Morgunblaðið - 25.05.1957, Síða 1

16 síður og Lesbók
44. árgangur
116. tbl. — Laugardagur 25. maí 1957.
Prentsmiðja Morgunblaðsins

Lögregla og herlið urðu
að taka í taumana
FORMOSA og Washington, 24. maí. — f dag kom til mikilla óeirða
í Teipei, höfuðborginni á Formosu. — Múgur manns réðist í
bandaríska sendiráðið í borginni til bess að mótmjela þvi, að banda-
rískur herréttur hafði sýknað Bandaríkjamann, sem ákærður hafði
verið fyrir að hafa drepið Kínverja.
Ruddist múgurinn inn í sendi-
ráðsbygginguna, réðist á sendi-
ráðsmenn og mölbraut einnig
mikið innanstokks. 8 sendiráðs-
menn hlutu áverka í viðureign-
inni og miklar skemmdir urðu á
húsinu.
Lögregla var þegar kvödd á
vettvang og dreifði hún mann-
fjöldanum með því að beita skot
vopnum. Nokkrir munu hafa
særzt og allmargir voru teknir
höndum og færðir til lögreglu-
stöðvarinnar.
★★★
Skömmu síðar réðist mikill
mannfjöldi, á að gizka 30 þús.
manns, á lögreglustöðina til þess
að leysa þá úr haldi, sem hand-
teknir höfðu verið. Varð lögregl-
an að leita aðstoðar hersins og
komu 3 herdeildir á vettvang.
Er Elísabet Englandsdrottning
og maður hennar, Filip prins,
héldu í opinbera heimsókn til
Danmerkur um síðustu helgi,
á drottningarskipinu „Bri-
tannia“, höfðu þau stutta við-
komu í Hull. Myndin er tekin
við það tækifæri við höfnina
í Hull. Drottningin (í miðið)
og maður hennar (lengst til
vinstri) ganga fram hafnar-
bakkann ásamt borgarstjóra
og borgarstjórn. En þið sjáið
ef til vill meira á myndinni?
Jú, það er rétt. Þetta er Tungu
foss. Hann var einmitt stadd-
ur í Hull um þetta leyt’, og
fór gestakoman ekki fram hjá
skipsmönnum sem vænta
mátti.
Ný dönsk stjórn vœntan-
lega mynduð í nœstu viku
Sósialdennokratar, radikalir og Retsforbundef
Verður Pleven ágengt?
PARIS, 24. maí. — Coty, Frakk-
landsforseti, hefur slegið á frest
um óákveðinn tíma Bandarikja-
Teks! stjónmr-
myndun ?
HELSINGFORS, 24. maí. —
KEKKONEN Finnlandsfor-
seti fór þess í dag á leit við
Bændaflokksmanninn og þing
forsetann V. J. Sukselainen
að hann tæki að sér að reyna
að mynda nýja ríkis-
stjórn sem byggð væri á sam-
vinnu Bændaflokksins og
fcósíaldemókrata. Kekkonen
lét einnig í ljós þá ósk sína,
að stjórnarmyndun mætti
takast sem fyrst, því að efna-
hagsástandið væri slíkt, að
landið gæti bókstaflega ekki
verið án stjórnar í langan
Framh. á bls. 15
Einkaskeyti frá NTB.
KAUPMANNAHÖFN, 24. maí. — Allar horfur eru nú
taldar á því í Kaupmannahöfn, að ný dönsk stjórn verði
mynduð í næstu viku. Mun það verða meirihlutastjórn, sam-
steypustjórn sósíaldemókrata, radíkala flokksins og Rets-
forbundet. Miðstjórn sósíaldemókrata kemur saman til fund-
ar á morgun til þess að ræða drögin að málefnasamningi
nýju stjórnarinnar og á mánudaginn verður fundur í aðal-
stjórn radikala flokksins. Nýr skattur á jarðeignir og nýr
neyzluvöruskattur mun verða meðal tveggja stærstu mál-
anna í stjórnarsamningum.
Enn hafa flokkarnir þrír
ekki rætt um hverjir muni
skipa ráðherraembættin í
hinni nýju stjórn. Á morgun,
laugardag, fara fram viðræð-
ur um málefnasamninginn. —
Stjórnmálafregnritarar telja
för sinni vegna stjórnark;repp-
unnar í Frakklandi.
í dag fór Coty þess á leit við
Rene Pleven, sem tvisvar hefur
verið forsætisráðherra, að reyna
að finna grundvöll tii myndunar
nýrrar samsteypustjórnar. Hef-
«r Pleven sagzt fús til þess að
reyna að jafna dcilur flokkanna,
en hins vegar kveðst hann ekki
vilja taka við embætti forsætis-
ráðherra, enda þótt tækist að
mynda samstarfsgrundvöll fyr-
ir nýja stjórn.
Verkefni hans verður því að
reyna að miðla málum milli
stjórnmálaflokkanna, sem gætu
komið til greina nreð að vinna
saman í nýrri stjórn. Höfuð-
áreiningsatriðin eru afstaðan til
Alsirsmálanna, og efnahagsmál-
in. Þá mun einnig verða nauð-
synlegt að samræma afstöðuna
til sameiginlegs markaðs Evrópu
og til Euratom.
□-
-□
★ Forsætisráðherra Japans hef-
ur lýst sig andvígan því að
bandaríski herinn í Japan
búist kjarnorkuvopnum.
□-
-□
að jarðrentumáiið, þ.e. skatt-
ur á jarðeignir, verði eitt af
mikilvægustu málunum. Þeg-
ar jarðrentunefndin skilaði á-
liti sínu fyrir nokkrum árum
taldi hún að skatturinn myndi
afla ríkinu 8 millj. króna
tekna árlega. Einnig er búizt
Við því að lagðir verði á nýir
neyzluskattar. Enn er ekkert
vitað um það hvaða vöru-
flokkar verða þannig skatt-
lagðir, en lengi hefur verið
um það rætt í flokki sósíal-
demokrata að leggja á veltu-
skatt sem þó ekki yrði látinn
ná til daglegra neyzluvara.
Fregna um stjórnarmyndun
ina er von á miðvikudaginn.
Tókst að dreifa hópnum, en
nokkrir menn féllu.
★★★
Síðar um daginn hélt banda
ríski ambassadorinn á For-
mósu ásamt utanríkisráðherra
þjóðernissinna til sendiráðs-
bústaðarins til þess að athuga
skemmdirnar, sem orðið
höfðu. Réðst mannf jöldi á þá,
en lögregla kom í veg fyrir
stórslys. Utanríkisráðherrann
meiddist lítillega.
Herinn hefur nú alla borg-
ina á valdi sínu — og var í
kvöld lýst útgöngubanni um
gervalla borgina.
★★★
Bandaríkjastjórn' hefur sent
Formósustjórninni mótmælaorð-
sendingu vegna þessa atburðar og
krafizt, að stjórnin biðji Banda-
ríkin afsökunar á atburðinum og
greiði einnig bætur fyrir þau
spjöll, sem unnin voru á eignuno
Bandaríkjanna.
„Gagnkvæmur
skilningur og
vinátta
Gagnkvæmur skiln rammi
VÍN, 24. maí. — Búdapestút-
varpið skýrði svo frá í dag,
að þangað væri komin stjórn-
arnefnd frá Rússlandi til þess
að ræða við ungversku stjórn-
ina um lögfræðilega stöðu
rússneska hersins í landinu,
eins og það var orðað. Sagði
og, að viðræðurnar einkennd-
ust af gagnkvæmum skilningi
og vináttu.
★ Tito hefur lýst því yfir, að
hann muni reyna að treysta
samvinnuna við Rússland og
A-Evrópuríkin.
★ Krúsjeff sagði í ræðu í dag í
Leningrad, að endurskipu-
lagningar kommúnistaflokks-
ins væri þörf.
Nú reynir á jbað, hvort Rússar vilja afvopnun eða ekki
Bandaríkjastjórn hefur nndirbnið
gagnmerkar afvopnnnartillögnr
Washington og London, 24. maí.
IDAG var haldinn í Washington mikilvægur fundur um afvopn-
unarmálin. Fór hann fram fyrir luktum dyrum og sóttu
hann m. a. Dules utanríkisráðherra, Strauss formaður kjarnorku-
málanefndarinnar, Wilson varnarmálaráðherra og Radford, auk
margra annarra ráðamanna. Þar var og mættur Harold Stassen sér-
legur ráðgjafi Eisenhowers í afvopnunarmálum og mun honum
þegar hafa verið falið að flytja á fundi afvopnunarnefndar SÞ nýju
afvopnunartillögurnar, sem Bandaríkjastjórn hefur nú undirbúið,
sem svar við tillögum Rússa frá 30. apríl síðastliðnum.
Enginn vafi þykir leika á þvi,
að Bandaríkin munu ganga eins
langt og þau framast geta til
þess að ná samkomulagi um af-
vopnun. Tillögur þær, sem þegar
eru undirbúnar munu ekki verða
birtar fyrr en á næsta fundi af-
vopnunarnefndarinnar, en þær
eru sagðar vera í fjórum megin-
Iiðum:
1. Herveldin skulu fækka
hermönnum að ákveðnu
marki, einnig dragi þau úr
vopnabúnaði, en kjarnorku-
vopn eru þar undanþegin.
2. Öll ríki, sem hafa her,
skulu undirrita sáttmála, sem
hljóðar á þá leið, að þau skuli
afvopnast að vissu marki og
hafi þau kjarnorkuvopn ekki
undir höndum, skulu þau
skuldbinda sig til þess að afla
þeirra ekki.
3. Nákvæmt eftirlit verði
haft með hinni takmörkuðu
afvopnun á þann hátt, að
vopnabirgðum þeim, er her-
veldin skera af vopnabúnaðin-
um samkvæmt afvopnunar-
samþykktinni, verður safnað
Framh. á bls. 2