Morgunblaðið - 22.09.1949, Page 12
12
MORGVMBLAÐIÐ
Fimmtudagur 22. sept. 1949.
- Stakslemar
(Framh. af bls. 2)
og Hafnarfjörður skuli um
skeið hafa verið ofurseldur
„þrífótapólitík" hans. En sá
tími er senn á enda.
- ACHESON
!<
Íí
Frh. af bls. 1.
að koma á ró og reglu á Balkan
skaga. Hann sagðist fullviss, að
það stæði í þeirra valdi, aðeins
ef þeir vildu ;samstarf við aðr-
ar þjóðir. Óeirðirnar á Balkan-
skaga væru hættulegasta púður
tunnan, sem nú væri í heimin-
um.
- Alexander
Framh. af bls. 5.
ander hversu lengi hann hefði
fgngist við þessar rannsóknir
sínar, skýrði hann svo frá:
— Jeg komst að þessum nið-
urstöðum við fjórtán ára rann-
sóknir á uppruna íslenskra
orða og við samantekning á
etymologiskri orðabók yfir ís-
lepska tungu. Handrit hennar
er tilbúið til prentunar hjá
bókaforlagi A. Francke í Bern.
Bók þessi verður að minnsta
kosti 1000 bls. En dráttur hef-
ur orðið á prentuninni vegna
þess, að forleggjarinn er að
safna að sjer letri.
Jeg varð mjög forviða,
segir prófessor Alexander að
lokum, er jeg yarð þess var,
að Englendingurinn Sir Ric-
hard Paget hefði komist að
mjög svipaðri niðurstöðu og
jeg um uppruna .. tungumála,
með því að rapnsaka mannlegt
mál frá lífeðlisfræðilegu sjón-
armiði. Um það hafði hann
^trifað bók sína „Human
Sþeech“. Jeg hef haft mikið
samband við hann og samvinnu
og tileinka honum bók mina.
— Á undan honum hafði
"Hoiléndingurinn dr. J. Rae,
sétt fram svipaðar skoðanir ár-
'ið 1862 í skýrsíu, er hann gerði
úlfn Pólynesísku. Vissi jeg um
hvórugan þessarra manna, er
jeg komst að niðurstöðum mín
um. Smámsaman við samning
upprunaorðabókarinnar þróuð
ust’ kenningar mínar og fengu
fast form. Hefði jeg ekki samið
þá orðabók, hefði jeg aldrei
kómist að þessum niðurstöðum.
V. St.
Frjeftir frá I.S.Í.
V
ÍÞRÓTTANÁMSKEIÐ. — Axel
Andrjesson, sendikénnari Í.S.Í.,
hefur lokið handknattleiks- og
knattspyrnunámskeiði hjá í-
þróttabandalagi ísafjarðar. Þátt
takendur voru alls 217.
STAÐFEST sundmet. — 200 m.
bringusund. Árangur 2.42,6
mín. Sett 18/7 1949, af Sigurði
Jónssyni (H.S.Þ.)
Þá hefur framkvæmdarstjórn
Í.S.Í. samþykkt, að bæta 10x50
m. boðsund, frjáls aðferð, við
þau sund, sem þegar eru ákveð-
in í Sundreglum Í.S.Í. að sjeu
staðfest sem íslandsmet.
KOSNIR fulltrúar í Norræna
Sundsambandið. — Stjórn Í.S.Í.
hefur kjörið þá Erling Pálsson
og Benedikt G. Waage í stjórn
Norræna Sundsambandsins.
UTANFÖR. — Stjórn Í.S.Í. hef-
ur gefið Glímufjelaginu Ár-
manni, leyfi til að fara utan,
með handknattleiksflokk karla,
til Finnlands og Svíþjóðar.
Kommúnistar
fjandskapast enn
PRAG, 20. sept.: — Skýrt var
í dag frá morði kommúnista
nokkurs, sem hafði tekið þátt í
rannsóknum á málefnum kirkj-
unnar til aðstoðar lögreglunni.
Maður þessi fanst dauður í
skógi nokkrum, þar sem hann
hafði verið að leita leynilegrar
útvarpssendistöðvar ásamt lög
reglunni. Sagt er, að morðið
hafi átt sjer stað eftir að sókn-
arpresturinn á þessum slóðum
var tekinn höndum.
Vegna handtöku prestsins og
þar sem organistinn hafði lýst
andúð sinni á honum, neitaði
söfnuðurinn að syngja við
messu. •— Reuter.
25 lönd hafa fylgf
sterlingspundi
LONDON, 21. sept. — Nú hafa
alls 25 lönd lækkað gengi mynt
ar sinnar miðað við dollara. —
í Meiri hluti þeirra hefur bundið
gengi sitt við sterlingspundið,
en nokkur hafa lækkað gengið
heldur minna eða um 20%
miðað við dollara Síðasta land-
ið sem lækkaði gengi sitt var
Portúgal. Hefur það farið milli
veginn þannig, að nú gilda 80
escudo í stað 100 fyrir einu ster
lingspundi og 29 í stað 25 escu-
do fyrir dollara.
Fjögur lönd enn munu vænt-
anlega fylgja sterlingspundinu.
Það eru Spánn, Argentína,
Chile og Ururguay. Einnig er
búist við gengislækkun Vestur-
þýska marksins. Rússar hafa
tilkynt, að þeir ætli ekki að
fylgja eftir gengislækkun ster-
lingspundsins, heldur miða rúb-
luna við dollarann, sem fyrr.
—Reuter.
Hinum aimenna kirkju-
fundi er fresfað fil 30, okt.
Á FUNDI í undirbúningsnefnd
hinna almennu kirkjufunda, er
haldinn var 9. þ. m., var á-
kveðið að fresta áður auglýst-
um kirkjufundi frá 16. þ. m.
til 30. okt.
Ástæðan fyrir þessari frest-
un er sú, að síðan fundurinn
var auglýstur, hefur verið á-
kveðið að kosningar til Alþing-
is skuli fara fram 23. okt. og
gerir nefndin ráð fyrir, að
margir eigi óhægt með að fara
að heiman rjett fyrir kjördag.
Ákveðið er, að fundurinn hef j
ist með almennri guðsþjónustu
í Hallgrímskirkju í Reykjavík
kl. 2 e. h. sunnudaginn 30. okt.
Undirbúningsnefndin mun
senda öllum þjónandi prestum
og sóknarnefndum dagskrá og
aðrar upplýsingar varðandi
fundinn.
Ssrael orðinn fullgildur
meðlimur S. Þ.
FLUSHING MEADOW, 21.
sept. — í dag gekk ísraels ríki
formlega inn í samband Sam-
einuðu þjóðanna. Hefur fulltrúi
þess undirritað stofnskrá S. Þ.
og tók sendinefnd Isralesríkis í
dag sæti á allsherjarþinginu.
— Reuter.
Byrja
í Endurskoðunarskrifstofa i
EYJÓLFS ÍSFELDS
EYJÓLFSSONAR
1 lögg. endursk. Túngötu 8 \
Sími 81388
handavinnukenslu
1- október í Skólastræti 1.
SIGRÍftUR ERLENDSDÓTTIR
Miðtúni 4. Sími 6101.
Verkfall yfirvofandl
í sfáliðnaði
WASHINGTON, 21. sept. Um
það bil miljón verkamanna í
stáliðnaði Bandaríkjanna hóta
að hefja verkfall, um næstu
helgi. Truman forseti hefur
beðið verkamenn um viku frest
og samtímis hefur hann skorað
á fulltrúa verkamanna og at-
vinnurekenda að hefja samn-
ingaumleitanir að nýju Sátta-
semjari ríkisins í þessari deilu
átti langt samtal við Truman
og kvaðst hann vera vongóður
um að vinnudeila þessi yrði
leyst friðsamlega. — Reuter.
Hundrað þúsundasti
farþegi F. í. fær
ókeypis far og feSém
Á ÞRIÐJUDAGSMORGUN
flutti Flugfjelag íslands 100.
þús. farþegann frá því að fje-
lagið hóf starfsemi sína árið
1938.
Farþeginn var Jófríður Hall-
dórsdóttir, hjúkrunarkona, til
heimilis að Urðarbraut í Kópa
vogi, og flaug hún með „Glit-
faxa“. einni af Douglas flugvjel
um fjelagsins, frá Reykjavík til
Akureyrar.
Áður en Jófríður stje upp í
flugvjelina var henni tilkynnt,
að F. í. myndi veita henni ó-
keypis flugferð til Akureyrar
og til baka og sömuleiðis að hún
féngi ókeypis ferð til útlanda
með Gullfaxa. Þá var Jófríði
færður blómvöndur frá fjelag-
inu í tilefni af þessum atburði.
Tító hefur 800 þús.
manna her
MOSKVA, 21. sept. —
Moskvaútvarpið skýrði nýlega
frá því, að Tító hefði 800 þús.
manns undir vopnum. Er sagt,
að hann óttist svo mjög vopn-
aða uppreisn í Júgóslavíu að
hann hefur nú standandi stærri
her en nokkurntíma fyrr á frið-
artímum. — NTB
Kommúnisfastjórn í Kína
seff á laggirnar
HONG KONG 21. sept. — Þær
fregnir berast frá kommúnista
Kina, að Mao Tse-Tung hafi
lýst yfir stofnun kommúnista-
stjórnar í Peking og um leið
er lýst yfir stofnun „þjóðveld-
is“ í Kína. — Rei-Cer.
piiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiidiniiiiunnumnjm,,,,,,,,,,!,,,,,,,,,,,,,^,^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^. .iiwiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiii -
Mtrkúfl
&
A
Ú
Eftir Ed Dodi
. fiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiii'iiiiitiiiiiiiiiiii
111111111111111111111111111111111
^ ’ X'/V\
GffTTlKIS TIRED OF
youR comis/g mere
EVERy TIME SCME
OIRTY INDIAKJ MAS/>
A DSLL.Y ACHfc /
llllllllllllllllllllllllll.....I|I||||||||«||||||||||||||||||||||||||||||||III|||||^
TUU OCAAkSV_f-1CCL^ | t-1t=
frenchmam's 0
EQUIPMENT, ALAK.
AND WHAT OID YOU
— Jeg er orðinn þreyttur á
þjer. Þú kemur hjerna í hvert
— Tooktoo. Gefðu honum ein
hverjar töflur. — Og svo vil
skipti sem einhver Indíáni fær jeg ekki hafa, að þú sjert alltaf
— En herra Tófi. Jeg verð...
— Þetta virðist vera einhvers
konar verslunarstaður. Þangað
kveisu.
að koma og trufla mig.
\l. irvmmMlwwM
liggja sleðaförin og Jói Malotte
hlýtur þess vegna að vera þar.
— Leitaðirðu í v.ösum Frakk-
ans. Og hvað fannstu?
Júgóslavía vill
komast í Öryggisráð
NEW YORK, 21. sept. — Full-
trúi Ukrainu í Öryggisráðinu,
Manuilsky, mun ganga úr ráð-
inu þetta haust. Er nú mikið
rætt um hver muni verða eftir-
maður hans. Það hefur heyrst,
að Rússar óski þess, og einnig
munu Bretar og Bandaríkja-
menn vera því fvlgjandi. Full-
trúar Júgóslavíu á þingi S. Þ.,
vinna nú að því leynt og Ijóst,
að fá þetta sæti. Er talið, at
þeir hafi fengið Suður-Amer-
íkuríkin á sitt mál. — NTB.
Norskf herskip sfrandai
í Osiofirói
OSLO, 21. sept. — Við sjóæfii
ar norska flotai.s á suðurhlui i
Oslófjarðar rakst einn af moi,-
orbátum flotans upp á sker. Var
á 10 sjómílna hraða. Hefur ekki
náðst út/en er verið að Ijetu
á honum og afhlaða hann. Lr
þá vonast til að báturinn- los i
af skerinu við næsta flóð.
— NTt
- Sendikennarinn
(Framh. af bls. 9)
þessa fyrirtækis nú á næstui.ui.
Segir sendikennarinn, að Nj„Ia,
Laxdæla og Egilssaga, sjeu
þeirra vinsælastar með norskri
alþýðu.
Við háskólann í ösio er ein-
ungin lesin forn íslenska. Gera
má ráð fyrir, að þetta taki á
næstunni þeim breytingum, að
lestur ný-ís'lenskra bókm&nta
verði tekmn upp þar. Og sru
þar uppi raddir um, ab /o
verði geri.
Kom á Snorrahátíðina.
Sumarið 1947 kom Halivud
Mageröy hingað á Snorraháiið-
ina. Dvaldist hann hjer á ÍclaaJÍ
þá fram í október. Meðal ánn-
ars var hann á Hólum í Hjaxia-
dal í hálfan aruaan mánuð, þá
um sumarið, og lætur hann vtl
af dvöl sinni þar.
Fljótt komst hann upp á
skilja málið og gera sig skilj-
anlegan, enda þótt hann hafi Li
þess tíma aðeins kynnst orn-
Mageröy lauk magisterpróíi
í norsku frá Osloarháskóla ’4t,
Aðalefni hans við embættis ■
prófið, var norræna skálda ■
kvæðið Glælognskviða.
Hann hefur sjerstaklega kyni
sjer norræn handrit í Kaup-
mannahöfn, Stokkhólmi og
Uppsölum. Þá hefur hann árum
saman unnið með öðrum ao
„Gammelnorsk ordbok“.
Sitarfið hjer.
Innan tíðar hefur sendikenn-
arinn kenslu í háskólanum. —-
Mun hann kenna norsku tvær
stundir á viku og munu nem-
endur hans að líkindum geta
valið um, hvort þeir vilja held-
ur nema nýnorsku eða bókmál-
málinu.
Öðru hverju mun Mageröy
halda fyrirlestra fyrir almenn-
ing um norskar bókmenntir og
höfunda.
Telur hann líklegt, að sá
fyrsti verði um miðjan október.
Talar hann ; ú væntanlega um
hið nýlátna góðskáld, Sigi'id
Undset.