Morgunblaðið - 15.09.1955, Blaðsíða 1

Fimmt&sdagur 15. sepf. 1955
VERKLEG ICENNSLA í NÁTXÚRUFKÆDI t. v.: JSörnin í vinnuskólanum fara í stuttar ferðir um nágrenni b;ej •:r?ns, saína plöntum og athuga g-réður og dýralíf. I>á er
þeim bení á jarðmyndunaratriði. Þetta gerir fjölbreytni í starfið í heild. Á myndinni sést Matthías Haralðsson kennari sýna si.úlkum, hvernig á að fergja jurtir. Síðan
eru blómin Iimd á pappa. Grasasafni barnanna er siðan skipt niður rnilli skólanna í Reykjavík og er það undir st:ða undir basttri náttúrufræðikennslu. Ljósm. Ól. K. M.
SALTFiSKVERKUN í miðið: í>egar jmrrk geíur er tafarlaust farið í að breiða saltfiskinn á reitinn. Fiskþurrkun iu hefur gengið illa í sumar eins cg annað sem undir
Veðri er komið. Hefur hún þá farið fram í fiskþurrkunar vélum hjá Bæjarútgerðinni. Ljósm. S. Vignir.
BARRTRJÁRÆKXUN t. h. Greniplönturnar á svæðinu fyrir framan íþróttavöllinn hafa dafnað vel, enda hafa unglingarnir í Vinnuskólanum hirt um hann með alúð
og umhyggju. Ljósm. S. Vignir,
OFT höfum við bæjarbuar stanz-
að um sinn, þegar leið okkar
hefur iegið u;n trjágarða bæjar-
ins, um Austurvöllinn eða Hljóm-
skálagarðinn, eða ýmsa aðra
gróðurreiti, sem komlð héfur
verið upp á við cg dreif um bse-
inn. Þá höfurn við tekið eitir
þvi að ung’ingar í marglitum
vinnubuxum sitja á haekjum ;;ín-
um í grasinu og eru að viana að
ræktunarstörfum. Þessar stúlku •,
14 og lc ára, taka varla extir um-
ferðinni, heidur starfa þær
áhugasamar, já næsturn :neð
vinnustút cg vegfarandinn verð-
ur hrifinn af bvi hvernig i-.endur
ung ingsins vinna störfin bó
smáar séu, við oað að gróður-
setja blómplöntiuv hlúa nð bei.n
yfir su: irvuánuðma, k'ippa
kanta og hklda öllu vist'egu • g
hreiru.
Og ef vegfarandinn r.pvr
hve-nig bsssi vinna ung inganna
sé ti! kcmin, svara þeir: Við orum
í Vinnuskólanum. Yi
☆
Þannig blasir við okkur bæ'ar-
búum, á hverjum sumard vi einn
þátturinn j staríi innuskólanna.
Þessum unglingum hefur re ið
falið það verke'ni, að annast u.m
okkar kævu gióðurreiti. Þar !æra
þeir um leið þá umhirðusemi,
sem nauðsyn'.eg er til ’pess að
okkar aldna Reykjavik geti jafn-
an ve-ið :?ögu" borg.
Garðavinnan er þnð helzía
sem við sjáum. En :"ærri orU beir
sem vita, að starfsemi Vinnu-
skólans er mik’u víðtækari. Það
eru aðeins nckkur ár síðan hann
tók til starfa. Því verki hefur lítt
Þar sem starfsorkan færist yffir
úr Seik barnsins til vinnu
Siins fullvaxna
verið haldið á lofti, en hver sem
revnir ofurlítið að kynna sér þá
þróun sem hér hefur orðið, getur
ekki annað en hrifizt af henni.
Vinnuskólinn er orðinn ómiss-
andi þáttur í bæjarlífinu og upp-
eldisáhrif hans fyrir unglingana
ómetanleg. Og þetta má þeim
mun frekai með sanni segja, eft-
ir því sem starfsemin verður
fjölbreyttari og unglíngarnir í
skólanum fá að kynnast fleiri
starfsgreinum.
Mér gafst fyrir nokkru tæki-
færi til að fylgjast nokkuð með
daglegum störfum í vinnuskólan-
um. Ræddi ég nokkuð við
Kristján J. Gunnarsson skóla-
stjóra hans og fór á vinnustaðina
með Magnúsi Sigurðssyni kenn-
ara, sem er verkstjóri við skól-
ann cg hefur starfað við hann
frá byrjun með þeirri atorku
og brennandi áhuga, sem honum
er lagið
Og áður en ég vissi, vorum við
komnir suður í Fossvog. Þar þarf
að fara eftir hliðarstígum fram-
h j á kartöf lugörðunum, sem
Kjarval hefur sagt stríð á
hendur og loks er numið
staðar við gamlan og held-
ur óásjálegan bragga. Hann reyn-
ist nu saint vera iurðu rúmgóð-
Vinnuskóliim heíur rekið útgerð, þar sem pilíarnir fá kennsiu í
fiskveiðum. McsV bátnum róa 20 drengir. Mest er fiskað á handfæri,
en meðferð Kmi og beiting er einnig lcennd. Úíivist er venjulega
2—3 dagar. Kjarín eru frítt fæði og háifur hlutur. Þetta er sá
þáttur starfscmúiíiar, sem kostnaðarsamastur er, en enginn vafi
að drengirnir höíðu mjög mikið gagn af þessu. Sýndu þeir undir
iokin bæði röskleika cg þjálfun. Fyrir fiskveiðiþjóð eins og okkur
íslendinga ætíi að haida úti siiku skólaskipi fyrir fleiri en þá sem
hjá Vinnuskóianum starfa. Á myndinni er einn hinna ungu afla-
kónga. Ljósm. R. Vignir.
manns
ur, því að inni í honum er einn
flokkur vinnuskólans, 14 og 15
ára telpur að vinna við að þvo
saltfisk.
Þarna stendur Sigurbjörg
Pálsdóttir hjá stúlkunum og
kennir þeim handtökin. Sjálf
hefur hún verið ein röskasta
starfskona hjá Bæjarútgerðinni.
En ekki finnst mér ótrúlegt að
einhver þessara myndarlegu upp-
vaxandi stúlkna gæti einhvern- i
tíma í framtíðinni slegið fisk- í
þvottamet Sigurbjargar. Því i
alltaf getum við vonað að yngri 1
kynslóðin taki þeirri eldri fram. |
En til þess þarf áhuga og vilja. j
Hann skortir heldur ekki hér.;
Þær eru þegar að metast um það
hver sé búin að þvo flesta fisk-
ana. En Sigurbjörg fylgist með
því að allt sé vel og vandlega
unnið.
12 stúlkur eru í þessum flokki.
Þegar þær hafa verið hér í hálf-
an mánuð og lært handtökin
fara þær yfir í annan flokk, í
garðyrkjustörfin, eða í frystihús-
ið, eða á barnaleikvellina. Sig-
urbjörg segir mér, að þær séu
mjög fljótar að læra handtökin
við fiskverkunina. Þær kunna
ekkert með það að fara í fyrstu,
en eftir viku, eru þær flestar
orðnar fullfærar. ,
Fiskurinn kemur frá Bæjarút-
gerð iReykjavíkur. Er honum
ekið söltuðum en óverkuðum
suður í Fossvog. Þar taka stúlk-
urnar til við að skrúbba hann
og ganga frá honum eins og bezt
má verða til þurrkunar. Útifyrir
er stakkstæði og þegar þerri ger-
ir, þá er fiskurinn breiddur. Gall-
inn er aðeins í sumár að sólin
hefur verið alltof lítil Þá verð-
ur að aka fiskinum aftur í fisk-
verkunarstöð bæjarins og þar
er hann þurrkaður í vélum.
Já, þegar ég horfi á handtök
stúlknanna, er ég ekki í nokkr-
um vafa, um að þær eru að fram-
leiða hina ágætustu útílutnings-
vöru. Eftir tvo mánuði verður
farin að borða þennan fisk, ann-
aðhvort Gina Lollobrigida suður
á ftalíu, eða kolsvartur negri
suður í Brasilíu með rauðar var-
ir og hvítar glyrnur sem glittir í.
Og stelpurnar busla svo mikið,
að gusurnar ganga frá þeim og
sé ég þann kost vænstan að vera
ekki meira að flækjast fyrir þeim. ;
★
Eftir andartak er ég kominn
inn að Langholtsskóla. Þar er
annar flokkur Vinnuskólans. Þar
stjórnar Skeggi Ásbjarnarson
kennari nokkrum unglingum,
sem vinna að því að laga til lóð-
ina kringum skólann. Skeggi hef
Einn nýjasti þátíurinn í starfsemi Vinnuskólans er fiskflök.un í
Fiskiðjuverinu á Grandagarði. Hefur það aðallega verið verkefni
stúllcnanna, en nú í haust hafa nokkrir piltar eínnig starfað að
því. Fiskflökun er eitt vinsælasta starfið meðal unglinganna, enda
þarf talsverða lægni við það. Hóparnir skiptast á við fiskflökunina
og er hver þeirra tvær vikur eða 10 vinnudaga. Það hefur verið
reynslan, að fyrstu tvo vinnudagana, meðan verið er að kenna
handtökin, skemma unglingarnir fiskinn og þýðir ekki annað en
að setja hann í fiskimjöl. Er að sjálfsögðu taisverður kostnaður
við þetta. Það er samt talið þess virði, því að eftir það vinna
börnin verkið vel og eiga auðveldara með að fá vinnu eftir þessa
reynslu, Þegar þessi mynd var tekin höfðu stúlkurnar verið viku
við flökun og gekk verkið eins og í sögu, hratt og öruggt.
(Ljósm. Mbl. Ól. K.. M.)
ur staríað hjá Vinnuskólanum
frá upphafi cg með dugnaði r>ín-
um og vandvirkni unnið þar mjög
mikilsvert starf F.r það ómetan-
legt að skólinn hefur haft á að
skipa siikum mönnum sem skilja
vel hvað ungjingunum kemur
bezt. Hér er um svo mikilvægt
uppeldisstarf að ræða, að Vinnu-
skólinn hefur lagt áherzlu á það,
að til verkstjórnar veljist menn
sem þekkja og skilja unglings-
luntíina. Hafa því einkum valizt
til þessa sumarstarfs, þeir sem
kennarastarf stunda á vetrum.
Þegar byrjað var á verkinu við
Langholtsskólann, voru þar í
kring óræktarmelar, holur og
uppgröftur allt :í kring. Annars-
staðar var for eða bleytumýri,
sem ræsa þurfti fram og þurrka
upp. Starfið var því í rauninni
eins og verkefni nýbyggjans.
Allt þurfti að færa :; lag.
En var nú trúlegt að smáar
hendur unglinganna gætu innt
- jetta af ’nendi? — Ja, svo mikið
er víst, að með samtaka átaki
hefur það tekizt, svo að til fyr-
irmyndar er. Holræsi voru lögð,
grundin var jöínuð, mold og
áburður fluttur til, blómabeð af-
mörkuð, tyrft yfir flatirnar og
brekka hlaðin. Svo að aðkomaa
að skólanum í haust verður senni
lega nokkuð önnur heldur en
þegar Gísli Jónasson skólastjóri
sendi öll börnin sín í sumarfrí,
áður en Vinnuskólinn hófst
handa um fegrun lóðarinnar.
Myndi ég ráðleggja fólki að
skoða þetta verk unglinganna og
sjá hvernig til hefur tekizt.
Það hefur þótt einkar vel til
fallið, að unglingarnir starfi við
frágang lóðanna við skólana. Þvf
samband þeirra við þá er enn
svo náið. Þetta eru þeirra húg
og það verður alltaf skemmtilegt
í sögu hvers viðkomandi skóla,
að geta bent á: — Þetta gerðu
börnin sjálf. Þsnnig voru það
einnig unglingarnir, sem gengu
Framhald á bls. 18
„¥ii enim i ¥innnskólanum