Morgunblaðið - 22.05.1959, Blaðsíða 10
10
MORCUNBLAÐIÐ
Föstudagur 22. maí 1959
* KVIKMYNDIR +
Kvikmyndahátlðinni i Cannes lokið
Franska myndin Orpheu
Negro hlaut gullpálmann
UNDANFARIÐ hefur staðið yf-
ir 12. alþjóðlega kvikmyndahá-
tíðin í Cannes í Frakklandi.
Hún hófst 30. apríl og henni lauk
föstudaginn 15. maí með úthlutun
verðlauna. Þennan hálfa mánuð
hefur verið mikið um að vera í
Hann hefur gert eina mynd áður
upp á eigin spýtur.
Simone Signoret be/ta leikkonan
Verðlaunin fyrir beztan leik
í kvenhlutverki, komu einnig í
hlut Frakka. Þau hlaut franska
leikkonan Simone Signoret, fyrir
leik sinn í enskri mynd „Room
at the top“. Simone Signoret er
38 ára gömul, og þekkt leikkona
í Frakklandi og víðar, hefur t.d.
tvisvar fengið „Academy Award“
í Bretlandi, 1953 fyrir leik sinn
í „Casque d’Or“ og 1957 fyrir leik
mikið hneyksli í Bretlandi. Hún
segir frá ungum manni, sem get-
ur ekki valið á milli ungrar og
auðugrar stúlku og hinnar giftu
ástkönu sinnar, sem hann elsk-
ar. Enski leikarinn Laurence
Harvey leikur unga manninn.
Myndina gerði Jack Clayton.
Verðlaununum fyrir beztan
leik í karlmannshlutverki skiptu
þeir á milli sin Orson Welles,
Bradford Dillman og Dean Stock-
well, fyrir leik í bandarísku kvik
myndinni „Compulsion“ (Nauð-
ung). Efni myndarinnar er hið
Cannes. Bærinn hefur verið full-
ur af frægum kvikmyndaleikur-
um, kvikmyndastjórum og auð-
vitað litlum stjörnum, sem leggja
sig allar fram um að vekja at-
hygli einhvers kvikmyndafram-
leiðandans. Á hverjum degi voru
frumsýndar nýjar kvikmyndir og
40 stórveizlur voru haldnar.
Tilgangurinn með kvikmynda-
hátíðinni er að sjálfsögðu að
velja og verðlauna það sem bezt
hefur verið gert á árinu í kvik-
myndalist. Hver þjóð sendir þær
af kvikmyndum sínum, sem bezt-
ar þykja. Myndirnar eru sýndar
í Cannes og dómnemd velur síð-
an þá beztu. í þetta sinn voru
sýndar 70 kvikmyndir.
Síðastliðið föstudagskvöld felldi
svo dómnefndin úrskurð sinn.
Gullverðlaunin hlaut franska
myndin „Orpheu Negro“ eða
Svarti Orfeus. Það er nútímaút-
gáfa af sögunni um Orfeus og
Euredike, og myndin sem tekin
er á kjötkveðjuhátíð í Rio de Jan-
eiro. Aðalhlutverkið, Euredike
er í höndum 23 ára gamallar
stúlku frá New York, af filip-
pínskum ættum, Marpessu Down.
Hún er dökk á hörund, og það er
brazilíski fótboltamaðurinn,
Breno Melli, sem leikur Orpheus
líka. Stjórnandi myndarinnar er
45 ára gamall Frakki, Marcel
Camur. Hann var upphaflega
kennari í höggmyndalist, en gerð-
ist síðan aðstoðamaður kvik-
myndastjóranna Reyders, Bec-
kers, Bunuels, Decoin og Astrucs.
Simone Signoret fékk verðlaun fyrir beztan leik í kven-
hlutverki.
sinn í „í deiglunni.“ Simohe
er gift franska leikaranum og
söngvaranum Yves Montand.
Kvikmyndin „Room at the top“
er gerð eftir skáldsögu Johns
Braine, sem vakti á sínum tíma
Skrifstofustúlka
Stórt fyrirtæki óskar að ráða skrifstofustúlku.
Vélritunar- og nokkur enskukunnátta nauðsynleg.
Umsóknum sé skilað á afgr. Mbl. fyrir n.k. mánu-
dagskvöld, merkt: „Junion—9005“.
fræga glæpamál frá Chicago,
þegar tveir auðugir piltar myrtu
félaga sinn af því viðfangsefnið
var svo spennandi. Hinum kunna
lögfræðingi Clarence Darrow
tókst að bjarga þeim frá dauða-
dómi, og er vörn hans fræg í rétt-
arsögunni. Piltarnir voru dæmd-
ir í ævilangt fangelsi.
Nýliði bezti stjórnandinn
Frakkar standa vissulega með
pálmann í höndunum í þetta sinn,
því sá sem var bezti stjórnand-
inn, er einnig Frakki. Hann heit-
ir Francois Truffaut, og verð-
launin fékk hann fyrir aðra kvik-
myndina, sem hann stjórnar. Hún
heitir „400 högg“ og aðalhlut-
Úr gullverðlaunamyndinni. — Hin hörundsdökka Marpessa
Brown í aðalhlutverkinu.
verkið, óhamingjusaman dreng,
leikur 14 ára piltur, Jean-Pierre
Léaud. Myndin í heild hlaut ka-
þólsku lcvikmyndaverðlaunin.
Truffaut var áður kvikmynda-
gagnrýnandi og þótti harður í
I horn að taka og ósanngjarn í dóm
! um sínum. Hann er aðeins 27
ára gamall. ,
Önnur verðlaun hlutu japanska
myndin „Shirasagui“ vegna frá-
bærrar myndatöku, mexikanska
myndin „Nazario“, gerð af Kon-
rad Wolfs, sem hlaut hin svo-
kölluðu alþjóðaverðlaun og
I ítalska myndin „Polycarpe“, sem
! þótti bezta gamanmyndin. Frönsk
mynd um gullfiska þótti bezta
stuttmyndin.
Þetta eru þær myndir, sem náð
fundu fyrir augum dómnefndar-
innar. Margar fleiri myndir var
búið að tilnefna, sem líklegar til
að hreppa verðlaun, t. d. gerðu
Bandaríkjamenn sér vonir um að
„Dagbók Önnu Frank“ fengi
verðlaun. Vafalaust hafa verið
meðal hinna 70 kvikmynda, sem
sendar voru til keppninnar,
margar úrvalsmyndir, sem nú
koma á markaðinn.
Leiklréttir fió Lundúnum
The Long and the Short and the
Tall, heitir mest umtalaða leik-
ritið, sem verið er að sýna í Lund
únum. Það er sýnt í Royal Court
Theatre við 'Sloane Square. Höf_
undurinn heitir Willis Hall og er
þetta fyrsta leikritið eftir hann,
sem hefur verið sett á svið í Lund
únum, þótt mörg leikrit hans hafi
verið leikin í brezka sjónvarpinu.
Þetta leikrit hans fjallar um
brezka hermenn í stríðinu árið
1942, og gerist í Malaya. Eina
athvarfið þeirra er hálfhruninn
kofi í skóginum, þar sem þeir
verða að standa á verði til skiptis,
því óvinir þeirra, Japanir eru á
hverju Höfundurinn virðisl
+ KVIKMYNDIR +
TRÍPOLIBÍÓ:
HETJURNAR ERU ÞREYTTAR
SAGAN gerist í hóteli í afrík-
önsku svertingjaþorpi, sem raun-
ar er „höfuðborg“ nýstofnaðs frí-
ríkis, Free City. Þar hafa nokkr-
ir utanveltumenn frá Evrópu
orðið innlyksa, leitað athvarfs
undan þeirri þjóðfélagsupplausn,
er sigldi í kjölfar heimstyrjald-
arinnar síðari.
Ytra efni myndarinnar er bar-
átta þessara hvítu „innflytjenda“
við örlög sín, en inntakið er
sjálfur hreinsunareldurinn: ást
og hatur í fullkominni nekt,
flærð og drenglyndi. Þannig
leitar allt kjarna síns, en hism-
ið brennur til ösku.
Of langt yrði að rekja efnið
nánar, en það skal þó tekið fram,
að spenna myndarinnar er ógn-
þrungin, þó ekki sé farið hratt
yfir.
Leikarar fara allir mjög vel
með hlutverk sín, en einna á-
hrifamestur er leikur þeirra
Yves Montand, Jean Servais og
Cúrd Júrgens, sem fékk Grand
Prix verðlaunin fyrir þennan
leik.
Kvikmynd þessi er meistara-
verk, safarík en þó hnitmiðuð á
franska vísu. Gef ég henni beztu
meðmæli. E g o.
þekkja líf hermannanna mjög vel
og hefur ekki ailtaf vandað orð-
bragðið. Samtöl þeirra og hreyf-
ingar með frábærum leik leik-
endanna flytur áhorfendurna um
svifalaust inn í daunillan Malaya-
skóginn, þar sem almúgaher-
mennirnir heyja mannúðarbar-
áttu gegn japönskum hermanni,
sem þeir hafa náð á sitt vald.
Miskunnarlaust stríðið krefst þess
að þeir skjóti hann en hann er
hermaður eins og þeir með fjöl-
skyldu, — eini munurinn er að
hann talar ekki þeirra mál, —
hver verða endalok þessa jap-
anska hermanns, sem þeim þykir
öllum sífellt vænna um eftir því
sem klukkustundirnar líða, —
japanski herinn nálgast, líf þeirra
allra er í hættu og þeim er öllum
fórnað í endalokin á altari stríðs-
ins.
Leikendur eru átta, allt karl-
menn. Á meðal þeirra má telja;
Peter O’Toole, sem fer með aðal-
hlutverkið, Robert Shaw, Edward
Judd og Ronald Fraser. Leik-
stjóri er Lindsay Anderson, ungur
áhugamaður, sem betur er þekkt-
ur við kvikmyndagerð en leik-
stjórn. Hann hefur sett leikinn á
svið með öruggri hendi og góðri
þekkingu á viðfangsefninu.
Krf.
Úr einni stjóni
í aðra
PARÍS, 20. maí. NTB-AFP. —
Felix Houphouet-Boigny hefur
beðizt lausnar úr frönsku stjórn-
inni til að taka við embætti sínu
sem forsætisráðherra í ríkinu
Fílabeinsströndin, samkvæmt
opinberri tilkynningu í dag. Það
er haft eftir heimildum nákomn-
um frönsku stjórninni, að nú sé
verið að rannsaka hvernig Houp-
houet-Bogny geti haldið áfram að
þjóna frönsku stjórninni jafn-
framt því sem hann taki við
skyldum forsætisráðherra Fíla-
beinsstrandarinnar, á sama hátt
og ýmsir aðrir leiðtogar innan
franska samveldisins hafa áður
gert.