Morgunblaðið - 14.01.1960, Síða 12

12
MORCUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 14. 'Jan. 1960

■CTtg.: H.f Arvakur Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480
Askriftargald kr 35,00 á mánuði innamands
I lausasölu kr. 2.00 eintakið
TRAUSTARI
GRUNDVÖLLUR
núverandi ríkisstjórn er nú að
undirbúa, er einmitt sá að
skapa þennan grundvöll. Því
fer víðs fjarri að það sé stefna
ríkisstjórnarinnar að Islend-
ingar skuli aldrei taka erlend
lán. Það er þvert á móti skoð-
un stjórnarflokkanna að þessi
litla þjóð geti ekki án þess
verið að taka erlend lán til
uppbyggingar bjargræðisveg-
um sínum. En vegna óreið-
unnar í efnahagsmálum okk-
ar, er nú þannig komið, eins
og áður er getið, að slík lán
eru ekki fáanleg.
Viðreisnarráðstafanir nú
verandi ríkisstj. munu því
hníga að því að skapa hér
heilbrigt efnahagsástand,
sem endurreisi lánstraust
þjóðarinnar út á við, þann-
ig að hún geti fengið er-
lent fjármagn til arðber-
andi framkvæmda. Hins-
vegar verður þjóðin að
leggja áherzlu á það að
miða lífskjör sín frá degi
til dags og ári til árs við j
arðinn af sinni eigin fram-,
leiðslu.
Við eigum því ekki að j
meginstefnu til, að taka er-
lenS lán til hinnar daglegu
eyðslu okkar sjálfra. Undir
henni á framleiðsla okkar ein
að standa. Hið erlenda lánsfé j
ber að nota til þess að efla
framleiðsluna, hagnýta auð-,
lindir landsins og gera bjarg-
ræðisvegi landsmanna sem i
færasta um að fullnægja |
kröfum fólksins um góð og
batnandi lífskjör.
Takmark viðreisnar-
ráðstafananna
Þetta er í raun og veru
kjami málsins. Þetta er tak-
mark þeirra viðreisnarráð-
stafana, sem nú er verið að,
undirbúa með það fyrst og (
fremst fyrir augum að bægja |
þeim hættum frá dyrum þjóð
arinnar, sem nú ógna afkomu j
öryggi hennar í nútíð og fram ,
tíð. Ef þjóðin neitar að horf- ,
ast í augu við þessar hættur,
hlýtur hún að leiða yfir sig
hrun og stórfelld vandræði.
Ef núverandi ríkisstjórn léti
undir höfuð leggast að gera
raunhæfar ráðstafanir til þess
að skapa jafnvægi í íslenzk-
um efnahagsmálum, hefði
hún gersamlega brugðizt
skyldu sinni við þjóðina. Hún
hefði þá einnig fyrirgert öllu
trausti sínu meðal hennar.
Ofnotkun
penicillins
FYRIR skömmu varði danski
skurðlæknirinn Jörgen Staun
doktorsritgerð við Kaupmanna-
hafnarháskóla. — Fjailaði hún
einkum um athuganir, sem hann
hefir gert á sambandi milli
áhrifa penicillins og annarra
antibiotiskra lyfja og ónæmis. —
Helztu niðurstöður þessara rann-
sókna eru þær, eins og and-
mælandinn við doktorsvörnina,
prófessor dr. med. H. C. A. Las-
sen, sagði — að það tíðkast nú
yfirleitt að nota penicillin og
önnur slík lyf til þess að vinna
bug á sjúkdómum — með skjót-
um hætti, að möguleikar lík-
amans til að mynda mótefni og
öðlast ónæmi gegn sjúkdómin-
um eru miklu minni en áður.
Stærsta
Ijósaauglýsing
i heimi
Fyrir skömmu kallaði Ford-/
Sféiagið í Dearborn í Banda-/
vríkjunum umboðsmcnn sína i)
' Kómönsku Ameríku til skrats)
og ráðagerða í höfuðstöðvun-
'um. — Við lok fundarins var(
) það gert til gamans — og/
)auðvitað í auglýsingaskyni()
) jafnframt — að búa til á fram-
, hlið Ford-byggingarinnar, sem)
er að mestu úr gleri, stærstux
' Ijósaauglýsingu í heimi — eðaO
)ættum við kannski heldur aðO
)segja „skuggaauglýsingu“?
) Þetta var nefnilega gert/
, þannig að slökkt var í viss-
um herbergjum byggingarinn-
ar, þannig að hinir myrkv-
' uðu gluggar mynduðu orðiðO
) F O R D þvert yfir alla fram-(
l hliðina, sem er 175 metra löng.,
)Á hæð voru stafirnir rúmir 40;
. metrar.
Þetta á t.d. við um taugaveiki,
sagði próf. Larsen, en það er nú
orðið allalgengt, að menn smit-
ist oftar en einu sinni af sjúk-
dóminum — miklu algengara en
það var, áður en hin nýju lyf
komu til sögunnar. — Prófessor
Lassen deildi hart á þá stefnu,
að allt þurfi að lækna, eins og
hann komst að orði. — Fólk fær
yfirleitt ekki lengur tækifæri til
að láta sér batna af sjálfu sér,
ef ,svo mætti segja. Og þó er
það líklega ranglega að orði kom-
izt — því að í flestum tilfellum
er það fólkið sjálft, sem krefst
þess, að læknirinn gefi því anti-
biotisk lyf — þótt þess gerist
raunverulega engin þörf. Og
þannig er dregið úr möguleikum
þess, að ónæmi fáist með eðlileg-
um hætti.
— ★ —
Að vísu er ástandið í þessum
efnum ekki eins slæmt enn í
Danmörku eins og það er í Banda
ríkjunum, þar sem penicillini er
jafnvel blandað í varalit, tuggu-
gúmmí o. s. frv., sagði prófess-
orinn. En það er ástæða til að
vara við þróuninni eigi að síð-
ur. Hér í landi er notað frá 2 og
upp í 4 lestir af penicillini á ári
hverju — og það er engum vafa
undirorpið, að ofnotkun á sér
stað, bæði á því og öðrum hlið-
stæðum lyfjum.
— ★ —
Prófessor Lassen skýrði í þessu
sambandi frá athugun, sem fram
hafði farið í sjúkrahúsi hans, til
þess að sýna fram á, hve almenn
notkun penicillins er orðin: J
Af 2.500 sjúklingum hafði 70%
verið gefið penicillin, áður en
þeir voru búnir að liggja ár í
sjúkrahúsinu (eða áður en þeir
komu þangað.) Af þeim, sem
verið höfðu lengur en eitt ár,
var samsvarandi tala 90%.
Hinn nýi doktor hlaut hið
„Hin gomlu
kynni
gleymast ei
/FYRIR skömmu var hætt/
) járnbrautarferöum á leiðinni/
)Swansea-Cardiff í Englandi,;
)en sú járnbraut mun vera ein-
,hver hin elzta í heiminum,)
^þ. e. a. s. einhver hin fyrsta,(
'þar sem teknir voru upp far-
) þegaflutningar með járnbraut)
I arlestum. — Síðasta lestin,,
ssem ók frá Cardiff til Swan-
.sea, var fullsetin — og rúm-(
'lega það — hvarvetna með-(
)fram járnbrautinni stóð fólk/
)í stórum hópum, sumt með)
) tárin í augunum, og söngl
, „Auld Lang Syne“ (Hin gömlu)
, kynni gleymast ei).
Myndin er frá komu lestar-
) innar til Swansea, og sést vara/
) borgarstjórinn þar heilsa lest-
) arstjóranum, Frank DuncanA
, sem stjórnað hefir járnbraut-C
' arlestum á þessari Ieið í 57 (
) ár.
mesta hrós fyrir rannsóknir sín-
ar, bæði hjá próf. Lassen og hin-
um andmælandanum, próf. dr.
med. K. A. Jensen. — Próf. Las-
sen kvaðst undrast að þrátt fyrir
alit það, 'sem rætt hefir verið
og ritað um sulfalyfin og anti-
biotisku lyfin, virtist enginn hafa
fengið áhuga á þeim þætti, sem
Jörgen Staun hefði nú rannsak-
að með svo miklum ágætum. —
Skurðlæknir hefir nú rannsakað
það, sem aðrir hefðu átt að gera
fyrir löngu, sagði hann — þátt
líkamans sjálfs í því að lækna
meinin. En sá þáttur er vissulega
mjög mikilvægur og þarf enn
frekari rannsóknar við, þrátt fyr
ir ágætt framlag doktorsefnisins.
Hann heitir
Nieulás
PARÍS, 11. janúar. — Franska
kvikmyndaleikkonan og þokka-
dísin Brigitte Bardot ól frum-
burð sinn í nótt. Það var drengur
og var honum samstundis gefið
nafnið Nikulás. —
Bardot ól soninn í heimahús-
um, því blaðamenn og fréttaljós-
myndarar sátu um húsið og hún
vildi ekki láta flytja sig í fæð-
ingarheimili í gegn um þvögu
þessara forvitnu manna. — En
þrátt fyrir að allt áetti að vera
fréttamönnunum lokað vissu
þeir gjörla hverju fram fór og
það fylgir fréttinni, að það
fyrsta, sem Bardot hefði sagt við
lækninni, er hún hafði fætt barn-
ið, hefði verið: Er það drengur?
Og þegar henni var sagt, að svo
væri, ljómaði hún og sagði: Dá-
samlegt! Og fréttin um Nikulás
var á forsíðum flestallra síðdeg-
is-blaðanna í Evrópu í dag.
M það hefur mjög verið
Irætt undanfarið, að
- við íslendingar höfum
lifað um efni fram og byggt
eyðslu okkar og lífskjör um
of á erlendu lánsfé á síðustu
árum. Þessa skoðun hafa í
raun og veru allir stjórnmála-
flokkar viðurkennt í verki,
enda þótt Framsóknarmenn
og kommúnistar haldi því nú
fram, að aðeins örlítill hluti
þjóðarinnar hafi lifað um
efni fram. Sú staðreynd verð-
ur hinsvegar ekki sniðgengin,
að þegar þessir flokkar áttu
sæti í ríkisstjórn, þá kröfðu
þeir fyrst og fremst allan
almenning um fjárframlög til
þess að halda hinum halla-
reknu framleiðslutækjum
þjóðarinnar í gangi.
Nauðsyn erlends lán-
fjár
En þrátt fyrir það, að sú
6taðreynd verði ekki umflúin,
að við Islendingar höfum lif-
að um of á erlendu lánsfé
undanfarin ár, þýðir það ekki
það, að við hljótum ekki í
framtíðinni að byggja upp-
byggingu landsins að ein-
hverju leyti á erlendum lán-
tökum. Nú er fyrst og fremst
á það bent, að vegna of mik-
illar eyðslu okkar og stór-
felldrar verðbólgu í landinu,
er svo komið, að þjóðin hef-
ur að verulegu leyti glatað
lánstrausti síhu erlendis. Við
fáum ekki lengur hagkvæm
erlend lán til langs tíma til
nauðsynlegrar uppbyggingar-
starfsemi í landi okkar.
Þetta er afleiðing þess jafn-
vægisleysis, sem ríkt hefur í
efnahagsmálum okkar undan-
farin ár. Af því leiddi einnig,
að gjaldeyrisaðstaða íslenzku
þjóðarinnar í dag er hin bág-
bornasta. Islenzkir bankar
skulda stórfé í hreinum lausa-
skuldum erlendis. Til þessara
lausaskulda hefur verið stofn-
að til þess að kaupa brýnustu
nauðsynjar í þágu framleiðsl-
unnar, til þess að hægt sé að
halda atvinnutækjunum í
gangi.
Ekki hægt til lengdar
Öllum hugsandi mönnum
er ljóst, að þannig getur þjóð-
in ekki hagað búskap sínum
til lengdar. Við verðum, að
skapa bjargræðisvegum okk-
ar nýjan og traustari grund-
völl. Tilgangurinn með þeim
viðreisnarráðstöfunum, sem