Morgunblaðið - 22.01.1960, Blaðsíða 2

2
MORGUNTtLAÐIÐ
Fðsfu'dagur 22. Jan. 1960
Frá bókasafni fil sumar-
dvalarheimilis
l'M NÆSTC HELGI fara fram stjórnarkosningar í Verkamanna-
félaginu Dagsbrún. I tilefni þess þykir stuðningsmönnum lista lýð-
ræðissinna í félaginu, B-listans, rétt að vekja athygli verkamanna
á starfsleysi núverandi stjórnar félagsins á umliðnum árum og má
í því sambandi benda á eftirfarandi atriði:
Hið rykfallna bókasafn
Dagsbrún hlaut að gjöf fyrir
mörgum árum síðan mjög vandað
bókasafn, sem Héðinn heitinn
Valdimarsson hafði átt. Stóð þá
þegar til og var mjög um það
talað af stjórn félagsins að opna
safnið til notkunar fyrir félags-
rcenn. En framkvæmdir drógust
ár frá ári. Það var ekki fyrr en
eftir að stuðningsmenn B-listans
höfðu hamrað . mjög á því, að
kommúnistarnir í stjórn félags-
ins hófust handa. En þrátt fjyrir
það að ekkja Héðins Valdimars-
sonar hefur bætt við hina höfð-
inglegu bókagjöf sína með all-
hárri peningagjöf og þrátt fyrir
það að bæjarstjórn Reykjavíkur
hefur samþykkt að veita Dags-
brún 30 þús. kr. styrk til þess
að koma safninu upp, þá er ekki
enn búið að opna safnið og raun-
ar alveg óvíst hvenær það verð-
ur.
Anntríki starfsmanna
Dagsbrúnar á Alþingi
Innheimta félagsgjalda í Dags-
brún hefur verið með fádæmum
léleg um langt árabil. Hafa fleiri
hundruð manna unnið verka-
mannavinnu að staðaldri hér í
Reykjavík án þess að hafa nokk-
urn tíma verið krafðir um félags
gjöld til Dagsbrúnar. Ekki er
hægt að kenna fámennu starfs-
liði um þetta, þar sem starfs-
menn félagsins hafa verið þrír.
Þessir þrír starfsmenn hafa held-
ur ekki átt annríki af því að fara
eftirlitsferðir á vinnustaði því
hending þykir ef þeir sjást þar.
Samt fór svo að stjórn félags-
ins þótti ástæðs til að fjölga
starfsliðinu og var það gert
snemr.ia á þessum vetri. Og hver
var ástæðan sem þeir tilgreindu?
Jú, Eðvarð Sigurðsson var önn-
um kafinn á Alþingi (en þar hef-
ur hann reyndar ekki enn sagt
aukatekið orð í heyranda hljóði)!
Þríveittar lóðir fyrir
Dagsbrúnarhús
Dagsbrún hefur tvívegis ver-
ið afhent lóð undir Dagsbrúnar-
hús á Skólavörðuhæð, án þess að
félagið hefðist handa um að not-
færa sér það. Loks var félaginu
á s.l. ári gefinn kostur á góðri
lóð við Skúlagötu og virtist svo
— Krúsjeff
Framh. af bls. 1.
Oberlander-nefndin var sett á
laggimar til að rannsaka hver
bæri ábyrgðina á Lwow-morð-
unum. Kostnað við nefndina ber
félag í Hollandi, sem heitir
„Þjóðarnefndin gegn fangabúða-
kerfinu". Formaður nefndarinn-
ar er hollenzki jafnaðarmaður-
inn Karel van Staall, en auk
hans eiga sæti í nefndinni Dani,
Norðnaður, Belgi og Svisslend-
ingur. Danski fulltrúinn er Ole
Björn Kraft, foringi danska
íhaldsflokksins. Allir eru nefnd-
armennirnir þekktir fyrir and
kommúnisma.
Joop Zwart birti þegar í októ-
ber grein í hollenzku blaði, þar
sem hann sagðist skýra frá
„sannleikanum um Lwow“;
með þessari athyglisverðu ásök-
un á Krúsjeff. Zwart kveðst
hafa fengið upplýsingar sínar, er
hann var túlkur í Sachsenhaus-
en-fagabúðunum. Þar segist
hann hafa komizt í samband við
fjölda pólskra og rússneskra
fanga, sem hafi talið Krúsjeff
sekan um fjöldamqrðin í Lwow.
þá sem stjórnin ætlaði að taka
á sig rögg og hefja byggingar-
framkvæmdir. En ekki hefur
verið á það mál minnzt í tæpt ár
og ekki þótti ástæða til þess af
hálfu stjórnar félagsins að minn-
ast á þetta mál — fremur en önn-
ur félagsmál — á kosningafund-
inum sl. þriðjudagskvöld,
Aukameðlimir
Þegar kommúnistar náðu völd-
um í Dagsbrún fyrir um 18 ár-
Hugleiðingar um
störf Dagsbrúnar-
stiórnarinnar á
umliðnum árum
um tóku þeir í sína þjónustu hið
svonefnda aukameðlimakerfi. Er
það kerfi einn svartasti blettur-
inn á verkalýðshreyfingunni í
dag. Með þessu kerfi hefur
kommúnistum tekizt að halda
utan kjörskrár um 800 mönnum,
sem allir eru starfandi verka-
menn í Reykjavík og allir verða
að greiða félagsgjöld jafnt og
þeir, sem fullgildir meðlimir eru
í félaginu. Má segja að auka-
meðlimir félagsins séu „mældir
í metrum‘‘ af starfsmönnum fé-
lagsins, þar sem þeir hafia nöfn
þeirra á all stórri spjaldskrá, sem
geymd er í skrifborðsskúffum á
skrifstofu Dagsbrúnar.
Leynisamningurinn og
svikin við launþega
Mikilsverðasta atriðið í kjara-
baráttu launþega er að þeim
kauphækkunum, sem samið er
um, sé ekki samstundir velt yf-
ir á þá aftur í hækkuðu verðlagi.
Kommúnistarnir í vinstri stjórn-
inni sviku algjörlega þetta grund
vallaratriði. Lúðvík Jósefsson,
sem þá var einn af ráðherrum
vinstri stjórnarinnar, gerði samn
inga við atvinnurekendur um að
vinnuveitendum skyldi heimilt að
hækka verðlag sem næmi þeirxi
kauphækkun, sem um var sam-
ið þá. Og meira en það: það var
skýrt tekið frám, að sú verðlags-
hækkun skyldi koma fram svo
fljótt sem auðið væri.
Öll fræðslustarfsemi
stöðvuð
Hér áður fyrr stóð félagsstarfs-
semi Dagsbrúnar með miklum
blróma. En nú er öldin önnur. Þá
voru iðulega haldnir fræðslu-
íundir og til fengnir fróðir menn
að flytja fræðsluerindi um ýmis
mál. Þegar kommúnistar yfirtóku
félagið var þetta það fyrsta, sem
þeir afnámu. Síðan þeir náðu þar
völdum hefur ekki verið flutt
þar eitt einasta fræðsluerindi og
yfírleitt forðazt að ræða félags-
mál.
Vinstri stjómin —
lausn vandamálanna
Hin kommúnistiska stjórn
Dagsbrúnar hafði forgöngu um
það að fá verkalýðsfélög landsins
til þess að styðja vinstri stjórn-
ina til valda. Göspruðu þeir þá
hátt um það hvílíkur íengur
„stjórn hinna vinnandi stétta“
væri fyrir launþega landsins.
Sannleikurinn er hinsvegar sá,
svo sem komið hefur í ljós, að
engin ríkisstjórn hefur rýrt kjör
launþeganna — og þá ekki sízt
verkamanna — sem þessi stjórn.
í tíð vinstri stjórnarinnar var
framkvæmd kaupbinding, og
gengislækkun, stórkostlegri vísi-
tölufölsun en menn hafði órað
fyrir að væri möguleg og stór-
kostlegri nýir skattar lagðir á
þjóðina svo nokkuð sé nefnt af
afrekum vinstri stjórnarinnar.
Alla tíð frá valdatöku komm-
únista í Dagsbrún hafa þeir not-
að félagið á hinn ósvífnasta hátt
í pólitísku braski sínu til fram-
dráttar stefnu alheimskommún-
ismans hér á landi. Hvenær sem
þeim hefur gefizt færi á hafa
þeir notað Dagsbrún, stærsta
/*" NA /5 hnútor S V 50 hnútor ¥ Snjókoma > 06 i Skúrír IC Þrumur mss KuUaski/ Hifoski/ H Hcti L Letgi
verkalýðsfélag landsins, sem
tæki 1 baráttu sinni til pólitískra
valda. Einkum og sér í lagi hafa
þeir beitt Dagsbrún fyrir sig í
viðleitni sinni til þess að brjóta
niður og lama efnahagskerfi
landsins og er skemmst að minn-
ast þess er þeir efndu til hins
pólitíska verkfalls í marzmánuði
1955, sem engan vegin var til
efnt vegna hagsmuna launþeg-
anna, heldur fyrst og firemst
stefnt gegn þáverandi ríkisstjórn
og efnahagskerfi landsins.
Þrír ryðgaðir braggar —
sumardvalarheimili
Að lokum er ekki úr vegi að
minnast lauslega á hina einu
minnisvarða verklegra fram-
kvæmda Dagsbrúnarstjórnar-
innar, en þar er átt við „sumar-
hallirnar“ austur í Biskupstung-
um. Stjórn Dagsbrúnar festi fyr-
ir mörgum árum kaup á landi
austur að Stóra-Fljóti í Biskups
mrn
\ toto
990
980
980
18 stiga hitamunur á Islandi
Veðurspá kl. 10 í gærkvöldi:
SV-mið hvass suðaustan, dá-
lítil rigning, þegar líður á nótt
ina. SV-land til N-lands, Faxa-
flóamið og Breiðafjarðarmið,
austan-stinningskaldi, skýjað.
— Vestfjarðarmið og Norður-
mið, NA-stinningskaldi, skúr-
ir eða él. NA-land og Austfirð-
ir og mið. NA-kaldi og síðar
allhvass, rigning eða slydda.
— SA-land og miðin, allhvass
austan eða NA, rigning með
köflum.
VÍÐÁTTUMIKIL lægð var í
gær austur af Bretlandseyj-
um, þokaðist hún norður á bóg
in og fór vindur vaxandi hér
á landi. Víðast var úrkomu-
laust, hlýjast í Vestmannaeyj-
um, 4 stiga hiti, en kaldast að
Egilsstöðum, 14 stiga frost.
Kaldast á kortinu er í Meist-
aravík, 29 stiga frost, en hlýj-
ast á Irlandi, 12 stiga hiti.
ÞESSI mynd var tekin við
Reykjavíkurhöfn í gær. —
Hvað er verið að „fiska“
upp úr sjónum?—Það getið
ið bið séð á siðustu síðu
biaðsins.
w* m
tungum og ákvað að reisa þar
„sumardvalarheimili verxa-
manna“. Reisn þessa fyrirtækis
var mikil svo sem við var að
búast af hinum framkvæmda-
sömu mönnum í stjórn félagsins.
Til sönnunar höfðingsskapnum
keyptu þeir þrjá kolryðgaða her-
bragga, sem um árabil höfðu
staðið á Kambabrún, rifu þá í
sundur, fluttu austur í Biskups-
tungur og reistu þá þar. Að vísu
koðnuðu framkvæmdirnar niður
á miðri leið, þannig að aldrei
voru reistir nema tveir bragg-
anna, en þeim þriðja var þá bara
stungið inn í hina til geymslu
unz stjórninni hefði að nýju vax-
ið kraftur og áræði til stórfram-
kvæmda!
Að ofanskráðu — sem þó er
aðeins fátt eitt — er augljóst
að tímabært er að stjórn
kommúnista í Dagsbrún fái
frí frá störfum og eru verka-
menn hvattir til þess að veita
B Iistanum brautargengi. Sam
einizt því um að kjósa B list-
ann, listi lýðræðissins í Dags-
brún um næstu helgi.
Síðasti
áfanginn
eftir
Monte Carlo, 21. jan. —
ÞÁTTTAKENDUR í Monte
Carlo kappakstrinum hafa
streymt hingað í dag. Ekki
er þó keppninni lokið, því
eftir er að aka 650 kíló-
metra vegalengd um Alp-
ana frönsku. Verður sá á-
fangi sérstaklega erfiður,
þar sem bugðóttir fjallveg-
irnir eru ísi lagðir.
Fyrstir til Monte Carlo
voru Svíarnir Per Nyström
og Erik Lundgren, sem óku
frá Oslo í Fordbifreið. —
Númer tvö voru Frakkar í
Citroen bifreið, en þeir óku
frá Aþenu. Nú fá ökumenn
irnir nokkra hvíld í Monte
Carlo, en á miðnætti á
föstudag hefst síðast_
fanginn.