Morgunblaðið - 08.03.1959, Side 23
Sunnudaffur 8. marz 1959
MORGZINBL AÐIÐ
23
Frá húnaðarþingi:
Breyting á jarðrœktarlögunum og
stofnun elliheimila í sveit
Sýning Kára Eiríkssonar
og ættingja, þegar þess er kost-
ur, en reynslan sýnir að það er
í mörgum tilfellum ekki mögu-
legt. Þessu fólki, sem ekki get-
ur dvalið á einkaheimilum er oft
mjög óljúft að flytjast á burt úr
sveitunum til að eyða ævikvöld-
inu og mundi fremur kjósa að
fara á dvalarheimili, sem stað-
sett væri í sveit.
Búnaðarþing skorar því á
félagsmálaráðherra að skipa
nefnd í samráði við Búnaðar-
félag íslands og Tryggingar-
stofnun ríkisins, er tæki til at-
hugunar og skipulagningar, á
hvern hátt bezt verði fyrirkom-
ið vinnu- og dvalarheimilum í
sveitum fyrir aldrað fólk. Verði
þess gætt í því sambandi, að
aldrað sveitafólk geti, ef það hef-
ir vinnuorku, haft hennar not
við störf, sem það hefir vanizt,
jafnframt sem því verði séð fyr-
ir aðstöðu til hjúkrunar og lækn-
ishjálpar ef þörf er á.
FUNDUR búnaðarþ. s.l. fimmtud.
dag hófst með því að dr. Halldór
Pálsson sauðfjárræktarráðunaut-
ur flutti erindi um þróun sauð-
fjárræktarinnar síðustu 25 árin
og framtíðarhorfur hennar.
Þá var lagt fram nýtt mál,
frumvarp til laga um kornrækt.
Frumvarp um bændaskóla.
Þá afgreiddi búnaðarþing frá
sér frumvarp til laga um bænda-
skóla. Urðu engar umræður við
þessa síðari umræðu málsins og
voru breytingartillögur allsherj-
arnefndar samþykktar. Skýrt
hefir verið frá helztu breyting-
um á frumvarpinu í fréttum frá
þinginu hér í blaðinu.
Þá afgreiddi búnaðarþing er-
indi B. S. Skagfirðinga um breyt-
ingu á jarðræktarlögunum. —
Nokkrar umræður urðu um mál-
iö og komu fram raddir gegn
ályktuninni. Hún var þó sam-
þykkt svohljóðandi með 17 atkv. |
gegn 2:
„Búnaðarþing ályktar að fela
stjórn Búnaðarfélags íslands að
hluiast til um að flutt verði á
Alþingi frumvarp til laga um
breytingu á jarðræktarlögum á
þá lund, að upp í lögin verði
tekið heimildarákvæði til 10 ára,
er leyfi ræktunarsamböndum að
koma upp stofnsjóðum, ef meiri
hluti félagsmanna samþykkir.
Stofnsjóðirnir verði myndaðir
þannig, að hver félagsmaður
leggi til þeirra árlega 3% af með-
teknu ríkisframlagi samkvæmt
jarðræktarlögum. Framlag þetta
verði séreign hvers félagsmanns
og ávaxtast hjá sambandinu sem
stofnfé þess.
Stofnsjóðseign félagsmanna
fellur til útborgunar, ef hann
bregður búi eða flytur brott af
sambandssvæði og við andlát.“
Elliheimili í sveit.
Þá afgreiddi þingið erindi Þór-
arins Helgasonar varðandi elli-
heimili í sveit. Samþykkt var
svohljóðandi ályktun:
„Búnaðarþing telur æskilegast
að aldrað sveitafólk geti dvalið
á heimilum sínum meðal barna utan laugardagina 7. þ.m.
Giiðbjörg Þor-
bjarnardóttir
fer á „dónsku
leikaravikuna64
FÉLAGI íslenzkra leikara barzt
fyrir skömmu boð frá Danska
leikarasambandimu og hr. Kesby,
framkvæmdastjóra á Hotel Rich-
mond í Kaupmanaahöfn, þess efn
is að Félag íslenzkra leikara er
boðið að senda einn leikara á
dönsku leikaravikuna og verður
hún haldin dagaaa 9.—15. marz
næstkomandi.
Þetta er 5. árið í röð, sem
Danir halda norrsena leikaraviku
og hafa þær erðiS mjög vinsæl-
ar og.gagnlegar fyrir þátttakend-
ur.
Ungfrú GuðbjSrg Þorbjarnar-
dóttir verður fulltrúi íslenzkra
leikara á „dönsku leikaravik-
unni“ að þessu sinni, og fór hún
Ekki er ofsögum sagt af þvi, aff leikritiff „A yztu nöf“, sem
nú er sýnt í Þjóðleikhusinu, hafi vakiff umtal og deilur. —
Leikdómari Mbl. sagði i dómi sínum, að sjaidan hefði hann
notiff sýningar í jafnríkum mæli. Ellefta sýning á leikritinu
•r í kvöld. Á myndinni eru tveir aðalleikendurnir, Herdis
Þorvaldsdóttir (Sabina) og Valur Gíslason (Antrobus).
Þá verði gerð áætlun um þörf
dvalarheimila fyrir aldrað fólk
og ákveðið með lögum, að ríkið
styðji stofnun slíkra heimila
með stofnstyrkjum í svipuðu
formi og nú eru veittir til bygg-
ingu sjúkrahúsa í landinu.“
Þá var til fyrri umræðu er
indi Sveins Guðmundssonar
varðandi útrýmingu vargs í varp
löndum.
Til fyrri umræðu var erindi
Klemenzar Kristjánssonar um
stófnun grasmjölsverksmiðju. -i-
Flutti Klemenz fróðlegt erindi
um för sína til Noregs sl. sum-
a-r en þar kynnti hann sér starf-
semi slíkra verksmiðja og skoð-
aði þrjár þeirra af mismunandi
gerðum og sem reknar eru með
ólíkum hætti.
Ályktun jarðræktarnefndar
felur í sér að stjórn B. í. leiti
samstarfs við tilraunastöðina á
Sámsstöðum, Samband íslenzkra
samvinnufélaga og Rannsóknar-
ráð ríkisins um að athugaðir
verði möguleikar á stofnun og
starfrækslu grasmjölsverk-
smiðju.
Miimingagjafa-
sjóður Land-
spítala Islands
AÐALFUNDUR Minningagjafa-
sjóðs Landspítala íslands var
haldinn 10. febr. s.l. Gjaldkeri
sjóðsins lagði fram endurskoðaða
reikninga fyrir árið 1958.
Á árinu hafði kr. 52.100,00 ver-
ið varið úr sjóðnum til styrk-
þega, sem leituðu sér læknis-
hjálpar erlendis.
Fyrsta úthlutun sjóðsins fór
fram árið 1931, og alls hafa sjúkra
styrkir numið kr. 698.977,50.
Fyrstu árin var styrkveitingum
aðallega varið til styrktar sjúkl-
ingum, er dvöldust á Landspít-
alanum og voru ekki í sjúkra-
samlagi né nutu styrkja annars
staðar frá. En er sjúkrasamlögin
náðu almennri útbreiðslu, fækk
aði umsóknum. Stjórnarnefnd
minningagjafasjóðsins fékk því
árið 1952 staðfestan viðauka við
5. gr. skipulagsskrár sjóðsins,
þar sem heimilt er að styrkja til
sjúkradvalar erlendis þá sjúkl-
inga, sem ekki geta fengið full-
nægjandi læknishjálp hérlendis
að dómi yfirlækna Landspítal-
ans, enda mæli þeir með styrk-
umsókn sjúklingsins. Síðan hefur
styrkjum að mestu leyti verið út
hlutað samkvæmt þessu ákvæði.
Minningarspjöld sjóðsins eru
afgreidd á þessum stöðum: Land-
síma íslands, Verzl. Vík, Lvg. 52,
Bókum og ritföngum Austur-
stræti 1 og á skrifstofu forstöðu-
konu Landspítalans.
Umsóknir skulu sendar til for-
manns sjóðsins frú Láru Árna-
dóttur Laufásvegi 73, er gefur
nánari upplýsingar.
Sjóðstjórnin færir öllum þeim,
sem stuðlað hafa að velgengni
sjóðsins og gert styrkveitingarn-
ar mögulegar, alúðarfyllstu þakk
ir.
KÁRI Eiríksson er aðeins tutt-
ugu og fjögurra ára gamall og
hefur dvalizt erlendis við listnám
að undanförnu. Nú hefur hann
efnt til sýningar á verkum sínum
í Listamannaskálanum, og er það
fyrsta sjálfstæða sýningin, er
Kári heldur í Reykjavik, en áður
hefur hann sýnt verk sín á ítalíu,
þar sem hann stundaði nám.
Það ber margt á góma á þess-
ari sýningu Kára, og gefur hún
góða mynd af því, hvar hann er
á vegi staddur í list sinni. Hann
sýnir þarna fjölda verka: olíu-
myndir, vatnslitamyndir og teikn
ingar, og er árangurinn nokkuð
misjafn. Beztum árangri virðist
hann ná í olíumálverkunum. Þar
nær hann beztum tökum á með-
ferð efnisins, og liturinn er til
þrifameiri en i öðrum verkum
hans. Kára lætur vel að marg
vinna sama verkið og byggja
það í formi og lit, smátt og smátt,
en einmitt þetta atriði er veiga-
mikið fyrir þroska hvers lista-
manns og skiljanlega stór þáttur
í því, að persónulegur og sjálf-
stæður stíll nái að skapast. Það
er mikils vert fyrir hvern þann.
er fæst við listir, að finna strax
í byrjun, hvaða efni fellur bezt
að hæfileikum hans.
Það er fljótséð, að Kári Eiríks-
son hefur hæfileika sem málari,
og hefur konum þegar tek-
izt að skapa nokkur verk, sem
eru aðlaðandi í litabyggingu og
sýna, að hann vinnur á lifandi og
skemmtilegan hátt, Það eru
margir snarpir sprettir í þessari
sýningu, sem maður óskar ósjalf-
rátt eftir, að verði teknir fastari
tökum og verði málaranum til-
efni til nýrra og meiri viðfangs-
efna. Það væri ósanngjarnt, að
krefjast þess af svo ungum manni
sem Kára Eiríkssyni, að hann
væri þegar fullmótaður. En það
er gleðilegt að sjá þann mikla
mun, sem er á fyrri og síðari
verkum Kára. Það, sem hann hef-
ur unnið síðan hann kom heim
frá námi, er í alla staði mikiu
betri myndlist en verkin frá náins
árunum, og er hér um skemmti-
lega framför að ræða.
Flest verk Kára eru gerð undir
sterkum áhrifum frá íslenzkum
staðháttum og í innsta eðli sínu
tilbrigði um landslag. Honum
tekst að samrýma þessi áhrif
myndbyggingu sinni á skemmti-
legan og lipran hátt, þar sem
tilfinning hans sjálfs nær að njóta
sín, án þess að vera þvinguð af
fyrirmyndunum. Slík vinnubrögð
eru myndræn og góð undirstaða
hjá ungum listamanni.
Að sjálfsögðu má margt að
þessari sýningu finna, en ég læt
nægja að fullyrða það eitt, að
betur hefði Kári getað vandað
val verka sinna og þannig komið
saman betri sýningu. En það er
ekkert nýtt, að ungir menn eigi
erfitt með val verka á fyrstu
sýningar, og eðlilegt í alla staði.
Slíkt lærist oft með aldri og
þroska, sem annað í listum.
Ég vil hvetja fólk til að kynna
sér verk þessa unga málara. —
Sýningin er skemmtileg og fjör-
leg. Kári getur vel unað þann
áfanga, sem hann hefur náð, en
það er undir honum sjálfum kom-
ið, hve mikið hann færist í fang
í framtíðinni og hvernig hann
notfærir sér þá reynslu og þroska,
sem hann hefur nú sameinað hæfi
leikum sínum.
Valtýr Pétursson.
DREGIÐ verður í 3. flokki á
þriðjudag. Vinningar eru 845,
samtals 1.095.000 krónur. Vinn-
ingar héðan frá til ársloka eru
14.690.000 krónur.
A Beirut — Innanríkisráðherra
Líbanons tilkynnti, að herflug-
vélar mundu varpa matvælum
niður til 200 barna, sem hafa
einangrazt vegna fannkynngis á
hæli fyrir munaðaxleysingja, sem
þýzkir kristniboðar reka í Khir-
bet Kanfar, nálægt landamærum
Líbanons og Sýrlands.
★ Vínarborg. — Þrír karlmenn
og eina kona, sem sökuð voru um
samvinnu við þýzku gestapo-
mennina á stríðsárunum, voru
nýlega dæmd i 11 til 24
ára fangelsisvistar af tékk-
neskum dómstól, samkvæmt
fréttum útvarpsins í Prag.
Innilega þakka ég auðsýnda samúð og vinarhug við
fráfall konu minnar
KRISTlNAR STEFANSDÓTTUR
og
AÐALSTEINS
sonar míns, sem fórst með b/v Júlí.
Júlíus Jónsson, Hítarnesi, Hnappadalssýsiu.
Útför mannsins míns
AAGE L. PETERSEN
verkfræðings, Bergstaðastræti 38,
fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 10. þ.m.
Fyrir mína hönd, barna og tengdabarna.
Guðný Petersen.
Elskuleg eiginkona mín og móðir
BJÖRG GÍSLADÓTTIR
Vesturbraut 21, Hafnarfirði,
verður jarðsett frá Dómkirkjunni í Reykjavík mánudag-
inn 9. marz kl. 1,30 e.h.
Blóm og kransar vinsamlegast afþökkuð, en þeim sem
vildu minnast hennar er bent á Dvalarheimili aldraðra
sjómanna.
Jarðsett verður í Fossvogskirkjugarði.
Isleifur Guðmundsson, Jórunn Isleifsdóttir.
Faðir okkar og tengdafaðir
TÓMAS KRISTINN JÓNSSON
frá Sómastaðagerði,
sem andaðist 3. marz s.l. verður jarðsunginn frá Foss-
vogskirkju þriðjudaginn 10. marz kl. 10,30 f.h. Kirkju-
athöfninni verður útvarpað.
Blóm og kransar afbeðnir, en þeim, sem vildu minnast
hins látna er vinsamlegast bent á líknarstofnanir.
Börn og tengdaböm.