Tíminn - 22.01.1964, Blaðsíða 6

ÞINGF RÉTTIR ÞINGFRÉTTIR ]
65% styrkur verði veittur til að
koma túnstærð upp í 25 hektara
ÁSGEIR BJARNASON hafði í
efri deild í gær framsögu fyrir
írumvarpi, er hann fyllur ásamt
l>eim Páli Þorsteinsyni, Ólafi Jó-
hannessyni, Karli Kristjánssyni,
Helga Bergs og Hcrmanni Jónas-
syni um breyting á lögunum um
Stofnlánadeild landbúnaðarins. —
Megin ákvæði frumvarpsins er um
það, að framlag til ræktunar á ný-
býlum verði greitt á 25 ha. í stað
15 ha. nú, og ennfremur að fram-
lagið til túnstækkunar verði mið-
að við 25 ha. hámark í stað 15 ha
nú og að framlagið hækki úr 50%
af kostnaðarverði í 65%.
Ásgeir Bjamason gerði grein
fyrir ákvæðum frumvarpsins, en
nuk þeirra meginákvæða, sem þeg
ar hafa verið greind er lagt til að
fella niður það hámarksákvæði,
sem nú er i lögum varðandi lán-
veitingar til jarðræktarfram-
kvæmda og ríkisframlags njóta.
Þetta þýðir það, að komið er í
veg fyrir að lán til framkvæmda
iækki óeðlilega vegna hækkaðs
jarðræktarframlags. Þá er og lagt
'i!S[!|jjj: til, að framlag
..... það, sem veitt er
til ibúðarbygg-
inga í sveitum
verði hækkað úr
kr. 50.000,00 i kr.
60.000,00. — Enn
fremur er lagt
til, að það há-
mark fjárveiting-
ÁSGEIIt ar, sem nú er á-
kveðið í 64. gr. laganna um Stofn-
iánadeildina verði lagt niður, en í
þess stað veiti rikið á fjárlögum
hvers árs svo háa upphæð sem
með þarf og lög ákveða til fram-
kvæmda þeirra, sem hér um ræð-
ir. ^
Ásgeir Bjarnason sagði, að það
bæri að hafa efst í huga, að af-
koma landbúnaðarins grundvallast
á ræktun landsins, á fóðuröflun-
inni. Jarðræktin er hornsteinn
efnahags þess fólks, sem hefur lífs
framfæri sitt af landbúnaði. Sé
litið á það meðalbú, sem tekjur
bænda eru miðaðar við og verð-
lag á búvörum eru reiknaðar eftir,
þá þarf sem næst 25 ha. tún til
þess að sjá þeim búpeningi fyrir
íullnægjandi fóðri. Þá verða menn
og að hafa í huga, að með hvqrju
ári, sem líður, þarf stærra bú og
imeiri tekjur til að vega upp á
móti ört vaxandi dýrtíð og með
þvi metstökki, sem núverandi rík-
isstjórn á í dýrtíðaraukningunni
liður ekki á löngu þar til núver-
andi meðalbú bænda framfleyti
þeim ebki, hvað þá, ef um miklar
umbætur er að ræða, sem erfitt
er að rísa undir. Einnig má ekki
gleymast, að tekjur bænda eru
mjög misjafnar og fer það eftir
landshlutum. Fór Ásgeir með
stutt yfirlit um það, en minnti einn
ig á, að auk þess hafa bændur
lægri tekjur en aðrar stéttir.
Hermann Jónasson, fyrrv. land-
búnaðarráðherra var mjög fram-
sýnn, þegar hann beitti sér fyrir
breytingum á landnámslögunucn
til þess að auka ríkisframlagið til
jarðræktar hjá þeim bændum, sem
lakast voru settir með ræktun. Sú
lagabreyting hefur átt ríkan þátt
í þvi að ræktun hefur ekki verið
minni en raun ber vitni undanfar-
andi ár.
Undanfarin ár hafa bændur orð-
dð að fjölga búfé til að afla sér
tekna til að vega á móti dýrtíðinni,
en þeim hefur ekki tekizt að fylgja
eftir með tilsvarandi ræktun af
skiljanlegum ástæðúm og því fóð-
uröflunin handa búpeningnum ver-
ið lakari en áður var. Með ríflegra
ríkisframlagi til ræktunar eru all-
ar horfur á að þetta geti breyzt,
þannig að ræktunin verði á undan
búfjárfjölguninni.
Þetta kostar ríkið að sjálfsögðu
nokkuð fjármagn í biU, en miðað
við að bændur verði án aðstoðar
að ná settu marki, þá verður verð-
lag landbúnaðarafurða að hækka
all verulega, ef það á að bera uppi
þennan kostnað. Framlag hins
opinbera styður því að velmegun
allra og tryggir neytendum hóflegt
verð á aðal neyzluvörunum, jafn-
framt því, að það tryggir, að land-
búnaðarvörur verði jafnan á boð-
stólum í það ríkum mæli, að full-
nægi þörfum þjóðarinnar jafn-
framt því, sem það bætir landið
og auðgar komandi kynslóðum til
hags.
Framleiðslan þarf að aukast
jafnt og þétt, en hins vegar fer
sauðfé nú fækkandi og afurðir
þess tninnkandi. Mjólkurframleiðsl
an eykst hins vegar að því er virð-
ist.
Frumvarpinu var vísað til 2. um-
ræðu og landbúnaðarnefndar.
TV0 MEKNTASK0LA I RVIK
EINAR ÁGÚSTSSON hafði í
neðri deild i gær framsögu fyrir
frumvarpi því, er hann flytur á-
samt Birni Fr. Björnssyni um
fjölgun menntaskóia. í frumvarp-
inu er lagt tii að menntaskólar
skuli vera fjórir, tveir í Reykja-
vik, einn á Akureyri og einn á
•’Laugarvatni, en auk þess skuli
stofna einn menntaskóla á Austur-
landi og einn á Vestfjörðum, þeg-
ar fé er veitt til þeirra á fjárlög-
um. Hér á eftir fer útdráttur úr
framsöguræðu Einars Ágústssonar:
Samkvæmt gildandi lögum er
aðeins einn menntaskóli í Reykja-
vík. Sá skóli er til húsa í gömlu
Menntaskólabyggingunni við Lækj
.... argötu, eins og
allir vita. Það
hús hefur verið
notað í þessu
skyni í 118 ár. —
Það var tekið í
notkun árið 1846,
þegar nemendur
skólans, sem þá
hét Latínuskól-
inn, voru aðeins
EINAR 60. Nú eru nera-
endur í Menntaskólanum í Reykja-
vík yfir 900 og má nærri geta,
hversu gifurlegt þröngbýli þarna
muni vera.
Gamla húsið er orðið allt of lít-
ið fyrir starfsemi skólans og því
óhjákvæmilegt að byggja nýtt
skólahús. Skylt er að geta þess í
sambandi við þetta, að framkvæmd
ir eru þegar hafnar að talsvert
auknum byggingum í grennd við
gamla menntaskólahúsið. Þær
framkvæmdir ráða ekki nema að
tnjög litlu leyti fram úr þeim
húsnæðisvandræðum, sem þarna
eru, heldur eru fyrst og fremst
reistar í því skyni að hægt sé að
koma við sérkennslu á verkleg-
an hátt í þar til gerðu húsnæði, en
til slíks hefur mjög skort aðstöðu
hin síðari árin. Um þessar fram-
kvæmdir við Menntaskólann hafa
verið talsvert skiptar skoðanir. —
6
Þarna hafa verið keyptar alldýrar
lóðir og mannvirki til þess að báéta
úr sárustu húsnæðisvandræðunum
tneð lágum viðbyggingum í ná-
grenni gamla hússins. Margir
hefðu fremur kosið að fjármagni
þessu hefði verið varið til bygg-
ingar nýs skólahúss sem betur
hefði þjónað sínu hlutverki, en
þessi stefna varð ofan á og skal
ekki um það sakast hér. Hitt er
aðalatriðið, að því fer a'ls fjarri
að með þessum viðbótarbygging-
um séu húsnæðismál skólans leyst,
því að skólinn getur ekki bætt við
nemendafjölda sinn svo nokkru
nemi þrátt fyrir þessa breytingu.
En auk þess kemur svo til það,
sem mestu máli skiptir, að al-
mennt mun talið af þeim, sem til
þekkja, að Menntaskólinn í Reykja
vík sé nú þegar orðinn a. m. k.
nægilega fjölmennur, og að rangt
sé að stefna að fjölgun nemenda í
honum. Flestir skólamenn telja, að
heppilegasti nemendafjöldi í sllk-
um skóla sé 500—600 nemendur.
Miðað við þær tölur gætu tveir
menntaskólar í Reykjavík verið
fullsetnir innan eins til tveggja
ára. Þess má geta, að ýmsir skóla-
menn telja að nemendur fram-
haldsskólanna ættu að vera enn
færri í hverjura heldur en hér var
nefnt og tala um adt niður í 300—
350 nemendur og má vel vera, að
þeir hafi nokkuð til síns máls,
en hvernig sem það er, munu flest
ii hins vegar sammála um að 800
—900 sé allt of hátt, jafnvel þótt
aðstæður væru allar svo, sem bezt
væri á kosið.
Eftirspurn eftir skólavist í
Menntaskólanum hér er gifurlega
mikil, og verður að setja miklu
strangari skilyrði fyrir inntöku í
skólann en í raun og veru nokkur
sanngirni mælir með, auk þess,
secn nemendum er gert að leysa
þyngri þrautir eftir að í skólann
er komið heldur en námsferill
þeirra í sjálfu sér gerir kröfu til.
Æskilegast væri að allir, sem
standast landspróf ættu aðgang
að framhaldsnámi eftir því, sem
’tfúéúr þéifra sténdur 'til' óg^stæð
ur-að öðru leyti leyfa.
Vegna húsnæðisskorts getur
Menntaskólinn í Reykjavík ekki
annað þessari eftirspurn en verð
ur árlega að vísa miklum fjölda
nemenda frá.
Við flutningsmenn þessa frum-
varps teljum að úr þessu þurfi
hið bráðasta að bæta og að það
verði aðeins svo vel sé gert með
því að fjölga menntaskólum
hér í tvo og hefjast þegar handa
um byggingu nýs skólahúss.
Þingmenn Vestfjarða hafa á und
anförnum þingum flutt frumvörp
til laga um stofnun menntaskóla
a Vestfjörðum. Enn fremur hefur
verið flutt hér að minnsta kosti
einu sinni frumvarp til laga ucn
stofnun menntaskóla á Austur-
landi. Þessi frumvörp hafa verið
flutt vegna mikils áhuga í viðkom-
andi byggðarlögum fyrir því að
aðstaða unglinga til framhalds-
náms væri jöfnuð svo sem verða
mætti.
Þess vegna er í frumvarpinu
einnig gert ráð fyrir heimild til
stofnunar menntaskóla á Austur-
landi og Vestfjörðum, þegar fé
verður veitt til þeirra á fjárlögum,
en gera má ráð fyrir að þessir
skólar þurfi nokkurn undirbúning.
Enginn vafi er á því, að breyttir
þjóðfélagshættir auka þörf okkar
íslendinga á sérmenntuðu fólki til
starfa í margvíslegum greinum. —
Nú eru tímar sérhæfingarinnar og
okkur ekki sízt nauðsyn'egt að
stefna að því að fá til starfa vel
'menntaðá sérfræðinga á sem állra
flestum svíðum vérklegra viðfangs
efna. Til þess að íslendingar geti
haldið í horfinu og sótt eðlilega
fram í samanburði við aðrar þjóð-
ii er ekki lengur nóg að bjargast
við brjóstvitið eitt. Vonir okkar
um batnandi þjóðarhag byggjast í
vaxandi mæli á því að visindi og
tækni séu tekin í þjónustu at-
vinnuveganna. Slíkt verður hins
vegar ekki gert nema tryggt sé að
landið eigi jafnan völ á hæfum
vísindamönnum og nægilegt fram
boð sé á tæknimenntuðu fólki.
íslenzkir menntamenn hafa þrá-
faldlega sýnt það og sannað, að
þeir eru engir eftirbátar erlendra
starfsbræðra sinna, en okkur vant
ar en fleiri slíka. Þess vegna er
nauðsynlegt að greiða fyrir því að
sem allra flestir, eigi kost á að
afla sér þeirrar menntunar, sem
Inauðsynleg er til að geta orðið
virkur þáttakandi í þeirri fram-
tíðaruppbyggingu, sem hér þarf
til að koma.
Verkamannafélagið Hlíf
Hafnarfirði
Tillögur uppstillingarnefndar og trúnaðarmanna-
ráðs um stjórn og aðra trúnaðarmenn v.m.f. Hlíf-
ar árið 1964 liggja frammi á skrifstofu v.m.f. Hlíf-
ar, Vesturgtöu 10, frá og með 22. jan- 1964.
Öðrum tillögum ber að skila í skrifstofu v.m.f.
Hlífar fyrir kl. 2 e.h. sunnudaginn 26. janúar 1964,
og er þá framboðsfrestur útrunninn.
Kjörstjórn Verkamannafélagsins Hlífar
,í*
->
r RAMSÓKNARVIST
Framsóknarfélögin í Reykjavík spila Framsól.narv’st ; Súlnasaln
um, Hótel Sögu. fimmtudaginn 6 febrúar kl 20,30
SkemmtiatriÖi og dans.
TÍMINN, mlSvlkudaginn 22. janúar 1964 —