Morgunblaðið - 28.01.1960, Blaðsíða 6

6
MORCVUBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 28. jan. 1960
Frá fundi F.l.f. Talið frá vinstri: Axel Kristjáns son, forstjóri, Kjartan Thors, form. Vinnuveit-
endasambands fslands, Sveinn Valfells, form. F.Í.I., Bjarni Benediktsson, iðnaðarmálaráðherra
Kristján Jóh. Krist jánsson, forstjóri.
Hver afvinnuvegur geti sýnt,
hvers hann er megnugur
ALMENNUR fundur var hald-
inn í Félagi íslenzkra iðnrekenda
sl. laugardag. Formaður félagsins,
Sveinn B. Valfells, setti fundinn
og bauð gesti félagsins velkomna,
en þeir voru: Bjarni Benedikts-
son, iðnaðarmálaráðherra, Kjart-
an Thors, formaður Vinnuveit-
endasambands fslands, Björgvin
Sígurðsson, framkvæmdastjóri
þess, Björgvin Frederiksen, for-
seti Landssambands Iðnaðar-
manna og Bragi Hannesson, fram
kvæmdastjóri þess. Fundarstjóri
var Kristján Jóhann Kristjáns-
son, forstjóri.
Formaður F.f.I. Sveinn B. Val-
fells, flutti ítarlegt erindi um
störf félagsins nú í vetur, fram-
tíðarhorfur og ræddi auk þess
ýmis sérmál, sem leysa þyrfti
iðnaðinum til hagsbóta.
í upphafi máls síns ræddi for-
maður um gjaldeyris- og inn-
flutningsmál og þá erfiðleika,
sem alltaf er þar við að etja og
leysa þarf á viðunandi hátt.
Einnig ræddi hann um skatta-
málin og þá sérstaklega stór-
eignaskattinn og söluskattinn.
Taldi formaður 9% söluskattinn
á meðal þeirra óheillavænlegustu
ráðstafana, sem gerðar hefðu ver-
ið gagnvart iðnaðinum, þar sem
hann kæmi mjög misjafnlega nið
ur á aðila, væri óréttlátur í fram
kvæmd og drægi úr samkeppnis-
hæfni fyrirtækjanna. Þyrfti því
að breyta honum eða leggja hann
nður. Einnig væri nauðsynlegt að
taka tekjuskattskerfið til nánari
athugunar og úrbóta.
Þessu næst ræddi formaðurinn
um lánsfjárþörfina. Sagði hann,
að stofnlánasjóður iðnaðarins,
Iðnlánasjóður, næmi nú samtals
um 10 milljónum króna og auk
þess væru hráefna- og afurða-
víxlar iðnaðarins ekki endur-
keyptir af Seðlabankanum. Væri
iðnaðurinn því sem næst á ver-
gangi miðað við landbúnað og
sjávarútveg, sem hafa stofnlána-
sjóði að upphæð nær 600 millj.
króna og endurkeypta víxla nær
900 milljónum króna auk þess,
sem þeir hafa á öðrum peninga-
markaði, en þaðan hefur iðnaður-
inn mest allt sitt lánsfé. „Okkur
hefur tíðum fundizt stjórriarvöld
in vanmeta þýðingu iðnaðarins í
efnahagslífinu og þar af leiðandi
ekki skapað honum sömu vaxt-
arskilyrði og hinum aðalatvinnu-
vegunum".
Að lokum sagðist formaður
treysta því, að núverandi ríkis-
stjóm mundi stuðla að því að
leysa vandamál iðnaðarins með
því að skapa jafnrétti á milli at-
vinnuveganna, enda mundi það
reynast þjóðinni hagkvæmast
þegar til lengdar léti.
Þessu næst tók Bjarni Bene-
diktsson, iðnaðarmálaráðherra,
til máls. Ræddi hann fyrst um
þýðingu atvinnustéttanna og
nauðsyn á samvinnu þeirra. Ráð-
skrifar úr
daqlega lifinu
J
9 Þorravísa
Á bóndadaginn, þégar þorri
gekk í garð, birtist hér í dálk-
unum gömul þorravísa. Nú
hefur Velvakanda borizt önn-
ur, sem er svona:
Þorri
þrýstir fönn að skjánum,
þynnast heyin vor.
Norri
nemur sál úr ánum,
nýta krummar gor.
Dorri
dreginn upp úr hor.
• Örlög Kolviðarhóls
Jón Ormsson skrifar:
Nú er auglýst í blöðum, að
húsakostur Kolviðarhóls skuli
jafnaður við jörðu, svo að sem
allra minnst beri á, að þar
hafi nokkrar byggingar ver-
ið. Já, öðru vísi mér áður brá.
Illa munum við, að þar hafi
verið vinsælasti greiðastaður
þessa lands. Gaman væri að
vita, hvað margir ferðamenn,
ríkir og fátækir, hafi þar kom
ið og notið allra beztu fyrir-
greiðslu, sem unnt var að láta
í té, og enginn mannamunur
gerður þar á. Aðalatriðið var
að gera allt sem bezt fyrir
alla, og skipti engu máli, hve-
nær sólarhringsins menn bav
að garði. Varla hefði 'Sigurður
Daníelsson látið jarðsetja sig
þar, hefði hann búizt við, að
þannig yrði farið með stað-
inn, svo mikið sem hann eisk-
aði Hólinn sinn.
Hið eina, sem menn gætu
orðið ánægðir með, væri það,
að þarna yrði sett á fót mynd-
arlegt líknarheimili fyrir ein-
hverja þegna þjóðfélagsins,
sem mikillar aðhlynningar
þurfa og hefðu betra af að
vera utan við ys og þys borg-
arlífsins. Ég taldi því eðlilegra
að húsakynnin á Kolviðar-
hóli yrðu reist við, fyrir starf-
semi Reykjavíkurbæjar, enda
á bærinn húsið, í stað þess að
taka á leigu aðra staði. Svo
mikið er gert að því að breyta
og gera við gömul hús hér í
Reykjavík, að mönnum þyrfti
ekki að ofbjóða þótt þessum
gamla griðastað manna og
dýra væri sýndur tilhlýðileg-
ur sómi.
Ég held þess vegna, að bæði
ríki og Reykjavíkurbær ættu
að taka höndum saman um
endurreisn Kolviðarhóls, en
ekki láta þurrka hann út, eins
og nú virðist eiga að gera.
• Minningin lifir
í prentaðri frásögn
Velvakandi tekur undir
við bréfritara um að Kolvið-
arhóll sé merkur gististaður
frá fornu fari. Saga staðarins
er vel geymd í bók, sem Skúii
Helgason ritaði um Kolviðar-
hól. Þar er sagt frá sæluhús-
inu, sem þama var, frá 1844,
þangað til reglulegra gistihús
var reist 1877, frá gestgjöf-
um staðarins og gestum, sem
þar áttu leið um, útlendum og
innlendum, snauðum og vel-
megandi.
En nú er sá tími liðinn. Ör-
ari samgöngur gera það að
verkum, að ekki er lengur
þörf fyrir gististað á Kolviðar
hóli, skíðafélagi reyndist of-
viða að reka þetta stóra hús
og síðustu árin hefur það níðzt
niður. Saga þess, sem var
mjög merk, er liðin.
Undanfarin ár virðist hús-
ið aðeins hafa verið staður,
þar sem þessi undarlega
manngerð, skemmdarvargarn-
ir, hafa unað sér. Ég kom þar
í fyrrasumar. Það er ekki til
sá hlutur, sem ekki hefur ver-
ið gerónýttur, gluggakarmar
rifnir frá, baðker snúin af
o. s. frv. Ekkert nema skrolck-
urinn eftir, sem þeir ekki gátu
unnið á. Þó ég hafi lítið vit
á slíkum hlutum og alls ekki
athugað málið, mætti segja
mér að töluvert meira kost iði
að gera húsið að sæmilegum
bústað aftur en byggja nýtt
hús.
Að því leyti er ég ekki sam-
mála bréfritara. Mér finnst
ágætt að fjarlægja skrokkinn,
en láta minninguna um gisú-
Staðinn Kolviðarhól lifa 1
prentuðum frásögnum um það
sem hann var.
herrann taldi, að oft hefði verið
hallað á iðnaðinn. Fyrirhugaðar
ráðstafanir ríkisstjómarinnar í
efnahagsmálum miðuðu að sköp-
un frjálsræðis, þannig að hver
atvinnuvegur geti sýnt hvers
hann raunverulega er megnugur.
Þetta hefði hvarvetna gefizt vel.
Ráðherann sagði, að aldrei hefðu
almennar efnahagsaðgerðir hér
verið undirbúnar jafn vel og nú.
Mikilsvert væri að læra af reynsl
unni og nú mundi kappkostað
að sneiða hjá ýmsum örðugleik-
um, sem komu í ljós við efna-
hagsaðgerðirnar 1950. Mundi
þetta ekki sízt koma iðnaðinum
að gagni. Ráðherra ræddi nokkuð
lánamál iðnaðarins og kvaðst m.a.
hafa í huga að fá nefnd, sem
starfar að athugun á endurkaup-
um iðnaðarvíxla, ásamt banka-
stjóra Iðnaðarbankans, það verk-
efni í hendur að athuga eflingu
Iðnlánasjóðs.
Ráðherra sagði, að auka þyrfti
menntun og fræðslu í tækniieg-
um efnum, því að annars mynd-
um við dragast aftur úr. „Með
notkun gáfna og dugs þjóðar-
innar getum við orðið bezt- og
jafnmenntaðasta þjóð í heimi“.
Þar með gætum við öðlazt beztu
fáanlegu lífskjör.
Að lokum sagðist ráðherrann
reiðubúinn að vinna að lausn
mála þeirra er iðnaðinn varðaði
og kvaðst treysta því, að iðnrek-
endur litu með skilningi á störf
hans.
Fundarmenn beindu ýmsum
spurningum til ráðherrans, sem
hann svaraði. Auk þess flutti
Björgvin Frederiksen, forseti
Landssambands iðnaðarmanna á-
varp.
► SKÁK <
HAFNARFJÖRÐUR
ABCHEFGH
★
KEFLAVfK
ABCDEFGH
.H & m

ABCDEFGH
AKRANES
4... Rg8—f6
5. Rbl—c3
Lúðrasveit Hafnar-
fjarðar 10 ára
HAFNARFIRÐI. — A laugardag
inn eru liðin 10 ár síðan nokkrir
piltar komu hér saman í þeim
tilgangi að stofna eða réttara
sagt endurvekja Lúðrasveit Hafn
arfjarðar, því að áður hafði tvisv
ar sinnum verið sett á stofn hér
sveit hornablásara. Fyrst rétt
fyrir aldamótin og í síðara skipt-
ið í kringum 1920. Ekki urðu
lúðrasveitir þessar langlífar
störfuðu aðeins fá ár. En til
gamans má geta þess. að af þekkt
um borgurum, sem í þeim voru,
má til dæmis nefna Gísla Sig-
urðsson lögregluþjón, Odd ívars-
son á pósthúsinu og Arna Helga-
son ræðismann í Chicago. — Ekki
verður að sinni gerð frekari grein
fyrir hinum eldri sveitum, þótt
æskilegt og fróðlegt væri, held-
ur rakin að nokkru saga þeirrar,
er nú starfar.
Sú lúðrasveit, sem í dag heldur
upp á 10 ára afmæli sitt, var
stofnuð af nokkrum piltum, sem
flestir hverjir léku þá fyrir
dansi. Fyrstu erfiðleikar þeirra
urðu að sjálfsögðu að útvega
hljóðfæri, svo sem ýmsar gerðir
horna, svo eitthvað sé nefnt. Það
tókst Þó vonum framar, því að
lúðrasveitir í Reykjavík hlupu
undir bagga og lánuðu nokkur
hljóðfæri, en einnig fengust
hljóðfæri frá hinum eldri lúðra-
sveitum hér.
Fyrst í stað voru meðlimir 14
"^að tölu og var seft einu sinni í
viku. Strax í upphafi varð lúðra
sveitin það heppin að fá hinn
reynda og dugmikla hljómlistar-
mann, Albert Klahn, sem stjórn
anda og leiðbeinanda, og hefir
hann haft það starf á hendi æ
síðan. Má vissulega þakka hon-
um þann árangur, sem sveitin
hefir náð
Eftir því, sem árin liðu, óx
sveitinni styrkur jafnt og þétt,
fleiri bættust í hópinn, ný hljóð-
færi voru keýpt, oftar og oftar
var lúðrasveitin beðin að spila
við ýmis tækifæri, bæði hér í
bænum og annars staðar ,svo sem
í Keflavík. Hefir hún nú komið
fram í hátt á annað hundrað
skipti og nýtur mikilla vinsælda
meðal bæjarbúa.
Nú hefir lúðrasveitin í hyggju
að koma sér upp félagsheimili,
þótt dráttur geti þar á orðið,
sökum fjá*rhagsvandræða. Hing-
að til hefir hún æft mestmegnis
í skátaskálanum, sem er að sjálf-
sögðu ófullnægjandi húsnæði til
slíkra hluta, þótt vel hafi verið
þegið.
Fyrsti formaður Lúðrasveitar
Hafnarfjarðar var Friðþjófur
Sigurðsson mælingamaður, en
núverandi Einar Sigurðsson rak-
arameistari.
A laugardaginn minnist lúðra-
sveitin afmælis síns með hljóm-
leikum, sem hún efnir til í Bæj-
arbíói, og um kvöldið verður hóf
í Alþýðuhúsinu. — G.E.