Morgunblaðið - 19.05.1960, Blaðsíða 2

r
2
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 1». maí 1960
Starfsgrundvöllur veðdeildar
Búnaðarbanka ns verði tryggður
S'NA/Shnúfor y SVSOhnútar ¥ Snjákoma f 06/ U Skúrir K Þrumur ms& Kutíaskit ^ HihsM H Hat L * Laeqi
Þingsályktunartillaga Sj álfstæðismanna
um það efni samþykkt í gær
ALÞINGI samþykkti í gær
þingsályktunartillögu nokk-
urra þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins um að ráðstafanir
verði gerðar til að tryggja
starfsgrundvöll veðdeildar
Búnaðarbanka íslands.
Alyktun þingsins, sem sam-
þykkt var mótatkvæðalaust,
hljóðar svo:
Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að láta rannsaka
fjárþörf veðdeildar Búnaðar-
banka íslands og undirbúa tillög
Real Madtid
Evrópumeistarar
REAL MADRID sigraði Eintracht
7:3 í úrslitaleiknum um Evrópu-
bikarinn í knattspyrnu, en leik-
urinn fór fram í gærdag í Hamp-
den Park í Glasgow. Spánverj-
arnir unnu fyrri hálfleikinn 3:1.
— Áhorfendur að leiknum voru
135.000 manns, auk þess sem leikn
um var sjónvarpað um megin-
hluta Evrópu.
— „Iceland Close"
Framh af bls. 1.
í nánum tensglum við Hull. Kaup
skipin hafa þar tíðar viðkomur,
ísler_zku togararnir landa þar oft,
nokkrir togaranna eru byggðir
þar. og segja má, að íslendingar
hafi ekki staðið í nánari verzlun-
arsamböndum við neina aðra
borg á Englandi.
Bæjarfélög og útgerðarmenn
Þess vegna var það, að Bjarni
Benediktsson, dómsmálaráðherra,
þáverandi borgarstjóri, átti frum
kvæðið að því að efnt var til
fjársöfnunar hér í styrjaldarlok-
in í þeim tilgangi að sýna Hull-bú
um vináttuvott og veita þeim
stuðning í hinu erfiða endurreisn
arstarfi.
Reykjavíkurbær, Hafnarfjörð-
ur, ísafjörður og samtök togara-
útgerðarmanna lögðu þá af mörk
um, samtals um 20,000 sterlings-
pund. Var það sent borgarstjór-
anum í Hull árið 1945, en síðar
var leitað samþykkis hinna ís-
renzku gefenda fyrir því að fénu
yrði varið til framkvæmda
þeirra, sem nú er lokið.
1 „Iceland Close“ eru 27 íbúðir
fyrir aldraða sjómenn og sjó-
mannaekkjur. Mun borgarstjór-
inn, Geir Hallgrímsson, vígja
minningartöflu, sem helguð er
þessum húsum.
Dagskrá Alþingis
DAGSKRÁR á fundum Alþingis
í dag eru sem hér segir:
Fyrirspurnir: a. Endurskoðun
laga um verkamannabústaði. —
Hvort leyfð skuli. b. Skaðabóta-
kröfur á hendur ríkissjóði. —
Hvort leyfð skuli.
Efri deild: Fiskveiðasjóður, frv.
— 2. umr.
Neðri deild: Alþjóðasiglinga-
málastofnun, frv. — Frh. 2. umr.
(Atkvgr.). 2. Áburðarverksmiðja,
frv. — Frh. 2 .umr. (Atkvgr.) 3.
Jarðræktar- og húsagerðarsam-
þykktir í sveitum, frv. — Frh.
2. umr. (Atkvgr.). 4. Innflutn-
ings- og gjaldeyrismál, frv. —
Ein umr. 5. Bifreiðaskattur o. fl.,
frv. — 2. umr. 6. Aukaútsvör rík-
isstofnana ,frv. — 2. umr. 7. Sala
tveggja jarða í Austur-Húna-
vatnssýslu, frv. — Ein umr. 8.
Landnám, ræktun og byggingar
í sveitum, frv. ;— 3. umr. 9. Drag
nótaveiðar í fiskveiðilandhelgi,
frv. — 2. umr. 10, Tollaskrá, frv.
-— 1. umr. /Ef deidin leyfir/.
ur um, hvernig tryggja megi veð
deildinni starfsgrundvöll með
það fyrir augum, að hún geti
gegnt hlutverki sínu fyrir land-
búnaðinn á viðhlítandi hátt.
Flutningsmenn þingsályktunar
tillögunnar voru þeir Jónas G.
Rafnar, Jónas Pétursson, Magnús
Jónsson, Bjartmar Guðmundsson
og Sigurður Agústsson.
Gæti leyst lánsfjárþörfina
í ræðu, sem Jónas G. Rafnar
Lutti, eftir að fjárveitinganefnd
hafði haft tillöguna til meðferð-
ar, komst hann m. a. svo að orði:
Eins og fram kemur í greinar-
gerð fyrir tillögunni má gera
ráð fyrir því, að öflug og vel
starfrækt veðdeild við Búnaðar-
bankann myndi í flestum tilfell-
um leysa lánsfjárþörf bænda
fram yfir það, sem þeir hafa get-
að fengið úr ræktunar- og bygg
ingarsjóði til nýrra framkvæmda,
?egar deildin
ir a r stofnuð
nun og hafa
/erið til þess
etlazt. í reynd
nni hefur því
niður v e r i ð
pannig að deild
_nni búið um
fjármagn, að
hún hefur sárá-
lítið getað lánað að undanförnu
miðað við þörfina. Hefur þetta
fgetuleysi að sjálfsögðu komið
bændastéttinni mjög illa og án
efa í mörgum tilfellum hindrað
það, að dugandi menn réðust í
búskap þar sem þeir hafa hvergi
getað fengið hagkvæm lán til
jarða- og bústofnskaupa. Allir
t munu vera á einu máli um, að
úr þessu þurfi að bæta.
Raunhæfar leiðir verði fundnar
Með tillögu þessari, sem fjár-
veitinganefnd hefur nú fjallað
um, er lagt til, að ríkisstjórnin
láti rannsaka fjárþörf veðdeild-
arinnar og undirbúið að þeirri
athugun lokinni tillögur um
það, hvernig tryggja megi deild
inni starfsgrundvöll. Má ætla,
að ríkisstjórnin og þeir aðilar,
sem hún kemur til með að til-
kveðja, hafi bezta aðstöðu til
þess að finna raunhæfar leiðir
til úrlausnar.
Á síðasta búnaðarþingi var
samþykkt ályktun um eflingu
veðdeildar Búnaðarbankans á
þá leið, að skorað var á ríkis-
stjórnina og Alþingi að stuðla
að því, að tekið yrði á þessu ári
allt að 50 millj. kr. erlent lán
handa veðdeildinni, sem tryggt
yrði með ríkisábyrgð. Með þess-
ari tillögu búnaðarþings er bent
á ákveðna leið til fjáröflunar
fyrir veðdeildina, sem án efa
verður rækilega athuguð.
Heiðmerkurferð
FERÐAFÉLAG íslands fer gróð
ursetningarferð í Heiðmörk í
kvöld.
Lagt verður af stað frá Austur
velli kl. 8.
. HÁÞRÝSTISVÆÐIÐ hefur
) færzt nokkuð suður á bóginn
\ og er vindur þá orðinn vestan
S stæður hér á landi og á Græn-
) landhafi. Kuldaskil eru
\ skammt fyrir norðan landið,
S enda er 15 stigum kaldara á
i Jan Mayen en á Akureyri.
S Annars er veður enn sem
S fyrr mjög stillt og gott á öllu
^ svæðinu, sem kortið nær yfir.
S Þess vegna hafa nú verið
S dregnar línur fyrir fimmta
i hvern millibar í stað tíunda.
S Tekið er að vora á Nýfundna
S landi, hiti er 5 stig í Gander
i en 1 st. í Goose Bay.
Hljýjasti staður á korta-
svæðinu er Stockhólmur með
21 st. hita, þar næst París með
19 st. Á Akureyri er 15 stiga
hiti.
Veðurútlit: SV-land, Faxafl.
SV-mið, Faxafl.mið: Vestan
gola, úrkomulaust að mestu,
léttskýjað með köflum.
Breiðafj. Vestf. Breiðafj.mið
og Vestfj.mið: Vestan gola eða
kaldi, skýjað, dálítil rigning
með köflum.
Nland, N-mið: Vestan gola
NA-land til SA-land NA-
mið til SA-miða: Breytileg átt
léttskýjað.

„Gæðasmjörsmálinu" v/soð
frá dómi í hæstarétti
f HÆSTARÉTTI er genginn dóm
ur í máli því sem ákæruvaldið
höfðaði gegn stjórnendum Osta-
og smjörsölunnar. Þau urðu úr-
slit málsins í Hæstarétti að dóm-
ur undirréttar var gerður ómerk-
ur og málinu vísað frá. Þessi úr-
slit málsins jafngilda því að
taka verður mélið alveg upp að
nýju, ef það á að koma til kasta
Hæstaréttar.
Mál þetta snýst um „Gæða-
smjör“ Osta- og smjörsölunnar.
Neytendasamtökin töldu að þessi
söluaðferð bryti gegn lögunum
um varnir gegn óréttmætum
verzlunarháttum. Var málið tek-
ið til rannsókna í sjó- og verzl-
unardómi. Þar urðu úrslit máls-
ins að stjórn Osta- og smjörsöl-
unnar var talin hafa gerzt sek
um refsivert athæfi, við að auð-
kenna vöruna „gæðasmjör", því
brostið hafi að eiginleikar vör-
unnar væru þeir er nafngiftin
undirstrikaði sérstaklega.
f forsendum frávísunardóms
Hæstaréttar segir m.a.:
„Ákæruskjal dómsmálaráð-
herra, dags. 25. maí 1959, greinir
engin tímamörk athafna þeirra,
sem ákærðu er sök á gefin í máli
þessu, og er það andstætt ákvæð-
um 2. tl. 2. mgr. 115 gr. laga nr.
27/1951 um meðferð opinberra
mála. Vegna þessa ágalla þykir
ákæruskjalið eigi verða lagt til
grundvallar dómi um efni máls.
Ber því að ómerkja hinn áfrýjaða
kaupkröfur gœtu
til atvinnuieysis
Verkföll kollvarpa ekki viðreisnarstefnunni
Nýjar
leitt
í UMRÆÐTJM á Alþingi á
dögunum vakti próf. Ólafur
Björnsson athygli á því ann-
ars vegar, að kauphækkanir
mundu eins og nú stendur á,
að líkindum leiða til atvinnu-
Ieysis og hins vegar, að verk-
fallsbarátta væri nú tilgangs-
laust vopn í baráttu stjórnar-
andstöðunnar til að kollvarpa
viðreisnarstefnunni.
STJÓRNIN EKKI AÐILI
VINNUDEILNA
Ríkisstjórnin hefur marg-
lýst því yfir, að hún muni
ekki gerast aðili að vinnudeil-
um eins og gert var á tím-
um vinstri stefnu, þegar Iaiun-
þegum var talin trú um, að
þeir væru að fá kjarabætur,
en launahækkununum var
þegar í stað velt yfir á al-
menning á ný.
Eina leiðin til að fá kjara-
bætur er að sækja þær beint
til þeirra atvinnurekenda, sem
hagnast svo mikið, að þeir
geti greitt hærri laun. Auð-
vitað er sjálfsagt að verka-
menn heimti til sín réttmæta
hlutdeild afrakstursins í slík-
um tilfellum og noti til þess
verkfallsréttinn, ef þörf kref-
ur.
En ef ekki er nm slíka ó-
eðlilega gróðamyndun að
ræða, hlýtur verkfall annað
hvort að enda með því, að
atvinnurekendur standi gegn
kaupkröfum, þar til verkfall-
ið fer út um þúfur eða þeir
fallast á einhverjar launa-
hækkanir, en draga jafnframt
saman rekstur sinn. Af því
gæti hæglega skapast alvarlegt
atvinnuleysi.
BREYTIR ENGU UM
EFNAHAGSSTEFNUNA
Kommúnistar virðast þrátt
fyrir þessar staðreyndir vera
ákveðnir í því að reyna að
efna til vinnudeilna, sem óhjá-
kvæmilega hlytu að koma
verst við verkalýðinn, hver
sem niðurstaðan yrði. Þeir
telja sér trú um, að á þann
hátt geti þeir kollvarpað ríkis
stjórninni og stefnu hennar, og
hvaða máli skipta þá fórnir al-
mennings.
En þeim skjátlast í því, að
slík átök mundu breyta ein-
hverju um stjórnarstefnuna.
Ríkisstjórnin gæti ekki skipt
sér af slíkum deilum án þess
að innleiða á ný hafta- og upp
bótakerfi, en einmitt það væri
hið versta, sem hún gæti gert
bæði fyrir launþega og þjóðar-
heildina.
Stjórnarstefnan er skýlaus
í þessu máli og þess vegna er
það ekki á ábyrgð ríkisstjórn-
arinnar, ef böl vinnudeilna og
atvinnuleysis verður leitt yfir
þjóðina af pólitiskum ævin-
týramönnum.
Vissulega búa nú margir við
þröngan kost vegna þeirra erf-
iðleika, sem langvarandi
vinstri stefnu hefur bakað
landsmönnum á sama tíma
sem aðrar frjálsar þjóðir hafa
bætt sinn hag. Fnimskilyrði
þess, að þeir erfiðleikar verði
skjótt yfirunnir er að uppræta
haftakerfið með rótum.
Þess vegna mundi því að-
eins hægt að telja ríkisstjórn-
ina hafa brugðizt, ef hún hverf
ur á ný að uppbótakerfi, t.d.
með því að hafa afskipti af
vinnudeilum, stuðla að óraun-
hæfum kauphækkunum, en
velta þeim síðan, þegar í stað
yfir á almenning á ný.
dóm og vísa ákærunni frá sjó- og
verzlunardóminum.
Sakarkostnaður í héraði og fyr
ir Hæstarétti greiðist úr ríkis-
sjóði, þar með talin laun sækj-
kr., og laun verjanda í héraði og
anda fyrir Hæstarétti, 12.000,00
fyrir Hæstarétti, samtals 16.000,00
krónur.
Annmarkar á héraðsdómi
Þá eru á héraðsdómi þessir
annmarkar:
1. Ákærðu eru samkvæmt á-
kæruskjali m.a. sóttir til refs-
ingar „fyrir að auðkenna smjör,
sem „Osta- og smjörsalan s.f.“
sér um pökkun, geymslu og dreif-
ingu á og talið er fyrsta flokks
með orðinu „gæðasmjör", þótt
engar opinberar reglur séu til
um mat á smjöri“. Héraðsdómur
hefur látið ódæmt þetta ákæru-
atriði, en þess í stað tekið til
úrlausnar, hvort smjör á vegum
greinds fyrirtækis væri þeim
kostum búið, að, því hæfði vöru-
heitið „gæðasmjör".
2. í forsendum héraðsdóms er
lýst athugunum, sem framkvæmd
ar höfðu verið á sýnishornum
smjörs frá byrjun aprílmánaðar
1959 til loka októbermánaðar s. á.
Eru niðurstöður þessara athug-
anna síðan metnar ákærðu til
refsingar, án þess að greint sé í
milli sakaratriða, sem rannsökuð
höfðu verið, er ákæruskjal var
gefið út, og hins vegar atvik,
sem eftir þann tíma gerðust og
ákæran gat því ekki tekið til.“
Sauðárkrókur
Ferming í Sauðárkrókskirkju
sunnudaginn 22. maí
(Prestur: Séra Þórir Stephensen)
Stúlkur:
Dagrún Björnsdóttir, Baldvinsskúr
Guðbjörg E. Sigurjónsdóttir, Skagfirð-
ingabraut 37.
Gyða B. Flóventsdóttir, Freyjugötu 42
Hallfríður H. Agústsdóttir, Kálfárdal
Hildur Svafarsdóttir, Oldustíg 10
Jóhanna Evertsdóttir, Bárustíg 10
Jóhanna Gunnarsdóttir, Aðalgötu 12 A
Kristín M. Graham, Aðalgötu 18
Kristín B. Helgadóttir, Skógargötu 9
Lilja I. Sveinsdóttir, Ingveldarstöðum
Rósa F. Eiríksdóttir, Bárustíg 11
Sigurlaug R. Rafnsdóttir, Ægisstíg 8
Þuríður Skarphéðinsdóttir, Gili
Piltar:
Gísli Olafsson, Skagfirðingabraut 33
Gylfi B. Geiraldsson, Hólavegi 5
Hallgrímur Þ. Ingólfsson, Freyjugötu 3.
Haraldur S. Friðriksson, Ægisstig 2
Haraldur H. Hákonarson, Aðalgötu 25
Haukur Tómasson, Kambastíg 6
Olafur V. Björnsson, Hólavegi 8
Olafur G. Guðmundsson, Freyjugötu 32
Páll Ragnarsson, Aðalgöfu 8.
Pálmi S. Sighvatsson, Aðalgötu 11
Snæbjörn Sveinsson, Aðalgötu 14
Sveinn R. Sigfússon; Suðurgötu 2
Viðar Jónsson, Skógargötu 26