Morgunblaðið - 18.03.1960, Blaðsíða 20

20
MORCUNJiT, 4ÐIÐ
Föstudagiir 18. marz 1960
hefði verið betra þannig. Það var
betra, að þetta skyldi koma fyrir,
svo að þeir sem báru traust til
mín skyldu vita, að ég var eng-
in hetja, enginn dýrlingur, eng-
inn guð, sem hafði náðarsamleg-
ast sýnt það lítillæti, að reisa
upp umkomulausa sjúka mann-
eskju, til að sitja við hlið Hans
í skýjum himinsins. Ef ég veitti
nú ást hennar viðtöku þá var
ekki lengur um neina fórn að
ræða. Nei, nú var það mitt að
biðja um fyrirgefningu og henn-
ar að veita hana. Þannig var það
líka bezt.
Aldrei fyrr hafði ég verið svo
öruggur um sjálfan mig. Aðeins
einu sinni brá fyrir skugga af
ótta í huga mér og það var í
Lundenburg, þegar feitur maður
ruddist inn í jámbrautarklefann,
hneig niður í sætið og másaði:
„Guði sé lof, að ég náði henni.
Ef hún hefði ekki komið sex mín
útum of seint, þá hefði ég misst
af henni“.
Eitt augnablik greip mig ofboðs
leg skelfing. Ef Condor hefði nú
alls ekki komið heim til hádegis
verðar? Eða ef hann hefði kom-
ið of seint til að ná í hádegislest-
ina? Þá væri þetta allt til einskis.
Hún myndi bíða og bíða. Enn
einu sinni minntist ég hins hræði
lega augnabliks á svölunum, þeg
ar hún hallaði sér út yfir hand-
riðið og starði niður í dýpið fyr
ir neðan. Oh, guð minn góður,
hún varð að fá að vita í tíma,
hversu mjög ég iðraðist svik-
semi minnar. Áður en örvænting
in næði valdi yfir henni, áður en
það versta skeði. Kannske væri
bezt að ég sendi henni skeyti á
næstu viðkomustöð, bara fáein
orð, til þess að friða hana, ef
Condor skyldi ekki hafa fært
henni skilaboðin.
I Briinn, næstu stöð, stökk ég
út úr lestinni og hljóp yfir að
símaklefanum á brautarpallinum.
En hver ósköpin voru eiginlega
að ske? Fyrir utan dyrnar var ið
andi mannþröng, dökkur, þéttur,
æstur hópur af fólki, sem allt
var að lesa auglýsingu. Ég varð
að olnboga mig og troðast áfram
að litlu glerhurðinni. Fljótt,
fljótt, eyðublað fyrir símskeyti.
Hvað átti ég að segja? Mestur
vandinn var að vera fáorður. —
„Edith von Kekesfalva, Kekes-
falva.. Innilegustu kveðjur og
beztu óskir. Kallaður burtu til
herþjónustu annars staðar. Kem
fljótlega aftur. Condor útskýrir
allt. Skrifa innan skamms. Þinn
einlægur, Anton“.
Ég rétti símskeytið inn. Af-
greiðslustúlkan var svo sein í
snúningum og spurði svo margra
spurninga: nafn og heimilisfang
sendanda, eitt formsatriðið eftir
annað. Og lestin mín átti að fara
eftir tvær mínútur. Aftur varð
ég að beita afli, til þess að troð-
ast í gegnum hinn forvitna mann
söfnuð, sem stóð umhverfis aug-
lýsinguna og hafði aukizt um all-
an helming, frá því að ég kom
þangað. Hvað var eiginlega á
seyði? Ég ætlaði að fara að spyrj
ast fyrir um það, þegar hinn
hvelli eimpípublástur lestarinnar
barst mér til eyrna og ég hafði
rétt tíma til að stökkva upp í
vagninn. Ég þakkaði guði fyrir,
að þessu skyldi nú vera lokið. Nú
þurfti hún ekki að vera tortrygg
in, nú gat hún verið róleg. Ég
var nú fyrst farinn að gera mér
grein fyrir því, hve örþreyttur ég
var eftir þessa tvo taugaslítandi
daga, þessar tvær svefnlausu
nætur. Og um kvöldið, þegar við
komum til Czaslau, varð ég að
beita ýtrustu orku minni, til að
staulast upp í hótelherbergið
mitt á fyrstu hæð, þar sem ég
sökk niður í djúp svefnisins, eins
og niður í hyldjúpa gjá.
Ég hlýt að hafa sofnað um leið
og höfuð mitt snerti koddann —
það var eins og að sökkva með
sljófgaða skynjun niður í myrkt,
djúpt flóð, langt, langt niður í
djúp upplausnar, sem aldrei verð
ur náð með öðru móti. Það var
fyrst löngu seinna, sem mig
dreymdi draum, en upphaf hans
man ég nú ekki lengur. Það eina
sem ég man, er að ég stóð inni í
herbergi, sem ég held að hafi
verið biðstofa dr. Condors. Og
allt í einu heyrði ég þetta hræði-
lega hljóð, sem svo lengi hafði
hljómað í eyrum mínum, hið
reglubundna hljóð í hækjunum,
þetta skelfilega tap-tap, tap-tap.
Fyrst heyrði ég það í fjarska,
eins og það bærist utan af göt-
unni en svo færðist það nær —
tap-tap, tap-tap — og svo mjög
nálægt, hátt og ákaft — tap-tap,
tap-tap — og að lokum svo hræði
lega nálægt herbergisdyrum mín
um, að ég hrökk upp með and-
fælum.
Ég starði opineygur út i myrkr
ið í ókunnuga herberginu. En
þarna kom það aftur: tap-tap —
hin áköfu hnúahögg á harðan
við. Nei, þetta var ekki lengur
draumur. Það var raunverulega
einhver að banka á hurðina mína
Ég snaraðist fram úr rúminu og
flýtti mér til dyra. Næturvörður-
inn stóð fyrir utan.
„Símtal við hr. liðsforingj-
ann“.
Ég starði á hann. Símtal? Við
mig? Hvar .... hvar var ég þá?
Ókunnugt herbergi, ókunnugt
herbergi .. ah, já .. Ég var í ..
Czaslau. En hér þekkti ég ekki
nokkra lifandi sál, svo að hver
gat farið að hringja til mín um
miðja nótt? Fjarstæða! Það hlaut
a. m. k. að vera hánótt. En '„Ger-
ið þér svo vel að flýta yður, hr.
liðsforingi", sagði næturvörður-
inn. — „Þetta er símtal við Wien.
Ég heyrði ekki greinilega nafn-
ið“.
Á sama andartaki glaðvaknaði
ég. Það gat aðeins verið Gondor.
Hann hlaut að hafa einhverjar
fréttir að segja mér.
„Flýttu þér niður“, skipaði ég
dyraverðinum. „Segðu þeim að
ég komi eftir andartak".
Dyravörðlurinn fór og ég flýtti
mér í frakkann minn utan yfir
nátttreyjuna og hraðaði mér á
eftir honum. Síminn var í einu
horni skrifstofunnar á neðstu
hæð. Dyravörðurinn stóð og hélt
símtólinu við eyrað. Ég ýtti hon-
um óþolinmóðlega til hliðar,
enda þótt hann segði. „Það er
búið að rjúfa sambandið“.
En ég heyrði ekki neitt .. ekki
neitt. Ekkert nema fjarlægt suð
og daufan hvin .. bzz . . bzz ..
brrr, málmkennt suð, eins og í
mýflugnavængjum. — „Halló,
halló“, hrópaði ég og beið, beið.
Ekkert svar. Ekkert nema þetta
starkandi, tilgangslausa suð. —
Skalf ég vegna þess að ég var
aðeins í frakkanum mínum, utan
yfir nátttreyjunni, eða var það
af skyndilegum ótta, sem tenn-
urnar glömruðu í munninum á
mér? Kannske hafði sjúkdómur-
inn versnað. Eða kannske. .. Ég
beið, ég hlustaði og þrýsti heitum
gúmmíhringnum fast að eyranu.
Loksins — krrx, krrx — línunni
var breytt og ég heyrði rödd
símastúlkunnar:
„Hafið þér fengið samband?"
„Nei“.
„En það var fultt samband
fyrir augnabliki. Símkvaðning
frá Wien. Viljið þér gera svo vel
að bíða andartak?"
Aftur þetta sama krrx, krrx.
Svo breyttist línan aftur og nú
heyrðist brestir, smellir, ýlfur,
niður, sem smátt og smátt lækk-,
aði og rann saman við hið daufa
suð símavíranna. Skyndilega
heyrðist rödd, hás og hranaleg
karlmannsrödd:
„Höfuðstöðvarnar, Prague, tal
ar. Er þetta hermálaráðuneyt-
ið?“ „Nei“, hrópaði ég í örvænt
ingu minni. Röddin þusaði eitt-
hvað, sem ekki varð skilið og
hljóðnaði svo, týndist í tóminu.
Enn einu sinni þetta heimsku-
lega söngl og kliður og því næst
aftur ruglingslegt suð fjarlægra
radda. Loks heyrði ég í síma-
stúlkunni.
„Afsakið, ég hef verið að at-
huga þetta. Línan er nú alveg
hrein. Áríðandi embættislegt sím
tal. Ég hringi til yðar jafnskjótt
og símkvaðningin verður endur
tekin. Gerið svo vel að hengja
símtólið upp“.
Ég gerði eins og mér var sagt,
örmagna, vonsvikinn, bálreiður.
Hjartað barðist í brjósti mér, lík
ast því sem ég hefði klifrað of
hratt upp fjallshlíð. Hver gat það
hafa verið? Það gat ekki hafa
verið neinn annar en Condor. En
hvers vegna var hann að hringja
til mín klukkan hálf eitt að nóttu
til?
Dyravörðurinn kom til mín.
„Herra liðsforingjanum er alveg
óhætt að bíða í herberginu sínu!
Ég skal gera honum aðvart jafn
skjótt og kvaðningin verður end
urtekin".
En ég hafnaði boði hans. Ég
mátti ekki koma of seint í annað
skipti! Ég varð að vita hvað kom
ið hafði fyrir, því að eitthvað —
það fann ég greinilega — hafði
komið fyrir, marga kílómetra í
burtu. Það hlaut að hafa verið
annað hvort Condor eða Kekes-
falva. Hann var sá eini, sem gat
hafa sagt þeim heimilisfang
mitt. Hvað sem því leið, þá hlaut
það að hafa verið eitthvað mjög
mikilvægt, eitthvað áríðandi, því
að annars hefði ég ekki verið
kallaður upp úr rúminu um há-
nótt. Óljós innri rödd sagði mér
að mín væri þarfnazt. Áð ein-
hvep þyrfti á mér að halda. Að
einhver hefði eitthvað mjög þýð
ingarmikið að segja mér, eitt-
hvað sem réði úrslitum lífs eða
dauða. Nei, ég gat ekki farið í
burtu. Ég mátti til með að vera
á verði. Ég vildi ekki missa eina
mínútu.
Og svo settist ég á harða tré-
stólinn, sem næturvörðurinn
færði mér o’g beið, með bera fæt-
urna falda undir yfirfrakkan-
um og starði stöðugt á símatól-
ið. Ég beið í stundarfjórðung,
hálfa klukkustund, skjálfandi af
eftirvæntingu og sennilega kulda
og þurrkaði aftur og aftur með
skyrtuerminni svitann, sem stöð-
ugt hélt áfram að brjótast út á
enni mér. Loksins — rrr — hring
ing. Ég þaut að simtólinu og
þpeif það báðum höndum. Nú,
nú fengi ég að heyra allt.
Ég hafði gert heimskulegt
glappaskot, sem næturvörðurinn
vakti þegar athygli mína á. Það
var ekki síminn, sem hafði hringt
heldur hótel-bjallan og síðkomn-
ú — Við höfum reiknað út, að það séu 4,267,921% sekúndu
til afmælisins hans Péturs!
r
í'
IA
á
*-------------------------
Hoping to save tall
TIMBER ELK RESERVATION
AS A NATURAL WILDER-
NESS, MARK TRAIL GOES
TO SEE SENATOR WATSON
WHO HAS INTRODUCED A
BILL TO SELL THE LAND
Sjáðu til Markús, vinur minn,
hversu mikið sem við elskum
Guðs græna náttúruna, getum við
ekki staðið í vegi fyrir framför-
unum.
En hér er ekki um framfarir að
ræða þingmaður. Hér er um að
ræða að bjarga einstaka friðuð-
um svæðum, svo allir geti fengið
að njóta þeirra.
um hjónum var hleypt inn og
þau litu með óblöndnum undr-
unarsvip á hinn kynlega mann,
sem sat berfættur og berhálsað-
ur inni í dyravarðarherberginu
í einum liðsforingjafrakka.
Og nú þoldi ég þetta ekki leng
ur. Ég þreif símtólið og spurði
símastúlkuna:
„Hefur símakvaðningin ekki
verið endurtekin?"
„Hvaða kvaðning?"
„Frá Wien. .. Ég held frá Wi-
en .. fyrir hálfri klukkustund".
„Ég skal athuga það. Bíðið and
artak“.
Það andartak viptist heil eilífð.
Loks var hringt. Eh símastúlkan
sagði aðeins hughreystandi:
„Þér verðið að bíða örlítið leng
ur. Ég hringi aftur mjög bráð-
lega“.
Bíða! Bíða enn í nokkrar mín-
útur? Mínútur? Mínútur? — Á
einni einni sekúndu getur mann-
eskja dáið, örlög verið ráðin,
heill heimur farizt. Hvers vegna
voru þeir að láta mig bíða, bíða
svona glæpsamlega langan tíma?
Það var píslarvætti, vitfirring.
Klukkan var þegar orðin hálf
tvö. Ég var búinn að sitja hér
skjálfandi og titrandi og bíða í
heila klukkustund.
Loksins, loksims var aftur
hpingt. Ég greip símtólið með
titrandi höndum og þrýsti því að
eyranu, en símastúlkan sagði að-
eins:
„Símakvaðningin hefur verið
afturkölluð".
„Afturkölluð? Hvað merkti
það? Afturkölluð? „Augnablik,
Fraulein". En hún hafði þegar
hringt af.
Sfltttvarpiö
Föstudagur 18. marz
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. — 8.05
Morgunleikfiml. — 8.15 Tónleik-
ar. — 8.30 Fréttir. — 8.40 Tón-
leikar. — 9.10 Veðurfregnir. —
9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp. — (12.25 Fréttir
og tilkynningar).
13.15 Lesin dagskrá næstu viku.
15.00—16.30 Miðdegisútvarp.
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Utvarpssaga barnanna: „Bræ8-
urnir“ eftir Karen Plovgárd; VI.
(Sigurður Þorsteinsson banka-
maður).
18.50 Framburðarkennsla í spænsku.
19.00 Þingfréttir. — Tónleikar.
19.35 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Kvöldvaka:
a) Lestur fornrita: Þorsteins bátt-
ur stangarhöggs (Oskar Hall-
dórsson cand. mag.).
b) Islenzk tónlist: Verk eftir
Skúla Halldórsson.
c) Frásöguþáttur: Þegar Vest-
mannaeyjabátarnir Farsæll og
Island fórust (Jónas St. Lúö-
víksson).
d) Vísnaþáttur (Karl Kristjánsson
alþingismaður).
e) Islenzk tónlist: Sönglög eftir
Gunnar Sigurgeirsson.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Passíusálmur (28).
22.20 Frá Suður-Afríku •— síðara er-
indi (Vigfús Guðmundsson veit-
ingamaður).
22.40 A léttum strengjum: Frank d«
Vol og hljómsveit hans leika.
23.10 Dagskrárlok.
Laugardagur 19. marz
8.00—10.00 Morgunútvarp (Bæn. •— C.05
Morgunleikfimi. — 8.15 Tónleik-
ar. — 8.30 Fréttir. — 8.40 Tónleilc
ar. — 9.10 Veðurfregnir. — 9.20
Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp.
12.50 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir) .
14.00 Laugardagslögin. — (16.00 Fréttir
og veðurfregnir).
17.00 Bridgeþáttur (Eiríkur Baldvins-
son).
17.2Ö Skákþáttur (Baldur Möller).
18.00 Tómstundaþáttur barna og ung-
lir.ga (Jón Pálsson).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Utvarpssaga barnanna: „Mamma
skilur allt“ eftir Stefán Jónsson;
XV. lestur (Höfundur les),
18.55 Frægir söngvarar: Alexander
Kipnis og Max Lichtegg syngja
lög og aríur eftir Mozart, Wagner,
Strauss og Tjaikovskíj.
19.35 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Leikrit: „John Gabriel Borkman"
eftir Henrik Ibsen, í þýðingu
Helga Halldórssonar. — Leik-
stjóri: Indriði Waage. Leikendur:
Valur Gíslason, Anna Guðmunds-
dóttir, Jóhann Pálsson, Guðbjörg
Þorbjarnardóttir, Indriði Waage
og Kristín Waage.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Passíusálmur (29).
22.20 Danslög, þ. á. m. leikur hljóm-
sveit Kristjáns Kristjánssonar.
Elly Vilhjálms og Oðinn Valdi-
marsson.
02.00 Dagskrárlok.