Morgunblaðið - 24.01.1960, Qupperneq 6
6
MORCUN BLAÐIÐ
Sunnudagur 24. jan. 1960
lír verinu
Æftir Einar Sigurðsson<
Togararnir
Framan af vikunni var ágætt
togveður, en upp úr miðri vik-
unni strekkti upp með austanátt,
svo að skipin urðu að leita land-
vars.
Allir togararnir stunda nú
veiðar á heimamiðum til og frá
út af Vestfjörðum.
Flestir togararnir veiða nú
fyrir erlendan markað, aðeins 5
skip lönduðu hér í síðustu viku.
Afli er með eindæmum tregur,
misjafn þó, eins og gengur og
gerist, algengast 8—10 tonn yfir
sólarhringinn að meðaltali_ Það
er alveg sama, hvar reynt er,
þótt togað sé út við yztu takmörk,
sem togað er, hvergi er neitt að
hafa.
Fylkir kastaði aðeins á Sel-
vogsbanka á leiðinni út og bætti
þar við sig 20 tonnum af ufsa,
svo að eitthvað er ufsinn farinn
að skríða að, en þarna byrjar oft
veiðin hjá togurunum með ufsa.
Viðbúið er, að togararnir fari að
færa sig suður á böginn hvað af
hverju, ef þar fer eitthvað að
fást.
Fisklandanir sl. viku:
Jón Þorlákss. .. 108 t. 13 dagar
Geir ........... 109 - 8 —
Hallv. fróðad. 95 - 12 —
Pétur Halldórss. 107 - 20 —
Skúli Magnúss. 116 - 14 —
Sölur eriendis:
margir fóru þangað, var aflinn
sízt betri þar en annars staðar.
Akranes
Framan af vikunni var sæmi-
legur afli, en fór minnkandi eftir
því sem á vikuna leið, enda var
þá leiðinda sjóveður, þótt róið
væri, hvasst á norðan og norðvest
an og stundum bylur. Seinustu
um fram að laugardegi:
Stígandi ............ 118 t. ósl.
Gullborg ............ 110 - —
Leo ................. 105 - —
Snæfugl SU............. 94 - —
Huginn................. 90 - —
Reynir ............... 90 - —
Dalaröst NK .......... 81 - —
Víðir SU.............. 81 - —
Þjóðverjar auk
togaraútgerð sína
Hið kunna togarafélag „Nord-
see“ hefur gert smíðasamning
um 8 nýja togara, og eiga 4 af
þeim að vera skuttogarar. Þeir
eiga að vera með frystiútbúnaði
og mjölvinnslu. Nokkrir af þess-
um togurum verða að verulegu
leyti frábrugnir eldri gerðum.
1 þessu sambandi má geta þess,
að Þjóðverjar hafa komizt að
141 t.
125 -
136 -
120 -
146 -
Karlsefni ....
Hvalfell ......
Hafliði .......
Gerpir ........
Júní...........
Surprise ......
Brimnes .........
Bjarni ridd.ari
Guðm. Pétur ..
síld 14
£ 10.523
— 9.115
— 8Í863
— 5.963
— 8.373
110 t DM 82.000
96 - — 56.000
160 - — 99.350
60 - — 56.238
Reykjavík
Róið var flesta daga vikunnar,
en oft hálfleiðinleg sjóveður, aust
an- og norðaustanátt og stundum
hvassviðri.
Afli var dágóður í byrjun vik-
unnar, en dró mjög úr honum
eftir því sem á leið. Vsan hefur
að mestu horfið úr aflanum.
Bátarnir sækja langt, á sömu
slóðir og Keflvíkingar og jafn-
vel Sandgerðingar. Koma þeir
ekki að fyrr en kl. 8—9 á kvöld-
in og eiga þá eftir að losa. A sjó-
inn er farið kl. 11.
Það sama er að segja af úti-
legubátunum, hjá þeim hefur
dregið úr aflanum og veður haml
að veiðum.
Aflahæstir fram að laugardegi:
Dagróðrabátar
Keflavík
Róið var alla daga vikunnar
nema mánudaginn, þá var land-
lega.
Aflabrögð hafa verið léleg, al-
gengast 5—6 lestir hjá bát, kom-
izt upp í 10 lestir, en líka niður
1 3 lestir. Það hefur oft verið
liti.ll afli í janúar, en samt orðið
góð vertíð þrátt fyrir það. En
þótt mönnum finnist aflinn treg-
ur, voru samt um miðjan mán-
uðinn komnar 260 lestir meira á
land en á sama tíma í fyrra.
Bátarnir sækja 2—214 tíma út
frá Garðskaga og stundum
lengra, allt út í dýpið. Það var
eitlhvað betra þar tii að byrja
með ,en á fimmtudaginn, þegar
Nú er það línan.
dagana hefur aflinn verið aðeins
4—5 lestir að meðaltali.
Togarinn Bjarni Ölafsson var
inni á fimmtudaginn á leið út
með aflann til sölu á erlendum
markaði. Keypti hann fiskinn af
bátunum þennan dag til viðbótar
eigin afla.
Nýr bátur kom á fimmtudag-
inn, Sigurður, 83 lesta bátur,
byggður úr eik í Danmörku. Er
báturinn með 4 cyl. Alfa-diesel-
vél, 350—383 ha. Gekk hann á
heímleiðinni 914 mílu, en gert
er ráð fyrir, að hann gangi 10—11
mílur, þegar til kemur. Hann er
búinn öllum nýjustu siglingatækj
um og öðrum tækjum, sem nú er
krafizt. Báturinn lítiur mjög vel
út. Eigendur eru Sigurður Hall-
bjarnarson s/f. Skipstjóri verður
Einar Árnason, sem var áður með
Kári Sölmundarson .. 72 t. ósl. Sigrúnu.
Asgeir 50 - — Aflahæstu bátarnir fram að
Barði 46 - — föstudegi:
Sigrún 87,4 t. ósL
Úttfegubátar. Sigurvon 86,9 - —
Björn Jónsson 96 t. sl. Sv. Guðm.son 80,8 - —
Hafþór .90 - — Böðvar 77,0 - —
Auður 74 - — Skipaskagi 76,7 - —
Helga 68 - —
Rifsnes 64 - — Vestmannaeyjar
Fyrstu tvo daga vikunnar voru
ágæt sjóveður og afli góður, al-
mennt 6—8 lestir á bát.
Miðvikudag versnaði veðrið og
hefur verið slæmt síðari hluta
vikunnar. Afli hefur verið eftir
því mjög rýr, yfirleitt 3—4 lestir,
jafnvel minni.
Enn róa margir bátana með
stutta línu, 25—-30 stampa. Marga
vantar enn 1—2 beitumenn, og
eru aðrir enn verr settir, því að
þeir hafa enn ekki getað hafið
róðra.
3 bátar hafa nú aflað yfir 100
lestir hver, og mun ekki fyrr
hafa verið kominn jafn mikill
afli á bát þetta snemma í janúar
mánuði.
Aflahæstu bátarnir frá áramót
raun um, að almenningur í Þýzka
landi tekur fisk frystan um borð
á miðunum langt fram yfir fisk
frystan úr ís, eins og t.d. íslend-
ingar flytja sinn fisk á þýzkan
markað og flestir þýzku togararn
ir. Það er því mjög sennilegt, að
frysting um borð ryðji á næstu
árum til hliðar eldri aðferðinni.
Þjóðverjar hafa nýlega komið
hér og viljað kynna sér kaup á
frosnum fiski í þeirri trú, að hér
mætti fá fisk, sem væri frystur
skömmu eftir að hann var veidd-
ur.
Minnkandi afli hjá Bretum
Aflamagn Breta á hinum norð-
lægari miðum hefur á sl ári mjög
gengið saman. Minnkaði t.d. um
10% í Barentshafi, um við 30%
við Bjarnarey og Spitsbergen og
við 10% við Noregsstrendur.
Áhyggjur Kanada yfir
styrkjastefnunni
Nýlega héldu menn frá sjávar
útveginum kanadiska fund með
sjávarútvegsmálaráðherra þeirra
til þess að ræða og láta í ljós
vaxandi áhyggjur yfir vanmætti
sjávarútvegsins kanadiska til
þess að standast hina sívaxandi
styrki til keppinautanna og þá
einkum í sambandi við aðalmark
að Kanada, Bandaríkjamarkað-
inn. Er hér vafalaust einkum átt
við íslendinga.
Frelsi
Enda þótt menn viti ekki, hvað
í vændum er með hinum svo-
nefndu viðreisnartillögum ríkis-
stjórnarinnar, sem væntanlega
verða lagðar fyrir alþingi strax
og það kemur saman, hafa menn
hugboð um, að þar sé verið að
hverfa frá uppbótarkerfinu og
skrá í staðinn á því gengi, að út-
flutningsframleiðslan verði a.m.k.
rekin hallalaus.
í flestum eða öllum vestræn-
um löndum .er ekki um neinar
uppbætur eða styrki að ræða. Ef
einstök fyrirtæki eða jafnvel
heilar atvinnugreinar geta ekki
þrifizt með hinu skráða gengi,
mega þær deyja drottni sínum.
Uppbætur eða styrkir verða ekki
greiddir. En svo afskræmt er
þetta fyrirkomulag orðið hjá okk
ur, að uppbæturnar eru orðnar
fast að 90%,þegar tekið er tillit
til ýmissa sérbóta. Við svo að
segja hverja samninga, sem gerð
ir hafa verið einu sinni og það
jafnvel tvisvar á ári, hafa þessar
prósentur tekið risaskref upp á
við.
Með því að afla tekna til þess-
ara uppbóta með álögum á al-
menning, hafa tollar og skattar
rokið upp að sama skapi. Hefur
þetta fyrirkomulag haft í för með
sér feikna skriffinnsku og spill-
ingu og óheilbrigði á mörgum
sviðum ásamt stöðugum rekstrar
halla á þjóðarbúskapnum, sem
jafna hefur orðið með erlendum
lántökum. Hvaða viðhorf, sem
menn hafa til þjóðmálanna, er
því flestum orðið ljóst, að við
svo búið getur ekki staðið.
Að vísu heyrist einstaka rödd,
sem segir:
Látum okkur halda uppbóta-
kerfinu áfram, í því felst vald
ríkisins yfir útgerð og fiskvinnslu
stöðvum, en undirtónnin er, að
einhverntíma, ef til vill ekki óra
fjarri, verði þetta vald orðið það
mikið, að lokatakmarki þessara
manna verði náð: hreinn komm-
únismi
Æði mikils ósamræmis gætir i
þessum málflutningi. í öðru orð-
inu er því haldið fram, að atvinnu
rekendur heimti aðstöðu til meiri
gróða, en í hinu, að þeir, sem nú
heimti frelsi, séu eins og blindir
kettlingar, sem ani út í ófæruna
og muni byltast um koll í ólgu-
sjó frjálsra heimsviðskipta.
Manninum er sjálfsbjargarvið-
leitnin í blóð borin. Það er marg
sannað, að þær þjóðir, sem búa
við víðtækt stjórnarfarslegt
frelsi, atvinnu- og viðskiptafrelsi,
hafa bezta lífsafkomu. Þjóðir og
einstaklingar hafa alltaf verið að
fórna lífi og fjármunum til þess
að varðveita frelsið eða öðlast
það. Þeim mönnum, sem nú fara
háðulegum orðum um baráttu ís-
lenzku þjóðarinnar fyrir auknu
frelsi, þarf því ekki að koma það
neitt undarlega fyrir sjónir, þótt
landsmenn væru fúsir til þess að
fórna einu og öðru til þess að
öðlast það, losna við skriffinnsk-
una og afskipti ríkisvaldsins í
von um nýtt og betra líf, þegar
fæðingarhríðirnar væru afstaðn-
ar.
Leifur flýgur
til Tnngier
LEIFUR Eiríksson, hin nýja
Cloudmasterflugvél Loftleiða,
mun fara í leiguflug suður til
Tangier í N-Afríku með við-
komu í Amsterdam hinn 3.
febrúar. Mun vélin flytja
þangað erlenda skipshöfn og
verður íslenzk áhöfn á flug-
vélinni. Seinna í mánuðinum
mun Leifur koma inn í flug-
áætlun Loftleiða og fara
nokkrar ferðir meðan skoðun
fer fram á annarri Skymaster
vél félagsins. — Að undan-
förnu hefur nýja vélin verið
í Stavanger, en þar hefur ver-
ið farið yfir loftskeytatæki
hennar — á verkstæðurn
Braathens, sem annast allt við
hald á flugvélum Loftleiða
eins og kunnugt er.
skrifar tír
dagleqq lifinu
]
* Heiðarvegir ekkert
dansgólf
Veturinn hefur fram að
þessu verið ákaflega mildur
og fjallvegir yfirleitt færir
bílum það sem af er vetri.
Það er líka eins og fólk sé
farið að reikna með því að
veður og heiðarvegir á íslandi
séu eins og á sumardegi, þó
miður vetur sé. Þetta sannast
öðru hverju, þegar fréttir
berast af fólki, sem hefur
þurft að stíga út úr bíl uppi
á heiði.
Stundum eru þessir ferða-
langar klæddir eins og þeir
væru á balli í upphituðu sam
komuhúsi, í nælonsokkum og
’blankskóm'.Hvða lítið sem út
af ber, er svo voðinn vís. Það
segir sig sjálft hvílíkur bjána
skapui það er að leggja af stað
í litlum bíl e.t.v. með plastyfir
byggingu, í slíkum klæðnaði,
ef yfir fjallveg er að fara um
hávetur. Alltaf getur bíllinn
festst í skafli eða bilað, og þá
verða farþegar annað hvort að
hafast við í honum eða ganga
til byggða. Séu þeir illa
klæddir, getur það orðið þeim
að fjörtjóni, hvor kosturinn,
sem tekinn er.
Það hefur t. d. komið fyrir
hér á Hellisheiðinni, að fólk
hefur verið að koma eða fara
á dansleik austur í sveitum,
klætt ballfatnaði, og fest bíl-
inn í skafli. Það getur þá enga
björg sér veitt, ekki svo mik-
ið sem stigið út úr upphituð-
um bílnum, til að ýta honum
úr skaflinum, hvað þá
ganga til næsta bæjar.
* Flugfarþegar
vel klæddiir
Það liggur í augum uppi,
að fólk, sem leggur á heiðar-
vegi á íslandi um hávetur,
þarf að vera vel klætt. Það
ættu flugfarþegar reyndar
líka að vera, sem fljúga
yfir hálendið að vetrar-
lagi. — Nú er eitthvað
farið að slá út í fyrir Vel-
vakanda, hugsa vafalaust
margir, ekki stígur maður út
úr flugvélinni og ýtir henni
úr skafli eða skýi. En þetta er
ekki eins vitlaust og virðist
í fljótu bragði. Getur ekki
alltaf komið fyrir að flugvel
þurfi að nauðlenda af ein-
hverjum ástæðum, þó það sé
ekki algengt? Það væri æði
meinlegt að sleppa ómeiddur
niður á jörðina og láta það
síðan verða sér að fjörtjóni
hve bjánalega maður hefur
búið sig í ferðalagið.
Mér hefur stundum dottið
þetta í hug, þegar ég hefi séð
á eftir farþegahópi upp í flug
vél að vetrarlagi hér á flug-
vellinum.
# Skynsamlegur
klæðnaður
Annars sýnist mér fólk
vera farið að klæða sig miklu
skynsamlegar í kulda en áður
var á götum Reykjavíkur,
enda fæst nú mikið af smekk-
legum og hlýlegum sportfatn-
aði, úlpum, sokkabuxum,
kuldaskóm o. s. frv.
En fréttirnar af fólki, sem
lendir 1 vandræðum á heiðar
vegunum vegna slæms útbún-
aðar virðast benda til þess
að fólkið úti á landsbyggðinni
klæði sig orðið sízt skynsam-
legar en íbúar höfuðborgar-
innar.