Morgunblaðið - 22.05.1960, Blaðsíða 17
Sunnudagur 22. maí 1960
MORGUNBLAÐIÐ
17
Óskar Pétursson
Skammbeinsstöðum 60 ára
við það, sem nú er, en það veit
ég, að vel hefði hann verið hlut
gengur á því sviði, því maðurinn
er greindur í bezta lagi og liggur
margt í augum uppi. Sú stutta
SÚ kynslóð, sem nú er komin
um og yfir miðjan aldur, hefur
lifað gjörbyltingu á flestum svið
um í þjóðfélaginu. f>eir sem
fæddir eru um aldamótin síðustu
hafa verið virkir þátttakendur
í þeinri stórkostlegu þróun, sem
hér hefur orðið. Þeirra verk er
því mikið og margur maður get-
ur litið með gleði og kanski
nokkru stolti yfir farinn veg. —
Venjulega ber að gleðjast yfir
því, sem áunnizt hefur og þakka
öllum, sem hafa lagt hönd á
plóginn. Og íslenzka þjóðin
stendur nú betur að vigi en
nokkru sinni fyrr að halda áfram
þeirri uppbyggingu er aldamóta
mennirnir lögðu grundvöllinn að
af stórhug og framsýni. Og þótt
margur hafi fengið að launum
lúin bein, þá er það lífsins saga,
sem hver kynslóð hefur hlotið
eftir erfiði dagsins.
En því hef ég þennan formála
að mig langar í dag að senda
mætum manni og góðum granna
fátæklega afmæliskveðju — sex-
tugum. En þessi maður er Jón
Óskar Pétursson, bóndi að
Skammbeinsstöðum. Hann er
fæddur að Skammbeinsstö'ðum
hinn 22. maí árið 1900, elzta barn
þeirra hjóna Guðnýjar Kristjáns
dóttur frá Árgilsstöðum og Pét-
urs Jónssonar frá Stokkalæk, en
þau höfðu þá nýhafið búskap að
Skambeinsstöðum og þar bjuggu
þau í fjörutíu ár, en Pétur lézt
árið 1940, en Guðný lifir enn
nærri 85 ára og vel ern. Níu urðu
þau börn Guðnýjar og Péturs,
sem til aldurs komust. Það gefur
því auga leið að vinna hefur orð-
ið hörðum höndum til að halda
í horfinu, þá var ekki barnalíf-
eyrir greiddur og varð hver að
sjá um sig sjálfur. En þetta tókst
með sóma, en snemma vöndust
bömin vinnusemi.
Það varð hlutskipti Óskars
eins og reyndar flestra unglinga
á þeim árum að fara að heiman
í atvinnuleit fljótt eftir ferming-
una. Lá þá leiðin að sjónum
á vetrum en heim til föðurtúna
að sumrinu. í fjölda margar ver-
tíðir var Óskar á togurum, en
vann svo að búi foreldra sinna
öll sumur.
Árið 1931 hóf hann búskap að
Skammbeinsstöðum og giftist
Guðnýju Jónsdóttur frá Holts-
múla í Landsveit, mætri konu,
er hefur reynst honum traustur
förunautur. Þau hjón eiga þrjú
böm, en þau eru: Unnur, gift
Gísla Ástgeirssyni bónda, Syðri
Hömrum, Eyrún, gift Sæmundi
Gúðmundssyni, skólastjóra við
Laugalandsskóla hér í Holtum og
Bragi, er vinnur að búi foreldra
sinna.
Fjölmörg trúnaðarstörf hafa
Óskari verið falin fyrir sveitar-
félagið og ýmiskonar félagskap.
Verður fátt eitt talið, en þess
má geta, að hann átti um skeið
sæti í hreppsnefnd og í skóla-
nefnd í áratugi, í stjórn sjúkra-
samlagsins, endurskoðandi sveit-
arreikninga o. fl. o. fl. og svo
það, sem sízt skyldi vera eftir-
skilið, að hann hefur um langt
árabil verið organisti við tvær
kirkjur í sveitinni, Marteins-
tungu og Hagakrkju. Verða þau
störf ein sjálfsagt seint metin
eins og vert væri.
Óskar hefur aldrei verið í
tölu stórbænda, enda aldrei að
þvi stefnt, en hann hefur verið
góður- bóndi og farsæll; hann
hefur ræktað jörð sína og bætt
mjög og látið mörg strá vaxa,
þar sem áður spratt eitt. Og
þannig hefur hann farið með
búfénað sinn að hann hefur jafn
an gefið góðan arð. Ekki veit ég
um það, hvort hugur Óskast hef-
ur hneigzt til þess á unglingsár-
unum að stunda skólanám, en
þess var þá lítill kostur miðað
saga, sem hér hefur verið rak-
in er þó í raun og veru ekki
nema umbúðir, því allir menn
gegna að sjálfsögðu einhverjum
störfum. Á bak við er svo per-
sónan, maðurinn sjálfur. — í
í þessu tilfelli er mér ljúft að
votta um það að Óskar er dreng-
ur góður í þess orðs fyllstu merk
ingu, held ég að fullyrða megi
að það sé álit allra, sem honum
hafa kynnst og varast verður
betri einkunn gefin nokkrum
manni, en sú, að öllum sínum
samferðamönnum hafi hann orð
ið til góðs. Óskar á Skammbeins
stöðum er einn af þessum vor-
mönnum, sem mótuðust af áhrif-
um frá hugsjónaeldi ungmenna-
félagshreyfingarinnar á morgni
aldarinnar. Hann gekk ungur í
Ungmennafélagið Ingólf og hef-
ur enginn átt lengur sæti í stjórn
þess en hann.
Á þeim árum er Óskar og hans
jafnaldrar voru að alast upp voru
búskaparhættir allir með frum-
stæðu sniði miðað við það, sem
nú er. Flestir voru fátækir og
lífsbaráttan var því oftast hörð
og ýmsir urðu undir í þeirri bar-
áttu, biðu ósigur. En svo fór að
rofa til. Breytingin kom með
bættum samgöngum, alhliða
menntun, ræktun, húsabótum,
rafvæðingu, félagslegum samtök
um, og vitanlega mörgu fleiru.
Og því skyldum við ekki við tíma
mót í lífi mætra manna, sem hafa
verið virkir þátttakendur í allri
þessari uppbyggingu, rétta þeim
höndina með þakklæti og virð-
ingu, en Óskar á Skammbeins-
stöðum er einmitt einn af þessum
mönnum.
Skammbeinsstaðir í Holtum
hafa jafnan verið stórbýli og þar
hefur oft verið búið með rausn
og prýði. í þyrjun 18. aldar bjó
þar t. d. Hákon Hannesson sýslu
maður Rangæinga og þá var
þar kirkja (svo nefnd hálf-
kirkja). Að sjálfsögðu er sýslu-
maðurinn löngu ausinn moldu og
sömuleiðis kirkjan. En þar sem
sem áður bjó einn bóndi búa nú
PILTAR =
EFÞlÐ EfGIO UNNUSTUNA
ÞÁ Á ÉG HRINGANA /
W E S L O C K
Hurðahúnar og skrár
Mjög falleg- vara.
Til prýði í öllum íbúðum.
Skoðið W E S L O C K áður en þér
kaupið annað.
Fyrsta sendingin komin til landsins og fæst í
Byggingavörur ht., Laugaveg 178, sími 35697.
Umboðsmenn á íslandi fyrir WESERN LOCK Mfg. CO.
K. Þorsteinsson & Co.
Tryggvagötu 10 — Sími 19340.
þrír bændur í raun og veru stór-
búum og held ég að á engan sé
hallað þó því sé haldið fram að
Skammbeinsstaðir séu einhver
bezt setna jörðin í sveitinni. Ég
tel.hiklaust að Óskar á Skamm-
beinsstöðum sé óskabarn ham-
ingjunnar. Hann er alinn upp á
góðu heimili og mótaðist ungur
af áhrifum hugsjóna og menning-
ar. Sjálfur átti hann gott heim-
ili og hann hefur á ýmsan hátt
verið brautryðjandi í búnaði
Lönd okkar Óskars liggja sam-
an, við höfum því jafnan haft
allmikið saman að sælda, þau
skipti hafa öll orðið á þá leið að
ég þakka í einlægni fyrir sam-
skiptin.
Óskar, á þessum tímamótum í
lífi þínu, óska ég þér allra heilia
og þakka þér tryggð og vináttu
frá fyrstu tíð.
M. G.
Dönsk borðstofuhúsgögn
Sundurdregið borð og 6 bakstólar og buffetskápur.
Ennfremur sófasett og 3 sófaborð. — Allt sem nýtt
til sýnis og sölu að Úthlíð 7 eftir kl. 17 daglega.
FATAPRESSA
óskast. Upplýsingar í síma 127, Selfossi.
Þokpoppi — Krossviður
NÍKOMIÐ :
BRENNIKROSSVIÐUR 4 m/m
FURUKROSSVIÐUR 4—5 m/m
Ennþá fyrirliggjandi á gamla verðinu:
ÞAKPAPPI 2 tegundir kr.: 127,00 og kr.: 168,00 rl.
BORÐPLASX 62x44 cm. 6 litir
VEGGSPÓNN 2 tegundir
WISA-PLÖTUR plast-
Húðaðar
Væntanlegt
Sænskt harðtex 1/8”
olíusoðið og venjulegt.
Gatað liraðtex 1/8”
BRENNI, EIK, TEAK og
MAHOGNI í plönkum.
Tökum á móti pöntunum.