Morgunblaðið - 24.05.1958, Qupperneq 1

24 síður og Lesbók
•►5. irgangur
116. tbl. — Laugardagur 24. maí 1958
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Vinstri stjórnin gengin aftur;
Otti við kosningar rak
uppgjafarliðið saman
Stjórnin er orðin að algeru viðundri
innanlands og ufan
Engin tilkynning gefin út í gærkvöldi
um hvad stjórnarflokkarnir sömdu
i landhelgismálinu
ALLA síðustu viku hefur líf vinstri stjórnarinnar hangið á
bláþræði vegna ágreinings flokka hennar. Hefur verið látið
í veðri vaka að það væri fyrst og fremst landhelgismálið, sem
deilurnar stæðu um. En bak við tjöldin hafa það ekki síð-
ur verið efnahagsmálin og „bjargráðafrumvarp“ stjórnar-
innar, sem átökunum hafa valdið. En kommúnistar hafa
samt ætíð haft landhelgismálið að yfirvarpi út á við.
í gær tókst svo samkomulag milli stjórnarflokkanna eft-
ir miklar hrellingar og taugastríð um það, hvernig haga
skuli framkvæmdum í landhelgismálinu. Munu bæði komm-
Únistar og Alþýðuflokksmenn hafa talið sig vinna „stór-
sigur“ með þeirri niðurstöðu. í gærkvöldi hafði Sjálfstæð-
isflokknum ekkert verið tilkynnt um efni þessa „samkomu
lags“ Hefur hann þó haft samvinnu við ríkisstjórnina und-
anfarnar vikur um undirhúning aðgerða í málinu.
Þegar stjórnin gekk aftur
Alþýðublaðið skýrði frá því í
gær, að ekkert samkomulag hefði
náðst í fyrradag milli stjórnar-
flokkanna í deilunni um land-
helgina. Komst blaðið þannig að
orði að „sennilegt væri að ríkis-
stjórnin myndi biðjast lausnar að
loknum fundi, sem hefst kl. 3 í
dag“. Aðalágreiningsefnið væri,
„hvenær reglugerðin um stækk-
un landhelginnar skuli gefin út“,
sagði Alþýðublaðið.
Tíminn gat þess einnig í stórri
frétt, að „ágreiningurinn um land
helgismálið gæti leitc til stjórnar-
slita“.
Ríkisstjórnin kom saman á
fund fyrir hádegi og einnig eft-
ir hádegi. Um hádegisbil þóttu
horfur litlar eða engar á því að
stjórnin myndi loða saman.
Um kl. 3 komst hins vegar
á kreik orðrómur um að nýtt
líf væri að færast í hana. AI-
þýðuflokkurinn væri að bogna
og kommúnistar myndu hafa
slakað eitthvað á þeirri kröfu
sinni að reglugerðin um út-
færslu iandheiginnar yrði gef-
in út tafarlaust. Þó mun Lúð-
vík Jósefsson um skeið í gær
hafa haft i hyggju að kalla
saman blaðamannafund og til-
kynna að hann væri búinn að
undirrita hina nýju friðunar-
reglugerö í trássi við nokkurn
hluta ríkisstjórnarinnar!! Af
því varð þó ekki og upp úr kl.
5 síðdegis spmrðist sú frétt að
ríkis£jtjórnin væri gengin aft-
ur. Ilún hefði í bili hætt við
að vera fallin!
Engin tilkynning gefin út
Engin tilkynning var þó gef-
in út um það að ríkisstjórn-
in væri iifandi. Ekkert var held-
ur tilkynnt um það í gærkvöldi,
hvert væri efni „samkomulags"
stjórnarflokkanna um landhelgis-
málið. Stjórnarandstöðunni var
ekki einu sinni tilkynnt neitt um
það af hálfu ríkisstjórnarinnar.
Það virðist því vera ætlun stjórn
arflokkanna a. m. k. fyrst í stað,
að leyna þjóðina niðurstöðunni
af viku rifrildi innan ríkisstjórn-
arinnar og blóðugum skömmum
af hálfu blaðs sjávarútvegsmála-
róðherra.
Er hér um að ræða hneyksl-
anlegt og furðulegt athæfi af
hálfu ríkisstjórnarinnar. öll
þjóðin hefur horft upp á hið
niðurlægjandi háttalag stjórni
arinnar með örlagaríkasta ut-
anríkismál hennar í heila viku.
Þegar stjórnarflokkarnir hafa
loksins gefizt upp á illindun-
um og rifrildinu um það telja
þeir það ekki einu sinni ó-
maksins vert að segja þjóðinni
um hvað þeir hafi að lokum
orðið sammála.
Óttinn við kosningar
Vinstri stjórnin er nú orðin að
algeru viðundri innanlands og
utan fyrir framkomu sína síð-
ustu daga. Allur heimurinn hef-
ur að sjálfsögðu fylgzt með því,
að stjórnin hefur verið að logn-
ast út af og lifna við á víxl í
heila viku. Hafa slík endemi ekki
gerzt í neinu landi, ekki einu
sinni í Frakklandi, þar sem menn
kalla annars ekki allt ömmu sína
í slíkum málum.
íslenzka þjóðin hefur horft
agndofa á niðurlægingu rík:s-
stjórnar sinnar og hina algeru
upplausn og úrræðaleysi, sem hér
blasir nú við.
En um það þarf ekki að
fara í neinar grafgötur, hvers
vegna stjórnin gekk að lokum
aftur og náði einhvers konar
„samkomulagi" um að fram-
lengja lífdaga sína. Það ve.r
óttinn við kosningar og áfell-
isdóm þjóðarinnar, sem þar
réði úrslitum. Allir stjórnar
flokkarnir sáu fram á það, að
kosningar á næstu mánuðum,
eftir frammistöðu þeirra í
efnahagsmálunum og rifrildið
innan stjórnarinnar um land-
helgismálið, hlyti að leiða yf-
ir þá stórkostlega hættu á
fylgishruni.
Aðeins gálgafrestur.
En hin úrræðalausa og sundur-
þykka vinstri stjórn hefur aðeins
keypt sér gálgafrest með aftur-
göngu sinni. Hún byggir ekki
starf sitt á neinni sameiginlegri
stefnu í örlagaríkustu málum
þjóðarinnar. Hún á enga sam-
eiginlega stefnu, aðeins henti-
stefnu valdabraskaranna, sem
öllu vilja fórna fyrir það að lafa
við völd. Slík ríkisstjórn getur
ekki flúið skapadóm sinn, enda
þótt hún geti keypt sér stundar
gálgafrest.

Við Nóatún, þar sem stóri jarðborinn er að verki, er heit gufa
farinn að stíga upp frá hinni 400 m djúpu borholu. Borinn er
kominn niður á sjóðheitt vatn. Vatnsmagnið hefur verið mælt
um 3 sek.T. — Á nú að reyna að auka vatnsmagnið með því
að bora enn dýpra niður, sennilega um 100 m til viðbótar. —
Myndin er tekin við borinn í gær.
Ljósm. Mbl.: ÓX. K. M.
Líklegt oð de Gaulle verbi
kvaddur til forystu
Pflimlin óttast uppreisn franska
hersins — og að missa Alsir
PARIS, 23. maí. — Allt virðist
nú benda til þess að de Gaulle
verði kvaddur til og fengnir
stjórnartaumar í hendur til þess
að forða algerri upplausn í Frakk
landi og að Frakkar missi tang-
Ný reglu-
gerð 30. júní
RÉTT fyrir klukkan eitt í
nótt gat Morgunblaðið aflað
sér þeirra upplýsinga um sam-
komulag stjórnarflokkanna í
landhelgismálinu, að ný reglu-
gerð um 12 mílna útfærslu
fiskveiðitakmarkanna skuli
gefin út 30. júní, en taka gildi
1. sept. Hins vegar mun áform
að að ríkisstjórnin tilkynni nú
þegar opinberlega efni hinnar
væntanlegu reglugerðar.
arhald í Alsír. Pinay, foringi
íhaldsmanna, sem ræddi við de
Gaulle í gær ræddi við Coty for-
seta og Pflimlin hvorn í sínu
lagi og gerði þeim grein fyrir
viðræðunum við de Gaulle og af-
stöðu hans. Sagt er, að de Gaulle
hafi beðið Piany að skila því til
Coty, að hann myndi ekki gera
neitt til þess að bjarga lýðveld-
inu og sjálfdauðu þingræðis-
skipulagi nema honum yrðu falin
æðstu völd í hendur.
Massu herforingi í Alsír skar ’
dag upp herör gegn stjórn
Pflimlins, er hann skoraði á alla
Frakka að linna ekki baráttunni
fyrr en de Gaulle hefði verið fal-
in stjórnarforysta, hann væri eini
maðurinnn, sem skapað gæti ein-
ingu allra Frakka.
Massu var ásamt Cara, fyrrum
Alsírmálaráðherra, kjörinn for-
seti yfiröryggisnefndarinnar í
Alsír.
Salan hershöfðingi flutti og
ræðu í dag og skoraði á alla
Frakka að fylgja de Gaulle, her-
inn í Alsír mundi aldrei gefast
upp í baráttunni fyrir de Gaulle
og einingu Alsírs og Frakklands.
Hershöfðingjar í franska
hernum í Frakklandi, með
Juin marskálk í fararbroddi,
hafa og kunngert Coty forseta,
að herinn í Frakklandi muni
berjast með hernum í Alsír,
franska herinn geti ekkert
skilið—og hið eina, er bjargað
gæti Frakklandi, væri að de
Gaulle tæki við stjórnarfor-
ystu. —
Pinay, sem tal átti við de
Gaulle í gær, er og sagður hafa
lagt ríka áherzlu á það í dag
við Coty forseta og Pflimlin, að
Framh. á bls. 23
London 23. máí. — Strætis-
vagnastjórar eru enn í verkfalli
í London og ólíklegt þykir að
verkfallið Ieysist um helgina. —
Hafnarverkamenn samþykktu
hins vegar í dag að fara aftur
til vinnu á mogun.
er 24 síður í dag auk Les-
bókar. - - Blaðið kemur næst
út á miðvikudag.
>