Morgunblaðið - 25.02.1958, Blaðsíða 3

Þriðjuda^ur 25. febr. 1958
MORCVNTtTAÐIÐ
3
Líkan af liinu mikla stórhýsi búnaðarsamtakanna við Hagaturg
Frá Búnaðarþingi:
Mikið fé fil byggingar
stórhýsis bændasamfakánna
Folkefeafref í Kaupmannahöfn
heimsækir Þjóðleikhúsið í júní
A BÚNAÐARÞINGI í gær flutti
Sæm. Friðriksson skýrslu um það
hvernig miðaði byggingu hins
mikla stórhýsis, sem Búnaðarfé-
lag íslands og Stéttarsamband
bænda standa sameiginlega að.
Eins og kunnugt er, er fyrir
nokkru hafin bygging þessa húss.
Enn er byggingin svo skaþimt á
veg komin að ógerlegt er að segja
fyrir hvenær hægt verður að
fara að hafa not af henni en
undirbúningsstarf er mikið við
jafnviðamikla framkvæmd og hér
er um að ræða.
Eitt höfuðvandamálið er fjár-
skortur og drap Sæmundur nokk-
uð á ráð til úrbóta í því efni.
Handbært fé til byggingarinnar
niun nú nema um 2!4 milljón kr
Til fróðleiks má geta þess að lík-
anið eitt sem gert hefir verið af
byggingunni kostaði um 16 þús
kr. eða svipað og íbúðarhús í
sveit fyrir 20 árum. Ógerlegt mun
með öllu að segja fyrir um hve
mikið þessi mikla bygging muni
kosta er henni lýkur.
Steingrímur Steinþórsson ræddi
einnig nokkuð um bygginguna og
varð tíðræddast um fjármálahlið-
ina. Hvað hann samkomulag og
samvinnu um þetta mál hafa
verið hið bezta fram til þessa.
Skotlandsvina-
félasj stofnað
SKOTAR hér á landi, sem flestir
eru búsettir í Reykjavík, komu
saman á fund fyrir helgina og
aKváðu að beita sér fyrir stofn
un skozk-íslenzlcs félags, er hafa
skal á dagskrá hvers konar mál
sem orðið geta til aukinna sam-
skipta milli Skota og íslendinga
og skulu aðild að því félagi eiga
Skotlandsvinir meðal íslendinga.
Var ákveðið að félagið skuli
heita „Caledonia Club“, en slík
félög Skota um heim allan bera
sem félagsheiti þetta forna nafn
Skotlands. Var sr. Robert Jack
kosinn forseti þess, en formaður
James Ritchie og ritari frú Mabel
Guðmundsson. Formlegur stofn-
fundur mun bráðum verða hald-
inn hér í bænm.
Heimildir um fsland
á styr jaidará r u n um
EFTIRFARANDI þingsályktunar
tillögu frá Benedikt Gröndal hef-
ur verið útbýtt á Alþingi:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að skipuleggja þegar
vandlega söfnun hvers konar
heimilda, er kunna að vera
geymdar í Bandaríkjunum, Bret-
landi, Þýzkalandi eða öðrum
löndum og varða sögu íslands í
heimsstyrjöldinni 1938—1945“.
Næsti fundur Búnaðarþings
hefst kl. 9.30 í dag og mun Ólafur
E. Stefánsson þá flytja erindi um
framhaldsmenntun í búnaðar-
fræðum.
Pétur Kristbergsson, ritari.
Ragnar Sigurðsson, gjaldkeri.
Bjarni Rögnvaldsson, vara-
gjaldkeri.
Gunnar Guðmundss vararitari.
Helgi S. Guðmundsson, fjár-
málaritari.
Varastjórn: Sigvaldi Andrés-
son, Helgi Kr. Guðmundsson
Hallgrímur Pétursson.
Endurskoðendur: Sigurður T
Sigurðsson, Sigmundur Björns-
son, varam. Jón Einarsson.
Trúnaðarmannaráð: Sigurður
T. Sigurðsson, eldri, Sigurður T
Sigurðsson, yngri, Sigmundur
Björnsson, Sumarliði Guðmunds-
son.
Varamenn: Jón Einarsson, Þor-
lákur Guðlaugsson, Einar Magn-
ússon, Skúla Kirstjánsson.
Stjórn Styrktarsjóðs: Þórður
Þórðarson, Bjarni Erlendsson.
BERLINGATÍÐINDI skýra frá
því á sunnudaginn, eftir samtali
við forstjóra „Folketeatret“ í
Kaupmannahöfn, Thorvald Lar-
sen, að í sambandi við 100 ára
starfsafmæli leikhússins, verði
farin leikför til höfuðborga Norð-
Bjarglaun
til skipshafna
EGGERT Þorsteinsson hefur flutt
frumv. á Alþingi um breytingu
á 233. gr. siglingalaganna. Miðar
frv. að því, að 40% af bjarglaún-
um vegna björgunarstarfs vél-
skips skuli renna til skipshafn-
arinnar. Síðan skal þessum hluta
skipt milli skipshafnarinnar (að
skipstj. meðtöldum) í réttu hlut
falli við tekjur manna á skip-
inu næsta mánuð á undan. Nú
fær skipshöfnin þriðjung bjarg-
launa og skipstjóri helming þess
þriðjungs auk hluta síns af af-
gangi.
Til vara: Kristján Guðmunds-
son, Benedikt Guðnason, Bene-
dikt Ingólfsson, Einar Magnús-
son, Jón Jóhannsson.
Laganefnd: Karl Elíasson,
Björn Sveinbjörnsson, Jón Ein-
arsson. Varam.: Benedikt Guðna-
son.
Fræðslunefnd: Sigvaldi Andrés
son, Sigurður T. Sigurðsson,
Markús Þorgeirsson. Varam.:
Bjarni Jónsson.
Á aðalfundinum var flutt
skýrsla stjórnarinnar, lesnir upp
reikningar félagsins og ákveðið
árstillag kr. 200,00. Þá var sam-
þykkt tillaga um að skora á
bæjarstjórn Hafnarfjarðar að láta
Hlíf í té lóð undir félagsheim-
ili, svo og tillaga um að skora á
Útgerðarráð Bæjarútgerðarinnar
að láta byggja 4 vélbáta 50—75
smálesta á næstu fjórum árum.
urlandanna. Muni leikarar frá
leikhúsinu þá sýna gestaleik í
þjóðleikhúsunum.
Leikrit það sem sýnt verðuv
heitir „30 ára frestur“ og er eft-
ir Soya. Leikrit þetta var frum-
sýnt í Kaupmannahöfn 1944. —
Með aðalhlutverkið fer einri
kunnasti leikari Dana, Ebbs
Rode, en á móti honum leikur
Birgitte Federspiel. önnur hlut-
verk hafa ekki verið ákveðin, en
leikstjóri verður Björn Watt
Boolsen.
Leikförin stendur yfir frá því
í maílok þar til í júníbyrjun, en
þetta leikrit verður tekið til sýn-
inga í „Folketeátret“ næsta
haust.
Leikför þessi var ákveðin á
fundi í Stokkhólmi fyrir nokkru,
þar sem leikhússtjórar á Norður-
löndum komu saman. Er um að
ræða endurgjald fyrir heimsókn-
ir þjóðleikhúsanna til Folke-
teatret er það minntist aldaraf
mælis síns á fyrra ári.
Leikflokkurinn ferðast í SAS-
flugvél, og verður fyrst flogið
til Helsingfors þar sem leikritið
verður frumsýnt á annan í hvíta-
sunnu, síðan til Stokkhólms og svo
til Osló. Hingað til Reykjavíkur
er leikflokkurinn væntanlegur
1. júní og sýningar verða í Þjóð-
leikhúsinu 2. og 3. júní.
Sýningin hefst með því að leik-
konan Ingeborg Skov les kvæði
Hans Hartvig Seedorffs, „Svan-
erne fra Norden" (Norrænu
svanirnir). '
Leikritið „30 ára frestur“ (30
Srs henstand) fékk mjög góða
dóma á sínum tíma í Kaupmanna-
hafnarblöðum. Atburðarásin í
leikritinu er rakin aftur á bak
Það hefst nú á vorum dögum, en
því lýkur árið 1928 er Michael
Borch, en með hlutverk hans fer
Ebbe Rode, fær 30 ára frest á að
taka út hegningu fyrir afbrot sín
í æsku.
Sr. Robert Jack
f fyrirlesfraferð
Bandaríkin
SÉRA Robert Jack að Tjörn á
Vatnsnesi, er nú á förum vest-
ur um haf í boði Bandaríkja-
stjórnar. Fer sr. Robert þangað
í fyrirlestraför, en efni fyrirlestr
anna er um ísland og íslendinga.
Mun hann ferðast stranda á milli
og flytja fyrirlestra á 35 stöðum.í
kirkjum, samkomuhUsum, íþrótta
og æskulýðsfélaga og í nokkrum
skólum mun hann einnig flytja
fyrirlestra. Séra Robert mun
dveljast vestra um 3 mánuði.
Þessi mynd er af einu málverka Eiríks Smith, á sýningu sem stendur yfir um þessar mundir í
sýningarsalnum við Hverfisgötu. Nokkrar myndir á sýningunni hafa seizt.
Stjórn Hlífar í Hafnar-
firði sjálfkjörin
Hermann Guðmundsson áfram for-
maður félagsins
VERKAMANNAFÉLAGIÐ HLÍF í Hafnarfirði, hélt aðalfund sinn
sl sunnud. (23. febr.) — Á fundinum var Iýst kjöri stjórnar og
annarra trúnaðarmanna Hlífar. Hafði komið fram einn listi sem var
frá uppstillingarnefnd og trúnaðarráði félagsins, og voru því þeir
menn er á þeim lista voru sjálfkjörnir. Samkvæmt því skipa þessir
inenn nú stjórn Verkamannafél. Hlífar:
Hermann Guðmundsson, form. Lárus Guðmundsson, Sigmundur
Sigurður Guðmundsson vara- Björnsson, Sigurbjartur Loftsson.
formaður.
STHKSTEIMR
Greiðar götur
Morgunblaðið skýrði frá þvi
hér á dögunum að Reginn hf.,sem
er dótturfyrirtæki SÍS og þátt-
takandi í Íslenzkum aðalverk-
tökum, liefði haft forgöngu um að
koma á einum mestu braskvið-
skiptum, sem um getur á íslandi.
Var þar um að ræð'a heimild til
að verzla með vömtegundir frá
varnarliðinu, sem skiptu hundr-
uðum að tölu og nema milijóna-
tuga-verðmætum. Eins og sýnt
var fram á í grein Morgunblaðs-
ins liggja mjög beinar götur milli
Regins hf. og varnarmáladeildar
og öruggt má telja, að engin
heimild hefði fengizt frá ráðu-
neytinu, hefðu þær götur ekki
verið svo greiðar sem raun ber
vitni um.
Staðfesting utanríkis-
ráðuneytisins
Utanríkisráðuneytið gaf út
fréttatilkynningu á laugardag,
þar sem staðfest var í öllum meg-
inatriðum, það sem Morgunblaðiö
hafð'i sagt. Ráðuneytið upplýsti,
aö veitt hefði verið leyfi til að
verzla með það sem nefnt var
vöruafgangar og þá fyrst og
fremst átt við afganga af bygg-
ingarvörum, en að leyfishafinn
hefð'i misnotað leyfi sitt og væri
málið í athugun.
Re«?inn hf. ber ábvrgðina
fslenzkir aðalverktakar eru
þannig samansettir að Samein-
aðir verktakar eru þátttakendur
að hálfu, en ríki og Reginn hf.,
sem er dótturfyrirtæki SÍS, eru
þátttakendur að !4 hvor. Varð-
andi þetta nýja Keflavíkurbrask,
liggur það ljóst fyrir, að Reginn
hf. hafði í fyrsta lagi alla for-
göngu og framkvæmdir í sam-
bandi við að fá það „leyfi“, sein
um er að ræða. Það var það fyrir-
tæki, sem misnotaði þetta „leyfi“
eftir því sem ráðuneytið heldur
fram og það var þetta fyrirtæki,
sem átti að hafa alla framkvæmd
á sölu varanna, enda átti hún að
fara fram frá bækistöð þess í
Silfurtúni.
Allur almenningur sér svipinn
á því braski, sem hér er í upp-
siglingu. Það er svipaðs eðlis og
olíumálið gamla og Hamrafells-
okrið, en allt er þetta í nánum
tengslum við Sainband íslenzkra
samvinnufélaga. Alltaf rekur
hvert nýtt lineykslismálið annað
úr þeirri átt og öll standa þau í
sambandi við nýstárleg fjárafla-
plön og græðgi í peninga. Það,
sem gerðist í sambandi við brask-
ið með varnarliðsvörurnar,er ekk
ert annað en angi út úr sjálfu
Sambandi íslenzkra samvinnufé-
laga, sem er stærsta og raunar
einasta auðfélag á landinu og
rekið er af „harðsoðnum“ fjár-
aflamönnum.
Það er alþekkt staðreynd, að
Rcginn hf„ sem mun vera skrá-
sett í Kollafirði, var beinlínis
stofnað til þess af Sambandi ísl
samvinnufélaga, að ná í ágóða af
viðskiptum við varnarliðið. Sam-
einaðir verktakar voru samtök
iðnaðarmanna um framkvæmdir
fyrir varnarliðið, en það var ljóst
að þar var um svo miklar verk-
legar framkvæmdir að ræða, að
hver aöili var of smár til að
standa undir þeim og var þvi
ekki um annað að ræða en mynda
stór samtök. Þegar Framsókn tók
við forustu utanríkismálanna
voru þessi samtök raunverulega
lögð niður í því formi sem þau
voru, en Regin hf. og ríkinu
skot:ð þar inn.