Tíminn - 10.10.1964, Blaðsíða 14

álitinn afsprengi guðanna, og aðeins hann er álitinn hafa sál. Hann þagnaði
stundarkorn og lék með fingrunum á stólbríkina: Þér hafið allt, sem þér
þarfnizt, er ekki svo? Fæði liðsforingjaefnisins er ef til vill ekki sem bezt,
en þegar þér stigið á skipsfjöl mun einhver stýrimannanna krefjast af yður
þriggja eða fjögurra punda, sem varið er til þess að gera fæðið fjölbreytt-
ara. Hafið þér sextung?
— Já, herra — einn af sextungum föður míns. Ég hef sýnt mr. Bligli
hann.
— Mér þykir vænt um, að þér eruð í forsjá Bligh-s. Það er ekki til betri
sjómaður en hann. Ég hef heyrt því fleygt, að hann sé harðjaxl um borð, en
það er betra að vera of strangur en of mildur. Hann mun segja yður fyrir
verkum, vinnið störf yðar fljótt og munið, að allt, er undir aganum komið.
Ég kvaddi herra Joseph og síðustu orð hans ómuðu í eyrum mér:
— Allt er undir aganum komið! Það fór svo, að ég átti eftir að hugsa oft-
ar um þessa setningu, og stundum með allmiklum biturleik. áður en við sá-
umst aftur.
Foringjar og undirmenn á skipi H.H. Bounty, William Bligh, liðsforingi,
skipstjóri John Fryer, stýrimaður. Fletcher Christian, annar stýrimaður.
Charles Churchill, liðþjálfi. William Elphinstone, annar liðþjálfi. — Bakkus
gamli, skipslæknirinn. Thomas Ledward, aðstoðarlæknir. David Nelson, grasa-
fræðingur. Willam Peckover, fallbyssuskytta. John Mills, önnur fallbyssu-
skytta. William Purchell, timburmeistari. Charles Normann, annar timbur-
meistari. Thomas Mclntosh, timbursveinn. Joseph Colemann, ryðmeistari.
Liðsforingjaefni: Roger Byam, Thomas Hayward, John Halletta, Robert
Tinkler, Edward Young, George Steward.
Bátsstjórar: John Norton, Peter Lenkletter, George Simpson, undirbáts-
stjóri, Lawrence Leboue, seglgerðarmaður, Mr. Samurel, einkaritari Skip-
stjórans, Robert Lamb, slátrari, William Brown, garðyrkjumaður.
Matsveinar: John Smith, Thomas Hall.
Hásetar: Thomas Burkitt, Mathew Quintal, John Summer, John Millward,
William McCou, Henry Hillbrant, Alexander Smith, John Williams, Thomas
Ellison, Isaac Martin, Richard Skinner, Matthew Thompson, William Múspratt,
Michael Byrne. Ilernaðarlöggjöfin.'
II.
í lok nóvembermánaðar fór ég um borð í — Bounty í Spithead. Enn
5 I
þag í dag get ég brosað að ferðakistunni, sem ég hafði meðferðis frá London. I
Hún var troðin út af fÖttlm og einkennirfötum, sem ég hafði keypt fyrir 1
meir en hundrað pund. Það voru bláir stélfrakkar, fóðraðir hvítu silki, buxur i
og vesti úr hvítu nankini, fallegir, þríhvrndir- sjóliðsforingjahattar með gull- i
snúrum og skrauti. Nokkra daga gekk ég um og sýndi mig í þessum nýja a
skrautklæðnaðii en þegar — Bounty lagði úr höfn, voru fötin látin niður og
ekki notuð eftir það.
Skip okkar sýndist ekki stærra en stór skipsbátur, þar sem það lá milli
stórskipanna, sem höfðu sjötíu og fjórar fallbyssur. Það hafði verið byggt
sem kaupfar í Hull, og var keypt fyrir þúsund pund. Það var níutíu fet á
lengd og bar rúmlega tvö hundrUð tonn. Upphaflcga hafði skipið heitið Bethia
en samkvæmt tillögu Sir .Toseph Banks var breytt um nafn skipsins og kallað
Bounty. Skipið hafði legið marga mánuði í Deptford, þar sem flotamálaráðið
hafði varið fjögur þúsund pundum til breytingar á því. Stóra káetan undir
afturþiljunum var nú gerð að eins konar vermireit með ótal jurtapottum.
Biigh skipstjóri og Fryer fyrsti stýrimaður urðu því að láta sér nægja tvær
litlar káetur sitt hvorum megin við þilfarsstigann og urðu að borða ásamt
skipslækninum í afþiljuðum klefa á lágþiljunum aftan við stórsigluna. Skipið
var lítið og það var hlaðið alls konar varningi t.il vöruskiptaverzlunar við
þá innfæddu.
Skipið var koparhúðað, en það var nýtt í þá daga, og leit fremur út sem
hvalveiðari en vopnað flutningaskip í flota Hans Hátignar. Á skipinu voru
tólf fallbyssur, tvær fram á og tíu aftur á.
Allt kom mér framandi fyrir sjónir morguninn, sem ég gekk á fund
Blighs skipstjóra. Skipið var krökt af kvenfólki, það voru — konur skips-
manna — rommið flaut um allt eins og vatn, og langnefjaðir júðar voru um-
hverfis skipið í smábátum og reyndu að selja ónýtt skran.
Ég gekk aftur á skipið og hitti Bligh skipstjóra á afturþiljum. Allt í einu
sá ég fyrir framan mig hávaxinn mann, dökkan yfirlitum.
— Ég kom frá rannsóknarstofunni í Portsmouth, sagði hann við skipstjór-
ann. — Sæúrið okkar er einni mínútu og fimmtíu og tveim sekúndum of
fljótt, en það seinkar sér um eina sekúndu á dægri. Herra Bailey hefur
minnzt á það í bréfi til yðar.
— Þökk fyrir, Christian, sagði Bligh þurrlega, og i sama bili kom Jiann
auga á mig. Ég tók ofan. — Ó, herra Byam, hélt hann áfram. — Þe$a er
herra Christian, annar stýrimaður. Hann mun sýna yður skipið og kenna
yður sumt af því, sem þér þurfið að læra. En meðan ég man, þér borðið
með mér á Tigress í dag. Courtney skipstjóri þekkti föður yðar, og bað mig
um ajð taka yður með. Hann leit á stóra silfurúrið sitt. — Verið tilbúinn
eftir klukkutíma.
Hann kinkaði kolli í kveðjuskyni. Ég hneigði mig og fylgdist með herra
Christian. Borðsalurinn var bakborðsmegin á neðri þiljum. Það var lítill
klefi og samt þurftu fjórir menn að borða þar í einu. Þrjár eða fjórar kist-
ur stóðu þar fram með veggjunum og birtu bar inn um óhreina rúðu. Lag-
legur piltur í sama búningi og ég var þar að koma fyrir kistunni sinni.
Hann rétti úr sér og horfði á mig grunsamlegum augum. Hann hét Hauward.
Christian kynnti okkur. Það var með naumindum, að hann rétti mér hönd-
ina.
Þegar við komum á háþiljurnar, brosti Christian og sagði Herra Hayward
NÝR HIMINN - NY JÖRÐ
EFTIR ARTHÉMISE GOERTZ
——— ——E
16
ur sínar, ætti okkur að vera vel
borgið. Læknirinn varp öndinni.
— Þér bíðið áreiðanlega ekk-
ert tjón við það, mælti Viktor,
og er hann sá Jolivet lækni reka
upp stór augu; flýtti hann sér að
bæta við: — Ég á við, að svolítið
værí dekrað við yður.
— Ég hefi þegið góðsemi henn
ar undir fölskum forsetningum,
sagði læknirinn. Svo yppti hann
öxlum: — Allt er leyfilegt í ástum
og hernaði. En þér gæti kannski
sjálfum hugkvæmst að vekja at-
hygli konu á verðleikum þínum?
Viktor lét sem hann hefði mis-
skilið efnið í orðum hans.
— Frænka mín hirðir lítt um
verðleika, sem unnir eru í sveita
síns andlits, svaraði hann.
— O, það var nú ekki hún,
sem ég átti við , . . byrjaði gamli
maðurinn en beit sundur setning
una.
Viklor þurfti hins vegar á eng
an hátt að kvarta yfir framkomu
Nanaine gagnvart þeim, sem
lifðu slysið af. Þrjár konur höfðu
búíð i eystri álmunni — og verið
skelfingu lostnar. Nanaine hafði
reynt að telja þær á að vera þar
eitthvað lengur, en þær fóru og
lofuðu því með þakklæti að koma
aftur. Hafði hún þá sjálf ekið
þeim til stöðvarinnar í vagni sín-
um, komið þeim vel fyrir í braut-
arklefanum og gefið þeim matar-
böggul og vínflösku í nesli. Þessi
göfugmannlega framkoma var
gagnólík þeim kuldalegu móttök-
um, sem hann hfði fengið, er
hann kom heim eftir nær sólar-
hrings stanzlaust erfiði.
'Tann hugsaði með beiskjubrosi
til þeirra andstæðna, að hún
skyldi sýna þeim, er í slysinu
lentu, fyllstu gestrisni og hjálp-
semi, þar sem henni hafði ekki
fundizt það ómaksins vert, að
hreyfa hönd eða fót til að bjarga
þeim.
— Ég var að hugsa um ungfrú
Kólettu, hélt Jolivet læknir áfram.
Hann brosti, er hann minntist
þess, að Kóletta hafði komið fram
á hafnargarðinn með Dúdús, sem
ekki mátti af henni sjá, á hælun-
um og borið slasað barn heim til
sín í fanginu. Enn voru fimm
manneskjur í — Fagraskógi, sem
Kóletta hjúkraði og annaðist.
— Þakka þér fyrir, að þú leizt
inn til þeirra Roussels-hjóna,
mælti læknirinn enn. — Hvernig
líður drengnum í fætinum?
— O, hann er bara blóðhlaup-
inn enn. Þau flytja hann heim
á morgun.
— Myndi þér þá vinnast tími
lil að bæta við þig nokkrum öðr
um? spurði gamli læknirinn og
gaut hornauga til Viktors.
— Ég er í önnum svo að segja
dag og nótt, anzaði Viktor. — En
ég skal sjá til, hvað hægt et að
gera.
— Það er ekki svo, að ég sé
úrvinda sjálfur, sagði Jolivet. —
En ég er að missa þolinmæðina.
Ég hef ekki mikið gagn af því
að dvelja í húsi Árelíu, þegar ég
má vera á þönum úti við sýknt
og heilagt.
— Nú, hvern viltu þá, að ég
taki að mér?
— Það er fólkið, sem Fauvette
d‘Eaubonne hefur tekið heim til
sín.
— Gott.
— Ög — hún býr nú svo ná-
lægt Fagranesi, og þar liggja
fimm eða sex í sárum og bein-
broti. Palmýra Delamare og dótt-
ir hennar stunda þá. Hefir þú
nokkuð á móti ^tví, að ég stæli
líka frístundum-' þínum, eins og
heiðrinum?
— Fagranes dró nafn sitt af
indælu umhverfi sínu, út með
vatninu. Skógivaxinn tangi með
gömlum eikartrjám teygðist þar út
sem Castanizfljótið féll í vatnið,
og spölkorn frá yzta oddanum lá
hið gamla óðal Delamare-ættar-
innar, mjallhvítt og reisulegt. Var
húsið byggt í grískum stíl með
dórískum súlum, er náðu jafnhátt
annarri hæð á þrjá vegu. Skrúð-
garðurinn var sérkennilega fagur,
sökum margra ára vanhirðu, en
nú voru nokkrir garðyrkjumenn
teknir til að klippa limgerði og
snyrta tré og annan gróður.
Hingað hafði hann komið
á æ’skuárum og ævinlega horft hug
fanginn á hinar voldugu straum-
rastir fljótsins, er þeyttu löður-
kúfum á land upp. Fljótið hafði
smám saman brotið utan af grund
ínni, sem byggingarnar stóðu á.
NÚ stóðu naktar rætur eikitrjánna
út úr • bakkanum og blöðin
af greinum þeirra bárust með
straumnum.
Þegar Viktor kom að garðshlið
inu, tók hann eftir því, að naum-
ast var meir en þriggja álna bil
frá húsinu fram á árbakkann.
Hinn gráðugi flaumur hafði rif-
ið með sér girðingar og tré.
Hann varð undrandi, er hann
sá Júlíen sítja að kaffidrykkju
með Palmýru Selamare, viðj borð
úti á svölunum.
— Ég get ekki fengið frúna til
að selja, flýtti Júlíen sér að segja
— Nei, síður en svo, bætti Pal-
rmýra Delamare við. — Ég þarf
einmitt að kaupa. Læknir, þér vit
ið líklega ekki, hvort hægt er að
fá lítils háttar lóðarspildu utan
við svefnherbergisgluggann minn?
Ef svo er ekki, verð ég bráðum
að fara að sofa í vatní.
Hún brosti. ITann veitti því at-
hygli, að augu hennar voru nær-
fellt græn og óvenju skær. Hör-
und hennar virtist enn bjartara
við brúnt og gljáandi hárið. Hún
var vissulega einkar fögur kona,
ef til vill sú fegursta, sem hann
hafði augum litið. Kóletta . . . já.
En það var eitthvað sérkennilegt
við Palmýru, sem tók Kólettu
jafnan fram. Hann gat ekki gert
sér grein fyrir, hvað það var.
Dýprí hlýja. Einhver fylling.
— Hafnargarðurinn ver strönd
ina að vissu marki, mælti læknir-
inn. — Eg veit ekki, hvers vegna
bærinn hefir ekki- látið hann ná
alla leið hingað.
— Ég skal tala við bæjarráðið
um garðinn, sagði Júlíen. — Og
svo skal ég láta frúna vita, hvað
þeir segja.
— Kærar þakkir. Hún brosti.
— Þá er ég viss um, að mér sofn
ast betur. Eina nóttina vaknaði
ég við hræðilegan hávaða. Það var
eins og sprenging. Ég hljóp út að
glugganum. Það var tunglskin og
ég kom rétt mátulega til þess að
sjá ennþá tvö af trjnum mínum
steypast útí ána. Fuglarnir flugu
dauðskelkaðir úr greinum þeirra.
— Eg tók eftir þessu, þegar ég
kom, gegndi Viktor. — Hluti af
girðingunni hefur fylgt með.
— Það verður áð gera eítthvað,
mælti Júlíen ákafur og þerraði
svitann af enni sér. — Við sjáum
tiL Við sjáum nú til.
— Viljið þér gjöra svo vei að
TÍMINN, laugardaginn 10. október 1964 —
14