Vísir - 24.12.1934, Page 8
Ví SIR
m.
^MA ^M^. jjlfe. .nM^. jjlfc. ^M-t vM^. ^Mfc. ^MA j$j/£ ^MA. .vMA. J,IA ^M^. ^M^ ^M^. vM^ ^.M^ ^M^. nMA ■MA.
áife !$ifc.
s&s-
^ia.
ÉS
M
cM4-
GLEÐILEG JÓLl
^i/i.
gfe
^M/^
áte
^M/^.
ðfe
71 II U L E.
Ccirl D. Tulinius & Co.
Ík
aa»
<\i/^
oM/i.
Jg;
H'-
§ter
M:
^'l^. ^M^. ^MA. ^M'i, ^V.^. ^jT, ^SI^. ’jM^j. ^'^14. ^M/i. ./M.^. ^MA. ^.l^, ^N'/j. ^t/j. ^l^.’-^l^ .jjl.fe. v^l^ ^M^ ^M/j,
G L EÐILEG J Ó L !
J| og farsælt nýár.
% VERSLUNIN ÁFRAM.
GLEÐILEG JÓL!
Rakarastofa Sigurðar Ólafssonar.
GLEÐILEG JÓL!
Matardeildin, Hafnarstræti.
Matarbúðin, Laugaveg 42.
Kjötbúðin, Hverfisgötu 74.
Kjötbúðin, Ljósvallagötu 10.
Kjötbúðin, Tgsgötu 1.
BRÆDURNIR ORMSSON
(Eiríkur Ormsson).
Eg var sendur í kaupstaðinn
fyrir jólin. Og í för með niér
slóst vinnumaður af næsta bæ,
Finnur Grímsson. Hann var
miklu eldri en eg — kominn
yfir tvítugt. En eg var ekki
nema sextán vetra.
Finnur var hinn mesti gal-
gopi og mér þótti hann skemli -
legur. Hann var nokkuð lineigð-
ur fyrir áfengi, en fór vel með
það. Eg sá hann aldrei fullan.
Almannarómurinn sagði, að
hann væri allra manna kven-
samastur þar um sióðir. —
Stúlka liafði kent honum barn,
þegar liann var fyrir innan tvi-
tugt og varð úr því hin mesta
rekistefna. Finnur vildi með
engu móti gangast við faðern-
inu og benti á tvo eða þrjá
vinnumenn i sveitinni, sem
stæði miklu nær því en hann, að
eiga krakkann. —- En svo dó
blessað barnið og var þá ekki
verið að rekast í þvi frekara,
hver vera mundi faðir þess.
Finnur trúði mér fyrir því á
leiðinni í kaupstaðinn, að nú
væri liann að liugsa um að gera
alvöru úr því, að hafa tal af
nokkurum stúlkum á heimleið-
inni. Og mikið mælti það vera,
ef engin biti á agnið. Hann væri
nefnilega að hugsa um að
kaupa ljómandi fallegt slifsi og
leggja það á borð með sér eða
liafa að beitu, ef svo skyldi fara,
að eigin verðleikar þætti í
knappara lagi. —
— Ætlarðu þá að kaupa
mörg slifsi?
Nei — nei, sagði Finnur. Eg
kaupi ekki nema eitt. — Það
getur vel verið, að slifsið gangi
út á fyrsta bænum, og þá nær
það ekki lengra. Þá er all í
lagi, þvi að ekki afhendi eg
gjöfina nema því að eins, að
mér sé heitið eiginorði.
Segir nú ckki af ferðum okk-
ar fyrr en við erum komnir á
heimleið úr kaupstaðnum. —-
Yið bárum töluvert, líklega
eina tvo fjórðunga hvor, og
kveið eg því sáran, að eg mundi
uppgefast, því að eg var þrek-
lítill og óharðnaður. Hins veg-
ar var Finnur hinn röskasli
maður og munaði lítið um sina
byrði. — Eg hafði orð á því við
hann, að eg mundi ekki komast
með byrðina alla leið. -— Aum-
ingja strákurinn, sagði hann,
það er varla von til þess. En eg
vil ekki almennilega þreyta mig
um skör frain, áður en eg tala
við stúlkurnar, því að síður vil
eg vera slæ]itur, er eg masa við
þær um áslina. En gangi mér
vel, skal eg bæta posanum þín-
um ofan á mína byrði. — Það
getur meira en verið, að sú
fyrsta vilji mig, og þá er nú
held eg hægt þreyttum að þola.
Þá tek eg af þér þokann og ber
hann alla leið heim. — Og nú
held eg að þú ættir að biðja
guð að gefa mér góð erindis-
lok á fyrsta bænum. —
— Er ekki nóg að eg biðji i
hálfum hljóðum, spurði eg.
— Jú, það held eg sjálfsagt,
sagði Finnur. Eg veit ekki het-
ur en að mér hafi verið kent
það, að guð lesi allar minar
hugrenningar. Og ef það er satt,
að liann geti áttað sig á liugsun-
um mannanna, þá ætti honum
að vera vorkunnarlaust að
skilja þig, þó að þú hafir ekki
hátt. — En þarna er nú Lækjar-
bakki og þar er jómfrú Una.
Hún er þokkalegasta stúlka, þó
að ekki sé hún fríð, og þangað
skulum við nú lialda. —
Finnur bað jómfrú Unu að
ganga með sér út fyrir bæjar-
regginn, þvi að hann þ3rrfti
margt við hana að tala. — Hún
kvaðst ekki geta skilið, að hann
ætti neitt vantalað við sig og
síst það, er eg mætti ekki lieyra.
En Finnur sagðist ekki liafa
haft þann sið liingað til, að
hætta sér út í vandasamar orð-
ræður við gjafvaxta meyjar,
þegar aðrir lieyrði til. — Lét
Una þá tilleiðast og gekk með
honum út fyrir bæjarhúsin. Eg
beið á meðan, settist á hesta-
steininn og hvíldist. En livildin
varð ekki löng. Áður en varði
var Una rokin inn í bæ og'Finn-
ur f'arinn að binda á sig pok-
ann. — Og að því búnu tók
liann á rás suður túnið og fór
svo liratt, að eg gat ekki fylgt
lionum. —- Hún er vitlaus,
stelpu-skrattinn, sagði Finnur
þegar eg náði honum — alveg
sjóðvitlaus. Hún segir upp i
opið geðið á mér, að eg sé ein-
hver allra auvirðilegasti mað-
urinn, sem liún liafi augum lit-
ið. — Hvaða smekkur er annað
eins og þetta? Hvaða vit væri
i því fyrir mig eða hvern ann-
an fallcgan og efnilegan pilt, að
bindast öðru eins flakatrússi?
Eg segi nú ekki margt. En það
sagði eg við hana, um leið og eg
kaslaði á liana kveðju, að hún
skyldi fá að skorpna og þorna
og morna og híða lil eilífðar-
nóns fyrir mér. — Já — það
sagði eg. Og eg sagði líka, að
Iiún væri skrimsl og líklcga
flenna í þokkabót, þó að liún
þættist lieilög. —
Við gengum þegjandi litla
stund og Finnur var svo lang-
stigur, að eg átti bágt með að
fylgja honum. — Alt í einu
nam hann staðar. — Þú hefir
ekki verið sérlega bænlieitur,
karlinn, eða sveikstu alveg um
að nefna það við guð, að liann
kæmi stelpunni í skilning um
það, að henni væri fyrir beslu
að segja já? — Nei, eg bað hann
um það tvisvar, ef ekki þrisvar,
og hélt að það niundi nægja. —
Þú ert aumingi, sagði Finnur,
og hélt af stað. Og ekki held eg
að eg rciði mig á bænirnar þín-
ar öðru sinni.--------
Finnur gekk svo hratt, að
alt af dró sundur með okkur.
Eg var farinn að óltast, að
hann mundi slrika á undan mér
alla leið. En það varð þó ekki.
Hann beið mín við vallargarð-
inn á Hólkoti.------— Jæja — eg
liefi nú verið að velta þessu
fyrir mér síðan áðan. Og held-
urðu að þú vildir nú ekki reyna
að nefna Jiað við guð, að liann
snerti eitthvað við lijartanu i
henni Veigu liérna i Hólkoti,
svo að hún gengi inn á það, að
trúlofast mér i kveld?-------Eg
get reynt það, sagði eg. — En
hvað fyndist þér, að eg ætti að
segja? — Það veit eg ckki. Það
verður þu að finna út sjálfur.
—■ Mér dettur ekkert í hug,
sagði eg. Ivannske eg ælti að
reyna að hrósa þér upp í há-
stert, ef það kynni að liafa ein-
hver áhrif. — Já, gerðu það,
svaraði Finnur. — Mér dettur
nefnilega í hug, að verið geti,
að blessaður himnakongur-
inn rugli okkur Valda á
Gili saman, og ]iað er engin
von á því, að hann vilji liræra
nokkurt konuhjarta til með-
aumkunar, er slíkur ráðleys-
ingi á hlut að máli. — Þú ættir
að taka það skýrt fram, að það
sé Finnur Grímsson, sonar-
sonar-sonar-sonur síra Jóns
heitins, sem þú berir fyrir
brjóstinu að þessu sinni. — Og
])á trúi eg ekki öðru, en að
hann hallist heldur í sveifina
með mér, því að síra Jón var
náttúrlega hans maður og kann-
ske einhverir fleiri í ætlinni. En
Valdi greyið er af guðleysingj-
um kominn, svo að ekki er við
því að húast að skaparinn
vilji neitt fyrir hann gera. —
En þér að segja langar mig grið-
arlega i Veigu, þvi að búkonu-
leg er hún í laginu og efnin
mikil. Og nú skaltu biðja í
krafti meðan við göngum heim
túnið.
En Veiga vildi ekki líta við
Finni Grímssyni. IJún sagði
upp í opið geðið á honum
óg afdráttarlaust, að licldur
yx*ði hún piparmey alla sína
ævi, en að hún giflist heimsk-
um og allslausum kvennabósa.
— Þetta eru víst meiðyrði,
sagði Finnur, og viltu að eg
stefni þér?
— Mér er aiveg sama livað
þú gerir. Og Sttáfaðu nú heinl
til þín, greyið, því að annars-
kostar kalla eg á hann pabba
eða bið liann Ólaf gamla fjósa-
karl að „binda við þig.“ —
Finnur snaraði pokanum á
bakið og mælti: Þú ert hið
versta forað og'það legg eg á
þig, að enginn karlmaður líti
við þér til annars en þess, að
eiga með þér lausaleikskrakka.
Að svo mæltu rauk hann úr
lilaði og fór nú sýnu harðara
en áður. Eg dróst þegar aftur
úr og fanst byrðin þyngri en
nokkuru sinni áður.
En Finnur leit ekki við og
stikaði stórum. — Ilann var
sjálfsagt öskuvondur.
Og Iiann beið min ekki við
túngarðinn á Síðu, heldur
strunsaði heirn að bæ. — Þar
bjó fálæk ekkja með dóttur
sinni uppkominni, Guðríði að
nafni.
Nú vildi svo illa til, að Guð-
ríður var ekki lieima. Hún
hafði skroppið til næsta bæjar.
En móðir hennar, kerlingar-
skarið, dreif okkur inn í bað-
stofu og bar okkur sjóð-
heitt kaffi. —
— Rækalli var það leiðinlegt,
að Gudda skyldi ekki vera
heima, sagði Finnur og helti
kaffinu á undirskálina. — Þú
hefir kannske þurft að finna
hana? — Ójá — ekki neila eg
því. Og erindið er nokkuð mik-
ilvægt. — Já — aldeilis, sagði
gamla konan. Þú hefir kannske
ætlað að biðja hana að sauma
þér ný föt, — IJún er nett í
höndunum, blessunin. — Ójá,
sagði Finnur — eg veit það. Og
guðsbarn er hún vafalaust —
það liefi eg sannfrétt. Og falleg-
ust af öllum stúlkum, sem eg
hefi séð. — Hún cr lifandi eftir-
ni}rndin mín, eins og cg var. Og
gott er hjartað og tilfinningarn-
ar, þó að eg segi sjálf frá.
Finnur ræskti sig. — Þú fyr-
gefur, Jafetína, þó að eg geri
mig heimakominn og leggi fyr-
ir þig eina spurningu. — En
fvrst langar mig til að segja þér
eins og er, að eg hefi nælt dá-
lítið þessi árin, þó að kaupið
sé ekki Iiátt. — Eg liefi hugsað
mér að kaupa góða jörð eftir
nokkur ár og reisa svo bú úr
því haslinu, ef eg fengi ein-
hverja, mjúka og viðkunnan-
lega, i liöluna til mín. — Þú fær
það víst, blessaður drengurinn,
og guð gefi þér góða konu, þeg-
ar hann sér það best henta. —
— Eg hefi nú aðallega auga-
stað á einni. Hún Iier af öllum
öðrum, eins og gull af ciri. —
Og það kjmni nú að vera, sagði
.Tafetína, að þú værir ekki marg-
látur — þú átt ekki til þeirra að
lclja.-----
Nei, ekki beinlinis. En þó er
ekki því að íeyna, að til hafa
verið svæsnir kvennamenn í ætt
minni, og hefir ekki þólt saka.
— Það var nú heldur ekki mín
meining, sagði gamla konan, að
fella neinn í verði fyrir það, þó
að hann sé dálítið upp á kven-
liöndina. — Það er nú einmitt
það sem við viljum, konumynd-
irnar, að mennirnir sé ekki
alveg eins og dauðir hlutir. —
Það kjmni nú að vera, gói minn,
að okkur geðjaðist bctur að ein-
hverju öðru en deyfðinni.------
En meðal annara orða, Finnur
minn. Bágt var að heyra, hvern-
ig hún ætlaði að leilca þig um
árið, stelp-gálan, sem kendi þér
barnið. Eg ])>rkist svo sem vita,
að þú hafir verið saklaus, þvi
að satt að segja virðist mér þú
þannig undir brún að líta, að
þú munir heldur daufur, og
það er að vissu ley ti galli.--
Já ,— eg spyr svo sem ekki að
því, að saklaus hefirðu verið af
stúlkukindinni.
— Saklaus og saklaus ekki,
sagði Finnur og lielti í bollann
Sitttt. Það er iiu svo hvert mál
sem það er virt. — Og meðan
barnið lifði fanst mér alveg
fráleitt, að eg ætti nokkuð í
því. — En svo sálaðist blessaður
unginn, og þá var eins og sann-
færingin Jinaðist heldur. — Og
þér að segja, þá hcld eg nú í
rauninni, að frágangssök hefði
verið að svcrja fyrir aumingj-
ann lilla. —
— Jæja, Finnur minn. Það
kcmur ekki mál við mig. Og
aldrei liefði liún Jafetína mín
felt þig í verði fyrir einn
krakka. — Nei — óekki! Eg
þekki hana veröld og allar
hennar freistingar. — Maður
liefir nú líka verið ungur og tek-
ið þátt í gleðinni. — 0—jæja —
eg lield það. — ,
Finnur lcveikti í pípunni
sinni og þeysti út úr sér mikl-
um reykjarstrókum. — Hann
ætlaði að láta Jafetínu sjá það,
að liann væri maður með
mönnum — ælti nýja pípu og
rósótt tóbaksbréf.
— Já, alt af er hanii góður,
blessaður reykurinn, og lofaðu
mér að tolta svolítið, rétt til
gamans. Hann kendi mér að
totla pípu-stertinn hann Guðjón
minn sæli, þegar við vorum á
Hömrum. Og upp úr því basl-
inu kom Gudda mín í heiminn
og svo gengum við inn að altar-
inu eínn sunnudaginn og lélum
vígja okkur til einnar sængur í
Jesú nafni. — Já — það var nú
þá. — En svo fór Guðjóni mín-
um að finnast óþarfi, að eg
reykti, og þá var úti um það.
Og siðan hefi eg ekki bragðað
reyk, þangað til núna. — Já,
því segi eg það: Tvennir verða
tímarnir og blessaður sé sá sem
gefur, hvort sem það er nú reyk-
tóbak eða annað.
— Eg skal gefa þér pípu og
blárósótt tóbaksbréf. Mig mun-
ar ekki um það. — — Nei, nei,
engar þakkir. En meðal annara
orða: Mundi ekki Guðriður fara
að koma? —
— Eg vona það — svona
senn livað líður. — Þú munt
eiga erindi við hana?
— Heldur finst mér það. —
Eg skal vera hreinskilinn, Jafet-
ina. Eg elska dóttur þína og var
að hugsa um að biðja hennar í
kveld.
— Já — aldeilis. — Já — það
er og. Og Jafetína gamla verður
vandræðaleg á svipinn.
-— Eg vona að hún sé ekki lof-
uð? —
-— Jæja, hálfl í hvoru held eg.
Eg vona að það afgerist í Icvöld.
— Hann hefir verið að biðla til
hennar hann Siggi í Kurfi. En
svo er eins og liann vilji ekkert
við hana kannast í dagsljósinu.
— Henni er farið að leiðast
þetta, aumingjanum, sem von
er, og nú fór hún til þess að vita
vissu sína — vita af eða á. —
Hún getur setið af sér gæða-
pilta með þessu laginu.
— Eg er nú þeirrar meining-
ar, sagði Finnur, að dóttir þín
sé alt of góð handa stráknum.
Hann á ekki bót fyrir skóinn
og engar hugsjónir. Eða dettur
þér í hug, að svoleiðis gosi
hugsi sér að kaupa jörð og ger-
ast stórbóndi? —
— Nei — þetta er hugsjóna-
laus garmur — maður guðs og
lifandi. Og ekki kæri eg mig
um liann fyrir tengdason. —
Þú ættir að bíða eftir henni —
grípa hana glóðvolga. —
— Já, eiginlega ætti eg að
gera það. Mér hefir aldrei litist
á neina stúlku aðra —- því síð-
ur að eg hafi beðið nokkurraf
konu. — IJingað stefndi hugur-
inn og nú er best að eg leggi til
orustu við jómfrúna þegar hún
kemur. — — Og lúri svo liér i
nótt. — -— En skondra þú
lieim, drengur minn, laus og
liðugur. — Eg skal koma með
pokann þinn á morgun.
■— Já, það verður liklega svo
að vei'a, sagði Jafetína, þó að
mér þyki ilt að hrekja piltinn út
í vetrarnóttina. En það er eins
og mig gruni, að alt verði frjáls-
ara og óþvingaðra, ef við verð-
um bara þrjú í lcotinu og votta-
laus.