Morgunblaðið - 17.11.1955, Blaðsíða 6

22
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 17. nóv. 1955
t
Ólafur Bjarnason, Braufarholti:
EFTIR VETURNÆTUR
Nemendur cg kennarar (í fremstu rcð) í verklegu námi.
(Ljósm. Gunnar Rúnar).
Mai og framleiðsla á freðfiski
IVfjámskeið á vegum atvinnumáðaráðuneyfisins
Vcrður fjskiðnaðarskóli stofnaður?
■JJNDANFARIN
skiptu með sér leiðbeiningum við
hin ýmsu störf.
Verklegt próf, er nemendur
gengu undir að loknu námskeið-
inu, gekk fyrir sig svipað og
kennslunni er lýst hér, en þá
voru nemendur auk þess látnir
útskýra munnlega ýmis ákvæði
og reglur viðkomandi starfinu.
fór
ár hafa verið
haldin mörg námskeið til
fræðslu og undirbúnigns fyrir
þá menn, er ætla að taka að sér
mats-störf eða aðra umsjón með
fiskframleiðsiu. Eru námskeið
þessi haldin á vegum sjávarút-
vegsmálaráðuneytisins, en fisk-
matsstjóri heíir jafnan undirbú-
ið þau og veitt þeun forstöðu.
ÁTTUNDA NÁMSKEIÐIÐ
Þar sem nú er nýlega lokið
einu slíku námskeiði, hefir Mbl.
snúið sér til fiskmatsstjóra og
átt við hann viðtal um þ-.ð og
málefnið í heild. |
— Hvenær var byrjað að halda
þessi námskeið og hve mörg nám-
skeið hafa verið haldin fram til
þessa? |
— Fyrsta námskeiðið var hald-
ið haustið 1947, en þetta nám
skeið, sem nú lauk fyrir nokkr
um dögum var hið áttunda í röð
inni.
— Viltu lýsa í stuttu máli aðal
tilgangi eða markmiði þessara Kennsla stóð yfir í 2 vikur og
námskeiða? | var bæði verkleg og í fyrir-
— Á seinni árum hefir orðið | lestrum.
mjög ör aukning og fjölbreytni í Verklega kennslan fór fram í
framleiðslu sjávarútvegsafurða. Fiskiðjuveri ríkisins frá kl.
Þetta krefst aukinnar fræðslu. 20—23 á kvöldin, en þá gátum
og þekkingar, einkum til þeirra,' við fengið frystihúsið til eigin
er hafa með höndum mats-störf 1 umráða eftir vinnutíma, sem er lokið fá nemendur svör kenn-
eða hverskonar umsjón með nauðsynlegt er með 34 nemend- | ara við þe.ssum spursmálum send.
framleiðslunni. Úr þessu er reynt ur, svo og vegna þess að allir' Myndar þetta fyrir þá vísir að
að bæta með námskeiðum. kennararnir, er verklega kennslu handbók um nokkur veigamikil
j önnuðust, þurftu að gegna sín- atriði úr kennslunni.
MAT OG FRAMLEIÐSLA j um skyldustörfum á daginn.
Á FREBFISKI I Verkleg kennsía fór þannig
SUMARIÐ er liðið, og telja eldri
menn það hafa verið eitt hið
allra erfiðasta, sem komið hefur
yfir Suður og Vesturland um ára-
tugi eða jafnvel heila öld. Frá
þvi um miðjan júní, eða eftir 17.
júní og til viku af september,
var með litlum undantekningum
— tveir til þrír dagar mánaðar-
lega, sem var þurrt veður og
þó tæplega allt til kvölds ■—
óhemjulegt veðurlag, stormar og
rigning.
Reyndi mjög á vinnuþol og
andlega líðan fólksins, sem skyldi
afkasta þeirri daglegu vinnu að
meðhöndla uppskeruna — grósku
jarðar — að sjá daga og vikur
líða án verulegs árangurs. Heyin,
sem nú eru komin í garð hjá
bændum eru innan við meðallag
að vöxtum og hrakin. Um gildi
heyjanna til fóðurs er eitt af því,
sem enn er ókomið, en hvað
vera í rannsókn, en fullyrða má,
að þau verða lítt hæf sem afurða
fóður.
AÐALFUNDUR STÉTTAR-
SAMBANDS BÆNDA
Hann var haldinn 5. og 6. sept.
í einni mestu landbúnaðarbyggð
landsins að Bifröst i Borgarfirði.
Sunnudagurinn, sem fulltrúarn
ir notuðu til þess að fara til
fundarstaðar, byrjaði með stór-
rigningu og kuldahreti sem síðla
Bergsteinn A. Bergsteinsson,
i'iskmatsstjóri.
FYRIRLESTRAR
OG BÓKLEG KENNSLA
Kennsla í fyrirlestrum
fram daglega á tímabilinu 14—17,
venjulega 2 fyrirlestrar, alls
voru þannig fluttir 19 fyrirlestr-
ar á námskeiðinu.
Tímann fyrir hádegi notuðu
nemendrí ýmist til lestrar á
efni viðkomandi kennslu nám-
skeiðsíns, eða að kynna sér ein-
stök störf í frystihúsum hér.
Nemendur gengu einnig undir
skriflegt próf úr efni fyrirlestr-
anna. Voru lagðar fyrir þá sam-
ials 50 skrifleg atriði, er þeir
svöruðu skriflega. Þessi spurn-
;nga-atriði voru um veigamestu
itriði úr kennslunni, sum nokkuð
.öng. Eftir að skriflega prófinu
stæðar framkvæmdir meðal
bænda, því þeir hafa vænzt ein-
hvferra aðgerða og jafnvel fjár-
hagslegrar aðstoðar í einhverri
mynd. Eins má segja með nokkr-
um rökum, að þær umræður um
afskipti hins opinbera hafa ekki
styrkt aðstöðu verzlunarfélag-
anna enn sem komið er, svo ekki
sé meira sagt.
Stjórn Stéttarsambandsins og
Framleiðsluráð eru málssvarar
bænda í þessum máíum, enda
fól Stéttarsambandsfundurinn
þessum aðilum að fylgja tillög-
unum eftir til Alþingis og ríkis-
stjórnarinnar. Nú má því ekki
lengur dragast að svar fáist frá
ríkisstjórninni varðandi þessi
mál.
Stjórn Stéttarsambandsins og
Framleiðsluráð verður að skýra
frá hvað gefur gerzt.
HÉR ÞARF SAMEIGIN-
LEGT ÁTAK
Því er ekki að neita, að nokkr-
ar fréttir hafa borist út til bænda
á landsbyggðinni, og allar hafa
þær snúist á þá sveifina, að
lítillar aðstoðar væri að vænta
frá því opinbera.
Hér geri ég þó slíkar sagnir
ekki að umtalsefni, enda ekki
öruggt að byggja á slíkum orða-
sveim.
En makalaust mætti það telj-
hausts væri og stóð nær því allan ast, ef Alþingi sem nú situr á
dag þann og eins var veðrið fund
ardagana með litlum undantekn-
ingum. Já, — svo var veðrið, að
er fundarmönnum var boðið til
Hvanneyrar til að yfirlíta bú-
skapinn þar og þiggja góðgjörðir
hjá þeim mætu skólastjórahjón-
um Guðmundi Jónssyni og Ragn-
hildi Ólafsdóttur. Þá gerði aus-
andi rigningu og storm. Var hið
fagra hérað yfir að líta nær
dimmt að miðjum degi, ösku-
grátt lamið hamförum náttúru-
aflanna.
Fundurinn gerði ákveðnar til-
lögur um mesta aðsteðjandi
vandamál landbúnaðarins á
Suður og Vesturlandi og með sam
þykki allra fundarmanna, og hef-
ur þeim tillögum verið lýst á
opinberum vettvangi.
Fundarmenn voru 2 fulltrúar
frá hverju sýslufélagi og 1 full-
trúi frá Vestmannaeyjum. Þá
voru einnig ýmsir forustumenn
um landbúnaðar- og ræktunar-
mál mættir ásamt blaðamönnum.
Fundarstaður og allur aðbún-
aður fundarmanna var góður og
öll fyrirgreiðsla ágæt.
Fundurinn byrjaði snemma á
rökstólum og ríkisstjórnin, dauf-
heyrðist við tilmælum bænda-
stéttarinnar og öllum tillögum
þeirra eða flestum yrði kastað í
ruslakörfuna. Það tel ég ógæfu-
verk, því hér er annarsvegar
mikið vandamál til viðbjargar
og mikill voði fyrir dyrum ann-
arsvegar.
Það sem virðist geta komið fyr-
ir, ef aðgerðarleysi ræður:
1. Fóðurskortur vegna lélegra
heyja og lítilla heyja.
2. Slæm fóðrun og sáralitlar
afurðir málnytjapenings vegna
getuleysis að kaupa það fóður-
mjölsmagn, sem með þarf til við-
halds og afurðafóðurs.
3. Landbúnaðarframleiðslan á
stærstu landbúnaðarframleiðslu-
svæðum hrynur niður úr öllu
valdi og besta og hollasta fæðu-
tegundin vantar á neyzlumark-
aðinn og af því getur staðið
þjóðarvoði.
4. Fjöldi manns yfirgefur
sveitirnar og flytur til þeirra
staða, sem veita atvinnu, — dag-
leg laun, áhyggjulaust í augna-
blikinu, meiri laun án eigin
ábyrgðar almennt séð. Þar byrj-
mánudaginn og stóð þann dag ar fólk þetta nýtt líf, við ný at-
allan og þriðjudaginn fram til} vinnuskilyrði, sem virðast vera
kl._3 á miðvikudagsnótt. nokkuð glæsileg, en geta orðið
Á fundinum ríkti mikil alvara áður en varir ógæfusamleg og
og höfðu fundarmenn áhyggjur snauð.
af aðsteðjandi vandamálum.
UM HVAD ER RÆTT NÚ
Það væri mjög æskilegt, ef
hægt væri að nema hér staðar á
sviði flóttans af dugmiklu fólki
Hvarvetna þar sem bændur úr blómabyggðum landsins og
Það er vert að geta þess hér,
að þetta námskeið sóttu 6 konur
_ Hvernig er tilhögun bessara íram, að á hverjum tíma yarð og er það í fyrsta smn sem konur' hiu"“t‘ ^na^‘tum láta ekki'þá“þjóðl'ífs 'óm^enningu
námskeiða í stuttu máh, t. d. hver þatttakandi að skila t. d. sækja slik namskeið. Þetta tel er talað um bær afleiðinear spm lengur vara.
þessa námskeiðs, sem nú er ný- 2—3
ég rétta þróun, því á það má
fiskpakkningum mismun-
lokið? andi að tegund og umbúðum,
— Námskeið það, er lauk nú vinna öll störf að þeim sjálfur j konur hin vandasömustu störf.
fyrir nokkrum dögum, var um ásamt mati fisksins. Þetta fór j Þá er einnig rétt að benda á ^ V1 Jc
mat og framleiðslu á freðfiski. fram undir leiðsögn kennara, sem j að reiknað er með því, að þeir, tillbgur bær
sem sækja þessi námskeið, hafi e p
er talað um þær afleiðingar, sem lengur
óþurrkurinn í sumar kemur tiÚ
benda að í frystihúsunum vinna * , , , ,
,___________ . •• . ... , , að valda og hvermg hægt se að
mæta þeim erfiðleikum.
Ólafur Bjarnason.
I áður starfað meira
við framleiðsluna.
eða minna
HREFNA EINARSDÓTTIR
Fædd 14/8 1901
Dáin 9/11 1955
KENNARAR OG
FYRIRLESTRAEFNI
— Hverjir önnuðust kennslu
á námskeiðinu?
I því sambandi ræða menn um
sem samþykktar
voru á Stéttarsambands fundi
bænda, sem er mjög eðlilegt og
þá helst þessar í megmatriðum: Vor hjörtu s0 nam hræra
1. Verður foðurmjol hækkað er heyrðum vina kæra
. ---- - af j,itt endað ævistig
Úr fortíð, með í minni
hin mætu — og góðu kynni,
i verði frá því sem nú er,
opinberum aðilum.
2. Verða sláturgripir borgaðir
með skráðu verði Framleiðslu-
— Verklega kennslu önnuðust ráðs, að frádregnu venjulegu
eftirtaldir menn: Bergsteinn Á. sláturgjaldi og félagagjöldum.
Bergsteinsson, fiskmetsstjóri, 3. Verður Bjargráðasjóður þvi nægð af gleði færði
Finnbogi Árnason, yfirfiskimats- elfdur sem lánsstofnun, er geti i þin trygga ljúfa lund
maður, Ólafur Árnason, yfir- lánað bændum til fóðurmjöls
með klökkum huga kveðjum þig.
Þín návist andann nærði
Þinn hug og hjarta blíðast
fiskimatsmaður, Karl Bjarnason, kaupa með hagfelldum kjörum. 0g heimsókn þína síðast
ráðun. S. H., Guðmundur Jó- Þessum og fleiri atriðum írá við munum gleggst á góðri stund.
hannsson, ráðun. S. H. og Arn- fundi Stéttarsambandsins er enn
laugur Sigurjónsson ráðun. S.Í.S. ósvarað. Er það merkilegra fyr- j Við helga unaðs hljóma
j Þeir, sem kenndu í fyrirlestr- ir það, að nú eru liðnir 2 mánuð- í himins dýrðarljóma
um voru eftirtaldir menn: B. Á. ir síðan mál þessi voru rædd og nú sál þín svifin er.
Bergsteinsson, fiskmatsstjóri afgreidd af fulltrúum bændanna, Svo inna’ oss andans sýnir,
Frá verklegu kennslunni.
j kenndi m. a. eftirfarandi:
Hlutverk Fiskmats ríkisins.
Frh. á bls. 31
a) sem áður er sagt. |og ástvinirnir þínir
b) Seinagangur þessi hefur tor- þar endurfunda óska sér.
veldað og takmarkað mjög sjálf-l Vinakveffja.