Morgunblaðið - 28.01.1960, Blaðsíða 22

22
M O R C i/ 7V n 1.4 f> IÐ
Fímmtudaprur 28. Jan. 1960
Undirbúningur Squaw Valley
leikanna kostar 320 millj kr.
Rússar hafa gagnrýnt aöbúnað
ibróttafólksins
BANDARIKJAMENN telja sig
hafa lagt sig mjög fram um að
Ameriska liðið
ÍR gegn bandarísku liði á Hálogalandi
Keppa í körfuknatt-
leik annað kvöld
A FÖSTUDAGSKVÖLD kl. 8 fer
fram að Hálogalandi keppm í
körfuknattleik milli bandarska
liðsins Supply, sem er skipað
Bandaríkjamönnum á Keflavík-
urflugvelli. í>að er íþróttafélag
Beykjavíkur, sem að keppmnm
stendur og er það meistaraflokk-
ur félagsins sem keppir við hina
banadrísku gesti.
Supply er sterkasta liðið á
Keflavíkurflugvelli og er því
sterkt körfuknattleikslið. Liðið
hefur ekki tapað leik hér á vell-
inum, síðan það var myndað og
heldur meistaratitlinum, sem urn
er keppt þar syðra, en í þeirra
keppni taka þátt 20—30 lið.
Lið ÍR er með beztu liðum
hérlendis. Sigraði það með yf r-
burðum í síðasta hraðmóti. Það
er skipað ungum en efnilegum
og áhugasömum leikmönnum
sem mikils má af vænta. Er því
víst að um skemmtilega keppni
verður að ræða, hver svo sem
sigurinn hreppir.
Á undan þessum leik fer fram
keppni í 4. aldursflokki. Allir
sem hinni fögru körfuknattleiks
íþrótt unna, ættu að nota þetta
sérstæða tækifæri til að sjá góð
lið keppa saman.
ÍR-ingarnir
♦ +
BRIDCE
AV
♦ *
Bandalagið vill níi
verndun Jista-
verka
A STJÓRNARFUNDI Bandalags
íslenzkra listamanna var nýlega
samþykkt svo hljóðandi álykt-
un:
„Stjórn Bandalags íslenzkra
listamanna vill af því tilefni, að
spellvirki var framið á opinberu
líkneski í Reykjavíkurtjörn
skora á ríkisstjóm fslands að
flytja nú á Alþingi frumvarp til
laga um sérstaka vernd minja og
minnismerkja með sama hætti og
tðkast með öðrum menningar-
þjóðurn".
í bréfi frá ritara Bandalagsins
til forsætisráðherra og mennta-
málaráðherra um ályktunina seg
ir:
„f þessu sambandi viljum vér
einkum benda á gildandi lög um
„Denkmalschutz" í Miðevrópu-
löndum, þar sem ósnertanleiki
minja og minnismerkja er lög-
verndaður sérstaklega og ævar-
andi, þ.e. húsa og staða, opin-
berra minnismerkja og verka,
sem hafa sérstakt listgildi eða
minjagildi fyrir þjóðina“.
(Frá B.Í.L.)
f ANNARRI umferð bikarkeppni
Bridgesambands íslands fóru
leikar þannig:
Sv. Einars Árnasonar v. sv.
Sveins Helgasonar 72:52
— Róberts Sigmundssonar
Sesselíu Fjeldsted 61:35
— Stefáns Guðjohnsens
Rafns Sigurðssonar 59:38
— Einars Þorfinnssonar
Vigdísar Guðsjónsd. 50:38
— Þórðar Pálmasonar
Sigfúsar Sigurðssonar 54:46
— Halls Símonarsonar
Arna M. Jónssonar 73:67
— Mikaels Jónssonar
Arnar Péturssonar
(stig ókunn)
— Óla Kristinssonar
Baldurs Jónssonar
(stig ókunn)
Átta sveitir eru nú eftir í
keppni þessari og hefur verið
dregið um hvaða sveitir leika
saman, en leikunum skal lokið
fyrir 1. apríl nk.
Þessar sveitir leika saman í 3.
umferð:
Sveit Þórðar Pálmasonar, Borg
arnesi, við sveit Einars Árnason-
ar, Reykjavík.
Akranesbátar
AKRANESI, 27. jan: — 14 bátar
eru á sjó héðan í dag. Þeirra á
meðal nýji báturinn Sigurður
AK 107. Aflinn hjá þeim sem þeg
ar eru lentir er frá 2,5 til 3.5 lest-
ir. — Oddur.
Hei ranótt
Meimtaskólans
MARGIR hafa undrazt yfir því,
að Herranótt Menntaskólans
skuli enn ekki hafa látið frá sér
heyra á þessu ári. Æfingar á
leikritinu hafa að vísu staðið yfir
frá því í nóvember, en af sýning-
um hefur þó enn ekki getað orðið
vegna húsnæðisskorts.
tJr þessu hefur nú rætzt, að
mestu leyti, og er í ráði, að frum-
sýna leikinn næstkomandi þriðju
dag kl. 20.
Að þessu sinni hefur Herranótt
tekið til meðferðar gamanleikrit
eftir William Douglas Home, og
hefur Hjörtur Halldórsson,
menntaskólakennari, gert þýðiny
una.
Sveit Einars Þorfinnssonar við
sveit Róberts Sigmundssonar,
báðar í Reykjavík.
Sveit Mikaels Jónssonar, Ak-
ureyri við sveit Stefáns J. Guð-
johnsens, Reykjavík.
Sveit Halls Símonarsonar,
Rvík, við sveit Óla Kristinssonar,
Húsavík.
Þær sveitir er fyrr eru nefnd-
ar sjá um viðkomandi leik.
— ★ —
Það kemur stundum fyrir að
spilarar misheyra eða heyra alls
ekki sagnir andstæðinganna eða
jafnvel sagnir félaga. Hefur það
oft valdið deilum og misskiln-
ingi, þegar beðið er um að sagn-
ir séu endurteknar. 41. og 42. gr.
alþjóðalaga um bridge segja
hvernig spilarar eiga að haga sér
í slíkum tilfellum.
Greinarnar, sem eru mjög
skýrar, hljóða svo:
41. grein:
Ef spilari heyrir ekki vel, hvað
sagt er, getur hann strax óskað,
að sögnin sé endurtekin. Það er
ekki unnt að bæta úr sögn, sem
gerð hefur verið vegna misskiln-
ings eða misheyrnar.
42. grein:
Spilari á rétt á að fá fyrri sagn
ir endurteknar, bæði þegar kem-
ur að honum að gera boð sitt og
eins eftir að sögnum er lokið, en
áður en búið er að spila út í
fyrsta sinn. Beiðni hans um end-
urtekningu á einungis mótspil-
ari að svara.
Blindur, eða sá spilari, sem
samkvæmt lögum á að segja
pass, ætti ekki að óska eftir að
fá sagnir endurteknar, en má
hlusta á, og má leiðrétta villur,
er koma fram í endurtekning-
unni.
Þegar búið er að spila út í
fyrsta sinn, má ekki endurtaka
sagnirnar, en sagnhafi eða verj-
andi hefur rétt á að fá upplýs-
ingar um, hver lokasögnin hafi
verið og hvort tvöfaldað eða
fjórfaldað hefur verið, en ekki
hver hefur gert það.
Það, sem er athyglisverðast í
þessum greinum er, að þegar lát-
ið hefur verið út í fyrsta sinn
má ekki endurtaka sagnirnar.
hafa útbúnað íþróttamanna, er til
vetrarleikanna í Squaw Valley
koma, sem allra beztan. Hafa
þeir byggt þar skála mikla, sem
vera eiga aðsetursstaður íþrótta-
fólksins. Einnig hafa þeir gert
umfangsmikla áætlun um
skemmtikvöld og þess háttar,
þar sem kunnir skemmtikraftar
koma fram og kynna allar þær
tegundir af skemmtunum, sem
tíðkast í Bandaríkjunum í dag.
í sömu þvottaskál.
í skálunum, sem reistir hafa
verið fyrir íþróttafólkið, er svo
ráð fyrir gert að fjórir verði
saman í herbergi. Herbergin eru
til beggja handa við langa ganga
og síðan er sameiginlegt bað- og
snyrtiherbergi fyrir hóp manna.
Þetta hefur hlotið mikla gagn
rýni. Einn sá fyrsti, sem „gagn-
rýndi skiplagið" var fram-
kvæmdastjóri rússnesku Olymp-
íunefndarinnar. Hann fellir harð
an dóm yfir fjögurra manna her-
bergjunum og sameiginlegu
snyrtiherbergjunum, og segir,
að þarna gefist ekki næði til af-
slöppunar fyrir harða keppni. En
við þessu verður víst ekki gert,
segir hann. Og því má við bæta,
að engin þjóð hefur haldið 03-
ympíuleika án gagnrýni meiri
eða minni — og einkum frá í-
þróttafólkinu.
★ Upphaf að meiri stormi.
Rússneska gagnrýnin er
áreiðanlega aðeins upphaf
að meiru. Jafnvel amerísk
blöð hafa fjallað um undir-
búning leikanna í aðfinnslu
tón, einkum varðandi
kostnaðinn. Kostnaðurinn
við undirbúninginn nemur
um 20 milljónum dollara
— 320 millj. ísl. króna á
skráðu gengi og það finnst
mönnum að vonum mikið.
En þetta hefur það kostað að
gera Squaw Valley að eftirsótt-
um ferðamannastað bæði meðan
á leikunum stendur og eins á
eftir, en í framtíðinni er áform-
að að gera „Indíánadalinn" að
stað, sem er eftirsóttur af öllum.
Og það þýðir ekki að bjóða
milljónamæringum Bandaríkj-
anna að sofa fjórir saman í her-
bergi og allir þvoi sér í sama
vaski.
Island og
Rússland
ÝMSUM hér á landi finnst
það í mikið ráðizt að senda
fjóra íslenzka keppendur ti>
Vetrarleikanna í Squaw Vall
ey og telja að því fé, sem til
þess er kostað, mætti betur
verja.Sá kostnaður mun nema
um 150 þúsund krónum.
Fyir þá og aðra er gaman
að líta á keppendatölu Rússa.
Þeir senda til leikanna 87 í-
þróttamenn og konur, 50 þjálf
ara og fararstjóra og 30 blaða
menn.
Allar tölurnar vekja undrun
um heim allan. 87 keppendur
frá einni þjóð komast ekki í
keppnina, Hver þjóð má að
eins senda takmarkaðan
fjölda keppenda í hverja grem
og 87 komast ekki að. 50 farar
stjórar og þjálfarar, þýðir að
næstum hver keppandi Rússa
sem kemst að sem þátttakandi
hefur einn þjálfara eða farar
stjóra sér til aðstoðar.
Jafnvel undraverðust er tal-
an um blaðamennina 30. Fyr-
ir nokkrum árum létu Rússar
sér nægja að senda einn mann
frá Tassfréttastofunni, til að
herma rússnesku þjóðinni
fregnirnar.
Nýtt fúavarnarefni K-33
HÉR eru staddir á vegum Hannes
ar Þorsteinssonar & Co. tveir
Svíar, þeir Lindblom, verkfræð-
ingur frá Boliden Gruvaktiebo-
lag í Stokkhólmi og Sonander,
framkvæmdastjóri fyrir Norsál-
vens Ságverk A-B í Karlstad.
Kynna þeir hér notkun nýs fúa
varnarefnis, sem nefnist Boliden
Salt.
Þar sem Islendingar kaupa allt
timbur sitt erlendis frá, er það
Riikils virði, að vel sé með það
farið og ending þess geti orðið
sem bezt.
Efni það, sem um ræðir, er
framleitt í grennd við Boliden
í Svíþjóð, en þar eru miklar kop-
ar- og arseniknámur. Eftir að
vinnsla var hafin á þessum efn-
um laust fyrir 1930, var tekið
til við rannsóknir á hagnýtingu
þeirra á sem margvíslegastan
hátt. Arið 1936 kom Boliden
saltið fyrst á sænskan markað
og vakti athygli. Hefur það mjög
verið endurbætt síðan, og 1950
kom á markaðinn nýtt efni —
Boliden salt K-33 sem hefur
reynzt hið merkasta. Gert er ráð
fyrir að staurar, sem varðir
eru K-33 endist að jafnaði í 35—
40 ár.
K-33 er efnasamband kopars,
króms og arseniks. I því eru eng-
in óvirk efni, sem valdið gætu
myndun natrínumsúlfats, og er
því unnt að nota það í þynnri
blöndu en önnur fúavarnarefni.
Fúavarnarupplausnin gengur í
samband við ýmis efni í viðnum,
svo að mjög torleyst kopar- og
krómarsenöt falla út í trefjar
viðarins. Auk þessara efna, sem
verja vel fyrir hvers konar
skemmdum, myndast vatn, en
engin leysanleg sölt, hvorki inni
í viðnum né á yfirborði hans.
Efnið mun vera vel til þess fallið,
að verja viðinn gegn öllum al-
gengum fúasveppum, en á jafn-
framt að vera óskaðlegt dýrum.
Viðurinn er hreinn og lyktar-
laus eftir vörnina og efnið hefur
ekki x för með sér nein heilsu-
spillandi áhrif fyrir þá, sem með
það fara.
Staurar, sem varðir hafa verið
með K-33 leiða rafmagn verr en
óvarðir staurir. Þeir eru ekki eins
eldfimir og staurar, sem varðir
hafa verið með olíuefnum, og þá
má mála, lakka og vinna á annan
hátt, án þess að það rýri endingu
þeirra.
Síðasti fyrirlestur Svíanna
verður á morgun hjá Iðnaðar-
málastofnuninni.