Morgunblaðið - 21.11.1957, Blaðsíða 19

Fimmtudagtxr 21. nóv. 1957
JIORCVNBLAÐIÐ
19
Af hverju þarf að þjálfa?
Þriðja giein Benedikts Jahobs
sonai um nanðsyn maik-
vissiat þjdlknai
Ég mun nú leitast við að skýra
hvað það er sem skeður í veíj-
um líkamans við markvissa þjálf
im og nefna helztu breytingar
sem verða þar. Verið getur að
það geti orðið til frekari umhugs
unar um það, hvaða gildi þjálf-
un hefur og hverju er hægt að
áorka með hennL
Við vöðvaáreynslu verða vöðv-
arnir venjulega sverari þ.e.a.s.
þvermál þeirra hornrétt á vöðva
þræðina eykst. Þetta er talið
stafa af þvi, að hver einstakur
vöðvaþráður gildnar við þjálf-
un og auk þess myndast nýir
vöðvaþræðir.
Talið er að við þjálfun myndist
nýjar taugastöðvar eða tauga-
brautir til vöðvanna, þannig að
þeir vöðvar einir starfi, er bezt
eru til þess fallnir að fram-
kvæma átakið eða hreyfinguna
með réttum styrkleika og í réttri
atriðaröð. Að sjálfsögðu verður
æfingin betur gerð, þegar þessu
marki er náð. Hún skeður þá
„retflextoriskt“ þ.e.a.s. án um-
hugsunar og þá um leið létt og
leikandi og samfellt.
Við þjálfun fjölgar að mun
háræðum bæði í hjartavöðvanum
og vöðvum útlima og bols. Þetta
hefur mjög víðtæka þýðingu þar
eð það auðveldar dreifingu súr-
efnis til vöðvanna og eykur þann
ig þol þeirra við erfiði.
Við þjálfun breytist efnafræði-
leg samsetning vöðvanna. Meira
verður til staðar af orkugefandi
efnum og rauðu blóðlitarefni.
Blóðþrýstingur þjálfaðra og ó-
þjálfaðra er svipaður, en hækkar
fyrr hjá óþjálfuðum.
öndunarfærin auka afköst sín
til mikilla muna við þjálfun. f
fullkominni hvíld andar meðal
maður 5 lítrum á mínútu. Við
rólegan gang 10 Iítrum og við
erfiðar íþróttaæfingar 60 lítrum
á mínútu eða meira. Frábærir af-
reksmenn í þolíþróttum anda
110—115 lítrum á mínútu. Eru þá
efnaskipti líkamans 22 sinnum
örari en í hvíld. Fullkomlega
hraustur maður en óþjálfaður
þolir ekki að auka efnaskipti
líkama sins meira en 14-falt. Við
rétta þjálfim eykst hreyfanleiki
brjóstgrindarinnar og starfshæfni
öndunarvöðvanna. Þetta tvennt
auðveldar kröftuga og djúpa önd-
un. Hafa verður það í huga, að
það er ekki aðeins stærð brjóst-
holsins, heldur hreyfanleiki
brjóstgrindarinnar, sem mestu
veldur um starfsafköst öndunar-
íæranna.
Sem bein afleiðing af reglu-
bundinni þjálfun verður öndun-
in dýpri og hægari bæði í hvíld
og við ákveðið erfiði.
Það er auk þess staðreynd að
þjálfaður maður vinnur betur súr
efnið úr ákveðnu magni af lofti,
en óþjálfaðUr maður, þ.e.a.s. hann
nýtir súrefnið betur. Þetta er að
sjálfsögðu þýðingarmikið atriði
þegar um langvarandi erfiði er
að ræða (t.d. langt hlaup, eða
hraðan knattspyrnuleik).
Við langa eg markvissa þjálf-
un stækkar hjartað til muna.
Hjartavöðvinn verður sterkari,
veggir hjartahólfanna þykkari og
hólfin sjálf stærri, en þau voru
fyrir þjálfunina.
Slík hjartastækkun er á engan
hótt sjúkleg, en mjög þýðingar-
mikil, því hjartað getur þá dælt
meira blóði með hverju slagi til
hinna ýmsu líffæra og hjartslátt-
urinn verður hægari, bæði í hvíld
og við erfiði.
Hjá vel þjálfuðum manni á
bezta skeiði, er eðlilegur púls í
kringum 50 slög á mínútu í hvíld.
Það er staðreynd að ákveðið erf-
iði orsakar minni hækkirn hjart-
sláttarins hjá þjálfuðum en ó-
þjálfuðum og að hjartslátturinn
nær fyrr sínum eðlilega hvíldar-
hraða að loknu erfiði hjá hinum
þjálfaða.
Hjartað verður bezt þjálfað
með stígandi markvissu álagi um
lengri tima. Ef beitt er hlaupa-
æfingum til að byggja um þrek
hjartans, nægir ekki að skokka
nokkra hringi með sama hraða.
Nauðsynlegt er að hraðinn sé
brevtilegur og álag æfinganna
stígandi. Margir stuttir, snöggir
sprettir eru nauðsynlegir, þeim
sem þjálfað vilja hjartað.
Varðandi breytingar á blóðinu
sjálfu bera að undirstrika að
magn rauða blóðlitarefnisins
eykst við þjálfun.
Þeir sem keppa í íþróttum
ættu að láta lækni fylgjast með
því hvort blóðmagn þeirra sé
nægilegt þ. e. a. s. magn rauða
blóðlitarefnisins (hemoglóbíns-
ins). Það er einmitt þetta litar-
efni sem flytur súrefnið frá lung-
um til hinna ýmsu líffæra lík-
amans. í líkama okkar samein-
ast súrefnið næringarefnum fæð-
unnar og þau brenna hægum
bruna. Við bruna næringarefn-
anna myndast meðal annars kol-
tvisýringur er berst síðan með
blóðinu til lungnanna og við önd-
FYRSTU fréttir hafa nú borizt af
handhnattleiksmönnum ÍR, sem
fóru í keppnisför til Þýzkalands.
Tóku þeir á föstudaginn þátt í
hraðmóti í Strassborg í Frakk-
landi.
Fyrst léku þýzkt lið frá Frei-
burg og ÍR og vann þýzka liðið
með 10:4. Segja iR-ingar þennan
fyrsta leik sinni hafa verið léleg-
an. Gólf var hált og lýsing slæm.
Næst mætti ÍR liði frá Oran í
Alsír og vann ÍR með 7:5, en
segjast hafa haft meiri yfirburði
en mörkin gefa til kynna.
Þá mætti ÍR úrvalsliði Strass-
borgar og unnu ÍR-ingar þann
leik með 10:4 og höfðu mikla yfir-
burði.
ÍR varð því nr. 2 í þessu hrað-
Síldin djúpslæð
AKUREYRI 20. nóv.: — Enn er
lítil síldveiði á Akureyrarpolli.
Fengu skipin sem voru á veiðum
í dag frá örfáum tunnum og upp
í 100—200 tunnur mest.
Krossanesverksmiðjan hefur
alls tekið á móti 5300 mál-
um. Stöðug vinna hefur verið í
verksmiðjunni frá því í sumar
nema hvað ein vika féll úr í
haust. Núna vinna í verksmiðj-
unni 16—18 menn, en að und-
anförnu meðan bræddur var
karfi, unnu þar 12 menn.
Stöðugt verða skipin vör við
lóðningar á síld, en hún er enn
of djúpstæð til þess að nokkuð
veiðist að ráðL Binda menn enn
vonir við að afiabrögð kunni að
aukast nú næstu daga í vaxandi
straum.
um honum frá okkur. Því meir,
sem við erfiðum, þeim mun meiri
bruni og því meiri og örari verð-
ur myndun koltvisýrings. En um
leið og magn hans hækkar í blóð-
inu, örvar hann miðstöð andar-
dráttarins og við öndum dýpra og
örar og um leið berst meira af
súrefni til vefjanna. Sé magn
rauða blóðlitarefnisins ekki nægi
legt, getur blóðið ekki flutt nægi
legt magn af súrefni til hinna
starfandi vefja, og afleiðinguna
skynjum við sem magnleysi og
þreytu.
Niðurlag næst.
Þjóðveijoi unnu
Svía 1:0
HAMBORG 20. nóv. —Landsleik
í knattspyrn milli Svía og Þjóð-
verja, sem fram fór í Hamborg
í dag, laúk með sigri Þjóðverja
1:0. Markið skoraði Alfred
Schmidt frá Dortmund eftir 20
mínútur.
Þjóðverjar hófu strax hættu-
legar sóknaraðgerðir og komst
sænska markið oft í hættu og
var hrein heppni að ekki urðu
, mörg hjá Svíum í fyrri hálfleik.
j Leikur Þjóðverja einkenndist af
< stuttum en afar nákvæmum send
ingum.
í síðari hálfleik var leikurinn
heldur jafnari en mjög sterk
framvarðalína Þjóðverja stöðv-
aði nær allar tilraunir Svía. —
Gunnar Gren var hættulegasti
maður Svía, en hans var sérlega
vel gætt af framverðinum þýzka,
sem elti hann um allan völlinn.
—NTB.
móti og fengu að verðlaunum bik
ar, er Evrópuráðið hafði gefið.
í bréfi segja ÍR-ingar að ekki
hafi orðið af fyrirhugaðri keppni
í Karlsruhe og ástæðan er sú,
að lið frá Tékóslóvakiu (úrvals-
lið Prag) og Austur-Þjóðverjar
fengu ekki vegabréfsáritun.
Júgóslavnesku meistaramir
fengu vegabréfsáritun og verða
að öllum líkindum með í móti
í Hassloch — segir í bréfinu. —
Keppnin í Hassloch var ráðgerð
sl. mánudag, en bréf ÍR-inganna
er skrifað áður, og ekki hafa bor-
izt fregnir af mótinu.
Samkðuai
K. f. u. k. — Ud.
Fundur í kvöld kl. 8,30. — Efni:
„Hver á sér fegra föðurland“,
Narfi Hjörleifsson talar. — Gítar-
æfing kl. 7,30. —
Sveitarstjpramir.
K. F. U. M___Ad.
Fundur í kvöld kl. 8,30. — Séra
Garðar Svavarsson talar. — Allir
karlmenn velkomnir.
Hjálpræðislierinn
Almenn samkoma í kvöld kl.
8,30. — Allir velkomnir.
Z I O N
Akn. samkoma í kvöld kl. 8,30.
Allir velkomnir. —
Hcimatrúboð leikmanna.
Reykjavíkurdeild A. A. s
Samkoman er £ kvöld kl. 8,30.
Eggert Laxdal talar. — Stefán
Runólfsson, Litla-Holti.
Fíladelfía
Almenn samkoma kl. 8,30. Allir
velkomnir!
Fimmfugur Árni Sig
urðsson verzlm.
á Akureyri
í dag er 50 ára Árni Sigurðsson
verzlunarmaður á AkureyrL —
Árni er bæjarbúum þar vel kunn-
ur, enda hefur hann staðið fram-
arlega í félagsmálum um fjölda
ára. Árni fluttist til Akureyrar
barn að aldri með foreldrum sín-
um, Guðrúnu Jónasd. og Sig-
urði Guðmundssyni frá Yztu-Vík.
Hann hefur dvalizt þar alla tíð
síðan.
Ungur byrjaði hann verzlunar-
störf og rak um skeið eigin verzl-
un, en hefur jafnan tmnið að
verzlunarmálum fram á þennan
dag. Ámi Sigurðsson var einn
af aðalhvatamönnum að stofn-
un Varðar, félags ungra Sjálf-
stæðismanna á Akureyri fyrir um
30 árum. Var hann formaður
Varðar fyrstu tvö árin og aftur
síðar og var ennfremur oft í
stjóm félagsins. Á aldarfjórð-
ungsafmæli félagsins var hann
gerður að heiðursfélaga þess.
Alla tíð hefur Árni verið
skeleggur baráttumaður Sjálf-
stæðisstefnunnar og unnið fyrir
| Sjálfstæðisflokkinn mörg og
mikilvæg störf.
Árni var lengi formaður Knatt
spyrnufélags Akureyrar og hefur
unnið mikið fyrir íþróttahreyfing
una í bænum, þótt ekki hafi hann
talið sjálfan sig afreksmann á
sviði íþróttaiðkana. Enn £ dag
er hann £ trúnaðarstörfum fyrir
iþróttahreyfinguna.
Fjöldi manns mun hugsa til
Árna Sigurðssonaráþessu merkis
afmæli hans og senda honum hlýj
ar kveðjur og þakkir fyrir vel
unnin störf. —Kunningi.
Hurðarnafnspjöld
Bréfalokur
Skiltagerðin, Skólavörðustlg 8.
RACNAR JÓNSSON
hæstaréttarlögmaður.
Laugaveg; 8. — S£mi 17762.
Lögfræðistörf. — Eignaumsýsla.
Málflutningsskrifstofa
Einar B. GuSmundsson
Guðlangur Þorláksson
Guðmundur Pétursaon
ASalstræti 6, III. hæð.
Simar 1200? — 13202 — 13602.
BEZT AÐ AVGLÝSA
í MORGVmLAÐVSV
ÍR voið í 2. sæli á fyista móti
sínn í Þýzhalondsföiinni
Hjartkær eiginmaður minn og faðir
AXEL WALDEMAR CHRISTENSEN
vélsm., lézt í Landsspitalanum aðfaranótt 19. nóvember.
Steinþóra og Ingeborg Christensen.
Systir okkar
KATRÍN JÓNSDÓTTIR
frá Bolholti andaðist í Landsspítalanum mánud. 18. nóv.
Fyrir hönd okkar systkinanna og annarra vandamanna
Bjarni Jónsson.
JÓN ÞORLÁKSSON
Barónsstig 30, er lézt í Landakotsspítala 11. þ.m. verður
jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 22. þ.m. kl.
3 s.d.
Fyrir mína hönd og barnanna.
Aðalheiður Ásmundsdóttir.
Konan mín og móðir okkar
OLGA GUÐRÚN BENEDIKTSDÓTTIR
andaðist i Landsspítalanum 16. þ.m. Jarðarförin fer fram
föstudaginn 22., þ.m. kl. 2,30 e.h. frá Hallgrímskirkju.
Magnús Guðmundsson, Ómar Gústafsson,
Erna og Guðrún Gústafsdætur,
Kolbrún og Margrét Magnúsdætur
Faðir okkar
KRISTINN JÓNSSON
vagnsismiður, verður jarðsettur frá Fríkirkjunni föstu-
daginn 22. nóvember kl. 1.30.
Fyrir hönd okkar systkinanna.
Ragnar H. B. Kristinsson
Útför
ÁGÚSTS GUÐJÓNSSONAR
sjómanns, Vífilsgötu 20, sem lézt 12. nóv. sl. verður gerð
frá Fossvogskirkju föstudaginn 22. nóvember og hefst
kl. 13.30. Athöfninni verður útvarpað. Þeim, sem vildu
minnast hins látna er bent á minningarspjöld Slysavarn*
félags íslands.
F.h. vandamanna,
Sigríðnr Finnbogadóttir,
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug
við andlát og jarðarför
JÖRUNDÍNU GUÐMUNDSDÓTTUR
Þorsteinn Þorsteinsson.
Innilegar þakkir til allra, sem auðsýndu okkur samúð
við andlát og jarðarför
MAGNÚSAR GÍSLASONAR
Brekku.
Vandamenn.