Morgunblaðið - 09.03.1957, Blaðsíða 12

12
MORCVNBLAÐ1Ð
Laugardagur 9. marz 1957
jwgiintMðMfr
Ctg.: H.f. Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
UTAN UR HEIMI
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Ásmundsson.
Lesbók: Ami Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 30.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
Spaugilegur
ÞAÐ VAR enginn smáræðis völl-
ur 6 núverandi forsætisráðherra
og málgagni hans á sl. sumri
þegar því var lýst yfir að nú
skyldi fram fara „úttekt á strand
góssinu“. Þessi „úttekt“ átti að
fara fram „fyrir opnum tjöldum,
í augsýn fólksins í landinu".
Með þessu sagðist forsætisráð-
herrann og málgagn hans ætla að
sanna það svart á hvítu, að á-
stand efnahagsmálanna væri „hel
sjúkt“ og að Sjálfstæðisflokkur-
inn bæri einn ábyrgð á því.
Erlendir sérfræðingar voru
kvaddir til landsins til þess að
framkvæma „úttektina" og benda
vinstri stjórninni á leiðir út úr
vandanum. Jafnframt var sett á
laggirnar nefnd skipuð innlendum
mönnum, auðvitað fyrst og fremst
stuðningsmönnum stjórnarinnar
til þess að vinna að „úttektínni“.
Nú bjuggust allir að sjálfsögðu
við því, að allt gerðist „fyrir opn-
um tjöldum" og „í augsýn fólks-
ins“ eins og forsætisráðherrann
hafði lofað.
Kaldhæðni örlaganna
En örlögin eru stundum
kaldhæðin. Ríkisstjórnin hef-
ur ekki ennþá birt svo mikið
sem einn staf af „úttektar-
skýrslum“ sérfræðinga sinna,
hvorki innlendra né erlendra.
Og nú er svo komið, að Sjálf-
stæðismenn þurfa að standa í
harðri baráttu fyrir því að fá
þær birtar.
Þegar Ólafur Björnsson spyrst
fyrir um það á Alþingi, hvað líði
birtingu álitsgerðar þeirra um
íslenzk efnahagsmál, sem samdar
hafi verið í sambandi við undir-
búning skattpíningarráðstafan-
anna fyrir jólin er honum svarað
skætingi af tveimur ráðherrum.
Stjórnin skammar þennan þing-
mann Sjálfstæðisflokksins hrein-
lega fyrir þá frekju, að krefjast
birtingar á „úttektinni". Honum
er brigzlað með því, að einu sinni
hafi hann átt sæti í hagfræðinga-
nefnd, sem vann fyrir fyrrverandi
ríkisstjórn og hafi þá ekki viljað
láta birta álitsgerð þeirrar nefnd-
ar.
í vörn fyrir leyndinni
Ríkisstjórnin er með öðrum orð-
um komin í aumlega vörn fyrir
leynd á sjálfri hinni marglofuðu
„úttekt á strapdgóssinu“!!
Hefur jafnspauglegur feluleik-
ur nokkurn tíma sézt?! Sannar-
lega ekki.
Hinn mikli veiðimaður belgir
sig út rétt eftir að hann hefur
myndað „vinstri stjórn“ sína og
lofar þjóðinni úttekt „fyrir opn-
um tjöldum, í augsýn fólksins í
landinu". Rannsóknin fer fram.
En þá bregður svo viS að
stjómin leggst á niðurstöður
hennar eins og ungahæna. ÞaS
kemur svo í hlut Sjálfstæðis-
manna, þeirra sem úttektin átti
aS gera ærulausa, að heyja
harða baráttu fyrir því að
stjórnin efni loforð sitt Um
biriinguna!!
feluleikur
Öllu aumlegri og sviksam-
legri frammistöðu af hálfu
stjórnarinnar er varla hægt að
hugsa sér.
Hafa ekki einu sinni
fengið leyfi til birtinga
Svo lítill er áhugi ríkisstjórn-
arinnar á birtingu fyrr-
greindra upplýsinga, að hún hef-
ur ekki einu sinni farið þess á
leit ennþá við hina erlendu sér-
fræðinga sína, að hún megi birta
niðurstöður álitsgerðar þeirra.
Þetta upplýsti einn ráðherranna
á Alþingi sl. miðvikudag.
Af þessu er auðsætt að eitthvað
töluvert hefur dregið úr áhuga
forsætisráðherrans á því að
rannsókn efnahagsástandsins
færi fram fyrir opnum tjöldum og
„í augsýn fólksins í landinu".
Hann lætur marga mánuði
líða áður en hann hefur fyrir
því að óska leyfis til þess að
birta „úttektina á strandgóss-
inu“. Auðvitað þurfti hann
einskis leyfis að beiðast.
Hvað hefur komið fyrir?
Það sætir sannarlega engri
furðu þótt almenningur, sem heitið
hafði verið fullkomnum upplýsing-
um um niðurstöður rannsóknanna
á ástandi og horfum í efnahags-
málum okkar, sé undrandi á þess-
um skyndilegu sinnaskiptum for-
sætisráðherrans, og að því er virð-
ist vinstri stjórnarinnar í heild.
Hvað hefur eiginlega komið
fyrir? Hvers vegna má „fólkið
í Iandinu“ ekki sjá niður-
stöður hinna vísu manna, hinna
innlendu og erlendu sérfræð-
inga? Hvers vegna þarf allt í
einu að fara í felur með þær?
Alþingi fékk ekkert
að vita
Það furðulegasta af öllu er þó
það, að Alþingi skyldi ekki skýrt
frá niðurstöðum sérfræðinga rík-
isstjórnarinnar í efnahagsmálun-
um þegar það fjallaði um „úrræði"
stjórnarinnar nú fyrir jólin.
Ekki einu sinni þingmenn stjórn-
arflokkanna fengu að sjá álit
hinna erlendu sérfræðinga, sem
átti að verða grundvöllur að „nýj-
um og varanlegum leiðum" til
lausnar öllum vanda efnahags-
mála okkar!!
Sjálfstæðismenn fengu auðvit-
að heldur ekki að sjá það.
Hverjir fengu þá að sjá „úttekt-
ina“ miklu?
Að því er upplýst hefur ver-
ið af hálfu stjórnarinnar á Al-
þingi hafa það aðeins verið ráð-
herrarnir, sem þeirrar náðar
hafa orðið aðnjótandi.
Þetta er þá orðið úr loforð-
inu um að allt skyldi rannsak-
að fyrir „opnum tjöldum“.
Hvílik orðheldni og hvílik
rikisst jórn!!
Flestir donsnr hofo
voldið hneyksli
A
ib.dögunum komu tvær
stúlkur upp á ritstjórnarskrif-
stofu Morgunblaðsins og voru
heldur en ekki hýrar á svip.
Höfðu þær meðferðis danskt
blað, sem hafði gert „roek and
roll“ og unga fólkið að umræðu-
efn ' .» ' stjórnendur þessa danska
blaða iiöfðu komizt að þeirri nið-
urstöðu, að „rock and roll“ væri
á engan hátt syndsamlegra en
aðrir dansar, því að flestir þeir
dansar, sem nú væru algengir,
hefðu á sínum tíma valdið
hneyksli — og verið bannaðir.
Málinu til sönnunar birti blaðið
fjölmargar myndir frá ýmsum
Vesturlönd eins og eldur í sinu,
enda þótt margir iðkendur hlytu
beinbrot og heilahristing. Eitt
Kaupmanahafnarblaðanna sagði
m. a. um þennan dans:
Síðasta virki menningarinn-
ar hrundi, er heimurinn gaf
sig á vald þessum negradansi.
Hvar endar þetta? Ef þetta
brjálæði verður ekki stöðvað
með lögboði — hvað kemur þá
næst?
Og eldra fólkið hneyksl
aðist jafnmikið á .unglingunum
fyrir að dansa charleston og
eldra fólkið hafði hneykslazt á
Enginn finnur
nú can-can
neitt til for-
áttu.
Þ
annið mætti lengi
telja, en síðast minnumst við
unglingunum þar áður og fyrr,
er herrann gerðist svo djarfur
að leggja hendina um mitti ungu
stúlkunnar, sem hann sveif með í
Vínarvals.
Og hvernig var það ekki
með can-can, sem kom fyrst
fram á sjónarsviðið í París
árið 1932. Hann hefur verið
bannaður í nær öllum löndum
— og alls staðar valdið mikiu
hneyksli. En nú þykir ekki
lengur neitt ósiðsamlegt við
can-can.
Klæðaburðurinn ber vott um
það, að þessi mynd er komin til
ára sinna. Hún er frá fyrstu ár-
um jitterbug.
nú er jitterbug gleymt. Það þykir
ekki lengur tíðindum sæta, að
boðað sé til slíkra dansskemmt-
ana.
N
1'ú er það rock and
roll, sem vakið hefur athygli
fólks. Enginn dómur skal lagður
á það hér — hvort rock and roll
er gott eða slæmt, en því verður
ekki neitað, að það hefur valdið
nokkrum umbrotum, eins og
flestir nýir dansar hafa sjálfsagt
gert. Margir vilja banna dans
þennan vegna þess, að stólar og
annað lauslegt virðist oft óþarf-
lega brotgjarnt á rock and roll
samkomum. En saklaust er að
tímum, er einstakir dansar voru
að ryðja sér til rúms. Báru mynd-
irnar vott um það, að unga fólkið
í þá daga hefur verið þrungið
jafnmiklu æskufjöri Qg unga
fólkið í dag.
j itterbug, sem ruddi sór til rúms
upp úr 1940.
„Hún dansar jitterbug“, sagði
fólk — og það var nóg til þess
að skipa viðkomandi á lægsta
menningarþrep þjóðfélagsins. En
benda á, að þannig hefur það
alltaf verið: Nýir dansar hafa
vakið andúð og hneykslað. Þeir
hafa verið bannaðir. En það tek-
ur því varla. Blaðran springur
fljótt.
„1. ullorðna fólkið er allt-
af að hneykslast á „rokkinu"
og kallar okkur rokkóða ungl-
inga“ — sögðu þær. „Það ætti
að fá að sjá hvernig það lét
sjálft á okkar aldri“. Og svo
brostu þær og sögðu: „Haldið
þið nú ekki, að þið birtið þess-
ar myndir til þess að það fái
að sjá sjálft sig, þegar það var
ungt“. Og þegar betur er að
gáð — þá mælir ekkert gegn
því, að við leyfum því „að sjá
sjálft sig“.
F
* j
yrir nokkru skýrðu
dagblöð í Bandaríkjunum frá því,
að lögreglustjóri einn í Kali-
forníu hefði lagt blátt bann við
öllum rock and roll dansi í sínu
umdæmi, vegna þess að hann
taldi dans þennan siðlausan og
til þess eins fallinn að æsa upp
frumstæðar hvatir mannsins.
Fylgdi hann banninu svo sköru-
lega fram, að hann lét handtaka
þá unglinga, er uppvísir urðu að
broti.
E
n þetta er ekkert eins
dæmi. Slíkt hefur mjög oft átt
sér stað. Hvernig var það ekki
með charleston? Skömmu eftir
1920 breiddist hann út um öll
Þaiuiig var charleston