Morgunblaðið - 22.01.1960, Blaðsíða 13

Föstudagur 22. Jan. 1960
MORGUNBLAÐIÐ
13
Gyðingahatrið
er hættulegast Evröpu
þjóðunum sjáltum
„Við Gyðingar teljum, að
hin síðustu opinberu merki
Gyðingaandúðar í Evrópu séu
Arie Aroch sendiherra.
mjög hættuleg, ekki fyrst og
fremst fyrir Gyðinga heldur
fyrir Evrópuþjóðirnar sjálfar
og menningu þeirra“.
Þannig mælti hinn nýskip-
aði sendiherra Gyðinga á Is-
landi, Arie Aroch, við frétta-
mann Mbl., sem spurði um
álit hans á hakakrossfaraldr-
inum, sem gengið hefur að
undanförnu:
Atr
Sendiherrann bætti enn við: —
f>að er ekki aðeins hætta á Gyð-
ingaandúð í Þýzkalandi, heldur
einnig í öðrum Evrópulöndum,
svo sem Bretlandi. En við Gyð-
ingar teljum hættuna þó vera
mesta í Þýzkalandi. Þar voru
nasistar ríkjandi fyrir tveimur
áratugum og gamlir nasistar eru
þar enn á öruggum r.töðum, lík-
lega bæði i Austur- og Vestur-
Þýzkalandi.
En teljið þér ástandið þó ekki
vera annað í Þýzkalandi nú en
það var á árunum milli heims-
styrjaldanna?
Það þarf að taka fast
í taumana.
— Jú, vissulega. Viðhorf Ad-
enauerstjórnarinnar eru allt önn-
ur en viðhorf ríkisstjórnanna í
Þýzkalandi jafnvel fyrir daga
nasistanna. En þrátt fyrir 'það
erum við hræddir um, að ekki
verði tekið nógu fast í taumana
núna. Við Gyðingar vöruðum við
hættunni af nasismanum, strax
þegar Hitler var að komast til
valda, en það tóku ekki allir
mark á okkur. Við vonum þó að
fólk sé ekki búið að gleyma þeim
hörmungum, sem nasisminn
hafði í för með sér.
Og eins og ég sagði áðan. Gyð-
ingaandúðin er ekki fyrst og
frem&t hættuleg fyrir okkur Gyð
ingana. Við erum vanir slíku og
kunnum að snúast gegn því. Það
er hættulegast Evrópuþjóðunum
sjálfum, ef öfgaöfl komast til
valda að nýju.
Gekk á fund forseta.
Fréttamaður Mbl. fékk tæki-
færi til að ræða við Arie Aroch
nú í vikunni. Hann hefur síðustu
þrjú ár verið sendiherra ísraels
í Brasilíu, en var nú nýlega skip-
aður sendiherra í Svíþjóð og ís-
landi með aðsetri í Stokkhólmi.
Kom hann hingað stutta ferð til
þess m. a. að afhenda forsetan-
um embættisskilríki sin.
Arie Aroch er kunnur maður
í heimalandi sínu. Hann er með-
al fremstu listmálara ísraels og
stundaði nám á yngri árum í
málaralist í Paris og Hollandi.
SanntrúaSir Zionistar.
Fréttamaðurinn spurði, hvenær
Aroeh hefði flutzt til Gyðinga-
lands.
— Ég er einn af gömlu kynslóð
inni, það er að segja, ég fluttist
til Palestínu tiltölulega snemma.
Ég fæddist í borginni Kharkov
í Ukrainu fyrir 51 ári. Móðir
mín talaði rússnesku, en faðir
minn kenndi okkur börnunum
og talaði við okkur hebresku.
Hann var sanntrúaður Zionisti,
trúði á það að ísrael myndi aftur
rísa upp og hann sýndi þá trú
í verki með því að flytja sjálfur
til Palestínu. Hann ætlaði að
flytja fyrir fyrri heimsstyrjöld-
ina, en þá brauzt stríðið út og
leiðin lokaðist. Loks var það árið
1924, sem fjölskyldan steig um
borg í skip í Odessa og sigldi til
fyrifheitna landsins.
— Var ekki mikil hrifning
meðal ykkar, er þið lituð fyrst
strönd Gyðingalands?
— Þetta var ekki innflytjenda
skip, heldur aðeins venjulegt far
þegaskip og við krupum ekki nið-
ur til að kyssa sandinn, þegar
við stigum á land, eins og flótta-
menn gerðu síðar. Við vissum
vel um þá miklu erfiðleika, sem
við myndum mæta í þessu nýja
landi. Gömlu landnemarnir hafa
nú yfirstigið þá erfiðleika og
stofnað frjálst ísrael.
Bjóða Aröbum friS.
— En þið hafið orðið að berj-
ast við mikla mótspyrnu Arab-
anna?
— Við óskum eftir því að fá
að lifa í friði. Við höfum stöðugt
boðið Aröbum frið og fyrir nokkr
um dögum gaf Ben Gurion for-
sætisráðherra út enn eina yfirlýs
ingu, þar sem hann kvaðst reiðu
búinn, hvenær sem væri, þó kall
ið kæmi um miðja nótt, að sitja
fund með Nasser forseta Egypta
um lausn deilunnar.
— Er Nasser nú eins herskár
og hann hefur verið?
— Hann er alveg jafn haturs
fullur og herskár og hann hefur
alltaf verið í ræðum sínum. En
það hefur hins vegar dregið úr
árásarferðum egypzkra Víkinga
sveita inn á landssvæði ísraels.
Þær voru algengar áður en við
gerðum herförina inn á Siani-
eyðimörkina haustið 1956, en
hafa nú fallið niður.
Nasser heldur einnig fast við
það, að banna skipum að sigla
gegnum Súez-skurðinn til eða
frá Israel. Það teljum við algert
og háskalegt brot á alþjóðalög-
Helgidómar lokaðir.
— Er þá ekkert samband milli
Israels og arabísku nágrannaríkj-
anna?
— Nei, ekki nema það, að ferða
menn mega fara frá ísrael til
Jórdaníu gegnum Mandelbaum-
hlið. Það gildir fyrir kristna
pílagríma sem koma til Jerusal-
em. Israelskir menn fá ekki að
heimsækja tvo mestu helgidóma
sína, leifarnar af Musterisveggn-
um í Jerúsalem eða grafir Abra-
hams, Isaks og Jakobs í Hebron.
Báðir staðirnir eru innan landa-
mæra Jórdaníu.
Sendiherrann gat þess að lok-
um að samskipti fsraels og ía-
lands væru mjög vinsamleg. —
Minnti hann á það að félag ísra-
els-vina hefði verið stofnað á ís-
landi, fyrir forgöngu Sigurgeirs
Sigurjónssonar ræðismanns ísra-
els á íslandi.
Þ. Th.
Munaði minnstu
að liði yfir mig,
þegarég
sá þessa
mynd
TÍMARIT Siðvæðingarhreyf-
ingarinnar á Norðurlöndum,
MRA Information, birti ný-
lega ljósmynd þá sem hér
fylgir, en atburður sá, sem
myndin sýnir má heita næsta
ótrúlegur. Myndin sýnir
hægra megin Orval Faubus,
hinn illræmda svertingjahat-
ara og ríkisstjóra í Arkansas-
ríki og vinstra megin svert-
ingjakonuna frú Daisy Bates,
sem er í forustuiiði svertingja
í Suðurríkjum Bandaríkjanna.
Blaðið greinir einnig frá
því, að bandarískur blaða-
maður, sem þekkir vel til
ástandsins í Suðurríkjunum,
hafi látið svo um mælt: „Þeg-
ar ég sá þessa mynd, þar sem
frú Bates og Faubus takast í
hendur, þá varð mér svo mik-
ið um af undrun, að það mun-
aði minnstu að það liði yfir
mig“.
Frú Bates er einn af helztu
leiðtogunum í Framfarasam-
tökum svertingja (NAACP),
sem beitti sér fyrir þvi að
svertingjabörn gerðu tilraun
til inngöngu í menntaskólann
í Little Rock, sem mestur úlfa-
þyturinn varð um á árunum.
Hún og svertingjarnir unnu
mikilvægan sigur, þegar Faub
us og svertingjahatararnir í
Little Rock voru sigraðir og
báðir kynflokkar fengu jafna
aðild að skólunum.
Eftir að sigur hafði unnizt
gekk frú Bates á fund Faubus-
ar og ræddi við hann rólega
um vandamál Suðurríkjanna.
Hún kvaðst m. a. hafa sagt við
Fabus: „Eg horfi með eftir-
væntingu til framtíðarinnar,
því að við erum nú á réttri
leið.“
Að lokum segir tímarit Sið-
væðingarinnar, að það sem
hafi gert þennan fund tveggja
andstæðinga mögulegan hafi
verið kynni þeirra beggja af
starfi og stefnu Siðvæðingar-
hreyfingarinnar. Frú Bates
hefur vitnað um það á fundi
Siðvæðingarinnar, að það sem
hafi fyrst og fremst gefið
henni þrek til að ganga á
fund Faubusar hafi verið
kynni af Siðvæðingunni.

Námskeið
1 RADDBEITINGU OG NÓTNALESTRI
fyrlr almenning (aldur 16—30 ára) hefst þriðjudaginn
26. þ.m.
Kennarar: Kristinn Hallsson, Einar Sturluson og
Ingólfur Guðbrandsson.
Kennt verður eitt kvöld í viku, tvær stundir í senn,
samtals 20 stundir. — Kennslugjald kr. 200.00.
Innritun í Hljóðfæraverzlun Sigríðar Helgadóttur, Vestur
veri og Ljósmyndastofunni Loftur.
PÓLÍFÓNKÓRINN.
Virkisvetur
VIRKISVETUR, skáldsaga Björns Th.
Björnssonar fæst nú á ný hjá bóksölum.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs
Skrifsfofuhúsnœði
2 stór, samliggjandi herbergi, á góðum stað við miö-
bæinn til leigu. Þeir, sem hafa hug á þessu, leggi
nafn, heimilisfang og símanúmer á afgreiðslu Morg-
unblaðsins merkt: „Lauf — 8272“ fyrir mánudags-
kvöld, 25. þ.m.