Morgunblaðið - 24.11.1957, Side 16

16
MORClllSBJ.AÐIÐ
Sunnudagur 24. nóv. 1957
f»orsteinn BJarnason
Hnrðarbaki áttræðar
EINN af h-elztu búhöldum Borg-
arfjarðar, Þorsteinn Bjarnason á
Hurðarbaki, er áttræður á morg-
un. Hann er borinn og barnfædd-
ur að Hurðarbaki í Reykholtsdal
og þar hefur verið heimili hans.
Þar bjó faðir hans og föðurfaðir
Bjarni, faðir Þorsteins, var son
ur Þorsteins Þíðrekssonar. Var
ætt sú úr uppsveitum Borgar-
fjarðar. Móðir Bjarna var Stein-
unn Ásmundsdóttir frá Elínar-
höfða á Akranesi, hin fjölmenna
Elínarhöfðaætt. Sextán voru þau
Hurðarbakssystkinin og þrettán
náðu fullorðinsaldri, allt tápfólk;
kunnastur þeirra var Þórður á
Leirá, afburða dugnaðar- og
framkvæmdamaður. Bjarni á
Hurðarbaki var mesti dugnaðar-
bóndi, jarðræktar- og húsagerð-
armaður. Steinhúsið á Hurðar-
baki er eitt hið allra elzta stein-
hús í Borgarfirði (frá árinu 1891)
Vilborg kona Bjarna og móðir
Þorsteins var Þórðardóttir frá
Litla-kroppi, Oddssonar, ágæt-
iskona.
Þorsteinn ólst upp með foreldr
um sínum við algenga sveita-
vinnu. Faðir hans var mjög
heilsuveill og oft rúmliggjandi
siðari árin; hvarf þá forsögn öll
utanhúss undir Þorstein og þeg-
ar faðir hans andaðist tók hann
við búsforráðum með móður
sinni.
Árið 1904 kvæntist hann Guð-
rúnu Sveinbjarnardóttur frá Sig
mundarstöðum í Hólasveit, Þor-
bjarnarsonar. Móðir hennar var
Soffía Árnadóttir frá Kalmans-
tungu. Guðrún var hin mesta
myndar- og búsýslukona. Þau
áttu fjögur börn er upp komust:
Bjarna bónda á Hurðarbaki,
Sveinbjörn kennara í Reykjavík |
og Soffíu skrifstofumær í Vest-
mannaeyjum, en Vilborg andað-
ist sl. ár. Fyrir 12 árum lét Þor-
steinn af búskap og seldi búið í
hendur Bjarna syni sínum og
tengdadóttur, Sigríði Sigurjóns-
dóttur frá Álafossi. Var Guðrún
þá þrotin að heilsu. Dvöldu þau
hjónin síðan hjá syni og tengda-
dóttur í bezta yfirlæti og um-
hyggju. Guðrún andaðist 13. des.
1955.
Hurðabak var áður talin sæmi
leg jörð, einkum góð hestaganga
en nú er þar mörgu breytt og allt
til batnaðar. Öll hús hefir Þor-
steinn endurreist nema gamla
steinhúsið, en byggt við það. Tún
ið er nú rennislétt og töðufall á
annað þúsund hestar. Hverir eru
þar allmiklir og hefir hveravatn
ið verið leitt í íbúðarhúsið svo og
gróðurhús er Sveinbjörn sonur
Þorsteins hefir gert hjá hverun-
um. Má segja að Hurðarbak sé
nú með beztu og fegurstu býlum
Borgarfjarðar. Tók Bjarni þar
við er Þorsteinn hætti og hefir
gert þar margs konar umbætur.
Hefir Þorsteinn látið sér mjög
umhugað um jörðina og viljað
gera veg hennar sem mestan. Þar
hefir hann dvalið alla ævi og
mun varla hafa verið utan heim-
ilisins lengur en vikutíma í einu.
Þótt Þorsteinn sé heimaalinn,
hefir hann fylgzt vel með í al-
mennum málum, einkum þeim er
horfðu til framfara í landbún-
aðarmálum og kunni þar að
velja hið nytsama. Á Hurðarbaki
var sá gamli og góði siður að þar
var ávallt gnægð heyja og ann-
arra gæða er heimilið þurfti og
hjálpaði þeim er bjargvana voru.
Var þar hin mesta greiðásemi.
Þangað mátti leita ef í raunir
rak. Reyndist þar oft nokkurs
konar forðabúr nágrennisins.
Þorsteinn er maður gestrisinn
og jafnan glaður og reifur. Hófs-
maður um hvern hlut. Hestamað-
ur ágætur og hefur átt margan
góðhestinn. Greiðamaður er hann
og vinsæll, vinfastur og vill vin-
um sínum flest vel gera. Fjár-
málamaður hygginn, og hélt búi
sínu í því horfi að það mátti fyr-
irmynd heita. Þegar hann brá
búi lét hann allt sauðfé og kýr af
höndum, en varla hefir hann
gengið svo nærri hrossaeign
sinni að hann hafi þurft að biðja
um lánshest til næsta bæjar.
Hann er maður ákveðinn og
einarður í skoðunum og enginn
veifiskati er hann í stjórnmál-
um. Við, sem höfum kynnzt hon-
um lengi, áttum það ávallt víst,
þar sem hann var, að hitta
trygglynda vininn og' góða
drenginn er hressti aðra með glað
lyndi sínu og fjöri.
Þessa dagana dvelst hann hér
í Reykjavík hjá Sveinbirni syni
sínum, Skálholtsstíg 2. Við frænd
ur þínir og vinir þökkum þér fyr-
ir allt og allt, árnum þér heilsu
og langrar ævi. Biðjum þess að
blika sú er skyggir á hamingju-
sól þína greiðist frá og ævikvöld
þitt verði sólbjart.
Þorst. Þorsteinsson.
Stefán Þoibe’sson, Blöndnásl
Minningmorð
SUNNUDAGINN 6. október sl.
andaðist Stefán Þorkelsson, tré-
smiður á Blönduósi.
Hann var fæddur 17. 4. 1893
á Hnausum í Þingi. Foreldrar
hans voru þau hjónin, Þorkell
Helgason og Þórunn Þorláksdótt-
ir. Þau hjónin voru dugleg og
vel metin, og minnist ég þeirra
með hlýhug. Bjuggu þau um
skeið á Vöglum í Vatnsdal og víð-
ar. Stefán var í foreldrahúsum
til 11 ára aldurs, en þá fór hann
til vandalausra. Fyrst að Marðar-
núpi í Vatnsdal til þeirra góðu
hjóna Þorbjargar Helgadóttur og
Björns Guðmundssonar, og siðar
að Holti í Svínadal til þeirra
mætu hjóna Bjargar Magnúsdótt-
ur og Guðmundar Þorsteinssonar
og víðar var hann í Húnaþingi til
fullorðinsára.
Árið 1920, 27. 9. giftist Stefán
eftirlifandi konu sinni, Ágústu
Jósefsdóttur, hinni ágætustu
konu, sem hefur reynzt manni
sínum ágætur lífsförunautur og
hjúkrað honum vel í veikindum
hans. Ágústa er dóítir Sigríðar
Frímanndóttur frá Helgavatni og
Jósefs Jóhannssonar, er Húnvetn-
ingar þekktu vel.
Er gifting þeirra hjóna, Stef-
áns og Ágústu, mér, sem þessar
línur rita, vel minnisstæð, því
hún var ein með þeim síðustu,
er faðir minn framkvæmdi í
Steinnesi. Þau hjónin fluttu til
Reykjavíkur og þar dvöldu þau
í 2 ár, en fóru norður aftur og
stofnsettu heimili á Blönduósi.
Stefán var góður og mikill
verkamaður og' stundaði alla
vinnu, sem fyrir hendi var, en
lagði þó mest stund á trésmíðar.
Stefán var greindur maður og
athugull, góður í viðræðum og
sanngjarn. Hann var glaður í við-
móti og gamansamur, er því var
að skipta.
Stefán Þorkelsson var ung-
mennafélagi og starfaði talsvert
á vegum þess félagsskapar. Þá
vann hann nokkuð að verkalýðs-
máiurn.
Stefán varð fyrir þeirri mæðu,
að missa heilsuna fyrir 12—14
árum og gat ekki stundað
vinnu eftir það. Var það mikið
áfall fyrir hann, sem í eðli sínu
var fjölhæfur starfsmaður og
vinnufús, að verða að leggja ár-
ar í bát. Sjúkleika sinn bar Stef-
án sál. með mikilli stillingu og
breki. Aldrei heyrðist æðruorð
frá hans munni. Þarf mikið sálar-
þrek hjá hinum sjúka
og trúartraust, til þess að geta
borið meira en tug ára þungan og
erfiðan sjúkdóm og mega aldrei
leggja hjálparhönd að nauðsyn-
legu og hugðnæmu starfi. Það er
guðsgjöf að eiga mikla sálarró
og andlegt þrek, er veikindi ber
að garði.
Þessi fáu og fátæklegu orð min
verða ekki lengri. En þau eru
hugsuð og ætluð til að vera þakk-
lætisvottur til hins látna sam-
verkamanns míns,— lítil minn-
ing — nú, er hann horfinn héðan
af þessu jarðríki til æðri heima.
Þá vildi ég senda þér frænka
mín huggunarorð í þinni sorg,
sem ég geri í anda.
Blessuð sé minning hans.
Ólafur Bjarnason.
t
LESBOK BARNAh rA
T ESBÓK barnanna
9
Kæra Lesbók.
Mig langar til að segja
þér frá ferðalagi mínu í
sumar.
Ég fór austur undir
Eyjafjöll, til þess að
skoða fallegu fossana,
sem þar eru.
Fyrst fór ég að Selja-
landsfossi. Þar gekk ég á
bak við fossinn og mikið
var skrítið að sjá, þegar
fossinn féll niður. Það
var hægt að sjá í gegnum
hann.
Síðan fór ég austur að
Skógafossi, þar gekk ég
upp i fjallshlíðina, og
horfði þaðan á, hvernig
fossinn steyptist niður.
Mér fannst þetta afar
skemmtileg ferð og aldrei
gleymi ég þessum fossum.
Sigríður Friðriksdóttir,
10 ára, Reykjavík.
Skritlusamkeppnin
17. Kona nokkur kom
í heimsókn til vinkonu
sinnar, og hafði litla dótt-
ur sína með sér. Henni
var gefin mjólk í bolla,
sem var alveg eins og
bollinn, sem kötturinn
fékk alltaf að lepja úr
heima hjá henni. — Þeg-
ar þær áttu að fara að
drekka, hvíslaði litla stúlk
an að mömmu sinni: „Má
ég fara heim og sækja
kisu til að drekka úr katt-
arboilanum!“
Áslaug, Reykjavík.
18. Pétur var að skrifa
jólagjafalista. Efst hafði
hann skrifað „járnbraut-
arlest".
„Heyrðu nú, Pétur",
sagði mamma hans, „þú
átt þó bæði stóra og fal-
lega járnbrautarlest".
„Já, en ég vil ekki stóra
og fallega lest“, svaraði
Pétur, „ég vil pínulitla
lest, sem pabbi nennir
ekki að leika sér að“.
19. „Jæja, Baldvin,
hvernig var frammistaða
þín í prófinu?"
„Hún var svo góð, að
ég fékk áskorun um að
endutaka það“.
20. Kjúklingurinn: Mig
langar svo til að eignast
bróður.
Hænan: Ertu frá þér,
núna þegar eggið kostar
þrjár krónur.
H. K. G., Reykjavík.
21. — Hundurinn minn
er svo vitur, að ef ég
gleymi að gefa honum
hleypur hann út og sæk-
ir blóm, sem hann legg-
ur við fætur mér.
— Hvernig sýnir það
vit hans?
— Blómið, sem hann
kemur mj?ð, heitir: Gleym
mér ei
22. Nonna litla hafði
verið komið fyrir hjá
frænku sinni, af þvi að
von var á nýjum meðlim
í fjölskylduna. Frænka
hans spurði hann, hvort
mamma hans lægi á sæng.
— Nei, hún hefur hana
ofan á sér“, svaraði Nonni
með þjósti.
23. Anna litla og Ólöf
leika sér og þykjast vera
giftar konur.
A: Eigið þér nokkur
börn?
Ó: Jú, ég eignaðist fimm
fyrsta árið. — Eigið þér
sjálfar börn?
A: Já, ég á þrjú.
Ó: Hafið þér þau á
brjósti?
A: Maðurinn minn held
ur, að það sé óhollt, svo
hasn lætur mig bara hafa
eitt á brjósti, en hefur
sjálfur hin tvö.
24. María litla: Því er
verið að stoppa upp páfa-
gaukinn okkar, amma
mín?
Amma: Af því að okkur
þótti öllum svo vænt um
hann, meðan hann- lifði.
María: Þá verður þú
líka stoppuð upp, þegar
þú deyrð, amma!
B. G., Reykjavík.
25. Siggi sat á steini úti
í hríðarveðri. Maður gekk
fram hjá og spurði eftir
Frjálsar stundir
GESTAÞRAUT
Teiknaðu fjórar svona
myndir á blað og klipptu
þær síðan út Reyndu svo
að leggja þær þannig sam-
an að þær myndi kross.
Það var svo hvasst, að aumingja litlu kettlingarnir
mísstai af sér vettlingana, þegar þeir ætluðu að fara
að þurrka sér um nefið. Vettlingarnir liggja allir
neðst á myndinni. Getur þú nú sýnt litlu kisunum,
hvaða leið þær eiga að fara til að finna þá?
hverjum hann væri að
bíða. „Eftir hlákunni",
sagði hann, „því ég hefi
týnt fimmeyringi í snjó-
inn“.
26. Rúna litla kom úr
boði og sagði við mömmu
sína: „Það datt lítil stúlka
ofan af stólnum sínum og
allir fóru að hlægja, nema
ég“.
„Það var fallega gert
aí þér, góða mín“, sagði
mamma hennar.
Já, það var lika ég, sem
datt", sagði Rúna.
— ★ —
Kæra Lesbók.
Ég ætla að segja þér frá
henni Kisu minni. Hún
heitir Branda. Hún fer oft
út í mýri að veiða fugla.
Ég hef oft sagt henni, að
hún megi ekki gera þetta,
en hún gerir það samt.
Einu sinni kom hún
með lítinn fugl í munnin-
um. Ég tók hann af henni
og athugaði, hvort litli
fuglinn væri særður. Sem
betur fór var ekkert áð
honum. Ég sleppti honum
þá og horfði á eftir hon-
um, þegar hann flaug
langt út i geiminn.
Lára Erlingsdóttir,
10 ára, Reykjavík.
CSl
Frímerkjaþáttur
Sérstakar safnanir
Eftir því sem lengra er
haldið í frímerkjasöfnun-
inni og fagþekkingin verð
ur meiri, leggja menn
stund á ýmsar sérstakar
safnanir. Aðeins nokkrar
skulu nefndar.
Yfirprentuð frímerki I
sérstöku tilefni (sbr. ísl.
merkin með yfirprentun-
inni „Hópflug ítala").
Merki með yfirprent-
uðu nýju verðgildi. Um-
slög með stimpluðum frí-
merkjum. Ýmsir póst-
stimplar. Bréf eða bréf-
spjöld með merkjum
stimpluðum á útgáfudegi.
Þjónustufrímerki.
Misprentuð frímerki,
frímerki með prentvill-
um, eða einhverjum göll-
um, sem af misgáningi
hafa komist í umferð. —
Stundum hafa aðeíns örfá
eintök af þannig merkj-
um komist í umferð og
geta því verið mjög verð-
mæt.
Slíkar safnanir geta