Morgunblaðið - 05.11.1958, Blaðsíða 19

Miðvik'udagur 5. nóv. 1958
MOHCVTSnTAÐÍÐ
19
Bílstjóri dœmdur til að
greiða öðrum hílsfjóra
miklar skaðahæfur
t HÆSTARÉTTI hefur verið
kveðinn upp dómur í skaðabóta-
máli sem tveir bílstjórar eiga
hlut að, þeir Jón Ásgeir Guð-
mundssson, bifreiðastjóri Berg-
staðastræti 25 og Þorsteinn Jafet
Jónsson, bifreiðastjóri Sörlaskjóli
94. Kröfur Jóns Ásgeirs í máli
þessu urðu endanlega kr. 158.200.-
legrar örorku gagnáfrýjanda,
sem sem talin er 10%, þykja bæt-
ur honum til handa samkvæmt
þessum lið hæglega metnar kr.
50.000.00.
Um 2. hð, þjáningabætur.
Með skírskotun til raka héraðs-
dóms þykir mega staðfesta
ákvörðun hans um fjárhæð þján-
ingabóta, kr. 18.000.00.
Hér fyrir dómi hefur aðaláfrýj
andi viðurkennt fjárhæðir 3.—6.
liður í kröfu gagnáfrýjanda.
Samkvæmt framanskráðu ber
aðaláfrýjanda að greiða gagn-
áfrýjanda, kr. 50.000.00 -f- kr.
18.000.00 + kr. 1187.00 + kr.
115.00 + kr. 2322.50 + kr. 750.00,
þ.e. samtals kr. 72.374.50, auk 6%
ársvaxta frá 27. desember 1951
til greiðsludags. Svo ber aðal-
áfrýjanda og að greiða gagnáfrýj
anda kr. 13.000.00 í málskostnað
í héraði og fyrir Hæstarétti.
Viðurkenna ber lögveð gagn-
áfrýjanda í bifreiðinni R-3613
fyrir framangreindum fjárhæð-
um.
00, en þær sem honum voru
dæmdar í undirrétti og síðan í
Hæstarétti, urðu allmiklu lægri.
Forsaga málsins er sú að í lok
desembermánaðar 1951 varð á-
rekstur á gatnamótum Njarðar-
götu og Öskuvegar hér í bæ. Bif-
reið Jóns Ásgeirs, R-3613, sem er
sendiferðabíll var ekið á hægri
hlið leigubifreiðarinnar R-116,
sem er eign Þorsteins Jafets. Valt
leigubíllinn á þakið ofan í skurð.
Skemmdir urðu miklar á bílnum
og einn farþegi í honum hlaut
nokkur meiðsl. Þegar eftir slys-
ið fór Jón Ásgeir í Landsspítal-
ann til skoðunar.
Varðandi þann þátt rannsókn-
arinnar í málinu, hvors
væri sökin á árekstrinum, var
það talið hafa verið leitt í ljós,
að Þorsteinn Jafet hafi eigi sýnt
næga aðgæzlu, og það kom einnig
fram að bifreið hans var ekki í
fullkomnu lagi. Hefði hann átt
að vægja fyrir leigubílnum sem
hafi komið á vinstri hönd hans.
Af þessum sökum var Þorsteinn
Jafet talinn bera fébótaábyrgð. I
Það kom í ljós, að meiðsli sem
Þorsteinn Jafet varð fyrir þá er
slysið varð og í fyrstu voru ekki
talin alvarleg, urðu það er frá
leið og það svo, að hann var alveg
frá vinnu þar til í júní 1952, en
síðan fór örorka hans minnkandi
jafnt og þétt, en varanleg var
örorkan talin eftir slysið 10%.
Þá er slysið varð fékk hann
nokkurt höfuðhögg og missti með
vitundina, og það er af völdum
þessa höfuðhöggs, sem hin var-
anlega örorka er talin 10% að
dómi læknis. Kröfur sinar í mál-
inu, kr. 158.200.00 í héraði og
fyrir Hæstarétti hefur Þorsteinn
Jafet sundurliðað þannig: At-
vinnutjón kr. 93.826,00, þjáningar
o. fl. 60 þús. kr., og ýmiss annar
útlagður kostnaður sundurliðað-
ur 3374 krónur.
í undirrétti urðu úrslitin þau
að Þorsteini Jafet voru dæmdar
kr. 92.374,50 auk vaxta.
í Hæstarétti var skaðabótakraf
an sem Þorsteini Jafet var dæmd
enn lækkuð, en þar segir m.a.
í forsendum:
Eftir að dómur gekk í héraði
hefur Bergþór læknir Smári
hinn 14. júní 1958 skoðað gagn-
áfrýjanda (Þorstein Jafet Jóns-
son) að nýju. Telur læknirinn
skoðun þessa ekki leiða neitt
nýtt í ljós og örorkumat sitt frá
31. ágúst 1955 því vera óbreytt.
Þá hetur endurrit af skattfram- j
tali gagnáfrýjanda fyrir árið
1957 verið lagt fram hér fyrir
dómi.
Fallast ber á þá úrlausn héraðs
dómara, að slys það, sem um
ræðir í máli þessu, verði eigi að
neinu leyti rakið til óvarkárni
gagnáfrýjanda. Ber aðaláfrýj-
anda (Jóni Ásg. Guðmundssyni)
því að bæta honum tjón hans að
fullu.
Verða nú einstakir kröfuliðir
athugaðir.
Um 1. lið, atvinnu- og örorku-
bætur.
Gagnáfrýjandi virðist lítið
hafa geta unnið fyrstu 6—7 mán-
uði eftir slysið og hann hefur
ekki treyst sér til að taka aftur
upp bifreiðarakstur. Hins vegar
hefur hann stundað verkamanna-
vinnu síðan 17. júlí 1952, svo
sem segir í héraðsdómi, og sýn-
ast tekjur hans af þeirri vinnu
hafa verið svipaðar og almennt
gerðist um verkamenn á sama
tíma, en nokkuru lægri en tekjur
bifreiðarstjóra. Þegar þessa er
gætt og jafnframt litið til varan-
Umferðaþáttur
Um reiðhjól og
skellinöðru
UMFERÐARLÖGIN hafa að
geyma nokkrar sérreglur um
reiðhjól. Að sjálfsögðu gilda all-
ar almennar umferðarreglur um
hjólreiðamenn sem aðra vegfar-
endur, og sömu reglur gilda um
venjuleg reiðhjól og reiðhjól með
hjálparvél, sem almenningur hef-
ur gefið nafnið „skelliaóðrur",
að því undanteknu, að aldrei má
flytja farþega á skellinöðru, þó
heimilt sé stundum á reiðhjóli.
En reglan er sú um reiðhjól, að
engir mega flytja á þeim far-
þega, sem yngri eru en 17 ára.
Vanir hjólreiðamenn, eldri en 17
ára, mega reiða yngra barn en
7 ára á reiðhjóli, enda sé barn-
inu ætlað sérstákt sæti á hjól-
inu og þannig um búið, að því
stafi ekki hætta af hjólteinun-
um.
ökumaður reiðhjóls — eða reið
hjóls með hjálparvél — skal
ávallt hafa aðra eða báðar hend-
ur á stýri og báða fætur á hjól-
stigum. Sá algengi leikur barna
að sleppa báðum höndum af stýr-
inu í senn er bannaður, enda
stórhættulegur. Hjólreiðamanni
er óheimilt að hanga aftan í öðr-
um ökutækjum á ferð, sömuleiðis
er honum bannað að leiða annað
reiðhjól, þótt það sé mannlaust.
Hjólreiðamenn mega aldrei
aka tveir eða fleiri hlið við hlið
á vegi. Séu tveir eða fleiri saman
á ferð hjólandi, skulu þeir í þess
stað aka í röð og halda sig við
vinstri vegarbrún, eins langt til
vinstri og þeim frekast er unnt.
Eru þeir þá hraðskreiðari farar-
tækjum til minnsts trafala.
Þegar hjólreiðamenn breyta
um akstursstefnu, skulu þeir
gefa þá fyrirætlun sína greini-
lega til kynna áður með handa-
bendingum til hægri eða vinstri
eftir atvikum. Skiptir auðvitað
engu máli hvort þeir hyggjast
beygja á vegi eða gatnamótum.
Algerlega er bannað að aka
| reiðhjóli á gangstéttum eða yfir
| þær. Sá, sem leiðir reiðhjól, má
j ekki fara með það eftir gang-
stéttum eða gangstígum, þar sem
það er til óþæginda fvrir aðra
vegfarendur. Að öðru leyti gilda
um hann sömu reglur og um aðra
: gangandi vegfarendur.
í umferðarlögunum er svo fyr-
ir mælt í 8. gr., að á hverju reið-
hjóli skuli vera:
! a. Hæfilega traustur hemill.
b. Ljósker, er sýni hvítt eða dauf
gult ljós í hæfilegri fjarlægð
framan frá, þegar reiðhjólið er
notað á ljósatíma.
c. Rauðlitað glitauga eða Ijós-
ker aftan á reiðhjólinu.
. d. Bjalla. Eigi má nota annað
hljóðmerkjatæki á reiðhjól.
e. Lás.
Sama gildir um reiðhjól með
hjálparvél með þeirri viðbót, að
á þeim skulu vera tveir hemlar,
sem verka sjálfstætt, hvor um
sig, og rafmagnsljós, tengt við
rafal. í stað bjöllu má nota ein-
tóna horn.
Til að aka venjulegu reiðhjóli
þarf enga ökuheimild, en börn
yngri en 7 ára mega ekki aka
þeim á almannafæri. Til að aka
reiðhjóli með hjálparvél þarf
hins vegar ökuheimild, sem lög-
reglustjórar gefa út.
Slíka ökuheimild má veita
þeim, sem orðnir eru 15 ára
gamlir og hafa næga kunnáttu í
umferðarreglum og akstri að
dómi lögreglustjóra, svo og nægi-
lega líkamlega og * andlega
hreysti.
Það er nýmæli í umferðarlög-
unum, að nú skal vera lás á
hverju reiðhjóli og skellinöðru.
Ennfremur er ákveðið, að reið-
hjól sem skiliff er eftir á altnanna
færi, skuli vera læst og þannig
frá því gengið, að af því stafi
ekki hætta eða truflun fyrir um-
ferð. Þannig má t. d. ekki skilja
svo við reiðhjól (eða skellinöðru)
að hætta sé á að það falli og
valdi tjóni eða truflun á umferð.
Ákvæðið um, að reiðhjól skuli
vera læst, er sett til að sporna
við reiðhjólaþjófnuðum, sem
bæði eru algengir og oft erfiðir
að upplýsa.
Sá, sem hyggst nema staðar á
reiðhjóli, skal gefa merki um
það áður með því að rétta upp
aðra höndina. Jafnan ber að
skilja hjól eftir við vinstri brún
akbrautar.
Um ökuhraða gilda sömu regl-
ur og um önnur ökutæki. En
elcki mega hjólreiðamenn frem-
ur en aðrir gleyma þeirri meg-
inreglu, að hraðinn má aldre;
vera meiri en svo, að stöðva megi
farartækið á þriðjungi þeirrar
vegalengdar, sem auð er og
hindrunarlaus framundan, og
alltaf í samræmi við færð, stað-
hætti, ástand ökutækis, skyggni
og aðra umferð, svo að akstur-
inn valdi öðrum vegfarendum
hvorki hættu né óþægindum.
Undir það að valda öðrum veg-
farendum óþarfa óþægindum
fellur hávaffi. Unglingar á skelli-
nöðrum virðast hafa einstaka
ánægju af að láta glymja sem
hæst í vél sinni, taka jafnvel
hljóðdeyfana af þeim, svo að
hávaðinn verður ennþá meiri.
Slíkt er algerlega bannað, enda
öllum til ama nema kannske
þeim, sem telja þann mestan, sem
hraðast ekur og ógætilegast og
með mestum gný. En slíkir ung-
lingar eiga alls ekkert erindi í
umferðina. Skellinaðran er þeim
leikfang en ekki góður farar-
skjóti.
Innilegt þakklæti sendi ég öllum þeim, sem með heim-
sóknum, gjöfum og skeytum gerðu mér sjötugsafmæli
mitt, 14. okt. sl., ógleymanlegt.
Sigurður 6. Sædal.
List um Austfirði
NESKAUPSTAÐ, 3. nóv. —
Listamenn frá Listkynningu rík-
isútvarpsins og menntamálaráðs
„List um landið", héldu sam-
komu í barnaskólahúsinu í gær-
kvöldi. Kristinn Hallsson söng
einsöng með undirleik Fritz
Weisshappels strengjakvintett
lék undir stjórn Þorvaldar Stein-
grímssonar Lítið næturljóð eftir
Mozart. Listamönnum var ákaft
fagnað og urðu þeir báðir að
syngja aukalög. Þá las Jakob
Thorarensen skáld upp úr kvæð-
um sínum. Loks var flutt óperan
Ráðskonuríki eftir Pergolesi.
Sönghlutverkin fluttu þau Þur-
íður Pálsdóttir og Guðmundur
Jónsson, en auk þeirra lék Krist-
inn Hallsson þögult hlutverk og
strengjasveitin og Fritz Weiss-
happel léku óperutónlistina.
Óperunni var mjög vel tekið,
enda slcemmtileg og afar vel
flutt af öllum þátttakendum.
Aðsókn var mjög góð að sam-
komunni og í lokin flutti Bjarn!
Þórðarson, bæjarstjóri, lista-
mönnunum þakkir bæjarbúa fyr-
ir komuna, en fararstjóri þeirra,
Guðmundur Jónsson óperusöngv-
ari, þakkaði móttökurnar.
Listafólkið er á ferð um Aust-
firði og hefur þegar komið fram
á Stöðvarfirði, Fáskrúðsfirði og
Eskifirði, en héðan fór það til
Seyðisfjarðar. Guðmundur Jóns-
son lét mjög vel af móttökum og
aðsókn alls staðar þar sem flokk-
urinn hefur enn komið hér
eystra. — Fréttaritari.
Auglýsendur !
AUar auglýsingar, sem
birtast eiga í sunnu-
dagsblaðinu, þurfa að
hafa borizt fyrir kl. 8
á föstudag.
Dt$r03itUbla|ii5
rrw——M—lir «imvmniiin iiifranmurm u«mwirii ■ imnnimni'i
Móðir mín
HELGA BALDVINSDÓTTIR
andaðist í Elliheimilinu Grund, 3. nóvember, —
Jarðarförin auglýst síðar.
Friðrik Jónassoit.
Elskulegur eiginmaður minn
ALEXANDER D. JÓNSSON
sölumaður,
andaðist 4. þessa mánaðar í Landakotsspítala.
Fyrir hönd aðstandenda.
Björg Þorsteinsdóttir.
Sonur minn og faðir okkar
HARALDUR ERLENDSSON
andaðist að Sólvangi Hafnarfirði að morgni 4. þ.m.
Jóhanna Einarsdóttir,
Sjöfn Haraldsdóttir, Eygló Haraldsdóttir.
Konan mín, móðir okkar, tengdamóðir og amma
ANNA EINARSDÓTTIR
óðinsgötu 16, andaðist í Heilsuverndarstöðinni 3. nóv. sl.
Jarðarförin ákveðin síðar.
Gísli Signrðsson, börn, tengdabörn og barnabörn.
Sonur okkar
GUNNAR VIÐAR JÓNSSON
lézt af slysförum hinn annan þ.m. að heimili okkar !
Wilmington, Delaware.
Margrét og Jón Hannesson.
Jarðarför elsku litla drengsins okkar
EINARS SVERRIS
fer fram fimmtudaginn 6. þ.m. kl. 2 e.h. frá Dómkirkj-
unni. Athöfnin hefst með húskveðju frá heimili hins
látna kl. 1 að Laugarnesvegi 80. Þeim, sem vildu minnast
hans er bent á minningarspjöld þau sem fást hjá Andrési
Andréssyni, Laugaveg 3 og verður vísir að sjóði sem ber
nafn hins látna.
Ágnstína og Sverrir Ágústsson,
systkini og aðrir vandamenn.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og útför
TEITS ERLENDSSONAR
Aðstandendur.
Innilegustu þakkir til allra er sýndu okkur samúð við
andlát og jarðarför eiginmanns míns, föður, tengdaföður
og afa
ÓLAFS M. STURLAUGSSONAR
Stykkishólmi.
Ágústa Sigurðardóttir,
börn, tengdabörn og barnaböm.
Þökkum af alhug öllum sem sýndu okkur samúð og
hluttekningu við fráfall og jarðarför mannsins míns, föð-
ur okkar og tengdaföður
KRISTlANS M. HUSEBY
Sérstakar þakkir færum við Félagi jarniðnaðarmanna.
Matthildur N. Huseby, börn og tengdabörn.