Morgunblaðið - 06.05.1959, Blaðsíða 3

Miðvik'udagur 6. maí 1959
MORCVNBLAÐIÐ
3
Óperan Rigoletto verbur flutt
í Austurbæjarbíói
Stjórnandi verður Rino Castagnino,
en ungur Itali syngur hlutverk her-
togans. Islenzkir söngvarar i öllum
öörum hlutverkum
Þeir Castagnino og Bischini
komu hingað síðla á föstudags-
kvöld og hófu æfingar þegar á
laugardagsmorguninn. — Cast-
agnino lét vel af að vinna með
Sinfóníuhljómsveitinni, kvað þar
margt um góða hæfiieika og mik-
inn áhuga ríkjandi. Hann kvaðst
enri minnast þess, hve hlvjar og
innilégar móttökur áheyrenda
hefðu verið éftir fyrstu sýning-
una á La Boheme, sem hann
stjórnaði hér á árunum — hefur
sennilega búizt við því, að hinir
„köldu“ íbúar norðursins létu
hrifningu sína svo mjög í ljs.
Virtist hann áængður með að
vera kominn hingað á nýjan leik.
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT fslands
hefur á undanförnum árum geng
izt fyrir svonefndum „konsertupp
færslum“ á tveimur þekktum,
ítölskum óperum, II Trovatore
eftir Verdi og Carmen eftir Bizet.
Með konsertuppfærslu er átt við
það, að óperurnar eru fluttar í
hljómleikaformi, það er að segja
án allra leiktjalda og búninga.
Þótti þetta takast mjög vel í bæði
skiptin. — Nú hefur Sinfóníu-
hljómsveitin tekið þriðju óper-
una til flutnings á þennan há‘t
Er það hin vinsæla ópera Verdis,
Rigoletto, og verður hún flutt í
fyrsta sinn í Austurbæjarbíói á
sunnudaginn kemur kl. 2 síð-
degis. — Þessi ópera er mönn-
um vel kunn hér síðan hún var
sýnd í Þjóðleikhúsinu á sínum
tíma við miklar vinsældir.
Óperan Rigoletto er nú rúm-
lega aldargömul, en nýtur stöð-
ugt mikilla vinsælda, og er ein
af þeim óperum, sem oftast eru
fluttar víðs vegar um heim. Hún
var flutt í fyrsta skipfi í Fen-
eyjum árið 1851, og með henni,
ásamt II Trovatore og La Tra-
viata, sem Verdi samdi um líkt
leyti, náði hann þeirri frægð og
viðurkenningu sem . óperutón-
skáld, sem hann hefir notið æ
síðan.
Rigoletto er nú nær eingöngu
flutt af íslenzku listafólki, en þó
eru komnir hingað tveir góðir,
ítalskir gestir í sambandi við
flutning hennar. Stjórriar.di
verður Rino Castagnino, sem
hér er að góðun kunnur, síðan
hann stjórnaði La Boheme, er
sýnd var í Þjóðleikhúsinu 1955, á
vegum Tónlistarfélagsins og Fé-
lag íslenzkra einsöngvara. Hon-
um var falið að útvega einsöngv-
ara til þes að fara með hlutverk
hertogans af Mantua. Fyrir val-
inu varð kornungur, ítalskur
söngvari, Chrisiano Bischini að
nafni. Bischini er 28 ára gamall,
Five Keys
til Akureyrar
AKUREYRI, 5. mai. —
fimmtudaginn kemur koma
hingað til bæjarins hinir vin-
sælu bandarísku söngvarar,
Negrakvartettinn Five Keys, sem
að undanförnu hafa sungið í
Reykjavík á vegum Blindrafé-
lagsins. Kvintettinn hlaut þar frá
bærar viðtökur og er talinn einn
með skemmtilegustu atriðum
sem komið hefur hingað til lands
til skemmtanahalds. Þessi kvin-
tett hefur og hlotið miklar vin-
sældir í Bandaríkjunum og var
það hrein tilviljun að hægt var
að fá hann hingað til lands. Sam-
komuhús það er hann var ráðinn
til fyrstu viku maímánaðar
brann, svo söngmennirnir gátu
skroppið hingað. Five Keys
syngja jöfnum höndum sígild létt
lög og lög í rokkstíl. Þykir sviðs
framkoma þeirra einkar skemmti
leg og vekur á stundum mikinn
hlátur meðal áheyrenda. í
Reykjavík sungu þeir eitt ísl. lag
við mikla hrifningu. — Til bæj-
arins kemur kvintettinn á vegum
Knattspyrnufél. Akureyrar og
verður ágóðanum varið til slysa-
tryggingasjóðs félagsins. Með
kvintettinum er tríó úr KK-sex-
tettinum og aðstoðar með undir-
leik. — vig.
fæddur í Aþenu af ítölsku for-
eldri. Þar stundaði hann söng-
nám og kom fyrst fram í óperu-
hlutverki í Konunglegu óperunni
þar í borg 1957. Síðan hélt hann
áfram námi á Ítalíu, og heíur
hann sungið þar víða í ýmsum
óperum, svo sem Valdi örlaganna,
Carmen, Aida, Nabucco og Vii-
hjálmi Tell. Hins vegar syngur
hann nú í fyrsta skipti hlutveik
hertogans í Rigoletto.
Þorsteinn Hannesson, óperu-
söngvari, kynnti hina ítölsku gesti
fyrir fréttamönnum í gær og
skýrði þeim frá flutningi óper-
unnar. — íslenzkir söngvarar eru
í öllum hlutverkum nema hlut-
verki hertogans. Guðmundur
Jónson fer með hlutverk Rigo-
lettos, en hann hafði það einnig
á hendi, er óperan var flutt í
Þjóðleikhúsinu. Var það frum-
raun hans sem óperusöngvara, og
er í minnum haft hve góð skil
hann gerði hlutverkinu. Þuríður
Pálsdóttir fer með hlutverk
Gildu, dóttur Rigolettos, en ann-
að sönfólk er Sigurveig Hjalte-
sted, Jón Sigurbjörnsson, Krist-
inn Hallsson, Einar Sturluson,
Gidnnar Kirstinsson og Sigurður
ÓH.fsson. Með kórhlutverkið fara
söngmenn úr Karlakórnum Fóst-
bræðrum.
STAKSTEINAR
Jón Þórarinsson, framkvæmdastjóri Sinfóníuhljómsveitar fs-
lands, tekur á móti Rino Castagnino (t. v.) og Christiano
Bischini (í miðið) er þeir komu til Reykjavíkur sl. föstu-
dagskvöld. (Ljósm. Þorv. Ágústsson).
Enginn getur annazt fangageymslu
við þau skilyrði sem fyrir hendi eru
Frá umrœðum á Alþingi
Á FUNDI sameinaðs Alþingis í
gær var tekin til síðari umræðu
þingsályktunartillaga um athug-
un á aðbúnaði fanga. HafðiAI-
freð Gíslason framsögu í málinu
af hálfu allsherjarnefndar. Kvað
hann lýsingar á aðbúnaði fanga
svo ljótar, að hann skirrðist við
að lesa þær opinberlega. Nefndin
hefði rætt þetta mál á nokkrum
fundum og orðið ásátt um af-
greiðslu þess. Væri lagt til í
nefndaráliti, að tillögunni yrði
vísað til ríkisstjórnarinnar í
trausti þess að rík áherzla verði
lögð á skjótar úrbætur í fanga-
og betrunarhúsmálum þjóðarinn
ar og að um framkvæmdir verði
leitað ráða færustu sérfræðinga,
þ.á.m. geðlæknis og sálfræðings.
Taldi hann að verulegu væri
hægt að koma til leiðar með litl
um tilkostnaði.
Bjarni Benediktsson kvaddi
sér hljóðs. Kvað hann sízt að
ófyrirsynju, að þetta mál kæmi
til umræðu á Alþingi, og eftir
atvikum var hann því sam-
þykkur að vísa tillögunni til rík-
isstjórnarinnar. Hins vegar
kvaðst hann ekki hafa trú á því,
að úr meginvandkvæðum á
fangamálum hér á landi yrði
bætt nema með verulegum fjár-
framlögum. Ríkisstjórnin gæti
ekki ráðið fram úr þessum mál-
um öðruvísi.
Hér á landi fremur en annars
staðar, hélt Bjarni Benediktsson
áfram, er forðazt að setja menn
í fangelsi fyrr en í fulla hnefa.
Er það fyrst eftir ítrekað brot
eða ef fyrsta brot er sérstaklega
alvarlegs eðlis. Her eru menn
því ekki settir í fangelsi að lítt
athugðu máli. Kemur þar til
greina álit dómara, sem styðjast
við umsögn ýmissa starfsmanna.
Þá kemur einnig til greina álit
dómsmálaráðuneytisins, dóms-
málaráðherra og fulltrúa fanga
hjálparinnar, en hér á landi er
afbrotamannahópurinn ekki það
stór, að aðstæður afbrotamann-
anna eru mörgum þessara manna
kunnar, það er rétt að á pappírn-
um eru til aðrar stofnanir, en
þær eru ekki til nema þar og er
það alvarlegt mál út af fyrir sig.
Verður sennilega seint komið
upp þeirri sundurgreiningu i fang
elsismálum okkar, sem tíðkast
í öðrum löndum, enda verður því
ekki komið upp nema með mjög
miklum stofnkostnaði og reksturs
kostnaður yrði einnig mjög mik-
ill.
Aðalfangelsi landsins er með
öllu óhæft til sinna nota og getur
Alþingi ekki lokað augunum
fyrir þeirri staðreynd, að
ógleymdu ástandinu í varðhalds-
gæzlunni hér í Reykjavík, en
það er mál fyrir sig. Fyrir nokkr
um árum voru birtar lýsingar á
Litla-Hrauni meðan verið var að
framkvæma þar meiriháttar lag-
færingu. Mér dettur ekki í hug jþegsa máls.
að ætla, að það sé þeim fanga- j
vörðum að kenna, sem þar haía j Þingsályktunartillögunni var
komið síðan, hvernig farið hefur. ' vísað til ríkisstjórnarinnar með
Sannleikurinn er sá, að það er 27 samhljóða atkvæðum.
Stjórnaiskipti í Jórianíu
ekki á færi nokkurra manna að
annast sæmilega geymslu á föng-
um við þau skilyrði, sem þar eru.
Við alþingismenn getum þvi
ekki lokað augunum fyrir þeirri
staðreynd, að svo fljótt sem mögu
legt er vegna kostnaðar, verður
að koma upp fangelsi, sem svar-
ar nútíma kröfum. Þar sem við
þm. Strandamanna höfum ef til
vill allra þingmanna mest kynni
af þessum málum vegna starfa
sem dómsmálaráðherrar, tel ég
það skyldu mína að vara Alþingi
við, að það verður ekki komið
við umbótum á þessum málum
nema með verulegum stofnkostn-
aði. Það er síður en svo að ég
hlynntur fangelsisrefsingu
fyrr en í síðustu lög, en eigi að
síður verðum við að koma okkur
upp fangelsi. Vil ég að lokum
skora á dómsmálaráðherra að
hlutast til um að þegar verði haf
inn undirbúningur að byggingu
nýs fangelsis. Það er aðalatriði
AMMAN í Jórdaníu 5. maí.
(Reuter). — Samir Rifai forsæt-
isráðherra Jórdaníu sagði af sér
í dag vegna heilsubrests. Hann
hefur verið einn mesti áhrifamað-
i ur í Jórdaníu og fimm sinnum
forsætisráðherra sl. 15 ár. Hefur
hann verið vinveittur Vesturveld
unum. Hussein konungur tók
lausnarbeiðnina til greina og fól
Hassan Majali að mynda nýja
ríkisstjórn.
Rifai afhenti hinum 23 ára kon-
ungi sjálfur lausnarbeiðni sína
og segir í henni, að hann biðji
náðarsamlegast um hvíld af hen-
brigðisástæðum. Ekki var ljóst,
hvort hann myndi fallast á að
gegna öðru ráðherraembætti, en
hann hefur að undanförnu gegnt
utanríkisráðherraembættinu auk
embættis forsætisráoherra.
Samir Rifai var fyrst falið að
mynda ríkisstjórn 1944. Var það
afi núverandi konungs, Abdullah
þáverandi konungur Transjór-
daníu, sem fól honum það. Huss-
ein konungur kvaddi Rifai síðast
til að mynda stjórn fyrir tveimur
árum eftir að vinstrisinnuð öfl í
landinu höfðu gert tilraun tii að
steypá konungdæminu.
Hinn nýi forsætisráðherra Jór-
daníu Majali hefur áður verið
landbúnaðarráðher.:a. Hann er
eins og Rifai talinn mjög vin-
veittur Vesturveldunum.
Mótmæli gegn
kj ördæmabrey tingunni
Við og við er Tíminn að birta
það sem hann kallar ályktanir
eða mótmæli „gegn kjördæma-
byltingunni“ og voru m. a. í
blaðinu í gær fimm slíkar tillög-
ur eða ályktanir. Tíminn hefur
almennt ekki getið um það, hve
mörg atkvæði standi á bak við
þessi „mótmæli“ eða „ályktanir"
en það kemur þó fram á einura
stað í gær, að á bak við eina
ályktunina hafa staðið 4 atkvæði,
eða 4 kjósendur. Annars væri
ekki ófróðlegt að fá að vita um
það í sem allra flestum tilfell-
um, hve margir fundarmenn
hafa verið á þessum „mótmæla-
fundum“ og hve mörg atkvæði
hafa fallið á báða bóga. Það er
hætt við að sumir fundirnir séu
nokkuð fámennir og kjósenda-
tala sé lág, sem bak við mót-
mælin stendur og mun Tímanum
finnast, að þá mundi „fylgja
skammrifi böggull“, svo orðalag
Páls Zóphaníassonar sé notað, ef
kjósendatalan væri birt um leið
og mótmælin.
Innlimun
Alþýðubandalagsins
Alþýðublaðið birtir í gær á á-
berandi stað grein undir fyrir-
sögninni „Kommar hirða blað
Alþýðubandalagsins“. Segir í
þeirri grein m. a.:
„Kommúnistar hafa nú tekið
öll ráð Alþýðubandalagsins i
sínar hendur. Þeir hafa lagt und-
ir sig Útsýn, sem var blað banda-
lagsins í síðustu kosningum og
það var framkvæmdastjóri Sósíal
istaflokksins, sem nú stendur
fyrir stofnun nýrra „Alþýðu-
bandalagsfélaga“. Þannig eru ÖU
ráð í höndum kommúnista og
Hannibal Valdimarsson, stofn-
anda Alþýðubandalagsins stend-
ur uppi sem alger leikbrúða í
þeirra höndum.
Fyrir þremur árum var á það
bent til marks um sjálfstæða til-
veru Alþýðubandalagsins, að það
hafði sínar eigin kosningaskrif-
stofur í Hafnarstræti og það gaf
út sitt eigið blað, sem greinilega
var ritstýrt af þeim bræðrum
Valdemarssonum. Nú er skrif-
stofa bandalagsins hin sama og
kommúnista. Nú er Ingi R. Helga
son framkvæmdastjóri Sósíalista
flokksins, látinn fara til Akur-
eyrar til að stofna svokallað al-
þýðubandalagsfélag."
í höndum
línu-kommúnista
Alþýðublaðið skýrir einnig frá
því, að blað Alþýðubandalags-
ins sé nú komið í hendur línu-
kommúnista, og farast orð á
þessa leið:
„Og Útsýn hefur útkomu á nýj
an leik en í höndum annarra
manna en fyrrum. Nú er Har-
aldur Steinþórsson, gallharður
línukommúnisti, ábyrgðarmaður
blaðsins. Alfreð Gíslason er að
vísu í ritnefnd, en hafður þar í
minnihluta með tveim hörðum
kommúnistum, þeim Birni Jóns-
syni og Páli Bergþórssyni. Blaðið
tilkynnir 3 framboð og eru það
allt línukommúnistar, Ingi R,
Helgason, Björn Jónsson og
Gunnar Jóhannsson. Það leynir
sér ekki hvert stefriir. Hannibal
og Finnbogi, sem báðir eru reynd
ir blaðamenn, fá ekki að koma
nærri stjórn blaðsins. Þeir eru
fangar í „sínum eigin flokki".
Þannig eru ummæli Alþýðu-
blaðsins. Það sem hér hefur
gerzt er vitaskuld í samræmi við
það, sem fyrirfram var vitað að
Alþýðubandalagsheitið var ekk-
ert annað en gæra, sem breidd
var yfir gamlan úlf, sem er hinn
forni kommúnistaflokkur en nú
er búið að svifta gærunni af,
þannig að úlfurinn sést allur.