Morgunblaðið - 07.01.1955, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐID
Föstudagur 7. jan. 1955
Miklar framkvæmdir í síma-
Kynnir sér íandfeúnaS vesisn hds
1 GÆR gekk ég á fund Guðmund-
ar Hlíðdal, póst- og símamála-
stjóra og spurði hann um, hvað
■væri helzt á dagskrá í símamálum
-landsins á þessu ári.
UINDIRSTÖÐ í SOGAMÝRI
SPARAR BÆJARSÍMANUM
MIKIN’N LÍNUKOSTNAÐ
I upphafi gat Hlíðdal þess að
samkvæmt fjárlögum þessa árs
væri veitt til viðauka símakerfa
x»g smærri efnis og áhaldakaupa,
lcr. 1650 þús, en mesta fjárveiting
in á árinu væri til stækkunar sjálf
~vírku stöðvarinnar í Reykjavík,
2700 þús. Undirbúningi undir
Ætækkun sjálfvirku stöðvarinnar
Tnér í Reykjavík er það langt
lcomið, að við gerum ráð fyrir, að
vélarnar í stöðvarhúsið hér við
Thorvaldsensstræti verði komnar
'vpp á næsta ári og hægt verði, í
sumar, að byrja byggingu undir-
íítöðvarinnar, sem fyrirhuguð er
inni í Sogamýri. En hún á að vera
svo stór, að þar sé hægt að koma
-íyrir 3 þús. númerum.
Með því að hafa eina stöð eins
-og hingað til hefur verið, er nauð-
aynlegt að tengja hvert númer við
l»essa einu miðstöð, hvar sem síma
notandinn er innan Reykjavíkur-
svæðisins. En það gefur auga leið
að síminn getur sparað sér mikið
-fé, með því að hafa sérstaka und-
irstöð inni í Sogamýri, svo að allir
símanotendurnir í austanverðu
bæjarsvæðinu, geti haft beint
samband við þessa stöð. En út-
|)ensla bæjarins er svo mikil, að
almennt hafa menn ekki gert sér
grein fyrir, að smáíbúðahverfið
■eitt þar austurfrá, er svo stórt og
umfangsmikið, að sú Iryggð ein er
álíka mik.il og öll baííarbyggðin
innan Hringbrautar. Er menn
gera sér grein fyrir þessu, geta
menn fljótlega rennt grun í ,hve
úbþensla bæjarins er geysimikil
<og ör. —
«0—85% AF SVEITABÝLUM
VERÐA MEÐ SÍMA AÐ ÁRI
Fjárveitingunni 2.200 þús. sam-
ikvæmt núgildandi fjárlögum, á að
'verja til að f jölga símanotendum í
sveitum. Geri ég ráð fyrir að hún
nægi til að fjölga símum í sveitum
•um 200—300, en fjölgun sveita-
síma var rúmlega það á síðast-
liðnu ári. Með þessari fjölgun
■verður kominn sími í 80—85% af ,
öllum sveitabæjum á landinu. Að I
sjálfsögðu eru það alltaf nokkur'
býli, sem eru svo afskekkt, að ekki
er hægt að koma símum til þeirra
allra. Þar sem byggðinni hefur
verið hagað þannig að bæjarröðin
«r yfirleitt einföld, verður auð-
veldast að láta ekkert býli verða
mtundan. En reynslan verður sú,
að seint nær símakerfið til allra
ibæja eftir óskum almennings,
vegna þess t. d. að þeim jörðum j
fjölgar þar sem eru fleir-býli. Þá
vilja menn helzt koma því svo
fyrir að hvert heimili fái sinn
.sérstaka síma. Á undanförnum
árum hefur sulturinn í síma ver-
ið tilfinnanlegastur í Reykjavík,
Jar sem nú eru 4—6 þúsund
aianns er bíða eftir síma.
l.ANGLÍNUR og stuttbylgju-
SAMBAND UT UM BYGGÐIR
'Hverjir verða helztu viðaukar í
langlínum landsins á þessu ári?
— Við leggjum áherzlu á að
ibæta við símalínu á norðanverðu
Snæfellsnesi frá Ólafsvík til
Grundarfjarðar, en þaðan liggur
l»egar lína alla leið til Stykkis-
Jiólms. En nú er aðeins símalína
eftir endilöngu nesinu sunnan-
ycrðu.
Haldið verður að sjálfsögðu á-
fram með lokaundirbúning að
Btuttbylgjusambandi við Horna-
f jörð, en sá undirbúningur hefur
Btaðið yfir undanfarin ár. Hefur
t. d. verið stækkuð og endurbætt
Tafstöð á Fagurhólsmýri til nota
ýið þetta stuttbylgjusamband. En
íetlunin er á næstu árum að
tryggja símasambandið austur yf-
ir allar stórár og sanda og aðrar
-torfærur, með stuttbylgjusam-
bandi héðan frá Reykjavík alla
ieið austur að Höfn í Hornafirði
málum á þessu ári
Samkl viiS Cubmiind Hlíðdal póst- og símamálastj.
Guðmundur Hlíðdal.
og síðar áfram til Austfjarðar.
Jarðsíminn til Akureyrar er
ekki kominn lengra en til Hrúta-
fjarðar og er það mjög bagalegt.
En til Akureyrar verður settur
sextán rása fjölsími, nú í sumar.
Símabandið milli Reykjavíkur
og Keflavíkur er nú orðið ófull-
nægjandi, þar sem jarðsímasam-
band er með 51 línu, en vonast er
eftir að 24 talrása radíósamband
komi þar í viðbót á þessu ári.
BEIN’T LOFTSKEYTASAM-
BANI) KEMUR FYRIR HINN
MARGSLITNA SÆSÍMA
Að lokum spurði ég póst- og
símamálastjóra, hvað liði hinum
gamla sæsíma, er Stóra Norræna
ritsímafélagið lagði hingað milli
Skotlands, Færeyja og íslands
árið 1906, og hvort ekki bæri mik-
ið á bilunum á hinni gömlu síma-
línu.
Hann komst m. a. þannig að
orði: — Vitaskuld slitnar hún
alltaf við og við og stundum oft
á ári. Símslitum fjölgar, sem eðli-
niðiir i dag
í DAG mun Rafmagnsveitan
vinna að því að taka niður ljósa-
skreytingarnar í miðbænum og í
kjölfar starfsmanna hennar
munu garðyrkjumennirnir koma
og taka niður greniskreytingarn-
ar. Jólaskreytingarnar á götum
miðbæjarins hafa aldrei fyrr ver-
ið jafn glæsilegar og á þessum
jólum og væntanlega verða þær
ekki síðri um næstu jól.
Jólatré þau, sem standa víðs-
vegar um bæinn munu yfirleitt
ekki verða tekin niður strax —
nema þau, sem illa eru farin. Þó
mun verða slökkt á ljósum þeim
er trén hafa prýtt yfir jólin. Bæj-
arbúar munu því verða þess
greinilega varir í dag að jólin
eru liðin hjá að þessu sinni.

SIGLUFIRÐI, 6. janúar. — Tog-
arinn Elliði kom í morgun af
veiðum með 270 íonn af þorski
sem fcr allur í frystihús og
herzlu. Einmunatíð hefur verið
hér undanfarið og eru götur hér
alauðar og mikinn snjó leyst úr
fjöllum. — Guðjón.
legt er, eftir því sem línan eldist.
í hvert skipti sem hún slitnar, er
kafli af línunni endurnýjaður. En
oft slitnar hún af mannavöldum á
þeim svæðum, þar sem menn
stunda veiðar með botnvörpu. Með
því að endurnýja nokkurn hluta
af línunni við hver slit, endur-
nýjast hún smátt og smátt meira
og meira. En vegna þess að botn-
vörpuveiðar fara nú fram á stærra
svæði og á meira dýpi en áður var,
ber meira á þess konar bilunum á
síðustu árum, en áður var.
En nú skiptir það litlu máli,
fyrir símanotendur, hvort síminn
er heill eða slitinn, vegna þess að
í hvert skipti sem hann slitnar,
tekur það ekki nema klukkustund
eða rúmlega það, að koma á loft-
skeytasambandi við London. Svo
við hirðum ekkert um að auglýsa
það, eins og áður viðgekkst, í hvert
sinn sem sæsíminn slitnaði.
Á fyrstu árum sem sæsíminn
var í notkun hafði ritsímafélagið
Stóra Norræna, verulegar tekjur
af sæsímanum. En með auknu við-
haldi á símanum er gróði félags-
ins lítill og stundum tap.
V. St. 1
Stöðvun bútu-
ilotuns rædd
í bæjurstjórn
BÆJARFULLTRÚAR úr minni
hluta bæjarstjórnar báru fram á
fundi bæjarstjórnar í gær, tillögu
um að bæjarstjórn skori á ríkis-
stjórina að ganga tafarlaust frá
samningum við bátaútvegsmenn
svo veiðar geti hafist. Fylgdi Ingi
R. Helgason tillögunni úr hlaði.
Geir Hallgrímsson bæjarfull-
trúi taldi, að báðir aðilar, ríkis-
stjórn og útvegsmenn, hefðu hinn
bezta vilja til að samningar megi
takast enda standa nú samninga-
viðræður yfir. Hinsvegar væri
óeðlilegt að samþykkja slíka
áskorun á annan aðiljann, nefni-
lega ríkisstjórnina en minnast
ekkert á hinn aðilann, sem á hlut
að máli. Taldi G. H. að rétt væri
að vísa tillögunni til bæjarráðs til
athugunar þar, áður en lengra
væri farið.
Magnús Ástmarsson bftr. tók
til máls og kvaðst vilja láta þess
getið, af sinni hálfu, að hann væri
ekki hrifinn af bátagjaldeyris-
fyrirkomulaginu, því það væri til
óþurftar en nauðsynlegt væri að
rekstri bátaflotans yrði komið í
það horf, að komist yrði hjá slík-
um ráðstöfunum.
Eftir stuttar umræður fór fram
atkvæðagreiðsla og var samþ.
að vísa tillögunni til bæjarráðs.
Dr. Sigurður Sigurðsson gerði
þá grein fyrir atkvæði sínu, að
hann treysti því fyllilega, að rík-
isstjórn og útvegsmenn hefðu
ekki minni skilning á því en bæj-
arfulltrúar, að bátaflotinn þyrfti
að komast til veiða en styddi, að
tillagan yrði athuguð í bæjar-
ráði.
Árni G. Eylands hefir að undanförnu ferðasí um Bandaríkin og
Kanada, þar sem hann hefir sérstaklega kynnt sér nýjungar á
sviði landbúnaðarvéla og annað er að gagni mætti koma fyrir
íslenzkan landbúnað. Hér á myndinni sést Árni skcða kartöílu-
upptökuvél í East Grand Forks í Minnesota.
Bruaatján
á ár£nu
Rætt um húsatryggingar í hœjarstjárn
ALLMIKLAR umræður urðu í bæjarstjóm í gærkvöldi um trygg-
ingar húsa í bænum. Bæjarráð hafði einróma samþykkt að
innheimta brunabótaiðgjöld af húseignum næsta ár (1955) eftir
sama taxta og áður.
10 þús. kr. ojöf til
DvalarhehnilisiM
í GÆR barst Dvalarheimili aldr-
aðra sjómanna 10 þúsund króna
gjöf frá kvenfélaginu Keðjunni
(konur vélstjóra). Fylgdi það
gjöfinni að þetta skyldi vera her-
bergisgjöf og skyldi herbergið
bera nafnið Keðjan.
Byggingarnefnd Dvalarheimil-
isins þakkar góða gjöf og hlýhug.
Rvík 6. janúar
Þorvarður Björnsson.
ÖRUGGARA AÐ BIÐA
FREKARIREYNSLU
Fulltrúi Framsóknarflokksins
kom með ýmsar tillögur í þessu
sambandi, svo sem að endur-
greiða tryggjendum þann tekju-
afgang, sem orðið hefði þá 9
mánuði, sem Reykjavíkurbær
hefur sjálfur haft tryggingarnar
með höndum, eða verulegan hluta
hans.
Ýmsir tóku til máls, svo sem
borgarsfjóri, Björgvin Fredcrik-
sen og Guðm. Vigfússon. Kom
ræðumönnum saman um að eðli-
legt væri að bærinn vildi fá
nokkuð frekari reynslu af rekstri
trygginganna áður en farið væri
að endurgreiða þann sjóð, sem
þegar hefði myndast og mætti
þakka því að brunatjón á árinu
hefði orðið mjög lítið. Guðm.
Vigíússon bar fram tillögu um
að endurgreiða tryggjend.um a
árinu 1955 þann rekstrarafgang
af tryggingunum, sem kynni að
verða fram yfir 1 millj. kr.
LÁG IÐGJÖLD
Borgarstjóri kvað það heldur
en ekki undarleg vinnubrögð að
fara nú að gera samþykkt um
ráðstöfun fyrirfram á hugsan-
legum tekjuafgangi af trygging-
Rafmagiiibilun
SLÖKKVILIÐIÐ var kvatt að
Eimskipafélagshúsinu um kl. 10
í gærmorgun. Hafði þar orðið smá
vegis bilun á raflögn í stofnvara-
kassa, sem er í kjallara hússins.
Logaði þar í leiðslum, er
slökkviliðið kom á vettvang, en
skemmdir urðu ekki teljandi.
unum eftir eitt ár enda lægi atls
ekkert á að taka afstöðu til slíks
fyrr en séð yrði hVernig útkom-
an verður.
Borgarstjóri gat þess rð ið-
gjöld væru mjög lág eð i að-
eins 156 kr. á ári af venju-
legu húsi í smáíbúðahverfinu
og um 130 kr. á ári af meðal
íbúð í Bústaðahverfinu.
Tillögur fulitrúa Framsóknar-
flokksins og G. V. voru felldar.
Lokuðiarflmi raikara-
sfofa óbreyffur
RAKARASTOFUR bæjarins
verða opnar eins og venjulega.
Lokunartíminn breytist ekl i eins
og hjá verzlunum.
Verða rakarastofurnar því
opnar til kl. 6 alla virka daga
nema laugardaga, þá til kl. 4 e. h.
sr Fésfei!
M
EINS og skýrt var frá í b’ iðinu
í gær áttu Fóstbræður að syngja
í útvarpsdagskrá frá Hilversum
í Hollandi í gær. Keyrðisí dag-
skráin ágætlega hér á landi og
munu margir hafa hlustað á ágæt
an söng kórsins, en dagskráin var
hljóðrituð á segulband er kórinn
var í Evrópuför á s.l. sumri.
Flóttamenn frá A.-Berlín
BERLÍN — Um 105 þús. A-Þjóð-
verjar báðu urn landvistarleyfi í
V.-Berlín á árinu 1954: S.l. ár
flýðu 306 þús. A-Þjóðverjar til
y.-Berlín....................