Morgunblaðið - 13.09.1960, Blaðsíða 8

8
Þriðjudagur 13. sept. 1960
MORCVWBLAÐIÐ
Brynjólfur Kristjánsson
verkstjóri — minning
BRYNJÓLFUR Kristjáns-
son verkstjóri var fæddur 8.
september 1902 að Gröf í Breiðu-
vík á Snæfellsnesi, Hann var
elztur af 17 börnum hjónanna
Kristjáns Pálssonar bónda þar og
konu hans Danfríðar Brynjólfs-
dóttur, en þau fluttu síðar að
Hólslandi í Eyjahreppi.
Brynjólfur var aðeins 16 ára
að aldri, er hann hóf störf við
vegagerð á sumrum, en stundaði
sjómennsku og ýmis önnur störf
á vetrum. Hann vann lengst af
hjá föður mínum, Jóhanni Hjör-
leifssyni verkstjóra, þar til hann
varð verkstjóri í Strandasýslu
árið 1947, en því starfi gegndi
hann til dauðadags.
Ég kynntist Brynjólfi Krist-
jánssyni fyrst veturinn 1923, er
hann var vetrarmaður hjá for-
éldrum mínum í Litlu-Þúfu, en
síðan unnum við saman í vega-
vinnu frá 1928—1938, fyrst á
Snæfellsnesi en síðan á Holta-
vörðuheiði.
Mér er minningin um Brynjólf
Kristjánsson einkar hugstæð frá
því að ég var barn, því hann var
sérstakt prúðmenni í allri um-
gengni og einstaklega barngóð-
%%&%%%%%%%%%
Bridge
Y%%%%%%%%%%%
SPILIÐ, sem hér fer á eftir var
spilað í leik milli Bandaríkjanna
og Ítalíu og sýnir það vel sagn-
tækni ítalanna. — Á öðru borð-
inu voru Bandaríkjamennirnir
Harmon og Starkgold A-V og
ítalirnir Avarelli og Belladonna
N-S. Þar spiluðu Bandaríkja-
mennimir 4 spaða og unnu
fimm. Sagnir gengu þannig:
Austur Suður Vestur Norður
1 spaði pass 1 grand pass
2 lauf pass 3 spaðar pass
4 spaðar pass pass 'pass
ð 9 7 5 3
V G 9 6 3
♦ 6 5 3
* 7 3
* K D
V D 7
+ Á 10 8 7
* 10 9 8 6 5
N
V A
S
ur. Vart var hægt að kjósa sér
æskilegri vinnufélaga en Brynj-
ólf, því hann var bæði duglegur
og sérstakléga vandvirkur, enda
gegndi hann lengst af vandasam-
asta starfi í vinnuflokknum, að
hlaða kanta eins og tíðkaðist
meðan vegirnir voru byggðir
með handverkfærum. Má enn
sjá merki um snilldarhandbrögð
Brynjólfs við kanthleðslu á
Kerlingarskarði, Holtavörðuheiði
og Stóravatnsskarði.
Vorið 1947 tók Brynjólfur við
verkstjórn í Strandasýslu, enda
hafði hann þá fengið langa og
góða þjálfun við vegagerð. Störf
sín við verkstjórn leysti Brynjólf
ur af hendi með sömu samvizku-
semi og vandvirkni og öll önnur
störf, er honum voru falin.
Brynjólfur var tvígiftur. Fyrri
kona hans var Dagbjört Stein-
dórsdóttir. Þau slitu samvistum,
en kjördóttir þeirra, Þórdís
Brynjólfsdóttir, er gift kona í
Reykjavík. Síðari kona Brynjólfs
er Ásta Ólafsdótir Einarssonar
bónda á Þórisstöðum í BitrU.
Lifir hún mann sinn ásamt
tveim ungum börnum þeirra.
Við fráfall Brynjólfs Kristjáns-
sonar hefur Vegagerð ríkisins
misst einn sinn bezta verkstjóra
og við samstarfsmenn hans góð-
an vin og félaga.
Eftirlifandi eiginkonu hans,
börnum og öðrum ástvinum óska
ég gæfu og gengis í framtíðinni.
Sigurður Jóhannsson.
* 82
V Á K 10 5 2
♦ G 9 4 2
* D 4
Á ftfhu borðinu voru þeir
Siniscalco og Forquet A-V og
Lazard og Fry N-S. Þar geng.i
sagnir þannig:
Austur Suður Vestur Norður
I lauf 1 hjarta 2 lauf 3 hjörtu
3 spaðar pass 4 spaðar pass
pass 5 hjörtu dobl allir pass
Opnunin hjá Austur á einu
laufi þýðir mjög sterk spil a.m.k.
17 punktar, með þessari punkta-
tölu, þ. e. 4 í ás, 3 í kóngi, 2 í
droítningu og einn í gosa.
Tveggja laufa sögn Vesturs er
aðeins styrkleikasögn, á sögnin
að gefa til kynna einn ás og einn
kóng eða 3 kónga. Sögnin 3
hjörtu hjá Norður er sýnilega
gerð í þeim tilgangi einum að
gera andstæðingunum erfitt fyr-
ir að finna rétta litinn, en ítöl-
unum brást ekki bogalistin írek-
ar en fyrri daginn. Þeir komust
auðveldlega í 4 spaða. Suður,
sem ekki áttaði sig á, að Norður
átti engin spil, ákvað að fórna
í 5 hjörtu, en því miður varð
það of dýrt því hann gaf 8 slagi
og tapaði 1100, en samanlagt
unnu ítalirnir 450 á spilinu.
ÓLYMPÍULEIKUNUM
— þar sem æska heims-
ins mætist í drengilegri
keppni — er lokið að
þessu sinni. — Það á vel
við að birta hér grein,
sem fréttaritari Mbl. á
lcikunum, Atli Steinars-
son, ritaði í upphafi
þeirra um —
IMótt
RÓM: — Italico leikvangur-
inn var fullskipaður fólki við
setningarathöfn Olympíuleik
anna. Hápunktur þeirrar at-
hafnar var, er klukknahring-
ing, hljómmikil og fögur, frá
klukkum einhvers staðar í
grenndinni fyllti eyru við-
staddra og boðaði komu OI-
ympíueldsins.
í dyrum vallarins, þar sem
þúsundir íþróttamanna höfðu
skömmu áður gengið á O'.ymp
íuvöll, birtist ítalskur æsku-
maður og hljó síðan nálega
hring á leikvellinum (frá rás
marki 200 m hlaups að miðri
beinu brautinni sömu megin
vallar). Þaðan lá leið hans
upp teppalagðan stiga að alt-
ari efst á vallarbyggingunni
og gengt heiðursstúku. Þar
rétti hann hönd til lofts og
tendraði eld á eldstæði sem
þar beið. * Olympíueldurinn
var kominn frá Grikklandi til
Rómar — Olympíuleikarnir
gátu hafizt.
Kvöldinu áður var lokið boð
hlaupinu með eldinn sem
tendraður var í Olympíuhof-
inu í Grikklandi. Það kvöld
hljóp ítalskur æskumaður
með eldinn upp brattar tröpp-
ur Capitol og tendraði eldinn
á litlu eldstæði á svölum
þessarar sögufrægu bygging-
ar. Það sló tindrandi en dauf-
um bjarma af þessum eldi á
hin fögru listaverk liðinna
meistara sem prýða Capitol
hátt sem lágt. Þetta var ein-
stök stund — einstök nótt í
Róm af öllum nóttum.
Á miðnætti þessa nótt —
þegar dagur setningarhátiðar
17-. Olympíuleikanna gekk i
garð — var margt fólk á Capi
tol. Anrúmsloftið hlýtt og ilm
andi, hátíðlegt en þó þrungið,
sennilega svipað því, sem það
oft fyrr á öldum hefur verið
í Rómaborg á miklum stund
um. Fólkið streymdi á Capi-
tol, eins og þar ættu að ger-
ast ógnþrungin söguleg tíð-
indi. Það var spurningarsvip-
ur á flestum. og eins og ungir
og gamlir væru gripnir til-
hlökkunarkenndum spenn-
ingi.
á Capitoi
Nóttin var hlý en dimm. —
Capitol og minnismerki Em-
anuels konungs á Venezia
torgi risu eins og út úr sög-
unni vegna vel íyrirkominn-
ar lýsingari Veggir Capitol
hvísluðu að viðstöddum, lista
verkin á þaki, veggjum og
torgi ur'ðu eins og lifandi
tákn löngu liðinnar sögu.
Ágústus keisari ríðandi fák
sínum í Capitolgarðinum, var
umluktur iðandi fólksfjölda.
Og hvort var hann að veifa
þessu fólki, er nú var á Capi-
tol eða löngu liðnum kynslóð-
um.
Hið forna og hið nýja tengd
ist svona þessa nótt á Capitoi
vegna eldsins, er logaði á
litlu skálinni á hússvölunum.
Þangað næmdu allra augu —
augu tug eða hundruð þús-
unda manna þetta kvöld og
þessa nótt — og eldurinn
speglaðist í dökkum augum
Rómardætra brá bjarma á
tindrandi hár afkomenda
Rómverjanna. Þarna voru
japönsk augu — augu sólar-
innar barna — og íslenzk
augu, sem séð hafa eld úr
iðrum jarðar. Allir dáðu
jafnt þá hugsjón sem að baki
eldsins í eldstónni á Capitól
bjó eldsins sem vat ef til
vill alveg eins og annar eld-
ur — en þetta var eldur tendr
aður af geisium sólar á upp
hafstað Olympíuhugsjónarinn
ar, eldur er tengdi allt það fólk
er þarna var saman komið,
eldur sem tengdi saman fornt
og nýtt, fjarlægar þjóðir og
ólík lönd. Þetta var eldur, sem
tengdi tvö menningartímabil
sögunnar, eldur sem var sýni
lega tákn þúsunda ára gam-
allar sögu.
Rómaborg var miðstöð hins
gamla menningartímabils sög
unnar. Capitol var því þetta
kvöld í ágúst 1960 lifandi
minning hins liðna tíma. Ol-
ympíueldurinn logaði nú á
helzta yfirráðasvæði þess róm
verska keisara er mörgum
öldum áður hafði bannað leik
ana. Og frá þessum stað
skyldi hann er sól færi hæst
daginn eftir borinn til leik
vangs æskufólks hvaðanæva
úr heiminum til að loga þar
meðan á leikunum stæði —
tengja þar sáman fornan þróti
og nýjan, afrek mannsins fyn
og nú.
Þetta var ógleymanleg nótt |
á undan ógleymanlegum
degi. Allt . fyrir mátt hi.ns
olympska elds.
Ég yfirgaf Capitol, gekk
eftir Via Sacra og undir Con-
stantinbogann — sem, eldur-
inn hafði nokkrum tímum
fyrr varpað bjarma á — a
leið sinni til Capitoi.
A. St.
Dósent í íslenzku við
tvo brezka háskóla
HVERGI utan Islands mun ís-
lenzkukennsla vera jafn um-
fangsmikil og við University Coll
ege í Lundúnum. Þar hefir sl. 10
ár verið sérstakur docent í ís-
lenzku við Skandinavíudeild
skólans. Er það Peter Foot, er
unnið hefur að rannsóknum og
ritstörfum á sviði fornbók-
mennta.
Peter Foot docent hefur verið
hér á landi um nokkurt skeið.
Kom hann hingað til að viða
að sér efni í ritgerð, sem hann
kallar „Um dýrkun Jóns helga“.
Jón var fyrsti biskupinn á Hól-
um og hefur Foot viðað að sér
miklu efni um biskupinn. En
þetta verður ekki fyrsta verk
hans, því eftir hann liggja þeg-
ar mikil ritstörf. Má þar til
nefna ritgerð um Hvamms-
Sturlu; ritgerð um Karla-Magn-
úsarsögu. Þá hefur hann skýrt
hið íslenzka orð „sólarsteinn"
og eftir hann liggur ýmislegt
annað merkilegt á sviði forn-
bókmennta.
Foot kveðst vonast til að rit-
gerð sín um Jón helga, geti failið
inn í Biskupasögu-útgáfuna. sem
Jón Helgason í Kaupmannahöfn
hefur haíi með hóndum
í Bretlandi er til félagsskapur
sem heitir „Viking Society".
Hefur það t. d. geíið út ýmsa
ritlinga eftir Foot. Það heldur
úti ritinu „Saga book“, þar sem
birtzt hafa ritgerðir um sagn-
fræðileg og bókmenntaleg efni
Peter Foot
eftir ýmsa þjóðkunna mennta-
menn t. d. próf. Eina-r Ól. Svems
son. Þar birtist og ritgerð eftir
Björn Þorsteinsson sagnfræðing
um Hinrik VII og fsland, svo
nokkuð sé nefnt. Þessi fé'ags-
skapur vinnur mjög merki'egt
starf með útgáfustarfsemi sinni.
Foot, sem talar íslenzku ágæt
lega, hóf að nema málið í Osló
1948—49. Hingað hefur hann
komið áður og var hér til dæm-
is 1956 á „Víkingamótinu" svo
nefnda. Hjá Bimi Þorsteinssyni
lærði Peter að taka í nefið og
bauk gaf Björn honum með ískor
inni mynd af Jóni helga.
Peter Foot hafði í fyrravetur
25 nemendur í forníslenzku og
mun íslenzkukennsla við háskóla
erlendis hvergi vera eins kerfis-
bundin og einmitt við brezka há-
skóla. Auk þess sem Peter Foot
kennir við University College er
prófessor í íslenzku í Oxford
Turville-Petre.
Fyrir nokkru fóru þeir Björn
og Peter Foot í ferðalag vestur
á firði og norður í Húnavatns-
sýslu og kvað Peter þá reisu eft-
irminnilega mjög. Hann er rú
á förum heim til Bretlands.