Morgunblaðið - 03.06.1958, Blaðsíða 1

20 síður
Öll fyjóðin segir: Butf með JbeSSO stjÓm
Ráðherrar vinstri stjórnarinnar hnakkrifust um landhelgismálið
Rikisstjórnin hefur aukið erlendar skuldir þjóðarinnar um
500 millj. kr. á tveimur árum. Hefur nýlega tekið 50 millj.
kr. rússneskt lán
„Guði sé lof — vandinn er leystur“, sagði Coty Frakklands-
forseti (t. *.), er hann gekk af fundi með de Gaulie (t. h.)
eftir að þeir höfðu komizt að samkomulagi.
Öryggisróðið
NEW YORK, 2. júní. — Öryggis
ráðið kom í dag saman til þess að
ræða kæru Túnis á hendur Frökk
um þess efnis að framkoma
franska hersins í Túnis síðustu
dagana væri ógnun við heims-
friðinn. Fulltrúi Túnis krafðist
brottflutnings franska hersins
þegar í stað, en fulltrúi Frakka
sakaði Túnisstjórn um að vera í
slagtogi með uppreisnarmönnum
í Alsir. Umræðum var frestað.
Öryggisráðið mun og fresta að
ræða kæru Líbanons á hendur
arabiska sambandsríkinu þar til
á fimmtudaginn, en umræður um
þá kæru áttu að hefjast á morg-
un.
DEHLI, 2. júní. —Indverjar og
j Rússar hafa gert me? sér ioft-
ferðasamning — og munu regiu-
bundnar farþegaflugíerðir hefj-
ast milli höfuðborga landanna í
ágústmánuði nk. Farin verður
ein ferð í viku til að byrja með.
De Gaulle hófaði að segja af
sér á fyrsta degi
PARlS, 2. jan. — De Gaulle hef- i De Gaulle gegnir sjálfur her-
ur nú setzt í forsætisráðherrastól
í Frakklandi. Fulltrúadeild
þingsins veitti honum traust í
gær með 329 atkv. gegn 224. —
Kommúnistar, flestir róttækra —
með Mendes France í fararbroddi,
og hluti jafnaðarmanna greiddu
atkvæði gegn hershöfðingjanum,
en aðrir fylgdu honum af ein-
hug. Hefur þingið nii veitt hon
um alræðisvald í málefnum
Frakklands og Alsír — og völd
til þess að fara með öll málefni
landsins án þess að ráðfæra sig
við þingið í 6 mánuði. í gær-
kveldi var rætt í franska þing-
□-
-□
SEINUSTU FRÉTTIR
Hótun de Gaulle um að
segja af sér varð þyngri á
metaskálunum en yfirlýs-
ingar ýmissa stuðnings-
manna hans um að greiða
atkv. gegn kröfu hans við-
víkjandi breytingunum á
stjórnskipunarlögunum. —
Veitti þingíð de Gaullc um-
beðin réttindi mcð 350 at-
kvæðum gegn 163.
□--------------
-----------------n
inu fram á nótt á hvaða hátt de
Gaulle skyldi heimilt að undir-
búa breytingar á stjórnskipunar-
lögunum — og hvernig hann
skyldi leita trausts þjóðarinnar
að því loknu.
í stjórn de Gaulle eru forystu-
menn úr flestum flokkum öðrum
en kommúnistaflokknum. —
Pflimlin og Mollet eru meðal
15 manna sem stjórn hans skipa., úrskurðar.
málaráðherraembætti auk for-
sætisráðherraembættisins — og
með tvö önnur þýðingarmestu
mál ríkisins, utanríkis- og inn-
anríkismál, fara tveir ópólitískir
starfsmenn ríkisins.
Mikillar óánægju gætir í Alsír
vegna þess að de Gaulle hefur
ekki skipað neinn af herforingj-
um þeim, er stóðu fyrir upp-
reisninni þar, í ráðherraembætti,
en þrátt fyrir óánægjuna, er bú-
izt við, að de Gaulle fái hlýjar
móttökur, er hann heldur til Alsír
— sennilega á morgun. Verður
það fyrsta embættisverk hans að
ræða við forystumenn franska
hersins í Alsír og tengja þá aftur
aðalstöðvunum í París.
★
I dag skiptust þeir Macmillan
og de Gaulle á hlýlegum orð-
sendingum þar sem báðir fögn-
uðu þvi að geta nú aftur einbeitt
sér sameiginlega að vandamálum
vinaþjóðanna — og í Bonn var
gefin út yfirlýsing af hálfu stjórn
arinnar þess efnis, að hún vænti
þess, að de Gaulle tæki upp bróð-
urlega samvinnu við V-Þýkaland
— svipað því sem verið hefur
frá styrjaldarlokum.
★
Samkvæmt síðari fregnum stóð
de Gaulle upp við umræöur í
franska þinginu seint í kvöld og
sagði stjórn sína mundu segja
af sér, ef þingið veitti þonum
ekki óskorað vald til þess að gera
þær breytingar á stjórnskipun
arlögunum, sem honum þóknað-
ist — og með þeim hætti sem
stjórn hans félli bezt áður en
þær yrðu lagðar fyrir þjóðina til
De Gaulle hefur sent Bourgiba
forseta Túnis og Muhameð V.
Marokkokonungi, orðsendingu
þar sem hann kvaðst vona,
að samskiptin við þjóðir
þeirra verði vinsamleg á kom-
andi tímum.
Fundarhlé var gert í franska þing
inu í kvöld — og mun verða
gengið til atkvæða um eða eftir
Framh. á bls. 19
Frá eldhúsumrœðunum í gœrkvöldi
SVIPUR útvarpsumræðnanna í gærkvöldi mótaðist fyrst og fremst
af öruggri sókn Sjálfstæðismanna. Deildu þeir Ólafur Thors, Frið-
jon Þórðarson og Sigurður Bjarnason hart á vinstri stjórnina, um
leið og þeir gerðu grein fyrir stefnu og afstöðu Sjálfstæðismanna.
Mjög dauft var yfir málflutningi stjórnarinnar, sérstaklega for-
sætisráðherra.
Ólafur Thors gerði m. a. grein fyrir samþykkt Sjálfstæðis-
flokksins um lanúhelgismálið. Hann sýndi fram á hlna algeru
uppgjöf stjóinarliðsins gagnvart lausn efnahagsvandani "•'nna og
stefnuleysi þess á öllum sviðum. Undir lok ræðu sinnar komst
hann að orði á þessa leið: — Öll þjóðin segir: Burt með þessa irn.
Friðjón Þórðarson ræddi m. a. skammsýni vinstri stjórnai .ar
gagnvart hagsmunamálum strjálbýlisins.
Sigurður Bjarnason upplýsti að vinstri stjórnin hefði tekif
. amtals um 500 millj. kr. erlend lán á tveimur árum, nú siðasv
50 millj. kr. ián hjá Rússum. Eina afsökun liennar á uppgjöfinni
i efnahagsmalunum væri nú sú, að Sjálfstæðismenn hefðu ekki
iagt fram tillögur i efnahagsmálunum. Væri það aumlegt yfirklór.
rLLINDI STJÓRNARFLOKKANNA UM LANDHELGISMALIÐ
Sá dapurlegi atburður gerðist í þessum umræðum að stjórnar-
flokkarnir byrjuðu að hnakkrifast um framkvæmdir í landhelgis-
málinu og drógu það þar með inn í „eldhúsið“ Deildu þeir Guð-
mundur í. Guðmundsson utanrikisráðherra og Lúðvík Jósefsson
s.iavaiútvegsmálaráðherra hart um málið og skrif blaða sinna um
þau. Utanríkisráðherra svaraði svívirðingum „Þjóðviljans“ um
nann undanfarna daga, þar sem honum hefur verið brigzlað um
svik I landhelgismálinu. *
Sjávarútvegsmálaráðherra tók upp hanzkann fyrir „Þjóðviljann“
og kvað allt satt .,í aðalatriðum1', sem í honum hefði verið sagt
um málið. Deildi hann hins vegar hart á „Alþýðublaðið“ fyrir
ásakanir þess um „Nasserstefnu“ sjávarútvegsmálaráðherra.
Þessar skammir milh ráðherra stjórnarinnar um landhelgismálið
munu sízt hafa aukið veg vinstri stjórnarinnar meðal útvarps-
hlustenda.
Varnarliðið og stjórnarskrár-
brotin.
Fyrsti ræðumaður í gærkvöldi
var Ólafur Thórs, formaður Sjálf
stæðisflokksins. Hann hóf ræðu
sína með því, að víkja að land-
^ _____________
Ummœli Olafs Thors
um landhelgismálið
AÐ GEFNU tilefni vill Sjálfstæðisflokkurinn lýsa yfir
eftirfarandi:
Hinn 21. f. m. kl. 4,30 átti Ólafur Thors, formaður Sjáif-
stæðisflokksins, ásamt Gunnari Thoroddsen, borgarstjóra,
viðræður við forsætisráðherra og utanríkismálaráðherra á
ikiifstofu hins síðarnefnda samkvæmt ósk þeirra.
Las Ólafur Thors þá upp nýgerða samþykkt þingflokks
Sjaifstæðisflokksins varðandi lausn landhelgismálsins. Er
þar mörkuð stefna flokksins í mátinu í öllum aðalatriðum,
jafnt varðandi efnishlið þess sem málsmeðferðina, sem
Sjálfstæðisflokkurinn lagði mikla áherzlu á.
Það er nú komið í ljós, að þrem dögum síðar gerðu allir
ráðheriarmr með sér samning um málið, jafnt um efnis-
hlið þess sem málsmeðferöina og var Sjálfstæðisflokkunnn
þar ekki ti: kvaddur.
Sjálfstæðisflokkurinn telur deilur þær. er nú liafa risið
innan ríkisstjórnarinnar um málið, skaðlegar, og skrif eins
stjornarblaðsins bæði stórvítaverð og þjóðinni hættuleg.
Sjálfstæðisflokkurinn vill engan þátt eiga í þeim gráa
hildarleik, en mun strax og hann telur fært, í samræmi
við hagsmuni þjóðarinnar, birta jafnt samþykkt þá, er áður
greinir, og skráð er í fundabók flokksins, sem og ymis
önnur gögn málsins. Mun þá giöggt koma í ljós, hversu
haidlausar eru þær fullyrðingar, sem málgagn sjávarút-
vegsmálaraðherra hefur leyft sér að viðhafa um afstöðu
Sjálfstæðisfiokksins í þessu mikla máli.
helgismálinu, og eru orð hans birt
á öðrum stað í blaðinu.
Við þessar eldhúsdagsumræð-
ur, sagði Ólafur Thors síðan,
verður varla mikið rætt um, að
í stað þess að reka herinn úr
landi, var nonum búið nýtt og
vandað öryggisbyrgi og honum
fengnir tveir lífverðir, herforing-
inn Hannibal og góði dátinn
Lúðvík. sem báðir hafa strengt
þess heit að verja hérvist banda
rís'kra eiakennisbúninga með
sömu grimmd og sitt eigið ráð-
herralíf. Merm munu ekki held-
ur fjölyrða um kosningabrellur
Hræðslubandalagsins eða eiða
þess um að vinna aldrei með
kommúnistum né svardaga kom-
múnista um að viðurkenna aidrei
„þingmannarán" Hræðslubanda-
lagsins.
„Efni bjargráðanna“.
Þessu næst ræddi Ólafur Thors
um hin nýsamþykktu efnahags-
málalög, sem ríkisstjórnin beitti
sér fyrir, og fela í sér 790 millj.
kr. nýjar álögur á þjóðina. Hann
fjallaði um efni frumvarpsins,
mismunandi ummæli ráðherr-
anna í sambandi við það, mót-
mæli fulltrúa meirihluta verka-
lýðshreyfingarinnar gegn því og
ræddi að lokum þá kenningu ým-
issa stjórnarliða, að Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi vanrækt skyldu
sína, þar sem hann hafi ekki gert
tillögur um lausn efnahagsmál-
anna. Ólafur benti á, að forsætis-
ráðhera hefur látið hafa eftu ser,
að mikiar rannsóknir sérfræði iga
þurfi, áður en leið r væru va dar
Frh. á bls. 2.