Tíminn - 04.02.1962, Blaðsíða 15

Norrænar umræður
Framhald al 7 síðu
osta en þjóðasamtökum Evr-
ópu.
Glöggur skilningur Norð-
manna á þessu atrið'i stafar
auðvitað af því, að við eigum
einnig okkar „osta“, þ.e.a.s. alú-
mín, trjávörur, ýmsar efnavör-
og fiskafurðir. Þróun mark-
aða í Evrópu í þá átt, að hindra
sölu þessara afurða, væri mjög
alvarlegt vandamál fyrir efna-
hagslíf Noregs.
Áðstaða þessa útflutnings er
þó alls ekki hin sama og að-
staðan til útflutnings landhún-
aðarafurðanna frá Danmörku,
Sala okkar á þessum afurðum
hefur verið hlutfallslega mun
minni og meiri möguleikar til
sölu utan Evrópu. |
Þessar aðstæður valda því,1
að við Norðmenn getum í rík-j
ara mæli tekið til athugunari
önnur atriði í sambandi við af- ^
stöðuna til Evrópubandalagsins
en útflutningshorfurnar einar.
Hér kemur til álita ýmislegt
þýðingarmikið í sambandi við
efnahagskerfi landsi'ns, og dreif
ingu atvinnulífsins meðfram
hinni löngu strandlengju. Stór-
ir þættir atvinnulífs okkar,
bæði í iðnaði' og verzlun, land-
búnaði og fiskframleiðslu,
hljóta fyrr eða síðar að þróast
til þátttöku í sameiginljegum
markaði, sem byggður er á
grundvallarkenningum Rómar-
samningsins.
ADDO-X
SAMLAGNINGARVÉLAR
eru löngu viðurkenndar fyrir öryggi og
léttan áslátt.
Addo er sænsk úrvals framleiðsla.
Margar gerðir fyrirliggjandi, bæði hand- og rafknúnar.
Einnig fyrirliggjandi samlagningarvélar með sérstöku margföídunarborði. Enn frem-
ur útvegum við fr'á Addo-verksmiðjunum vélar með löngum valsi fyrir alls konar
einnig samlagningarvélar fyrir enska myntkerfið, sem jafnframt er hægt að nota
fyrir tugakerfið.
ADDO-X BÓKHALDSVÉLAR útvegum -við með stuttum fyrirvara. Um er að ræða
margar gerðir, sem henta jafnt litlum sem stórum fyrirtækjum, svo og bæjar- og
sveitarfélögum.
Kynnið yður kosti ADDO-X áður en þér festið kaup annars staðar!
ÞAÐ ER UNUN AÐ VINNA MEÐ ADDO!
Friden Kalkulatorar
- leysa hin margbrotnustu viðfagns-
efni á örskömmum tíma. Friden
er heimskunn amerísk vél, enda
notuð af öllum stærstu fyrirtækj-
um og stofnunum landsins. Öllum
fyrirspurnum greiðlega svarað.
Sendum mynda- og verðlista þeim,
er þess óska.
Magnús Kjaran
UMBOÐS- OG HEILDVERZLUN
Sínii 24140 — Pósthólf 1437 — Reykjavík
Hverjir verða svo möguleik-
arnir á að halda áfram jöfnun
tekna og lífskjara með þátt-
töku í siíkum, sameiginlegum
markaði, en þetta hefur einmitt
verið rauði' þráðurinn í þróun-
inni í Noregi síðasta manns-
aldur?
Eru hin leiðandi ríki í fé-
lagsskapnum þannig saman
sett, að þau bera þann þjóð-
félagslega svip og búa við þá
stjórn, að vænta megi þar í
fyrirsjáanlegri framtíð skiln-
ings á því, sem telja verður fé-
lagsleg vandamál í Nor'egi? Er
hægt að trúa svonefndum „al-
þjóðlegum" stofnunum fyrir á-
kvörðunum, sem nú eru tekn-
ar eftir norskum lýðræðisleið-
um, einkum þegar þessar „al-
þjóðlegu" stofnanir lúta öll-
um með sterká sérhagsmuni
og allt annan skilning, þegar
um er að ræða sögulegan og
þjóðfélagslegan grundvöll?
Hér gætir þess efalaust nokk
uð, að við Norðmenn höfum
alveg nýlega — þ.e. meðan á
hernámi Þjóðverja stóð — feng
ið áþreifanlega reynslu af
ýmsu því, sem einkennir þessi
samtök.
Norðmenn hafa beint við-
skiptum sínum til allra hluta
heims, bæði með siglingum og
ýmsu öðru. Af því leiðir viss
tortryggni gegn þeirri skipan,
að beina viðskiptunum fyrst
og fremst að takmörkuðum
hluta Evrópu og eiga þannig á
hættu að missa af viðskiptum
við aðrar þjóðir heims.
Norðmenn hafa háð harðari
baráttu fyrir frelsi sínu en aðr
ar Norðurlandaþjóðir, að Finn-
um undanskildum. Það er ekki
ólíklegt, að þetta valdi sterkari
andstöðu þeirra en annarra
gegn öllu því, sem telja megi
til hafta eða skerðingar á
frelsi.
Þetta eru nokkur þeirra sjón
armiða, sem fram hafa komið
hér í Noregi við umræðurnar
um þátttöku í Evr'ópubandalag
inu. í fyrstu voru það einkum
efnahagsleg viðhorf, sem tekin
voru til meðferðar, en síðar
hefur gætt félagslegra viðhorfa
og stjórnmálaviðhorfa í aukn-
um mæli. Efnahagslegu við-
horfin virðast einnig hafa tek-
ið nokkrum breytingum við um
ræðurnar. Sérstaða hinna ýmsu
atvinnugreina og mismunandi
afstaða hefur komið betur og
betur í Ijós.
Eg geri ekki ráð fyrir að
neinn sé þess umkominn, eins
og sakir standa, að segja fyrii
um, hver niðurstaðan verður.
En ég tel mjög þýðingarmikið
að umræðurnar haldi áfram.
Og ég held að það væri til
stórra bóta, að þær næðu til
allra Norðurlandanna. Umræð-
ur meðal Norðurlandaþjóðanna
um þetta nýja vandamál myndu
skýra betur fyrir þeim sjálfum
sérstöðu Norðurlandanna og
þýðingu þeirra, bæði fyrir Evr
ópu og aðra hluta heims. Þá
mundi eflast viljinn til að halda
á loft hinum norrænu sjónar-
miðum. í þessu efni gætu ork
að miklu þær tilraunir til við-
ræðna um norræna samvinnu,
sem Petrén dósent ræðir í
grein sinni og hafa síðar borið
aftur á góma.' En sú hætta er
fyrir hendi, að ekkert verði úr
þessu og það aðeins notað
sem reykský, til að hylja þá
sundrungu, sem þegar er orð-
in.
Varla mun nokkur trúa því,
að slíkar viðræður geti einar
biúað þá sprungu, sem kom í
norræna samvinnu 1961 og ár-
ið 1962 hefur fengið í vöggu-
gjöf. Eg veit ekki, hvernig það
má takast. En ég legg aftur á-
herzlu á að umræðurnar haldi
áfram og breiðist út. Ef til vill
finnast þá leiðir til að efla nor
i'æna samheldni á ný. Og við
höfum ofurlitið til að hugga
okkur við þangað til, að
minnsta kosti meðan Svíar hafa
þá afstöðu, sem þeir hafa í dag.
Hjartavötn . . .
(Framhald af 4. síðu)
gæti hann lagt hann
sjálfur.
ísleifur Konráðsson leið
ir áhorfanda mynda sinna
inn í veröld, sem er óháð
öllu nema sjálfri sér, sum-
argræna og bláa veröld,
sem sýnir drauminn um
ísland, eins og hann vakir
hið innra með listamann-
inum. Hann hefur búið við
, þröngan kost, en ekki látið
það aftra sér frá að láta
hjartað ráða. Ef Reykvík-
ingar vilja hjálpa honum
að koma sér upp trönum,
svo að hann þurfi ekki að
mála lengur á dívaninum
í herbergiskytrunnl sinni
og hafi sæmilega í sig og
á, ættu þeir að leggja leiö
sína í Bogasalinn í vik-
unni. Og ef þeir kaupa
mynd, þurfa þeir ekki að
óttast, að þeim líði illa af
að horfa á hana eftir að
hún er komin upp á vegg-
inn hjá þeim heima. Og
það á vel við að ljúka
þesum með orðum Björns
Th. Björnssonar í sýning-
arskrá: „Löngunin til að
mála, hin hreina og ómeng
aða myndþörf, er lífsafl
þessara verka. Formið er
jafn barnslega óbrotið sem
hugurinn á bak við er
fölskvalaus. í þeirri sam-
kvæmni felst fegurð mynd-
anna.“ —
Skákin
(Framhald af 16. síðui
hlaut átta vinninga af niu mögu
legum. í öðru sæti varð Guð-
mundur G. Þórarinsson með
7'/4 vinning og þriðji Baldur
Pálmason með sjö vinninga. 1
2. flokki sigraði Þorsteinn
Bjarnar, sem hlaut sjö vinn-
inga af níu mögulegum. Um
næstu sæti í þessum flokki eru
úrslit ekki kunn, þar sem
nokkrar biðskákir eru eftir.
(Myndirna'r eru teiknaðar. af
Ragnari Lár).
Ritdómur
(Framhald af 16. síðu)
að fá fram sjónarmið þess um,
hvag eru ritdómar. Án þess að
,fullnaðarúrskurður liggi fyrir um
það atriði, er harla ósæmilegt af
lögfræðingi sambandsins, að nota
bréfhaus þess við slíka innheimtu.
Iþróttir
(Framhald af 12. síðu).
þúsund bókaða fundi eða
f jörutíu fundi á ári,- að meðal
tali. Þessar tölur tala sínu
skýra og skemmtilega máli
um hið fórnfúsa áhugastarf
stjórnenda ÍSÍ í hálfa öld. —
En það eru ekki allir sam-
mála um þýðingu slíkra fund
arhalda, — þótt verkin sýni
oft merkin. — Fundarhöld
áhugamanna eru nauðsynleg,
enda mjög gagnleg fyrir þau
málefni, sem barizt er fyrir
hverju sinni.----Einn mesti
ljóður á íþróttahreyfingunni,
— að mínu áliti er það, hve
margir hverfa snemma frá
félagslegum störfum; Aargir
um leið og þeir hætta að
keppa, — einmitt þegar þeir
hafa hlotið dýrmæta reynslu
í áhugastarfinu. Um aldur-
inn þarf ekki að ræða í þessu
sambandi; allir vita, að hann
fer ekki alltaf eftir aldurs-
árunum.
Hægfara þróun er bezt og
öruggust í íþróttum sem öðr-
um menningarmálum. Menn
geta ofreynt sig í stóru stökk
unum, — ef þeir eru ekki
nógu vel þjálfaðir. Enginn
stekkur hærra en hann hugs
ar eða hleypur lengra. —
Andinn fer fyrir í þessu sem
öðru.
Ég gat þess áðan, að stofn-
félög ÍSÍ hefðu aðeins verið
tólf; en þróunin hefði haldið
áfram óslitið, — þrátt fyrir
að ÍSÍ var ekki spáð langlífi
á bernskuárcunum. í dag hef
ég þá ánægju að skýra yður
frá þvi að nú hafa öll starf-
andi héraðasambönd í land-
inu gengið í ÍSÍ — og eru þá
sambandsfélög ÍSÍ 230 að
tölu, með um 25 þúsund fé-
lagsmönnum um allt land.
Síðasta héraðasambandið, sem
gekk í ÍSÍ nú í fyrradag, var
Ungmennasamband Vestur-
Húnvetninga. Það var góð og
glæsileg afmælisgjöf.
Aldrei hefur æskan í land-
inu verið mannvænlegri og
myndarlegri en í dag, enda
má segja, að allur aðbúnaður,
jafnt húsakynni sem viður-
væri, hafi aldrei verið betra
hér á landi. Þessi mannvæn-
lega og tápmikla æska þarf
viðfangsefni við sitt hæfi; —
ég.þekki fátt betra en íþrótt-
irnar. Þær auka ekki aðeins
vöðva-aflið, heldur þjálfa og
skapgerðiná. Kenna ungling-
unum að láta ekki skapið
hlaupa með sig í gönur, —
heldur reyna að hugsa rétt
og vilja vel. — íþróttamaður-
inn á að hafa taumhald á
skapi sínu og skapsmunum og
láta andlega og líkamlega
orku haldast í hendur. Þann-
ig geta íþróttirnar skapað
dáðríka drengskaparmenn. —
Hinar fjölþættu íþróttasýn-
ingar, sem fara fram hér á
eftir á leiksviðinu, eiga að
gefa háttvirtum áhorfendum
nokkra hugmynd um þróun
íþrótta hér á landi. — Að lok-
um vil ég leyfa mér að þakka
öllum, lífs og liðnum, sem
stutt hafa ÍSÍ og styrkt í'þá
hálfu öld, sem liðin er frá
stofnun þess. Megi íþrótta-
samband íslands halda áfram
að blessast og blómgast í
því menningarstarfi. að gera
drengi að mönnum og menn
að góðum drengjum.
T í MI N N, sunnudaginn 4. febrúar 1962
15