Morgunblaðið - 22.01.1960, Blaðsíða 3
Föstudagur 22. Jan. 1960
MORCTJNfíLAÐIÐ
3
0000 0 00/0^00^00000^00101010100^
Veiðiaðferð
framtíðarimiar
Islenzk
hugmynd
veruleiki
OKKAR tími er tími uppfinn-
inga_ Hver uppfinningin rek-
ur aðra, svo ótt, að við borð
liggur að sú uppfinning, sem
í gær var ný, sé i dag orðin
gömul — og á eftir tímanum.
Þetta gildir auðvitað íyrst og
íremst í hinum stóra heimi —
hér heima verðum við í lang-
flestum tilfellum að lóta okk-
ur nægja að fara nokkru hæg-
ar í sakirnar.
Við getum ekki tekið þátt
í þeirri æðisgengnu keppni,
sem fram fer í heimi uppfinn-
inganna — til þess höfum við
ekki bolmagn og megum kall-
ast góðir að geta tileinkað okk
ur sumt það bezta, sem aðrar
þjóðir hafa að bjóða í þessum
efnum.
— Eða er þetta ekki rétt?
Búum við yfir kröftum í þess-
um efnum sem við höfum ekki
beizlað — af vangá eða af
öðrum enn verri ástæðum?
— Þessar og þvilíkar hugs-
anir brutust um í höfðinu á
einum afi blaðamönnum Morg
Í0 0 0 0 0 0 0 0 0.0‘0..00.0 0 0 0 0 »000000000^0000 0 0
Rœtt um nýja sendibíla-
stöð á bœjarstjórnarfundi
Líkan af dæluútbúnaði fyrir botnfisk, svo sem þorsk og ýsu, svo og síld. Xrekt, sem
hvílir á þrem eða fjórum hjólum, liggur á sjávarbotni, er hún í sambandi við slöngu
úr stálvöfðu gúmi eða öðru efni, og liggur upp í skipið. — Beggja vegna og framar
trektopinu er komið fyrir rafmagnsleiðslu m á þar til gerðum álmum. — Þegar raf-
strauminum er hleypt á þessar leiðslur myndast rafsegulsvið milli álmanna. Agnið er
innan þessa sviðs, og sá fiskur sem rennur að því verður þá fyrir áhrifum af raf
straumnum, sem lamar fiskinn svo að han n lætur berast fyrir dælustraumnum upp
barkann og í skipið. Agninu er komið fyrir ásamt ljósperu í trektinni.
unblaðsins, er hann fyrir
skömmu las í sama blaði grein
um fiskveiðar með rafstraumi,
sem kvað vera ný þýzk upp-
finning.
Þannig er nefnilega mál
með vexti, að blaðamanninum
fannst hann kannast við
þessa uppfinningu — og allt
í einu rann upp fyrir honum
A BÆJARSTJÓRNAR-
FUNDI í gær urðu nokkrar
umræður um sendibílastöð-
ina Sendibílar hf. við Einholt.
Tilefni umræðnanna var, að
á bæjarráðsfundi 8. janúar
hafði verið lagt fram að nýju
bréf fjögurra sendibílastöðva
um starfsemi þessarar stöðv-
ar og ennfremur umsögn um-
ferðarnefndar og umsögn lög-
reglustjóra um atriði, sem
þessir aðilar höfðu verið
spurðir í sambandi við málið.
Geir Hallgrímsson, borgarstj.,
rakti gang þessa máls. Gat hann
þess, að er Sendibílar hf. lögðu
fram umsókn sína um að starf-
rækja sendibílastöðina við Ein-
holt, hefði fylgt afrit af bréfi frá
samgöngumálaráðuneytinu og
umferðamefnd og hefði hvorug-
ur aðilinn haft neitt við þetta að
athuga. Ráðuneytið hefði tekið
fram í þessu sambandi, að engar
takmarkanir væru á tölu eða
akstri almennra sendiferðabif-
reiða. Umferðanefnd hefði sam-
þykkt staðsetningu sendibíla-
stöðvarinnar að Einholti 6 og á
grundvelli þess hefði bæjarráð
samþykkt málið fyrir sitt leyti
Eftir þetta, hélt borgarstjóri
áfram, komu að máli við mig
fulltrúar sendibílastöðva í bæn-
um og töldu, að með þessari ráð
stöfun væri þrengt kosti sinum.
Lýstu þeir undrun sinni á að
umferðanefnd skyldi leyfa stað-
setningu sendibílastöðvarinnar í
Einholti 6 og eins kváðu þeir
sendibíla stöðvarinnar ekki hafa
gjaldmæla.
Hefði nú atriðinu um gjald-
mælana verið vísað til lögreglu-
stjóra, en til umferðanefndar
varðandi staðsetninguna. Vildi
umferðanefnd ekki fallast á að
neitt væri við staðsetninguna að
athuga, en lögreglustjóri hefði
skýrt frá því, að undanþága frá
gjaldmælanotkun hefði verið
veitt um stuttan tíma, þar eð
gjaldmælar væru ekki fáanlegir
í landinu.
Það sem bæjarstjórn bæri að
gera í þessu máli væri að á-
kveða, hvort hún viðurkenndi
staðsetningu og kvaðst borgar-
stjóri með tilliti til þess, er fram
hefði komið í málinu, ekki sjá
ástæðu til annars.
Samkvæmt lögum væri ekki
takmörkun á tölu sendibílastöðva
í bænum. Það væri því ekki laga-
heimild Syrir bæjarstjórnina að
neita sendibílastöðum viður-
kenningu nema einhverju
væri áfátt um staðsetningu henn
ar eða húsakynni. Það sem bæj-
arstjórn bæri að gera í þessu
máli væri að ákveða, hvort hún
viðurkenndi staðsetningu sendi-
Framh. á bls. 19.
ljós, þvi það kemur líka karfia; tekur fiskurinn þá strik
stundum fyrir blaðamenn — ið á ljósið og lendir í körf-
fyrir mörgum árum hafði unni. Þá má og minnast þess
hann séð líkan af þessari upp að síldveiðimönnum í Hval-
finningu — en þá var hún firði fyrir nokkrum árum bar
ekki þýzk, heldur islenzk. saman um að síldin þar kæmi
Líkanið hafði íslenzkur þá fyrst upp á yfirborðið eft-
maður gert samkvæmt eigin ir er ljós voru tendruð á skip-
hugmynd og fylgdi því skýr- unum.
ing á notkun uppfinningar- — Hvernig er þér innan-
innar. brjósts, þegar þú sérð hug-
Maðurinn heitir Magnús myndir þínar verða að veru-
{Guðnason, Vestfirðingur að leika einsvers staðar úti í
uppruna, en hefiur undanfarna heimi?
áratugi dvalið í Reykjavík, — Það er betra að vita að
% þar sem hann hefur að mestu maður hefur haft á réttu að
^ fengizt við uppfinningar. standa.
Blaðamaðurinn leitaði nú — Hefur þetta áður komið
þennan mann uppi og spurði syrir — að þú hafir opnað blað
hann um þetta gamla líkan — eða tímarit og séð einhverja
í sambandi við þýzku upp- af hugmyndum þínum blasa
finninguna. við þér „með holdi og blóði“?
— Er einhver munur á þess — Já, það hefur borið við
ari þýzku uppfinningu, Magn- Til dæmis man é'g eftir hug
ús og þinni uppfinningu, mynd að skipi, sem siglir of
spurði blaðamaðurinn? ansjávar, „flýgur" á vængj
— Nei, hugmyndin er sú um yfir yfirborðinu, ef svo
sama — munurinn er aðeins má segja. Með þeirri aðferð á
sá að þarna er hún orðin að að vera hægt að ná jafnmikl-
veruleika. Það sama hefði um hraða og á nýtízku bíl. —
gerzt, ef tilraunir hefðu verið Þessi hugmynd varð að veru-
gerðar með mína uppfinningu. leika erlendis í fyrra — að
— Hvernig stóð á því, að til- mig minnir, en hún hafði vak-
raunir voru ekki gerðar með að með mér frá því ég var
þína uppfinningu? m drengur 1 Dýrafirði.
— Ég fékk engan hljóm- — Hver var fyrsta uppfinn-
grunn — og ég hafði ekki ingin, sem þú gerðir?
tíma til að eltast við þetta — — Það var strokharpa, strok
annað kallaði að. hljóðfæri er spilað er á með
— Hvað er langt síðan þín nótnaborði. Ég fékk styrk fyr-
hugmynd varð til? ir hana frá Alþingi 1938, þús-
— Það eru um 12 ár, og þá und krónur, sem voru miklir
strax fór ég að gera líkön að peningar þá.
henni. — Hvað hefurðu gert marg-
— Þú gerir ráð fyrri ljósi ar uppfinningar?
til að lokka fiskinn? — 20—30, flestar ómerki-
— Já, ég tel sjálfisagt að legar. —
gera tilraunir með ljós við Svo mörg voru þau orð. Og
fiskveiðar almennt. Það er álit nú geta lesendur blaðsins hald
ið sannað að lax og silungur ig áfram með heimspekilegar
gangi mjög að ljósi. Norðmenn vangaveltur um uppfinningar
kynda bál á ströndum til að — og reynt að finna upp ráð
hæna síldartorfur nær landi. til að gera okkar eigin upp-
Frumstæðir menn á Kyrra- finningar að veruleika, áður
hafseyjum veiða sinn fisk með en við verðum að flytja þær
'því að halda á Ijóskeri bak inn erlendis frá fyrir bein-
við veiðarfaerið, sem er tága- harðan gjaldeyri. — i.e.s.
00
STAKSTEINAR
„Verðbólgumenn“
„Verðbólgumenn“, það var fyr-
irsögn forystugreinar kommún-
istablaðsins i gær. Kjarni þess-
arar forystugreinar var svohljóð-
andi:
„Ríkisstjórnin er nú að skipu-
leggja einhverja mesfiu verð-
bólgu, sem dunið hefur á íslend-
ingum, sannkallaða óðaverð-
bólgu“.
Þetta segja mennirnir, sem
fóru með völd á árunum 1956
til ársloka 1958, eða í rúmlega
214 ár og hleyptu verðbólgunni
lausbeizlaðri eins og óargadýri á
almenning. Þetta segja mennirn-
ir, sem hrökkluðust frá völdum
4. desember 1958, þegar ný verð-
bólgualda var skollin yfir og þeir
áttu engin úrræði til þess að
forða hruni og vandræðum, sem
við blöstu á næsta leiti. Þetta
segja ennfremur mennirnir, sem
lofað höfðu íslenzkum almenn-
ingi, og þá fyrst og fremst ís-
lenzkum verkalýð, að leysa
vandamál verðbólgunnar á kostn
að „hinna ríku“ í þjóðfélaginu.
En efndir þessa loforðs urðu á
þá leið, að kommúnistar og
bandamenn þeirra í vinstri
stjórninni lögðu svo að segja
eingöngu hrikalega skatta og
tollaálögur á almenning í land-
Stöðvun í stað
óðaverðbólgu
Sjálfstæðisflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn höfðu forystu
um það, eftir að vinstri stjórnin
hafði gefizt upp, að stöðva vöxt
verðbólgunnar til bráðabirgða.
Með nokkurri niðurfærslu kaup-
gjalds og verðlags tókst að hindra
að hin „nýja verðbólgualda", sem
vinstri stjórnin hafði leitt yfir
þjóðina, stöðvaði framleiðsluna
og skapaði atvinnuleysi og bág-
indi í landinu. En þetta var að-
eins gert með bráðabirgðaráð-
stöfunum. Sjálfur höfuðvandi
efnahagsmálanna var óleystur.
Það er frammi fyrir þeim vanda,
sem öll þjóðin og núverandi rík-
isstjórn stendur nú.
Áður en þessi ríkisstjórn, sem
erfir efnahagsvandamál þau, sem
vinstri stjórnin skapaði, hefur
fengið ráðrúm til þess að leggja
fram tillögur sínar, leggja komm-
únistar og Framsóknarmenn höf
uðkapp á það að telja þjóðinni
trú um „að ríkisstjórnin sé að
undirbúa „óðaverðbólgu" í land-
inu!
Hringavitleysan
frá 1955
Fyrir nokkrum dögum var á
það bent hér í blaðinu, hver
áhrif hin pólitísku verkföll
kommúnista árið 1955 hefðu haft
á hag íslenzks almennings og
þróun íslenzkra efnahagsmála.
Kommúnistar knúðu þá fram
kauphækkun, sem nam 22% að
meðaltali á árinu. Af því leiddi
tilsvarandi hækkun verðlagsins
og nýtt kapphlaup milli kaup-
gjalds og verðlags var hafið. —
Vinstri stjórnin lét það síðan
verða sitt fyrsta verk eftir að
hún var komin til valda, að taka
af launþegunum verulegan hluta
karuphækkunarinnar frá 1955.
En þjóðin sat uppi með verð-
bólguna, sem af henni hafði hlot-
izt. í gær segir svo kommúnista-
blaðið:
„Launþegar unnu sigur í hinni
hörðu baráttu 1955 —“.
Voru það virkilegir launþegar,
sem unnu sigur 1955? Mundu
ekki flestir hugsandi menn sam-
mála um það nú, að þá hefði
i! verðbólgustefnan og skemmdar-
verkamennirnir unnið sigur?