Morgunblaðið - 28.01.1960, Blaðsíða 23

FMnmtudagur 28. jan. 1960
MORCVHRLAÐ1Ð
23
Lungnaveiki drap
10 ær á Borgarfirði
— Alsir
Framh. af bls. 1
mikill og ósvífinn áróður hefði
verið rekinn til þess að reyna
að efna til sundurþykkju með
ríkisstjóminni. Slíkt mundi samt
ekki takast.
Ráðherrann greindi jafnframt
frá því, að de Gaulle mundi
flytja útvarpsávarp til frönsku
þjóðarinnar á föstudaginn. —
Sennilegt er, að forsetinn geri þá
ýtarlega grein fyl'ir ráðagerðum
sínum.
Auk þess ítrekaði innanríkis-
ráðherrann, að de Gaulle mundi
fara til Alsír hinn 5. febrúar eins
og áformað hefði verið. Ekki
fékkst hann hins vegar til að
Iáta neitt uppi um annað, sem
rætt var á ráðuneytisfundinum.
„Farið að lögum“
Ritskoðun er enn á öllum frétt-
um frá Alsír. Samt er Ijóst, að
ástandið þar er óbreytt. Paul
DeLouvrier, stjórnarfulltrúi í
Alsír, flutti ræðu í útvarp þar í
dag og hvatti Alsírbúa alla til
að beita skynsemi. Hann lofaði
hinum öfgafullu hægrimönnum,
sem nú hafa tekið upp vopn gegn
de Gaulle og Alsíráætlun hans,
því, að allt mundi að lokum
ávinnast, ef vopnin yrðu lögð
niður og farið að lögum.
— Ég geri allt mitt til að koma
í veg fyrir að leiðir Frakklands
og Alsír skilji. Auðvitað skil ég
mætavel afstöðu þeirra, sem í
örvæntingu og af hugrekki ætla
að beita áhrifum sínum til þess
að Alsír verði frönsk um ókom-
in ár, sagði hann.
Af öllu hjarta
— Og ég veit, að flestir hér í
Alsír hafa þetta sama sjónarmið.
Þjóðin heima í Frakklandi verð-
ur að skilja það. Og ég, fulltrúi
stjórnarinnar, geri mér vel grein
fyrir því sem hér liggur að baki
— og hugsanlegum afleiðingum.
Þið vitið öll, að áhættan er mikil.
Sambandsslit við Frakkland? —
Enginn vill það hér. Stjórnar-
kreppa? Enginn vill það hér. Að
Alsír verði Frakklandi töpuð fyr-
ir fullt og allt?
DeLouvrier hvatti menn eindreg
ið til að aðhafast ekkert, sem
stofnað gæti sambandi Frakk-
lands og Alsír í voða. — Við
höfum ekki tapað neinu, sagði
hann. Ég bið ykkur að hætta verk
fallinu strax og ganga til vinnu.
Ef regla kemst á aftur mun allt
ávinnast. Ég bið ykkur þess af
öllu mínu hjarta, af öllum kröft-
um sálar minnar.
Engin eftirgjöf
Skömmu áður en DeLouvrier
flutti ræðu sína höfðu uppreisn-
armenn dreift fkugmiðum yfir Al-
geirsborg. Þar voru borgarbúar
hvattir til að gefa hvergi eftir
og halda verkfallinu áfram. Á-
varpið var undirritað af Lagaill-
ard, foringja uppreisnarmanna.
Munum þjóna þjóðinni
Yfirmaður franska hersins í
Alsír, Maurice Challe, flutti líka
ræðu í útvarpið í Alsir í dag.
Ræða hans vakti ekki síður at-
hygli en ræða stjórnarfulltrúans.
Challe sagði, að herinn hefði
sýnt mikla þolinmæði til þess að
komast hjá átökum í Alsír.
— Herinn er staðráðinn í því
að varðveita einingu sína. Þetta
er her ríkisins, franski herinn.
Það þýðir einungis, að herinn
verður stjórn landsins hollur,
hann mun þjóna þjóðinni.
— Hér hefur verið barizt í þrjú
ár, bæði með aðstoð hermanna
frá heimalandinu og Alsír. Barátt
unni verður haldið áfram svo að
Alsír verði franskt land framveg-
is, það getur ekki verið néinn
annar tilgangur með þessari bar-
áttu, sagði herforinginn.
Algert verkfall
Þrátt fyrir þessar áskoranir
var ekki vitað annað í kvöld en
að verkfallið væri svo að segja
algert í borgum Alsír. Bæði I
Oran og Algeirsborg héldu upp-
reisnarmenn kyrru fyrir í götu-
vígjum sínum. Franskir fallhlíf-
arliðar og landgöngusveitir voru
á varðbergi í nágrenninu, en ekki
kom til neinna átaka — og sýnt,
að ekkert slíkt væri í undirbún-
ingi. Uppreisnarmenn ítrekuðu
samt, að þeir mundu verjast til
síðasta manns, ef herinn byrjaði
að skjóta.
Konur báru uppreisnarmönn-
um vistir og vatn til götuvígj-
anna. Uppreisnarmenn í Algeirs
borg segjast hafa vopn og visúr
til þriggja mánaða. Eitthvað
mun hópurinn hafa stækkað í
dag innan víggirðinganna, orð-
inn nokkur þúsund. Myndum
af Massu hampa uppreisnarmenn
og áhangendur þeirra mikið. —
„Lifi Massu, niður með de
Gaulle“!, hrópa þeir.
Grjótkast — skotið
Vopnaðir flokkar uppreisnar-
manna gengu um helztu götur
Algeirsborgar í dag til að lna
eftir því að verkfallið yrði yíir-
leitt haldið. Búðir eru lokaðar
og allt með kyrrð, en miKÍll
fjöldi gangandi fólks á ferli, því
bílar eru nú fáir eftir í umferð.
Benzínafgreiðslum, sem öðrum
sölubúðum er lokað vegna verk-
fallsins.
A einum stað, I Mostaganem,
kom til átaka, er um 1,200 Mú-
hameðstrúarmenn fóru fjölda-
göngu til að lýsa stuðningi við
de Gaulle. Var gerður aðsúgur
að fólkinu og hafið grjótkast.
Nokkrum skotum var hleypt af
og munu sex menn hafa særzt.
Uppreisnarmenn hafa gengið fast
eftir því, að Múhameðstrúarmenn
lokuðu verzlunum sínum og
tækju þannig þátt í verkfallinu.
Hefur komið til átaka út af þessu
á nokkrum stöðum.
Eining í Frakklandi.
Annars eru fréttir af skornum
skammti, eins og fyrr greinir, og
mótmæltu erlendir fréttamenn í
Alsír harðlega ritskoðuninni við
DeLouvrier í dag.
Andstæðingar de Gaulle
hvöttu til verkfalla á nokkrum
stöðum í Frakklandi í dag, en
árangurslítið. Verkfallsbarátta
var hafin meðal háskólastúdenta
í París, en hún bar líka lítínn
árangur.
Talsmenn Múhameðstrúar-
manna í Alsír hafa lýst yfir full-
um stuðningi við de Gaulle —
og miðstjórn Gaullistaflokksins
ákvað á fundi í dag að kalla
saman skyndifund þingmanna
flokksins á fimmtudag til að
ræða á hvaða hátt flokkurinn
gæti bezt stutt forsetann.
Það vakti líka athygli í Frakk-
landi í dag, að útbreiddasta blað
landsins, France Soir, birti for-
ystugrein með yfirskriftinni:
Þjóðin stendur öll að baki de
Gaulle.
Borgarfirði eystra, 20. jan.
EINSTÖK veðurblíða var hér frá
áramótum og til 15. þ.m., en þá
kólnaði í veðri og gerði nokkurt
frost, er haldizt hefur til þessa,
með smá snjóéljum svo nú er
lítilsháttar föl á jörðu. Veturinn
til áramóta var sérstaklega mild-
ur en mjög úrfellasamur, frost
sjaldan en stórrigningar tíðar.
Aldrei snjóaði svo heitið gæti
nema í áhlaupinu mikla í fyrri
hluta nóv. en þann snjó tók fljótt
upp með öllu, einnig þann snjó
er kom skömmu fyrir jóUn. Nær
alltaf hefur því verið næg jörð
fyrir sauðfé, en oft ónæðissamt
vegna rigninga fyrir hátíðarnar.
1 RÚMAN aldarfjórðung, eða
síðan árið 1935, hefi ég, vegna
stjórnar Þjóðvinafélagsins, haft
með höndum ritstjórn Andvara
og Almanaks Hins íslenzka þjóð
vinafélags. Nokkru eftir að bóka-
útgáfur Menningarsjóðs og Þjóð-
vinafélagsins voru sameinaðar,
vakti ég máls á því, að rétt væri
og reyndar nauðsynlegt að
breyta Andvara, gera hann að
reglulegu tímariti, er út væri
gefið a. m. k. í 3 heftum á ári.
Úr því ég var kjörinn forseti
Þjóðvinafélagsins 1958, hreyfði
ég þessu máli á nýjan leik. S.l.
vetur var svo ákveðið að gera
breytingu á Andvara, stækka
hann og gera hann að sterkara
þætti í félagsútgáfu Menningar-
sjóðs og Þjóðvinafélagsins en áð-
ur. Talið var eðlilegt, að Menn-
ingarsjóður hefði hlutdeild í rit-
stjórn Andvara, úr því þessi
breyting var ráðin. Ég hafði í
fyrstu hugsað mér þriggja manna
ritstjórn, tvo frá Þjóðvinafélag-
inu og einn frá Menningarsjóði,
en það varð úr, að ritstjórarnir
yrðu tveir aðeins. Tók fram-
kvæmdastjóri bókaútgáfu Menn-
ingarsjóðs, Gils Guðmundsson,
að sér ritstjórnina af hálfu
Menningarsjóðs, en af hálfu
Þjóðvinafélagsins annaðist ég
hana áfram. Nú hefir sú breyt-
ing orðið á ritstjórn Andvara, að
Helgi Sæmundsson, formaður
-Menntamálaráðs, hefir tekið
sæti Gils Guðmundssonar. Til-
kynning um þetta, sem nýlega
birtist í blöðum og útvarpi, hefir
valdið misskilningi nokkrum, og
þvi er þessi orðsending birt. Af
hálfu Þjóðvinafélagsins mun ég
Víðast hvar hefur fé verið gefið
þó nokkuð með beitinni.
Tíu ær drepizt úr lungnaveiki
Nokkuð hefur borið á
lungnaveiki í fé og hefur orð-
ið að fara betur með það af
þeim sökum. Á einum bæ
hafa 10 ær drepizt úr veik-
inni
Vegir innan sveitar hafa nær
alltaf verið færir í vetur og eru
enn, vegurinn til Héraðs var
lengi fær, en um nokkurn tíma
hafa smákaflar á honum ekki
verið færir svo þeir, sem farið
hafa þar á milli, hafa orðið að
annast ritstjórn Andvara eins og
hingað til, þar til stjórn Þjóð-
vinafélagsins gerir hér aðra skip-
an á.
ganga kafla yfir fjallið á milli
bíla.
Mikið félagslíf
Unga fólkið hér sýndi sjón-
leikinn „Karólína snýr sér að
leiklistinni“ eftir Harald A. Sig-
urðsson á milli hátíðanna. Einnig
sýndi það leikinn upp í Héraði
í Félagsheimilinu á Hjaltastað
við góð^ aðsókn. Barnasamkoma
var hér eftir nýárið, sóttu hana
um 100 börn, auk fullorðinna.
Þorrablót er nýafstaðið en þau
hafa verið haldin hér árlega um
nokkurt árabil og var þetta hið
14. í röðinni. Eru þau jafnan vel
sóit. Var það nú nokkru fyrr en
venjulega, vegna þess að fjöldi
fólks var á förum héðan í at-
vinnuleit í verstöðvarnar fyrir
sunnan, einkum til Vestmanna-
eyja. — I. I.
Krúsjeff
til Indlands
LONDON, 27. jan. (Reuter). —
Krúsjeff mun koma við í Nýju
Delhi 11. febrúar á leið sinni til
Indónesíu, að því er Tass-frétta-
stofan tilkynnir. Hann mun
dvelja tvo daga í höfuðborginni,
en síðan skoða ríkisbúgarð og
stálverksmiðju. 16. febrúar fer
hann svo til Burma með við-
komu í Kalkútta.
Allar góðar kveðjur, sem mér bárust á
sextugasta og fimmta afmælisdegi mínum,
þakka ég af heilum hug.
Davíð Stefánsson
Innilegar þakkir færi ég öllum þeim, sem glöddu mig
með heimsóknum, gjöfum og skeytum á 50 ára afmæli
mínu 18 þ.m. — Guð blessi ykkur ÖII.
Eyrún Helgadóttir, Þórustíg 17
íbúð við Laufósveg
til sölu. Á hæðinni, sem er ca. 83 ferm., eru 3 herb.
eldhús, bað, innri forstofa. t risinu fyrir ofan hæð-
ina eru 2 lítil herbergi, sem hægt er að stækka og
geymslur. Eignarhluti í þvottahúsi í kjallara.
FASTEIGNA & VERÐBRÉFASALAN,
(Láriis Jóhannesson, hrl.)
Suðurgötu 4. Símar: 13294 og 14314.
Þorkell Jóhannesson
Jarðarför
GUÐRlÐAR JAKOBSDÓTTUR
Hávallagötu 3,
fer fram frá Dómkirkjunni í dag, fimmtudaginn 28.
janúar kl. 2 e.h. — Athöfninni í kirkjunni verður út-
varpað.
Fyrir hönd vandamanna:
Ema Öskarsdóttir, Jón S. óiafsson
Útför
GUÐUAUGAR JÓNSDÓTTUR
saumakonu, frá Galtarholti
verður gerð frá Fossvogskirkju, föstudaginn 29. þ.m.
kl. 1,30 síðd. — Athöfninni verður útvarpað:
Aðstandendor
Móðir okkar
GUÐRÚN GUÐMUNDSDÓTTIR
frá Hcillskoti, Öldugötu 53,
sem lézt að Elliheimilinu Grund 22. þ.m. verður jarð-
sungin frá Fríkirkjunni föstudaginn 29. þ.m. kl. 1,30.
Guðmunda Jónsdóttir,
Egill H. Jónsson, Gestur E. Jónsson.
Jarðarför fóstursonar míns
DAVlÐS SVANBERGS HARAUDSSONAR
sem lézt að Vífilstaðahæli 21. jan. fer fram frá Fossvogs-
kirkju laugardaginn 30. jan. kl. 10,30 f.h.
Arnheiður Bjömsdóttir.
Hjartanlegt þakklæti öllum þeim ,er sýndu okkur sam-
úð við fráfall,
JÓNS BJÖRGVINS SVEINSSONAR
er fórst með m.b. Rafnkell.
Unnur Uárusdóttir og böra,
Kristín Guðmundsdóttir
Innilegar þakkir til þeirra er sýndu okkur samúð og
hluttekningu við andlát og jarðarför
MAGNÚSAR JÓNSSONAR
Sérstaklega viljum við þakka lækni og hjúkrunar-
fólki Dvalarheimilisins fyrir alla umönnun og hlýju
í garð hins látna.
Þuríður Kristjánsdóttir, Guðmundur Magnússon.
Jarðarför mannsins míns,
CARLS C. BENDER
fyrrverandi kaupm. frá Djúpavogi
fer fram frá Fossvogskirkju, föstudaginn 29. þ.m. kl.
10,30 árdegis. Jarðaförinni verður útvarpað.
Guðleif Bender, böm, tengdabörn og barnaböra
Qrðsending frd forseta
Hins ísl. þjdðvinafélags