Morgunblaðið - 30.08.1953, Side 7

Sunnudagur 30. ágúst 1953
MORGUNBLAÐIÐ
7
FEIMEYJAR - „PERLA
Borgin hljóða er him kölluð, því að þar eru hvorki bifreiðar né sporvagn-
ar. Borg hertoganna er hún líka kölluð. En um fram allt er hún borg síkj-
anna, Gondólanna — og söngsins.
DRAUMALAND er Ítalía óneit-
anlega í hugum norrænna þjóða.
I barnaskólunum er okkur kennt
ýmislegt um stórveldistíma Róm-
verja og páfann í Róm, síðar fá-
um við nasasjón af því, hve listir
hafi verið á háu stigi suður þar
og hve miklar menjar endurfæð-
ingaraldarinnar séu. Hvergi end-
urspeglist mannkynssagan betur
í mannanna verkum en þar. Og
við heyrum um dásamlega nátt-
úrufegurð og stöðug blíðviðri
með bláum himni og bláu hafi.
Effir Gutforúim Þ. Skúiadótiua*
fyrir vestan okkur er Garda-vatn1 leg stórhýsi og fagrar hallir. Og
stærsta stöðuvatn ítaliu. Við það kom ekki að sök þó að þetta
höfum litla viðstöðu í Verona,
borg Rómeós og Júlíu, því að við
verðum að flýta okkur til borgar
Kaupmannsins í Feneyjum.
Shakespeare hefir gert garðinn
frægan á báðum stöðunum. Leið-
in frá Brenner heíur legið nær
bent í suður, en í Verona er
sem sólin spegli sig í frá morgni breytt um stefnu beint í austur.
til kvölds. Og svo höfum við!
heyrt mikið af því látið, hve SÍK.7ABORGIN
ítalir séu værukærir og að þar I Það er komin nótt, er við kom-
séu til betlarar og lazarónar. ' um til Feneyja. Og æfintýrið
væri um hánótt. ítalir eru sann-
kaliaðir ljósameistarar, hallirn-
ar lágu í ljósahafi, baðaðar gulu,
rauðu, grænu og bláu ljósi, frá
feiknstórum kastijósum. Mér
þótti skrítið að sjá dyrnar á hús-
unum fast við vatnið, svo að hægt
var að stíga af þröskuldinum
niður í bátinn.
Við Ponte Rialto — Rialto-
brúna, en hún ber nafn einnar
stærstu eyjarinnar — stigum við
á land og eltum gamla manninn,
sem sendur hefur verið eftir okk-
ur á brautarstöðina, gegn um
mörg þröng sund. Við hverja
„þvergötu“ urðum við að fara
yfir síkið á brú, og þessar brýr
eru margar hverjar eins og sperra
gerð úr tveimur stigum. Annars
komast farartæki síkjanna ekki
undir þær.
Gistihúsið okkar var líkast forn
gripasafni. Og það gerir reyndar
öll börgin, en hvílíkt dásamlegt
og lifandi safn. Þegar við kom-
um út morguninn eftir var það
ekki aðeins borgin sjálf, heldur
fólkið og hættir þess, sem glað-
vakti hvern þann, sem hafði augu
og eyru.
Turninn mikli — Campanila — er 98 metra hár. Hann lirundi
árið 1902, en 1911 var hann endurreistur, í sama formi og áður.
Til vinstri við turninn er Hertogahöllin.
Guðrún Þ. Skúladóttir
togahöllina — Palazzo Bucale —
og var þar iil hádegis.
Hertogahöllin er frægasta minn
ismerki stórveldistíðar Feneyja.
Elzti hluti borgarinn er byggður
á árunum 1309—1400. Sagan segir
að fyrsti hertogi í Feneyjum hafi
verið kjörinh árið 697, en stór-
veldi varð þetta ríki ekki fyrr
en upp úr krossferðunum. Þá
voru Genua og Feneyjar ríkustu
borgir við Miðjarðarhaf og mikil
samkeppni á milli og oft styrj-
aldir. En með friðargerðinni í
Torino 1381, varð Genua að við-
urkenna forustu Feneyja. Hefur
vegur borgarmnar og ríkisins,
sem gekk undir sama nafni,
aldrei orðið meiri en þá og frarn
^ undir lok 16. aidar. Feneyjar
Feneyjar er mikill skemmtiferða nefndist lýðveldi, en það var að-
FERÐAMANNABORGIN
Það var ekki um að villast, að
staður, það gat maður séð á öll
um ljósmyndavélunum, sem jafn-
an eru eins og merkiseðill á ferða
eins fámenn stétt aðals- og auð-
manna sem réðu öllu. Hertoginn
hafði 6 manna ráð við hlið sér, en
— Við erum um 40 í hóp á byrjaði undir eins og við komum
leið til þessa fyrirheitna lands, á jarnbrautarstöðina, sem stend-! fólki. Gistihúsið okkar stóð rétt auk þess var 480 manna þing,
eldri og yngri stúdentar frá Dan- ur við aðalsamgönguæð borgar- J hjá Markúsartorginu, aðaltorgi sem fyrst framan af var Kosið,
mörku, Finnlandi, Noregi og Sví- innar, þó að aldrei hafi hestvagn borgarinnar, og þangað var fyrst en síðan urðu þingsætin arfgeng
þjóð, að viðbættum einum ís- eða bifreið farið þar um. Þessi haldið. Þó stutt væri leiðin, var likt og goðorðin heima. Aðallinn
lendingi, nfl. sjálfri mér. Við merkilega lifæð borgarinnar er I sífellt verið að kalla til okkar; eignaðist þau.
höfum ekki gert annað í járn-1 Canal urande, 3x/2 km langt síki'
brautinm alla leið frá Kaup- og 50—70 metra milli bakka, en ^ v J\ .
mannahöfn, en að hlakka til þess fremur grunnt. Því að Feneyjar
að færi að halla suður af Brenner er borgin gatnalausa. Hún stend-
skarði, því að þá er maður kom-! ur á eyjum og hólmum, hátt á
inn suður yfir landamærin milli1 annað hundrað talsms, og sundin
Austurríkis og Ítalíu. í ferðinni1 nulli þeira koma í stað gatna. Þar
eigum við að fá að sjá fjórarj er engmn strætisvagn, en í hans
borgir, Venezia, Firenze, Napoli stað eru vaporettos, vélbátar, sem
og Róm og dvelja 2—3 daga í1 Sanga 1 stærn sikjunum og leggja
hverri, nema viku í Róm — borg- j að iandi á ákveðnum stöðum, til
vnni eilífu. En Venezia eða Fen- hæ§ri °S vinstri sitt á hvað. En
eyjar er fyrst í röðinni. j að oðru leyti sjá gondólarnir fyrir
Við erum á Brennerskarði, eða samgöngunum og ýmsir eiga lít-
Brennero, um miðjan dag, og enn inn vélbát og geta farið sinna
eru ófarmr 360 kílómetrar til eigin ferða, á sama hátt og þeir
Feneyja. En lestinni miðar vel sem eiga einkabifreið í óðrum
áfram, því að nú hallar undan. borgum.
Og nóg er til að heilla augun Við brautarstöðina liggur gon-
því að Dolómít-Alparnir eru sann dóli, sem tekur farangunnn okk-
kölluð undrafjöll í augum okkar ar og flytur hann á gististaðinn,
,,norðanmanna“ — snarbrattar en sjálf eigum við að fara með
kalksteinsstrýtur, sorfnar og mót vélbát. Ég var sannast að segja
aðar af veðri og vindi. Leiðin hálf vopsvikin yfir að fá ekki
liggur suður þröngan dal, en við að komast í gondólaferð strax,
Verona er kornið suður á sléttur en siglingin um Canal Grande,
Langbarðalands — Lombardi — varð nú töfrandi samt. Á báðar
öðru nafni Pódalsins. Skammt hliðar síkisins eru gömul og virðu
Markúsarkirkjan — Basilica di San Marco, frægasta kirkjan í
Feneyjum. Til vinstri sést á horn Hertogahallarinnar — Palazzo
Ðucale. —
Canal Grande og Rialtobrúin ineð öllum verzlununum. Neðst
á myndinni frægustu farartækin í Feneyjum — gondolarnir.
íerjumennirnir lágu með báta
sína við hverja brú og vildu flytja
fólk. Gondoia! gondola! hrópuðu
þeir í sífellu, en okkur fannst
heppilegra að bíða kvöldsins, því
að þá yrði ferðin enn æfintýra-
legri. Og við héldum áfram gang-
andi á Markúsartorgið í dúfna-
gerið, og fyrstu útgjöld mín í
Ítalíu voru fyrir fræ handa þess-
um frægu fuglum. Ég hafði ekki
fyrr tekið við fræpokanum, en
dúfurnar voru sestar á handlegg-
ina á mér.
Márkúsartorgið er stórfenglegt,
þó það sé ekki stórt — tæpur
hálfur annar hektari. En á þrjár
hliðar þess standa hús og hallir
Hinum glæstu hallarsölum eru
engin tök á að lýsa. En meðal
annars eru þar kynstur af mál-
verkum eftir aila beztu listamenn
Feneyjá fiá gamalli tíð. Það eru
hrellandi viðbrigði að fara út úr
þessum fögru sölum niður í
„neðri byggðirnar", þar sem
fangelsin voru fyrrum. Neðsta
hæðin er svo lágt, að þegar flóð
var, háiffylitust kjallararnir af
sjó. Yfir síkið er hin alkunna
og alræmda „Andvarpanna brú“,
leiðin inn í myrkvastcfurnar. —
Okkur var sýndur aftökuklefinn
— með svelg i góifinu eins og í
þvottakjallara, svo að blóðið gæti
runnið r.iður, og gati á veggnum
með súlnagöngum og á fjórðu út að síkinu. Búkum hinna líf-
hliðina Markúsarkirkjan undur- lá.tnu var fieygt út um þetta gat
fagra, BasRica di San Marco. —! sjórirm látinn taka við þeim. Það
Vegna þess að ég var í erma-j sparaði útfararkostnað!
stuttum kjól, var mér neitað inn- j
göngu í helgidóminn þenna morg- „SIESTA“
un og þess yegna fór ég í Her- I Mér fannst gott að koma út í
dagsbirtuna eftir þessa heimsókn:
hjá hertogunum gömlu. Klukkan
var orðin nærri eitt. En hvílík:
viðbrigði! Þegar ég fór í hertoga-
höllina fyrir fáeinum klukku-
tímum, var iðandi líf á torginu,
hrópandi götusalar og sægur af
fólki. En nú var hvergi kallaíF
„Gondola! Gondola!“ og engipn.
reyndi að pranga upp á okkur
varningi sínum. Siestan — mið-
degishvíldin — var byrjuð. Gon-
dolierarnir steinsváfu við bátana
sína, götusalinn hafði forðað sér
í skuggaskot og mókti, inni i
þeim fáu verzlunum, sem ekki
höfðu lokað, sat eigaiídinn og-
dottaði.
Jafnvel þó að ég hefði ekki
lesið einhve'rs staðar að hver heil-
vita ítali og hygginn ferðamaður
fengi sér siesta, hefði ég líklega
gert gert það, sem ég gerði nú:
ég skreiddist upp í rúmið mitt á
fjórðu hæð og lagði mig. Þegar
ég kom út aftur, tveimur tímum
síðar, var sarna iðandi umferðin
og lífið sem um morguninn. Það
var líkast og byrjaður væri nýr
dagur, og mér fannst sönn bless-
un að geta gert tvo daga úr eín-
um, þá sjaldan maður er stadd-
ur þar, sem maður vill vera sem
lengst og sjá sem mest.
Manni lærist fljótt að ítalir eru
ýtnir kaupmenn. í borg sem
Feneyjar byggjast viðskiptin
miklu leyti á útlendingum, óg
það er ekki nema eðlilegt: að'
borgarbúar reyni eftir megni að
hafa mest upp úr skemmtifer'ðá-
fólkinu. Þeir sjá mikið af dolláta
■fólki og þess vegna finnst þéhn
að allt ferðafólk hljóti að vera
ríkt. Þeir eru oft ágengari en
góðu hófi gegnir, kaupmennirrpr,
— frekir liggur manni við að-
segja. Ef þú stendur og skoðar
í búðarglugga máttu búast við
að vera dreginn nauðugur inn
í búðina áður en þú veizt af. Það
kom fyrir mig einn daginn, ,er
ég stóð fyrir utan glugga hjá
gullsmið. Allt í einu var eigand-
inn kominn og þreif í handlegg-
inn á mér og dró mig inn. Ég
mætti til að sjá eitthvað af því,
sem hann hefði að bjóða, sagði
hann. Og áður en ég vissi af, vgr
hann búinn að hengja á mig
armbönd, hálsfestar, eyrnalokka
og brjóstnælur. En til allrar ham-
ingju er manni sleppt aítur, pó
maður geri enga verzlun.
Mig furðaði á því, hve fó.Vfií
Norður-ítaliu er vel að ser í
málum. Ég hef á tilfinningunni
að mjög mikill fjöldi fólksins Ipar
tali írönsku eða þýzku, eða hvcjrt
j tveggja, og jafnvel þó að m^ð-
ur sé enginn snillingur í þess^m
málum sjálfur, þá er það mesta
furða hve fólk skilur mann. Sjálf-
ir eru ítalir snillingar í að gera
sig skiljanlega með alls konar
fettum og brettum og „talandi“
hljóðum.
Eitt er það auk allra halla og
kirkna, sem allir verða að sjá.
Ég á við Pante Rialto — Rialto-
brúna — yfir Canal Grande. Á
brúnni sjálfri eru verzlanir hlið
við hlið, og þó að brúin sé byggð
j 1592, er hún scmt mesta „verzl-
, unargata“ borgarinnar.
i . ‘
Á CANAL GRANDE
l Enginn kemur til Feneyja án
þess að fara í gondólferð um sík-
in. Við kusum að leggja í þessa
siglingu rétt fyrir sólarlagið, svo
að við sækjurh síkin bæði í dags-
birtu og tunglsljósi. Það er ótrú-
léga fljótt að dimma þar syðra.
Rctt eftir sólarlag er komið
svartamyrkur. Rekkur er varla
til. Við leigðum úrvals gondól
í með sófa óg stólum raeð svæfl-
urn í og. hölluðum okkur aftur
j á bak og létum fara vel um okk-
ur, en gondólinn leið áíram úm
síkin. I fyrstu var algerð kyrrð
nema aðeins þegar beygt var
fyrir horn. Þá hrópaði dondolier-
Framhaid á bls 10