Vísir - 20.06.1935, Síða 5
VÍSIR
5
A UGLÝSIN
GAR.
Þetta fylgiblað Vísis er gefið
út eingöngu sem auglýsinga-
blað. Það þykir því hlýða, að
fylgja þvi úr hlaði með nokk-
urum orðum um auglýsingar.
Það er ákaflega algengt, að
heyra menn amast við auglýs-
ingum. Blaðalesendur hreyta
ónotum út af því, að blöðin séu
„ekkert annað en auglýsingar“.
En vel kemur mönnum þó að
fá vitneskju um það, sem aug-
lýsingarnar liafa að flytja, jafn-
vel þó að þeir veiti þvi oft litla
athygli. — Æth mönnum fynd-
ist það ekki óþægileg viðbrigði
t. d., ef hætt væri með öllu að
auglýsa um skipaferðir? Eða ef
alt í einu legðust niður auglýs-
ingarnar á öftustu síðu Vísis,
um húsnæði, vinnu o. þ. h.? —
Það er hætt við því, að lífið yrði
að ýmsu leyti vafningasamara,
ef menn ætti að fara á mis við
þau þægindi, sem auglýsingarn-
ar veita. Þá er það ekki ótítt, að
kaupsýslumenn ( kvarti yfir
þeim átroðningi, sem þeir verði
fyrir af hálfu blaðanna, þegar
þeir eru spurðir, hvort þeir
þurfi ekki að auglýsa eittlivað.
Og á þessum síðustu og verstu
tímum, er það ákaflega algengt
svar, við slíkum fyrirspurnum,
að það sé ekki til nokkurs skap-
aðs hlutar að vera að auglýsa.
— Og þó eru kaupsýslumenn
altaf að auglýsa! Þó að þeir
auglýsi ekki í blöðunum, þá
verja þeir daglega bæði fé og
fyrirhöfn til auglýsinga. Jafn-
vel á þessum siðustu og verstu
tímum, fylla þeir búðarglugga
sína með allskonar varningi og
láta hann jafnvel liggja þar
undir skemdum, til sýnis fyrir
fólkið, sem fram hjá gengur.
Gluggarnir eru hafðir margfalt
stærri af þessum sökum og þeir
þurfa að vita út að fjölförnum
götum. Alt er þetta gert til þess
að auglýsa varninginn og alt
kostar það bæði ærið fé og fyrir-
höfn. Og auðvitað væri ekkert
vit í því, að liorfa í þann kostn-
að, sem lagður er í shka auglýs-
ingastarfsemi. Ágóðinn af því
að spara á þessu sviði mundi
allur og jafnvel margfaldur
renna í vasa keppinautanna,
sem elíki horfðu í kostnaðinn.
Á bak við tóma búðarglugg-
ana mundu standa mannlausar
sölubúðirnar.
Það er þannig augljóst, að
þvi fer i rauninni mjög fjarri,
að kaupsýslumenn áliti, að ekki
borgi sig að auglýsa. Auglýs-
ingastarfsemin er einmitt alt af
að færa út kviarnar. Hér á landi
hafa verið sett lög um bann
gegn því að setja auglýsingar
meðfram þjóðvegum og viðar á
almannafæri. Erlendis liafa
auglýsingar þö reynst enn þá
áleitnari, jafnvel svo, að þær
hafa komist inn í kirkjugarð-
ana. T. d. er það i frásögur
fært1), að á legsteini einum i
Englandi sé eftirfarandi áletr-
un:
Helgað
minningu
Nataniels Godbolds
Uppgötvara og eiganda
hins ágæta meðals:
Jurtabalsam
við tæringu og andþrengslum.
Hann lcvaddi þennan heim
17. des. 1799
69 ára.
Hic Cineres, ubique Fama.
(Askan er hér,
orðstírinn alstaðar).
Auglýsingaaðferðir eru með
ýmsu móti og bera að sjálfsögðu
misjafnan árangur. Frumað-
ferðirnar hafa vafalaust verið
sýningar og köll og þær aðferð-
ir eru notaðar enn i dag. Slikar
auglýsingar bera að sjálfsögðu
talsverðan árangur, það sem
þær ná. En þær ná að eins til til-
tölulega fárra manna, eða þeirra
einna, sem viðstaddir eru eða
fara þar um, sem sýningarnar
eða köllin fara fram. Sama máli
er að gegna um prentaðar aug-
lýsingar, sem festar eru upp á
ákveðnum stöðum. Útvarps-
auglýsingar eru köll, sem að
vísu geta náð til margra hlust-
enda, ef þeir þá vilja hlusta.
—- En langáhrifamestu auglýs-
ingarnar eru vafalaust blaða-
auglýsingarnar. Augl., er birtast
i öllum blöðum landsins, ná
svo að segja undantekningar-
laust til allra landsmanna og
jafnvel margsinnis til flestra.
Jafnvel þeir, sem ekki lesa
blaðaauglýsingar af ásettu ráði,
komast varla hjá þvi að taka
eftir þeim, um leið og þeir lesa
annað efni blaðanna. Og séu
auglýsingarnar að einhver j u
leyti sérkennilegar, þá verður
mönnum það alveg ósjálfrátt að
lesa þær. Og slíkar auglýsingar
lesa menn jafnvel upp aftur og
aftur af þvi að sama blaðið
1) Fyrirlestur dr. Guðm.
Finnbogasonar um auglýsingar,
fluttur 5. desbr. 1915.
kemur upp í hendurnar á þeim
hvað eftir annað.
Notkun blaðaauglýsinga fer
líka sifelt vaxandi um heim all-
an. Og fyrir auglýsingar i víð-
lesnum blöðum stórþjóðanna
eru borgaðar gífurlegar fjár-
hæðir. En það hefir líka verið
sannað með rannsóknum, að
sala einstakra vörutegunda vex
og minkar eftir því hve mikið
eða lítið þær eru auglýstar og
að auglýsingakostnaðurinn
verður hlutfallslega minni, mið-
að við söluna, eftir því sem
meira er auglýst.1)
Það er þannig augljóst, að
auglýsingarnar eru ómissandi í
verslun og viðskiftum. Þær eru
líka lyftistöng allra nýunga og
framfara í iðnaði og verkleg-
um framkvæmdum. Fyrir fáum
árum hófust ísenskir iðnaðar-
menn handa um að auglýsa
framleiðslu sína með sérstök-
um hætti og helguðu þeirri
starfsemi „islensku vikuna“.
Hófst sú starfsemi með alsherj-
ar iðnsýningu, sem haldin var
hér í Reykjavík, og síðan hafa
iðnaðarmenn efnt til margvís-
legra smærri sýninga, bæði hér
i bænum og úti um land, á und-
anförnum árum. Hefir þessi
starfsemi iðnaðarmanna í sam-
bandi við „islensku vikuna“,
verið stórkostlegasta auglýs-
ingastarfsemi, sem brytt liefir
verið upj) á hér á landi og vafa-
laust stuðlað drjúgum að fram-
förum í ísleuskum iðnaði og að
því að efla hann fjárliagslega.
í þessari starfsemi iiafa blöðin
tekið öflugan þátl, með útgáfu
sérstakra auglýsingablaða, er
jafnframt flutiu greinar um
íslenskan iðnað. Með blöðunum
hafa þannig áhrif „íslensku vik-
unnar“ borist viðsvegar um
landið, svo að segja inn á hvert
einasta heimili, sem áhrif hinn-
ar staðbundna auglýsingastarf-
semi gátu ekki náð til. Þetta
blað er í rauninni áframhald af
þeirri starfsemi blaðanna og
fyrst og fremst gefið út með
auglýsingaþörf innlendrar
framleiðslu fyrir augum.
Hvað sem annars má segja
um gagnsemi auglýsinga á yfir-
standandi erfiðleika- og niður-
lægingartimum frjálsrar versl-
unar, þá er augljóst, að innlend-
ur iðnaður og vfirleitt öll inn-
lend framleiðsla hefir þá að-
1) Sjá fyrirl. dr. G. F., sem
áður var getið.
stöðu, að hún getur til fulls
notið alls þess hagnaðar, sem
unt er að hafa af auglýsingum
i verslun og viðskiftum. Það er
enginn vafi á því, að til þess
að leggja undir sig innlenda
markaðinn að fullu, er greið-
asti vegurinn fyrir islenskan
iðnað að auglýsa. Og not aug-
lýsinganna fyrir einstaka inn-
lenda framleiðendur, í sam-
kepninni vi*ð aðra, eru að sjálf-
sögðu eins mikil nú og þau yfir-
leitt geta verið. Það á við um
alla framleiðslu, að þvi meiri
sem hún er, þvi minni verður
framleiðslukostnaður hverrar
framleiðslueiningar, og því
meiri verður gróði framleiðand-
ans að söluverði óbreyttu. Hver
einstakur framleiðandi keppir
því að þvi, að auka framleiðslu
sína, en til þess verður hann að
afla sér fleiri og fleiri viðskifta-
vina. Auðveldasti vegurinn til
þess er að auglýsa. „Það hefir
verið sagt, að munurinn á aug-
lýsendum og þeim sem ekki
auglýsa væri eins og munurinn
á íláti sem stæði undir þak-
rennu og íláti á bersvæði. ílátið
sem stendur á bersvæði tekur
að visu á móti þvi regni sem
fellur yfir það sjálf, en ílátið
undir þakrennunni fær alt vatn-
ið sem fellur á þakið, er það
stendur í sambandi við“. —
Auglýsingarnar verka í við-
skiftunum á svipaðan hátt og
þakið í sambandi við þakrenn-
una, þær safna viðskiftunum
eða draga þau að þeim sem
auglýsir, á kostnað hins, sem
heldur að það borgi sig ekki að
auglýsa og tekur að eins við því,
sem að honum er rétt.
Það er auðvitað, að áhrif
auglýsinga eru ákaflega mis-
jöfn, og fer það mjög eftir þvi,
livernig auglýsingarnar eru
samdar og hvernig frá þeim er
gengið að öðru leyti. 1 því efni
hefir verið reynt að vanda sem
best til þessa blaðs, svo að það
næði sem best tilgangi sínum.
Meðal annars hefir verið tekin
upp nokkur nýbreytni í samn-
ingu auglýsinganna, en annað
efni blaðsins valið með það fyr-
ir augum að gera það sem
skemtilegast aflestrar, og hefir
Sigurður Skúlason, magister,
séð um útgáfu blaðsins að öllu
leyti.
Ritstj.