Morgunblaðið - 17.11.1955, Blaðsíða 4
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 17. nóv. 1955
\ 20
Stigamannaíoringi ríkir ífjallahéruðum ;Nokkf(lI ttlfflsÍÍÍEfps1
tim Hálailii
S-ltalíu
Italska stjórnin hefur
hafið sókn gegn stiga-
mönnunum
'í ASPROMONTEFJÖLLUNUM
1 sunnarlega á „tánni“ á Ítalíu-
f:kaga er háð styrjöld, sem lítið
íréttist af. Nokkur þúsund ítalsk-
Jr riddaraliðar beita þar bryn-
drekum, ljóskösturum og flugvél-
\im gegn hinum 26 ára gamla
Angelo Macri og 250 manna liði
hans. Segja má, að hér sé ójafnt
komið, en er samt ekki svo
mjög.
★ ★ ★
Angelo Macri, sem talinn er
vera síðasti hreinræktaði stiga-
imaðurinn í heiminum, og menn
lians þekkja hvern stein, hverja
jþúfu og hvern runna í fjöllunum,
sem þeir verjast í. Því hefir orðið
;meira mannfall í liðssveitum
fítjórnarinnar til þessa, og íbú-
arnir í Aspromontefjöllunum líta
-eftir sem áður á Macri með ótta-
Iblandinni virðingu.
Macri hefir reynt að halda
tippi erfðavenjum þeim, er tíðk-
azt hafa meðal ítalskra stiga-
ynanna um aldaraðir og sikileyski
stigamaðurinn Salvatore Guili-
ano hélt síðastur uppi með hvað
rnestum kyngikrafti. Maðurinn,
gcm ráðinn hefir verið til að ráða
niðurlögum Macris og losa Kala-
bríu við stöðugt yfirvofandi
égang hans, er sá sami og á sín-
vm tíma náði Guiliano: Lögreglu
stjórinn í Kalabríu. En hann virð-
ist enn eiga langt í land með að
Ijúka þessu síðara verkefni.
★ ★ ★
Milljón lírur hafa verið lagðar
lil höfuðs stigamannaforingjan-
um, og hverjum þeim manni, er
gefið getur upplýsingar um felu-
í?tað hans, er heitið miklum verð-
launum — en til þessa hefir ótt-
inn við stigamennina verið yfir-
sterkari ágirndinni á auðunnu fé.
★ ÞRJÚ SKOT OG
AFSÖKUNARBEIBM
Tilviljunin olli því, að hinn
■dökkhærði laglegi Marci varð
skelfir Kalabríu. Macri fæddist
f Delianova, litlu, fátæklegu
sveitaþorpi þar, sem búa um 8000
manns. Þar býr móðir hans enn
með yngsta syni sínum, en bræð-
urnir voru fimm. Fyrir fjórum
árum unnu allir bræðurnir fvrir
íBér við kolavinnslu. Þá var einn
bróðirinn drepinn af ítölskum
riddaraliða, þar sem hann var
sakaður um að hafa orðið manni
að bana í handalögmáli.
Nokkrum dögum síðar sat ridd
araliðinn inn á veitingahúsi, og
var að fá sér glas af víni með
dómaranum, póstmeistaranum og
lækninum í Delianova. Angelo,
sem hafði svarið að hefna bróður
síns, gekk rólega að borðinu, dró
skammbyssu upp úr vasanum og
s.kaut þrem skotum í höfuð ridd-
araliðans. Því næst bað hann alla
viðstadda afsökunar á ónæðinu
— og hvarf því næst upp í fjöllin,
en þar söfnuðust brátt um hann
aðrir útlagar. Tveir bræðurnir,
Hocco og Guiseppe sitja í fangelsi,
og yngsti bróðirinn sér fyrir móð
urinni.
★ ★ ★
Er Macri hafði drepið riddara-
liðann, leitaði hann uppi hjarð-
bóndann Papalina, sem vísað
hafði ítölsku lögreglunni á
Giovanni. Marci hitti Papalina á
akrinum, skipaði honum að fara
heim og kveðja fjölskyldu sína.
Þegar hjarðbóndinn kom aftur
lét Macri hann krjúpa niður og
skaut hann.
★ í NÝTÍZKU BÍL
í MIÐJUM BÆNUM
Síðan hefir Angelo Macri ver-
ið í skollaleik við ítölsku lögregl-
una með þeim hætti, sem ítalskir
«tigamannaforingjar hafa tíðkað.
Móðir Angelo Macris heldur á mynd af syni sínum, sem hún hefir
enga von um að sjá framar lifandi.
Síðast í júlí í ár keyrði hann með
þrem fylgismönnum sínum í ný-
tízku bíl inn í Parma og eyddi
síðdeginu á einu bezta veitinga-
húsinu — og enginn þorði að
lyfta litla fingri gegn honum.
Nokkrum vikum seinna brá
hann sér inn í banka í Gallico.
Einn manna hans stóð á verði við
dyrnar, meðan Macri gekk til
gjaldkerans og sagði kurteislega:
„Ég er Macri, gjörið svo vel að
afhenda mér tvær milljónir líra,
ég þarf á þeim að halda. Kærar
l/yrrhemktT,
hfav,' !r
J rÍTAUEN
■ r-vj; \ j
. ,;CAlA8RlEN
i
um milligöngumenn. Blaðamað-
urinn hitti nokkra útsendara stiga
mannaforingjans á einstigi í
Aspromonte. Þar var bundið fyrir
augu hans, og hann var fluttur
enn lengra inn á milli fjallgarð-
anna. Loks stóð hann augliti til
auglitis við Macri, brosandi, fág-
aðan og mjög aðlaðandi mann,
sem var óspar á að víta yfirvöld-
in og aðgerðir þeirra gegn sér.
Er vetur gengur í garð vonast
lögreglan eftir að geta svelt
Maeri og fylgismenn hans út úr
felustaðnum, en það verður samt
ekki auðhlaupið að því. Konung-
ur Aspromonte þekkir yfirráða-
svæði sitt og mótstöðumenn sína.
mmn
COCOA
„. _ ASP«0M&fcræ j
iQiíaJbria !
Kortið sýnir fjallagarðinn þar
sem Macri hefir hreiðrað um sig.
þakkir.... “ Því næst hvarf hann
brott með seðlana upp á vasann.
Hann þurfti ekki einu sinni að
sýna skammbyssuna.
★ KONUNGUR FJALLANNA
Macri er nú raunverulega kon
ungur Aspromontefjallanna,
Menn hans féfletta íbúana, veita
auðkýfingum héraðsins — að því
er þeir sjálfir segja — „vernd“,
eyðileggja uppskeru þeirra,
brenna húsin ofan af þeim eða
drepa ættingja þeirra, ef þeir
ekki greiða tilskildar fjárupp-
hæðir. Nú á að binda endi á þetta
óáran. Lögreglumenn eru á verði
við alla vegi, sem liggja upp í
fjöllin, svo að Macri eru allar
bjargir bannaðar.
En tii þessa hefir ekki einn
einasM af þúsundum riddaraliða
vogað sér að halda inn í fjöllin
þar, sem dauðinn kann að bíða
við hvert fótmál.
★ VIÐTAL VIÐ BLAÐAMENN
Macri hefir sömu möguleika
á að komast í blöðin og Guiliano
hafði á sínum tíma — enda hefir
hann notað sér það. Nýlega leyfði
hann ítölskum blaðamanni að
sækja sig heim, eftir að hafa
komist í samband við hann gegn-'
7. Ibs. komið aftur.
Ennfremur fyrirliggjandi
I hí, Vz og 1 Ibs. dósum.
H. Benediktsson & Co. h.L
Hafnarhvoll. Sími 1228.
fy úMhtXbS
Ú/l
UHU
<Mr
EinkaumboS ■ 'þórSur //ttt/iton
MÖRGUM finnast ýmsar blikur
á lofti venju fremur á þjóðar-
heimilinu. Hverju er um að
kenna? Og deilt um hvernig snú-
ast á við hættunni. Allir gleðj-
ast yfir framförum, sem hafa
orðið stórstígar, en ekki a'ð sama
skapi notadrjúgar fyrir þjóðina.
Kröfur er hægt.að setja það háar,
að það sé ofvaxið efnahagslífi
þjjóðarinnar, hafa þær nú sjáan-
lega teflt þjóðinni í efnahagslega
hættu. Að heimta meira en fóst-
urjjjrðin lætur okkur í té með
vinnu og þeirri tækni, sem við
ráðum yfir, eða taka það, sem
ekki er til, er ekki hægt! Það
hlýtur að stranda og skapa hættu
legt ástand. Hinir leiðandi flokk-
ar halda að þeir tapi fylgi með
því að hamla á móti kröfunum.
Það kann rétt að vera, en frá
þjóðhagslegu sjónarmiði, ættu
allir ábyrgir stjórnmálamenn að
sjá, að hér stefnir í alg.jöra ófæru
ef þegnskap vantar.
Eitt er hvað við viljum fá og
annað hvað við getum fengið, svo
vel fari. Það er sjáanlegt, að hér
vantar varfærni og aðgæzlu að
fara vel og gætilega með sitt
og annarra. Sama gildir um ein-
staklingana og hið ráðandi vald.
í landi þar sem árferði er eins
misjafnt og hér, er hætt við að
svo geti farið, að hin lakari ár
geli orðið okkur það erfið, að
hér gæti skapast alvarlegt ástand.
Saman kann að fara getuleysi
ríkis og einstaklinga.
Að neyðast til að lækka gengi
peninga er vitanlega ekki annað
en viðurkenning á sjúku fjár-
málalífi. Það er hægara að fara
niður brekkuna en sækja á hana,
eins og gert var árin 1924—1927.
Þótt það kæmi illa niður hjá öll-
um, sem skulduðu, þá er það
sjáanlegt að það er tryggara til
frambúðar að hafa gjaldmiðil
stöðugan og try.ggan. Slikt er eitt
fyrsta grundvallaratriði hverrar
þjóðar.
Árin 1924—27 lækkuðu skattar
og skuldir út á við minnkuðu.
Þó æskilegt sé að ríkið geti lyft
undir einstaklinginn og hjálpað
honum, er bezt að sem minnst
beri á þeirri hjálp. Styrkir og
skattar geta gengið það langt, að
einstaklingurinn verði háðari
hin uráðandi valdi og verði ó-
sjálfstæðari; við það dregur úr
sjálfsbjargarhvötinni, hún sljófg-
azt, og þá er komið út á hættu-
lega braut., þegar hugurinn bein-
ist í þá átt, að heimta sem mest
af einhverjum öðrum en sjálfum
sér, við það minnkar einstakl-
ingurinn.
Ríkið þarf að geta safnað orku
til að mæta erfiðu árunum og til
raunhæfra átaka í umbótamál-
um þjóðarinnar, þegar erfiðlega
gengur í atvinnumálum, en forð
ast sem mest kapphlaup við at-
vinnuvegina og að hælcka á þeim
skatta, þegar sæmilega gengur.
Það ástand, sem nú blasir við í
atvinnulífinu stafar áreiðanlega
að nokkru leyti af því, að ríkið
hefur framkvæmt of mikið, ein-
mitt þegar vel gekk.
Það má með nokkrum hætti
líkja stjórnarháttum okkar við
vegferð. Sumir telja bezt að gæta
vel að öllum hættum á leiðinni;
flýta sér með gætni. En aðrir
hugsa sér að ná takmarkinu með
því að fara að eins og göngu-
maðurinn, sem hleypur; honum
er hættara við að varast ekki
hætturnar á veginum og hans
ferð ekki eins trygg og takmark-
inu.
Að gefa með framleiðslunni,
skapar óeðlilega þennslu, sem
færir ailt efnahagslíf okkar úr
eðlilegum farvegi í hreinar ó-
göngur. En það kemur, þegar
til Iengdar lætur, harðast niður
á öllum, sem taka laun, því pen-
ingar eru ekki annað en ávísun
fyrir vinnu. Að slíkar ávísanir
séu stöðugar og raskist sem
minnst, er þýðingarmikið undir*
stöðuatriði.
Að smáminnka alla meðgjöí
með framleiðslunni, hlýtur þvj
að vera okkar mikilsverða máL
Á það jafnt við framleiðslu okk-
ar af sjávarafurðum og land-
búnaði. Ég er ekki eins bjartsýnri
og margir að auka framleiðslu
landbúnaðar, til sölu út úr land-
inu, eins og nú virðist keppt að,
að við þurfum að flytja út mikið
af þeirri framleiðslu á erlendari
markað. Það mun eiga eftir að
sýna sig, að stór hætta er á a'ð
við vinnum þar beint í andstöðu
við okkar mikla áhugamál, að
græða sár fósturjarðarinnar að
nýju, svo við getúm gert okkar
kæra land betra fyrir óbornar
kynslóðir.
Allir, sem kynnst hafa sauð-
kindinni vita hve dugleg hún
er að bjarga sér. Vetrarbeitin
er ekki eins hættulega og áður
fyrr, en sumarhagarnir geta
áreiðanlega orðið ofsettir, en þar
sem lönd eru gróðurlítil í melum
og skriðum kippir sauðkindin
ekki ofan af gróðrinum, eins á
gróinni jörð, heldur kippist rót-
in með. Þess vegna gróa melar
og skriður ekki upp, nerna land-
ið sé friðað. Búfá okkar verður
því að vera bundið við hið rækt-
aða og gróna land, að miklu leyti
annars er nokkur hætta á að vi3
vinnum andstöðu við okkar góða
tilgang. Eftir þvíð sem hið rækt-
aða og gróna land vex, getum
við fjölgað búfénu, en ekki er ég
dómbær um það, hvort við getum
keppt við önnur lönd, sem hafa
betri skilyrði í þessum efnum.
Enginn neitar því, að nauðsyn-
legt sé að tryggja landbúnaðhm
eins og hægt er til eigin nota,
en ef bennslan samrýmist ekki
uppbyggingu þjóðfélagsms, getur
það haft óheillavænleg eftir-
köst.
Það er með réttu talað um,
að ofvöxtur höfuðborgarinnar sé
varhugaverður, í þeim efnum
verða orð og athafnir að fylgjast
að. Þess vegna má sízt hindra
að hægt sé að byggja yfir menn
og máileysingja í hinum dreifðu
byggðum, hvort heldur er við sjó
eða sveit Bygging þeirra dreg-
ur úr ofvexti höfuðborgarinnar,
sem aldrei hefur verið í jafn
stórum stíl og nú.
Raunhæf jafnaðarstefna er
ekki á því, að hækka kröfur (á
þrautpínda atvinnuvegi), heldur
á því, að styðja að því, að sera
flestir geti orðið þátttakendur 1
framleiðslunni og hinum efna-
minni mönnum sé gert léttara en
nú er að hafa aðgang að lánsfé.
Sækja þarf á brekkuna með því
að auka mátt gjaldeyrisins í öll-
um viðskiptum og lækka skatta
á lágtekjumönnum. Mun það
reynast notadrýgra en hækkandi
launatölur, sem er alveg ófær
leið til að bæta hag einstaklinga
eða þjóðarinnar í heild. Hækk-
andi tölur gera þann fótækari
fátækari en þann ríka ríkari. —
Þjóðin ætti að vera búin að fá
nóg af sllíkum blekkingum, þar
sem enginn veit fótum sínum
forráð.
Hinn vinnandi launþegi gæti
mikið bætt lífsafkomu sína, ef
stutt væri að því, að hann gæti
haft smá landbúna'ð til eigin
nota, þar sem hann gæti notað
frítíma sinn sér og sínum til
gagns, í stað þess, að frítími
hans er oft notaður í öfuga átt.
Samhugur og drengileg félags-
hyggja færir okkur nær hver
öðrum og dregur úr meinsemd-
um þjóðfélagsins, öfund og tor-
tryggni.
Hvers konar kaupgreiðslur
fyrir störf huga og handar eiga
að vera svo háar sem íramleiðsl-
an frekast þolir, ef þær eru hærri,
fer orkan líkt og vindur í bak-
segfl; eðlilegur gangur þjóðar-
Frh. á bls. 30