfam
i.
Óneitanlega gleður það okkur,
austfirzku útlagana, í hvert sinn
er háttvirt Alþingi minnist átthaga
okkar eystra! Og það gera þing-
menn vorir öðru hverju. Og stund-
um bera þeir fram tillögur á þeim
vettvangi. Eru þær óefað allaf af
fóðum toga spunnar, en alloft eigi
að sama skapi vel unnar, þ. e. a. s.
þaulhugsaðar. Fellur því oft í okk-
ar hlut, útlaganna, að athuga mál-
in með sérstöku átthaga-hugarfari
og þeirri þekkingú, sem við höfum
yfir að ráða. Kemur þá alloft i
ljós, að sínum augum lítur hver
silfrið.
Á síðasta alþingi kom fram til-
laga um athuganir á hafnargerð
við Héfaðsflóa. Þetta er allgömul
hugmynd, og að því er virtist,
mjög þörf og aðkallandi á sínum
tíma. En nú hugðum við útlagarnir
hana algerlega úrelta, og furðaði
því mjög, er hún birtist í ratsjá
alþingis að þessu sinni. Og á
skemmri tíma en 70 árum gleym-
ast margar góðar hugmyndir —
og fyrnast, svo að eigi framar er
við þeim hreyft né hróflað.
í III hefti „Austurlands“ (Bóka-
útg. Norðri 1951) ritaði’ Halldór
alþm. Stefánsson og forstjóri afar
merkan þátt og ágætan um „Sigl-
ing á Lagarfljótsós" og rekur þar
mjög rækilega sögu þessa máls frá
um 1890 og fram yfir aldamót
(„Ausutrland" III. bls. 94—104).
Er þar mikinn fróðleik að fá um
áhuga bænda á bættum samgöng-
Helgi Valtýsson, rithöfundur:
Orðið er frjálst:
HÖFN ViÐ HÉRAÐSFLÚA
um og aðflutningi á þennan hátt.
Segir höfundur m. a.:
„Torleiði Fljótsdalshéraðs til
samgangna og aðdráttar yfir fjöll
og heiðar vöktu eðlilega þá hugs-
un íbúa héraðsins, hvort ekki
mætti takast að sigla með vörur
inn um Lagarfljótsós." — En þá
var ósinn opinn og tiltölulega
beinn fram til sjávar. Rekur síðan
höfundur sögu hinna mörgu og
misjafnlega misheppnuðu tilrauna
sem gerðar voru þar öðruhvoru
fram yfir aldamót.
II.
Síðan um aldamót hefur máli
þessu verið lítili gaumur gefinn.
Enda er nú öidin önnur um sam-
göngur allar á þessum slóðum. Nú
eru allsæmilegir bílvegir um allt
Fljótsdalshérað. og stór flugvöllur
við Lagarfljótsbrú. Á Egilsstöðum
er nú vegur yfir og vegur á alla
vegu: Nær daglegar flugferðir.
bílvegir um Fjarðarheiði til Seyð-
isfjarðar og um Fagradal til Reyð-
arfjarðar. Þó eru bílvegir þessir
eigi færir til stórflutninga á vetr-
Athyglisvert mál á sínum tíma,
en nú úrelt
um nema öðru hverju og langtím-
um saman aðeins snjóbílum ein-
um. Er hér ef til vill að leita upp-
sprettu framangreindrar tillögu á
síðasta alþingi um höfn við Hér-
aðsflóa.
Auðvitað er hafnargerð við Hér-
aðsflóa engin fjarstæða frá verk-
fræðilegu sjónarmiði. Og traustar
hafnir hafa verið byggðar gegn
opnu úthafi með allmiklu þyngri
sjóum en Héraðsflói hefur upp á
að bjóða. Nefni ég þar til dæmis
Andanesshöfn á Andey í Norður-
Noregi og höfnina á Vargey
(,,Vardöy“) í Austur-Finnmörku.
Þar verja afarmiklir hafnargarðar
og öflugir stórt fiskiver og smábæ
gegn ægiveldi Norður-íshafsins.
Voru þetta afar dýrar hafnir og
míkii manr.virki. en óhjákvæmi-
legar á báðum þessum stöðum. En
svo er alls ekki með höfn við Hér-
aðsflóa!
III.
Nú er í örum vexti allglæsileg
miðslöð, — eðlileg og æskileg til
vörudreifingar um allt Fljótsdals-
hérað, — að Egilsstöðum við Lag-
arfljótsbrú. Það-er þegar vegur á
alla vegu, á láði og í lofti. Næstu
hafnir eru Seyðisfjörður (26 km.)
og Reyðarfjörður (35) km). Hvor.
leiðin um helmingur vegalengdar-1
innar út til hugsanlegrar hafnar!
við norðanverðan Héraðsflóa, hvort
sem yrði í Keri eða enn utar! En
þangað yrðu Héraðsbúar að sækja, i
lengst að allt Fljótsdalshérað á ■
enda. fram og aftur.
Ég fjölyrði ekki frekar um fjár-!
hagshlið máls þessa, enda yrðu það
aðeins „sennilegar ágizkanir“ ein-
ar En auðvitað yrði traust höfn
og örugg á þessum stað. með
nauðsynlegum hafnarvirkjum og
byggingam. mjög dýr. Þar við
(Framhald á 13. síðu). ^
Á víðavangi
Lánasamdrátturinn
og kreppustefnan
Samkvæmt „viðrcisnarlögmál-
inu“ var það stórhættulegt að
sparifé landsmanna væri í um-
ferð í útlánum til framleiðslunn
ar. Ennfremur töldu hómópat-
arnir að allt of mikið hefði verið
Iánað út á afurðír framleiðslu-
atvinnuveganna í formi afurða-
víxla í Seðlabankanum. Hluti af
sparifénu var því fryst 1 Seðla-
bankanum cig dregið úr útlánum
út á afurðir. Um miðjan maí var
búið að taka 150 milljónir af
sparifé Iandsmanna úr umferð
og afurðalánin höfðu minnkað
stórlega, þannig ag lánasamdrátt
urinn í heild nemur því orðið
hundruðum milljóna, þrátt fyrir
stóraukna rekstursfjárþörf fram
leiðslunnar, vegna gengisfelling
arinnar og dýrtíðarinnar. Menn
verða einnig að hafa í huga, að
eftir gengisfellimguna minnkaði
framkvæmdamáttur krónúnnar
stórkostlega og því hefði þurft
mikla aukningu á útlánununl til
framleiðslunnar til þess eins að
halda í horfinu. ánasamdráttur-
inn er því í raun miklu meiri en
tölur í hagtíðindum gefa til
kynna, þar sem ekld er tekig til-
lit til þess, að nú þarf miklu
fleiri krónur en áður til að fram
kvæma sama hlutinn.
Ef þessari kreppustefnu verð-
ur haldið áfram mun það stöðva
framfarasókn og framleiðslu-
aukningn þjóðarinnar.
Þannig er „viííreisnin“
Dagur á Akureyri segir svo m.a.
um stjórnarstefnuna og afleið-
ingar hennar, loforðin og efnd-
irnar:
„íhaldið ætlaði að kveða dýr-
tíðarófreskjuna niður í eitt
skipti fyrir öll, stöðva skulda-
söfnun erlendis, koma atvinnu-
vegunum á traustan grundvöl
efnalega, auka alhliða fram
kvæindir og uppbyggingu, auka
sparnað og örva sparifjármynd-
un, innleiða frelsi í athöfnum
á viðskiptasviðinu, afgreiða hóf
leg fjárlög í anda sparnaðar og
ráðdeildar og leiða þjóðina á
braut bættra lífskjara.
Ilvernig hefur nú þetta geng-
ið? Svarið hlýtur að verða nei-
kvætt fyrir ríkisstjórnina, ef
menn vilja halda sig við stað-
reyndir í stað óskhyggju.
1. Dýrtíðin magnaðist svo
mjög, að finna varð nýyrðið óða
verðbólga (samanber óðatæring
o.fI.)
2. Skuldir þjóðarinnar jukust
á árinu 1960 um 4—500 millj.
króna. Verzlunarjöfnuðurinn
varð óhagstæður á því herrans
ári um 816 milljónir, greiðslu-
hallinn við útlönd 704 milljónir
króna.
3. SJávarútivegurinn komst í
þrot eftir fárra mánaða íhalds-
stjórn. Leita varð gjafafjár frá
Bandaríkjunum til þess að
stofna eins konar kreppusjóð
honum til bjargar í bráðina.
Sem dæmi um rekstursgrund-
völlinn nýja, var tapið á Hafnar-
fjarðartogurunum hærri upp-
hæð en öll útsvör á staðnum.
Akureyringar geta litið nærtæx-
ara dæmi.
Framkvæmdir i Iandinu hafa
minnkað. f heilum sýslufélög-
um eru nýbyggingar úr sögunni,
stöðvun í ræktun og öðrum fram
kvæmdum, atvinnuaukningarféð
er skorið við nögl, ábyrgðir rík-,
isins takmarkaðar verulega.
Ilvergi cr um stórframkvæmdir
aft ræða. eins og á dögum vinstri
stjórnarinnar.
4. Sparnaðartalið hefur einn
ig orðið sér til háðungar. Fjöl-
mörg ný embætti liafa verið
(Framhald á 13. síðu),