Morgunblaðið - 25.02.1958, Blaðsíða 8

8
MORCrnvTir 4fílÐ
í>riðjudagur 25. febr. 1958
Enginn getur byr jab
á því oð dansa á
tánum
nefnt — og 1949 giftum við okk-
ur.
Þetta sama ár fórum við í
fyrsta sinn í sýningarferð með
danskan ballettfiokk, fyrst til
Ítalíu og síðan til Englands, en
við hjónin dvöldumst aftur í
París á árunum 1950—51.
Harlekin og Columbina f Svip
brigðaleikhúsinu í Tívolí
Ekki nægir að vinna eingögu með
fótunum — það þarf að beita
hugsuninni
í fyrstunni var nauðsynlegt að
taka í balletskóla Þjóðleikhúss-
ins fjölda barna, til að geta valið
úr, segir Bidsted. En næsta haust
verður því þannig hagað, að að-
eins verða teknir nemendur, sem
hafa verið hér áður. Að vísu er
það svo, að við höfum haft of
fáa drengi — nú eru í skólanum
10 drengir — svo að séu þeir efni-
legir, verða þeir teknir í skólann,
þó að þeir hafi ekki verið hér áð-
ur. Heppilegast er, að drengir
byrji ekki seinna en 8—9 ára og
stúlkur 10—11 ára. Og ekki er
hægt að taka þau svo ung, að þau
kunni ekki skil á, hvað er hægri
og vínstri. Bezt er, að þau hafi
náð nokkrum andlegum þroska,
því að ekki nægir að vinna með
fótunum einum saman — það
þarf líka að beita hugsuninni.
Mörg barnanna, sem eru í ballet-
skólanum, eru mjög efnileg, sýna
mikinn áhuga og vinna afbrags-
vel.
Balletsýning þarf mikinn
undirbúning
Balletsýningu er ekki hægt að
koma á íót nema með mjög löng-
um undirbúningi. Hér hafa verið
nokkrar sérstakar balletsýning-
ar auk balietatriða í leikritum.
Nú er ein siík sýning í undirbún-
ingi, er tafir hafa orðið á vegna
inflúenzunnar í vetur. Ef til viil
verður hún tilbúin í marzlok, ef
allt fer eftir áætlun. Þar verður
m.a. ballet, sem ég samdi við „Eg
bið að heilsa" fyrsta árið, sem ég
var hér. Einnig verður ballet við
tónlist eftir Tsjaikovsky, svo og
Brúðuverzlunin.
★
Þau hjónin munu því hafa nóg
að starfa á næstunni. Tómstund-
irnar verða vafalaust. ekki marg-
ar, og hætt er við, að þeim sé öll-
um eytt í að spjalla um viðfangs-
efnin, sem eru fram undan — og
sinna litlu dótturinni, sem þau
eignuðst í maí sl. vor. Hún heitir
Lóa Lisa. Mánuði eftir að Lóa
litla fæddist, stóð Lisa Kære-
gaard aftur í balletbúningi á leik
sviðinu í Tivoli. Lóunafnið var
dótturinni gefið til heiðurs ís-
landi. Ekki er ólíklegt, að hún
verði einhvern tíma lipurtá á
sviði balletsins.
Kafbáfur til
landhelgisgœzlu
segir Erik Bidsted,
\ 5V* árs
ÉG smeygi mér inn um bakdyr
Þjóðleikhússins í þeim erinda-
gjörðum að hitta að máli Erik
Bidsted, balletmeistara. Mér er
vísað til búningsherbergja hans,
og hitti þar fyrir grannvaxinn,
Stæltan mann, ofurlítið hæru-
skotinn. — Það mun vera
áhyggjusamt og erfitt starf
að vera balletmenstari, ballet-
höfundur og sólódansari við
Tívoli í Kaupmannahöfn. Og
ég sný mér beint að erindinu:
„Nú munu vera um 25 ár, siðan
þér fyrst dönsuðuð í Tívolí í
Kaupmannahöfn? “
Afmælin eru mörg
— Já, afmælið var raunveru-
lega í fyrrasumar, en hverju
skiptir það. Balletdansarar eiga
mörg afmæli á listferli sinum. . .
Á borði í búningsherberginu
er fjöldi tímarita, öll um ballet,
svo að ekki virðist ástæða til að
ætla annað en balletflokkur Þjóð
leikhússins njóti kennslu ballet-
meistara, sem fylgist mjög vel
með í sinni grein. Á hillu undir
borðinu iiggja nokkur pör af
balletskóm — silkiskóm og skó-
tærnar eru stoppaðar til að
styrkja efnið.
sem hóf balletnám
að aldri
vildi ekki, að ég helgaði mig ball
etinum eingöngu, og varð það til
þess, að ég lauk undirbúnings-
prófi við Kaupmannahafnarhá-
skóla rúmlega 15 ára að aldri,
segir Bidsted. Samsumars — 1932
— dansaði ég í fyrsta sinn í Tívolí.
en hafði reyndar þá þegar dans-
a£ í nærri öllum leikhúsum í
Kaupmannahöfn.
★
Átján ára að aldri fór ég til
Parísar og stundaði þar nám í
þrjá vetur hjá Madame Egorova
og Madame Prebuichenska. Báð-
ar eru þær rússneskar og mjög
eftirsóttar sem balletkennarar. Á
stríðsárunum var ég í Svíþjóð og
starfaði í Stokkhólmi og Gauta-
borg. En 1944 er ég aftur í Kaup-
mannahöfn og stjórnaði m.a.
balletflokki á National'Scala. Þá
réð ég í balletflokkinn unga
stúlku, Lisu Kæregaard að nafni.
Við þekktumst reyndar frá fornu
fari, því að við höfðum verið i
sömu ballettsýningu í Tívolí árið
áður. Við dvöldumst bæði í París
á árunum 1946—48 og námum hjá
sömu kennurum og ég hefi áður
Síðan voru þau hjónin um skeið
um kyrrt í Kaupmannahöfn, og
auk starfa sinna við Tívolí stjórn
aði Bidsted einnig balletflokki
við Det Ny Scala við Nörregade,
þar sem sýndar eru óperettur,
bæði sígildar óperettur og jafn-
framt nýtizku bandarískar ópe-
ettur. Þau Erik Bidsted og Lisa
Kæregaard eru ekki aðeins
helztu frömuðir balletsins í
Tívolí. Gestirnir, sem flykkjast í
Tívolí á sumarkvöldum, minnast
þeirra einnig sem Harlekins og
Columbínu í Svipbrigðaleikhús-
inu í Tívolí. Svipbrigðaleikhúsið
í Tívolí mun vera einstakt í sinni
röð, og Bidstedhjónin túlka þar
eftirminnilega gömlu ítölsku svip
brigðaleikina.
Brautryðjendastarf við
Þjóðleikhúsið
En á veturna eru þau hjónin
hér á íslandi og starfa við Þjóð-
leikhúsið. Þau hafa nú dvalizt
hér 5 vetur. Enginn balletflokkur
var við Þjóðleikhúsið, er þau
komu hingað. Brauðryðjenda-
starfið hefir verið erfitt. Marga
daga er 12 klukkustunda erfiður
vinnudagur að baki, og árangur-
inn er nú balletflokkur með rúm-
lega 40 dönsurum og balletskóli,
þar sem 250 nemendur stunda
balletnám. <
PÉTUR Ottesen flytur svohljóð-
andi tillögu til þingsályktunar:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að athuga í samráði
við forstöðumann landheigis-
gæzlunnar, hvort hagkvæmt mun
að nota kafbát til landhelgis-
gæzlu hér við land. Ef athugun
þessi leiðir í ljós, að notkun kaf-
báts muni heppileg leið til efling-
ar landhelgisgæzlunni, er ríkis-
stjórninni heimilt að festa kaup
á kafbát í þ'essu skyni og verja til
Ræða málamiðlun
LONDON, 22. febr. — Murphy,
aðstoðarutanríkisráðherra Banda
ríkjanna, kom til London í dag.
Hann mun ræða við brezka ráða-
menn um væntanlegar tilraunir
til þess að miðla málum með
Túnis og Frökkum. Síðan heldur
hann til Parísar og Túnis.
Talið er, að aðallega verði rætt
um
Að Frakkar bæti Túnismönn*
um mannskaðann í árásinni á
dögunum.
Kröfur Túnis um lokun nokk-
urra franskra sendiráðsskrifstofa
í Túnis.
Deilur Frakka og Túnismanna
um stöðu franska hersins í Túnis.
★
Ung, aðlaðandi kona vindur sér
inn úr dyrunum. Þetta er frú
Bidsted, sem í listgrein sinni heit-
ir Lisa Kæregaard, sólódansari í
Tívolí, og balietkennari við Þjóð-
leikhúsið. Vafalítið á hún mikinn
þátt í velgengni manns síns í
starfinu.
Sömu sporin og sömu hreyfing-
arnar ár eftir ár
Enginn getur byrjað á því að
dansa á tánum, segir Erik Bid-
sted. Balletdansarar, sem ætla
sér að komast langt í list sinni,
verða að leggja mikið á sig —
mjög mikið. Ár eftir ár verða þeir
að æfa sömu sporin og sömu
hreyfingarnar, styrkja vöðva og
hné, áður en hægt er að dansa á
blátánum. Og þá er enn framund-
an marga ára vinna, áður en tjald
ið lyftist og balletdansarinn eða
dansmærin kemur fram á sviöið
sem sólódansari.
Á
Erik Bidsteu hóf balletnám
5Vz ars að aldri i banetskoia
Jonnu Beitzel í Kaupmannahöfn.
Því námi hélt hann óslitið áfram
öll sín æskuár og lærði m.a. hjá
Svend Aage Larsen. Faðir mxnn
Nemendur úr balletskólanum athuga nótnablöð ásamt kennurum sínum. — „Það næsir ekki að
vinna með fótunum einum saman, það þarf einnig að beita liugsuninni ...
þess fé úr Landhelgissjóði fs»
lands.
í greinargerð segir Pétur Otte-
sen m. a.:
Jslendingum er að vonum mikil
þörf á því, að kostað sé kapps
um það að verja landhelgina. Og
enn vex það
mikilsverða
verkefni við þá
útfærslu land-
helginnar, sem
nú er á næstu
grösum.
Skipakostur
sá, sem vér nú
höfum yfir að
ráða til þessa
er, þegar frá er
dregið stærsta
skip flotans,
Þór, mjög úrelt
ur og kemur að
iitlu haldi. Æg
ir, næststærsta
skip flotans,
hefur hvergi
nærri nægan ganghraða. Auk
þess hefur hann nú um skeið ver-
ið notaður langtímum saman á
ári hverju til þess að gegna öðru
mikilsverðu starfi, fiskirannsókn-
um.
Hin fjögur minni landhelgis-
gæzluskipin eru öll úrelt. Þau
hafa hins vegar, einkum á vetrar
vertíðinni, öðru mikilsverðu hlut
verki að gegna, að veita fiski-
bátaflotanum aðstoð, þegar gang
vél bilar og draga þarf báta til
hafnar. Einnig gæti þurft á að-
stoð þessara báta að halda, er
farið* yrði að skipta veiðisvæð-
um eftir því, hver veiðarfar-ri
væru notuð þar hverju sinni.
Skipakost landhelgisgæzlunnar
er því. eins og nú er komið, óhjá-
kvæmilegt að endurnýja. Skyldi
það mál athugað af gaumgæfni,
hvernig þetta verði liagkvæmast
gert. «
Tillögur til úrbóta
Á þinginu 1955 var samþykkt
tillaga, sem þáverandi dómsmála
ráðherra, Bjarni Benediktason,
flutti til að heimila ríkisstjórn-
inni að hefja undirbúning að
smíði varðskips. Úr framkvæmd
í því hefur ekki orðið.
Eins og fyrr segir, er þess brýn
og aðkallandi þörf, að eíldur sé
skipakostur landhelgisgæzlunnar.
Með flutningi þessarar þingsálykt
unartillögu er að því stefnt að
ýta undir, að það verði'gert. Eg
hef aflað mér nokkurra upplýs-
inga þessu viðvikjandi, sem
benda til þess, að kafbátur af
hæfilegri stærð mundi henta hér
vel til þess að gegna þessu hiut-
verki og að kaupverð sliks skips
og útgerðarkostnaður þyrfti ckki
að vaxa oss í augum.
Pétur Ottesen